Ενώ ο "Νοών Νοείτω" έχει αρκετό δίκιο σε αυτά που λέει, ειδικά στο θέμα της απληστίας του κεφαλαίου, φαίνεται να μην βλέπει τις ιδιαιτερότητες της Ελλάδας. Να σημειώσω από τώρα ότι περισσότερα λεφτά φαγώθηκαν από πολιτικούς και πολιτικάντηδες παρά για μισθούς υπαλλήλων κλπ. Έχουμε και λέμε λοιπόν: έχουμε μια χώρα που επί μακρόν και εσκεμμένα έχει αρνητικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Για πολλά χρόνια, δηλαδή, εισήγαγε περισσότερα προϊόντα από όσα εξήγαγε. Έχουμε μια χώρα που σπατάλησε όποιο πακέτο της ΕΕ και αν της δόθηκε. Έχουμε μια χώρα που επί 30 χρόνια έχει μόνο ελλειμματικούς προϋπολογισμούς.Λέει ο φίλτατος ότι δεν φταίνε οι κομματικοί στρατοί. Κι όμως φταίνε περισσότερο από όσο μπορεί να φανταστεί. Δεν ξέρω την ηλικία του και αν θυμάται την «χρυσή» δεκαετία του 1980. Εκείνη την δεκαετία είχαμε μια σειρά παραδόξων στα οποία αντέδρασαν όσοι έβλεπαν που πήγαιναν τα πράγματα αλλά εις μάτην, ελέω του κομματικού στρατού που είχε δημιουργηθεί. Να θυμηθούμε εδώ ότι η κάθε οικονομία έχει τέτοιους μισθούς όσο το επιτρέπει η ανάπτυξή της. Τι έγινε τότε; Τότε και μέσα σε διάστημα λιγότερο των 4 ετών υπερδιπλασιάστηκε ο μισθός των δημοσίων υπαλλήλων. Έτσι, ενώ μέχρι το 1981 ο ιδιωτικός υπάλληλος/εργάτης αμείβονταν κατά πολύ περισσότερο από τον δημόσιο υπάλληλο, συνυπολογιζόμενου βέβαια του γεγονότος ότι ο εργάτης και περισσότερες ώρες δούλευε και περισσότερο παρήγαγε, το 1984 ο δημόσιος υπάλληλος αμείβονταν όσο ακριβώς ο εργάτης με λιγότερες ώρες εργασίας από τον εργάτη. Ταυτόχρονα πολλοί ήταν αυτοί που «τακτοποιήθηκαν» σε θέσεις του δημοσίου κατά παράβαση κάθε οργανογράμματος υπηρεσιών. Έτσι, φτάσαμε σε παράδοξα όπως το να αμείβεται φύλακας, απόφοιτος δημοτικού, με 2000 ευρώ καθαρά μηνιαίως την ίδια στιγμή που ο Πολιτικός Μηχανικός ξεκινούσε την καριέρα του ως υπάλληλος επιχείρησης με 1.200 ευρώ καθαρά. Κάπως έτσι δημιουργήθηκαν οι κομματικοί στρατοί. Όσον αφορά τα πακέτα Ντελόρ είναι κοινός τόπος ότι μετατράπηκαν σε βίλες και αυτοκίνητα έως και γαρδένιες στα σκυλάδικα της εποχής. Ήταν επίσης η εποχή που ισχυροποιήθηκαν τα σωματεία πέρα από κάθε λογική και που εμπεδώθηκε στο μυαλό των συνδικαληστών ότι "νόμος είναι το δίκιο του εργάτη". Φτάσαμε σε μια ιδιότυπη σχέση εργοδότη - εργαζόμενου στην οποία ο εργάτης θεωρούσε εκ προοιμίου ότι ο εργοδότης είναι ο φυσικός εχθρός του. Reality check: τέτοια λογική δεν πρόκειται κανείς να την συναντήσει σε κράτη του δυτικού κόσμου πλην αυτών που ανήκαν στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού. Η πραγματικότητα είναι ότι λίγοι ήταν οι γνήσιοι κεφαλαιοκράτες στην Ελλάδα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις ήταν μικρομεσαίες έως μεσαίες οπότε δεν υπήρχε βασικά λόγος για τόση εχθρότητα εκ μέρους των εργατών. Η αλήθεια είναι πάντως ότι λόγω τις αδιαλλαξίας που επέδειξαν τα σωματεία καταλήξαμε να κλείσουν διάφορα εργοστάσια: από την "Πειραϊκή Πατραϊκή", την "Πονυ" - την μόνη ελληνική αυτοκινητοβιομηχανία που είχαμε, μέχρι και το εργοστάσιο συναρμολόγησης αυτοκινήτων της Νισσάν