Πάρα πολύ δύσκολη ερώτηση, συγχαρητήρια αγαπητή Α,μπα για τη λίστα σου, πάρα πολύ θα ήθελα να ήξερα ποια 13 δεν τα κατάφεραν στην τελική 11άδα. Με κίνδυνο να ξυπνάω τις νύχτες και να θέλω να αυτομαστιγωθώ για κάποιο που ξέχασα ή δεν ανέφερα, δοκιμάζω δειλά-δειλά να δημιουργήσω την δική μου ασήμαντη, καθαρά προσωπική, μίνι-λίστα: Από δυστοπίες τα "Fahrenheit 451" του Bradbury Ray, "1984" του George Orwell και "Never let me go" του Ishiguro Kazuo, γιατί ίσως (μεγάλη ελπίδα κρυμμένη πίσω από αυτό το "ίσως") οι δυστοπίες καταφέρουν να μας διδάξουν όσα η ιστορία δεν κατάφερε αιώνες τώρα. Από παιδικά, που είναι όμως και τα πάντα εκτός από παιδικά, από τα βιβλία που γίνονται ο καθρέφτης σου και ο καθένας βρίσκει άλλα κομμάτια του εαυτού του και άλλα νοήματα στις σελίδες τους, η "Μόμο" του Michael Ende και όλα τα παραμύθια του Oscar Wilde. Επίσης η "Ονειρεμένη ιστορία" του Arthur Schnitzler για τον τρόπο της μέσα από την ονειρική της ατμόσφαιρα να οδηγεί όχι σε απαντήσεις αλλά, το κυριότερο, σε ερωτήσεις. Το "Of Mice and Men" του John Steinbeck και το "Lord of the flies" του William Golding, γιατί περιγράφουν με τον καλύτερο τρόπο την τραγωδία του να είσαι άνθρωπος. Από τους νεότερους συγγραφείς το "Freedom" του Jonathan Franzen, γιατί η ενηλικίωση δεν έχει να κάνει με την ηλικία και το "Bitter Moon" του Pascal Bruckner, γιατί όπως και οι "Μεγάλες προσδοκίες" δείχνει πολύ καλά πως στη ζωή κανείς δεν είναι μόνο θύμα ή μόνο θύτης. Επίσης "The Magus" του John Fowles, γιατί το διάβασα σε μια ηλικία και φάση ζωης που με βοήθησε πραγματικά, όπως μόνο ένας καλός φίλος θα μπορούσε να έχει βοηθήσει. Και όπως έναν καλό φίλο, ακόμα και αν δεν συνεννοούμαστε μετά από τόσα χρόνια όπως παλιά, δεν θα πάψω ποτέ να το αγαπώ και να το βάζω σε κάθε λίστα μου με πολυαγαπημένα βιβλία. (Χμμ, δεν θέλω καν να σκέφτομαι πόσα έχω ξεχάσει)