Ολόκληρη η εκπομπή «Γιάφκα» του Σπύρου Χαριτάτου στον Alpha 989 με τη Μαρία Ρεπούση (2013-05-30):* [Alpha989.com](http://bit.ly/113xEXv). Το Ζάλογγο στο σημείο 60′24″.Το μέρος της «Γιάφκας» στο οποίο μιλά η Ρεπούση:* [Alpha989.com](http://bit.ly/16Wpapp). Το Ζάλογγο στο σημείο 47′52″.* [Youtube.com](http://bit.ly/104RPFN). Το Ζάλογγο στο σημείο 48′40″.Απομαγνητοφώνηση:—Να σας θέσω εγώ ένα ερώτημα, που, αυτή τη στιγμή, που να… παραξενέψει τον ακροατή μας, να μου το απαντήσετε;—Να σας ακούσω πρώτα, και θα σας πω.—Ο… ο χορός του Ζαλόγγου είναι αληθινό γεγονός, είναι περιστατικό το οποίο συνέβη ή όχι κατά τη δική σας ιστορική κρίση και γνώση;—Υπάρχει ένα πάρα πολύ καλό βιβλίο που αναφέρεται σ’ αυτό και υπάρχουνε πάρα πολλές μελέτες. Εγώ δε θέλω να μιλήσω για θέματα για τα οποία δεν είμαι ειδική, έτσι; Εγώ μπορώ να σας πω πάρα πολ… ένα λεπτό.—Ανιχνεύετε την Ιστορία.—Εγώ μπορώ να σας πω πάρα πολ…—Υπήρξε ή όχι ο χορός του Ζαλόγγου κατά την κρίση σας;—Κύριε Χαριτάτο, σας παρακαλώ, θέλω να σας πω το εξής, ότι μέσα στην ιστορία και τη διαδρομή του κάθε λαός που χειρίζεται την ιστορία του, και για συγκεκριμένους λόγους, δημιουργεί αυτούς που λέμε τους εθνικούς μύθος, έτσι; Υπάρχουνε σ’ όλες τις ιστορίες ——Είναι μυθιστορία, λέτε.—Ένα λεπτό, εγώ θα σας μιλήσω με το δικό μου τρόπο. Δεν θέλω να σας μιλήσω με το δικό σας τρόπο, έτσι;—Αντιληπτό. Πείτε μου.—Λοιπόν, μέσα στη διαδρομή του κάθε λαός δημιουργεί διάφορους εθνικούς μύθους, οι οποίοι χρειάζονται. Για παράδειγμα, όταν ας πούμε κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα εμείς είχαμε ζήτημα συνόρων, ελληνικών συνόρων, δηλαδή αυτά ήτανε περιορισμένα κι έπρεπε… κι είχαμε χιλιάδες αλύτρωτους Έλληνες, που ζούσαν εκτός συνόρων, καταλαβαίνετε ότι η Ιστορία είχε και μια τέτοια χρήση, έτσι, εθνικοπατριωτική κλπ., προκειμένου να εμφυσήσει αυτό το κοινό εθνικό αίσθημα, γιατί η Ελλάδα βρισκόταν συνεχώς μπροστά σε πολεμικές αναμετρήσεις προκειμένου να διευρύνει τα σύνορά της και να λυτρώσει τους λεγόμενους «αλύτρωτους Έλληνες». Λοιπόν, είχαμε λοιπόν, μια χρήση της Ιστορίας αντίθετα τέτοια. Εμείς σήμερα λέμε ότι η ιστορία μας, αυτό που πρέπει… σ’ αυτό που πρέπει να σκοπεύει, είναι στο να δημιουργήσει ιστορική κρίση και ιστορική σκέψη στους αυριανούς πολίτες. Αυτός είναι ο στόχος σήμερα της Ιστορίας, και μ’ αυτό το στόχο, βάζοντας αυτό το στόχο, κάνουμε… είμαστε πολύ περισσότερο πατριώτες απ’ ό,τι κάποιοι άλλοι που λένε ότι πρέπει η Ιστορία να μείνει και να διδάσκει αυτά που διδάχτηκαν οι παππούδες μας, οι γιαγιάδες μας και ούτω καθεξής.