στον Βόλο. Τι καταφέραμε εκείνη την δεκαετία; Καταρχάς να αυξήσουμε το χρέος αλλά και να καταστρέψουμε κάποιες από τις πιο παραγωγικές μας επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, ενώ η τότε ΕΟΚ εκσυγχρόνιζε και αναδιάρθρωνε τους παραγωγικούς της τομείς εμείς απλά ροκανίζαμε τα κονδύλια που μας δίνονταν για να κάνουμε το ίδιο. Προτιμήσαμε πχ να πετάμε τα ροδάκινα στις χωματερές παίρνοντας αποζημίωση από την ΕΟΚ για αυτήν την πρακτική αντί είτε να "πατήσουμε" πόδι ώστε να ισχυροποιήσουμε την θέση των ελληνικών προϊόντων είτε να στρέψουμε τους αγρότες σε άλλες καλλιέργειες με ίδιες αποδόσεις αλλά καλύτερη θέση στην παγκόσμια αγορά. Η παγκόσμια αγορά είναι πάντα μεταβαλλόμενη και όποιος μένει στατικός στο τέλος καταστρέφεται.Θα ρωτήσει κανείς: μα τί σχέση έχουν αυτά που έγιναν το 1980 με αυτά που γίνονται σήμερα; Όπως είπα την δεκαετία του 1980 το χρέος αυξάνονταν πολύ γρήγορα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Για να μην πτωχεύσει η χώρα οι τότε κυβερνήσεις χρησιμοποιούσαν το μόνο όπλο που είχαν: το νόμισμα. Όταν, λοιπόν, δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα δάνεια που είχαν πάρει εξέδιδαν νέο χρήμα ώστε να καλύψουν τα ποσά που χρειάζονταν. Αυτό όμως σήμαινε ότι το νόμισμα υποτιμούνταν, ο πληθωρισμός αυξάνονταν (μεσοσταθμικά ήταν στο 10% ενώ το 1991 είχε φτάσει μέχρι και το 23%), λόγω της τιμαριθμικής προσαρμογής οι μισθοί αυξάνονταν αυτόματα με αποτέλεσμα να έχουμε πάλι αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο το οποίο με την σειρά του σήμαινε νέα ανάγκη δανεισμού κοκ. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι κάπου κοντά στο 1987 η δραχμή υποτιμήθηκε μέσα σε μια νύχτα 20%. Δηλαδή είχε κανείς 1000 δραχμές στην τσέπη και την επόμενη ημέρα είχαν αξία 800 δραχμών. Παίρναμε νέα δάνεια, λοιπόν, τα οποία γίνονταν όλο πιο μακροχρόνια. Αντί για γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου εκδώσαμε ομόλογα δεκαετούς διάρκειας, τα οποία είχαν επιτόκιο περίπου στο 10%-15%. Αυτό σημαίνει ότι την στιγμή της λήξης τους έπρεπε να πληρώσουμε σε τόκους άλλο ένα κεφάλαιο περίπου. Όσο διαχειριζόμασταν εμείς το νόμισμα δεν είχαμε ιδιαίτερο πρόβλημα πάντως. Το 1997 συμφωνήσαμε να μπούμε στο ευρώ. Αυτή ήταν βασικά η καταστροφή μας. Διότι μπαίνοντας στο ευρώ δεν μπορούσαμε να κάνουμε παιχνίδια υποτιμήσεων - άλλος είχε πλέον τον έλεγχο του νομίσματος και όχι εμείς. Έτσι, δεν υπήρχε τρόπος να πληρωθούν τα δάνεια με εύκολο τρόπο. Δεν μπορούσαμε, δηλαδή, να εκδώσουμε όσα ευρώ μας λείπουν και να αποπληρώσουμε τα ομόλογα. Κι έτσι καταστράφηκε εντελώς η οικονομία μας δεδομένου ότι μέχρι το 2001 είχε καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς η δευτερογενής παραγωγή, οι περισσότερες εξαγωγικές επιχειρήσεις του παρελθόντος είχαν φύγει για άλλη γη - άλλα μέρη κλπ. Δεν είχαμε δηλαδή την παραγωγική δυνατότητα για να καλύψουμε την διαφορά των χρημάτων. Ακόμα και ο ρυθμός ανάπτυξης εν όψει Ολυμπιάδας του 4%-6% δεν ήταν αρκετός δεδομένου ότι τα δάνεια που αποπληρώναμε είχαν επιτόκιο 10-15% (το 2004 αποπληρώσαμε δάνεια που είχαν ληφθεί το 1994).