—Ξέρετε πως, κυρία Ρεπούση, σας το λέω γιατί δεν θέλω να σας παγιδέψω, απλά για να εξηγήσω στους φίλους ακροατές ——Σας λέω, σας είπα ——Να σας πω, ότι αν είστε σ’ ένα ακροατήριο πενήντα ιστορικών επιστημόνων και πείτε ότι μιλάμε για μια μυθιστορία, για το χορό του Ζαλόγγου, το ’χαμε ανάγκη ως Ελληνισμός, να έχουμε ενθαρρυντικά σημεία αναφοράς, γιατί έπρεπε ν’ αντέξει ο λαός, κι ο εξαθλιωμένος Έλληνας που ’χε από πάνω του τη μαχαίρα του Τούρκου και να βρει κουράγιο, μ’ ενθαρρυντικές αναφορές να ξεσηκωθεί κι αυτός, μεταξύ κάποιων ιστορικών θα το συζητάγατε άνετα. Στη δημόσια αναφορά όταν ακούνε εκατό χιλιάδες ακροατές, αντιλαμβάνεστε ότι δεν είναι εκατό ιστορικοί που θα το συζητήσετε άνετα, είναι εκατό χιλιάδες ακροατές, που έρχονται… γνωρίζουν λίγα, ελάχιστα, πολλά ή πάρα πολλά από ιστορία, και, η σκόνη που σηκωθεί, θα κάνει πολύ καιρό για να πέσει. Αντιληπτό δεν είναι αυτό;—Εγώ σας λέω ——Είναι η επικοινωνία η ίδια.—Εγώ διεκδικώ το δικαίωμά μου ν’ απαντώ και να μιλάω με το δικό μου τρόπο, που είν’ ένας τρόπος όχι μαύρο-άσπρο, αλλά πολύχρωμος τρόπος. Αυτό διεκδικώ και δεν πρόκειται κανένας να μου βάλει στο στόμα και στη λογική μου αυτή τη λογική του μαύρου-άσπρου κύριε Χαριτάτο.—Θεωρείτε γενοκτονία ——Θα μιλήσω με τον τρόπο που εγώ αντιλαμβάνομαι τα πράγματα και πιστεύω ότι κι αυτός ο τρόπος δεν είναι ο μοναδικός. Οι πολιτικοί πολλές φορές οφείλουν ν’ απαντούν με το ναι ή με το όχι. Λέω όμως ότι κι αυτός ο τρόπος έρχεται να εμπλουτίσει τον πολιτικό λόγο και αυτό διεκδικώ.—Ρωτάει η φίλη μας η Ζέτα: «Δηλαδή αν πω ότι οι Ισραηλινοί εγκληματούν κατά των Παλαιστινίων και κάτι πρέπει να γίνει, θα διώκομαι γιατί θίγω το Ισραήλ;» Άλλος, 590, ο φίλος λέει: «Υπήρξε τελικά η γενοκτονία των Ποντίων ή όχι; Δε μας το ξεκαθαρίσατε». Βλέπετε ότι τα ερωτήματα θα συνεχίζουν να τρέχουν.—Ναι, ας τρέχουν τα ερωτήματα.—Είναι δεκάδες, εκατοντάδες, όσα μπορώ μπροστά μου να δω στην οθόνη, και πόσα μένουνε στην αναμονή.—Εγώ θα… να θέσω κι εγώ ένα ερώτημα, αν μου επιτρέπετε;—Ναι, βεβαίως.—Λοιπόν, ποια είναι η φίλη μας, η Ζέτα;—Η Ζέτα, ναι.—Η Ζέτα, ο Δημήτρης, ξέρω γω, κι ο όποιος άλλος, έχουν αυτή τη στιγμή μια απόφαση του ελληνικού κοινοβουλίου, έχουν την κοινότητά τους που ομοφωνεί. Έχουν τον ελληνικό πολιτικό κόσμο, που ομοφωνεί. Γιατί χρειάζεται και κάποιοι ιστορικοί, οι οποίοι ξέρουν ότι το ζήτημα είναι ανοιχτό στο εσωτερικό της ιστορικής κοινότητας, να συμφωνήσουνε μαζί τους; Γιατί το χρειάζονται;—Γιατί έχετε έδρα στο κοινοβούλιο.—Όχι γι’ αυτό.—Γιατί έχετε χώρο κι έχετε θεσμική ισχύ ακόμα και στο λόγο σας, στη δημόσια αναφορά. Επηρεάζετε την κοινή γνώμη, προφανώς.—Ακούστε, ακούστε, ακούστε. Όχι. Γιατί εγώ το ’χω ζήσει αυτό.—Πείτε μου.—Πολύ πριν εκλεγώ βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου. Σας λέω ότι η δημοκρατία μας έχει να χάσει απ’ αυτή την άσκηση πίεσης και τρομοκρατίας. Είναι σα να φτιάχνουμε μια μικρή Ιερά Εξέταση. Ξέρετε τι γινότανε στο Μεσαίωνα με την Ιερά Εξέταση;—Το γνωρίζω καλά γιατί το ’χω διδαχθεί.—Έπρεπε ο κατηγορούμενος να πει ακριβώς, με τον ίδιο τρόπο, το επίσημο δόγμα, διαφορετικά μπορούσαν να τον κατηγορήσουνε για διάφορα πράγματα. Εμείς ζούμε ——Αισθάνεστε θύμα ιεράς εξέτασης;—Όχι, να σας πω. Δεν αισθάνομαι θύμα του τίποτα. Θέλω να πω όμως ότι αυτές οι τακτικές ιεράς εξέτασης είναι τακτικές που έχουνε περάσει στο παρελθόν και δεν πρέπει με κανένα τρόπο να τις επαναφέρουμε απέναντι σ’ οποιοδήποτε ζήτημα.