Αρκετά όμως με την ιστορική αναδρομή. Ας έρθουμε και στο προκείμενο. Θα ρωτήσει κανείς: είναι αναγκαία η μείωση μισθών στην Ελλάδα του 2013; Εξαρτάται πώς το βλέπει κανείς το ζήτημα. Πρακτικά χρειάζεται εξορθολογισμός στην βάση των μεγεθών της οικονομίας όλων των μισθών. Φυσικά αυτοί που θα έπρεπε να φέρουν το μεγαλύτερο βάρος είναι όλοι αυτοί που είχαν δυσανάλογα υψηλούς μισθούς για την θέση που κατείχαν, κάτι που ποτέ δεν συνέβη. Από την άλλη μας λένε οι ιθύνοντες ότι πρέπει να καταστεί ανταγωνιστική η οικονομία μας ώστε να προσελκύσουμε νέες επενδύσεις. Συγνώμη αλλά το τελευταίο είναι μια μπούρδα και μισή. Η Γερμανία ανέκαθεν είχε υψηλότερους μισθούς από την Ελλάδα αλλά παρ' όλα αυτά η οικονομία της και ανταγωνιστική είναι και προσελκύει επενδύσεις. Ένας απλός σχεδιαστής στην BMW, αυτός δηλαδή που απλά μεταφέρει τα σχέδια των μελετών σε ηλεκτρονική μορφή, αμείβεται σήμερα με 1500-2000 ευρώ. Η αντίστοιχη θέση στην Ελλάδα έχει μισθό το πολύ 1.000 ευρώ. Ποια είναι η διαφορά; Η διαφορά είναι ότι η Γερμανία έχει σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον. Το φορολογικό και μισθολογικό κόστος είναι δεδομένο για τα επόμενο 30 χρόνια περίπου. Εκεί δεν αλλάζουν την φορολογία ιδιωτών και επιχειρήσεων κάθε 6 μήνες ούτε επιβάλλουν υψηλές έκτακτες εισφορές από το πουθενά. Παράδειγμα: τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα είχαμε άνθηση των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ενώ υπήρχε ένα δεδομένο φορολογικό περιβάλλον ήρθε ξαφνικά το κράτος και επέβαλλε 30% έκτακτη εισφορά επί του τζίρου. Ας μου βρει κάποιος κάποιον τρόπο ώστε να πείσει τους επενδυτές να έρθουν και να επενδύσουν στον τομέα αυτόν αλλά και να πείσει τους υπάρχοντες να μην φύγουν. Αφού λοιπόν οι ανευθυνουπεύθυνοι είναι ανίκανοι να δημιουργήσουν σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον τί σκέφτηκαν; Μα τίποτα περισσότερο από την απλή λύση της περικοπής των μισθών πέρα από κάθε λογική. Φρόντισαν βέβαια στο ενδιάμεσο να φτάσουν οι άνεργοι το 1.500.000 ώστε ούτε λίγο ούτε πολύ να βρεθεί το εργατικό δυναμικό σε συμπληγάδες. Από την μία η μείωση των μισθών και από την άλλη ο κίνδυνος της απόλυσης. Τί να κάνει κανείς όταν θα πρέπει ταυτόχρονα να επιβιώσει σε έναν κόσμο που η φορολογία αυξάνει διαρκώς και που οι επιχειρήσεις κλείνουν η μια μετά την άλλη; Δεν μπορώ να δώσω λύση σε αυτό το πρόβλημα, δυστυχώς. Δυστυχέστερα δεν υπάρχει καμία προοπτική, έτσι όπως είναι τα πράγματα, για ανατροπή της κατάστασης. Η ανεργία πλέον, έχοντας φτάσει το 25% θεωρείται μη αναστρέψιμη. Για να πέσει στο 10% θα πρέπει να περάσουν 10-15 χρόνια με ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από 4%. Να μπει κάποιος άνεργος στα προγράμματα του ΕΣΠΑ και να ανοίξει δική του επιχείρηση; Ποια επιχείρηση είναι πραγματικά βιώσιμη σήμερα; Βασικά καμία ειδικά εάν θελήσει κανείς να είναι απόλυτα νομοταγής και να μην φοροδιαφεύγει ή εισφοροδιαφεύγει. Οπότε αγαπητέ "Νοών νοείτω" θα σας ρωτήσω εάν έχετε κάποια λύση επ' αυτού. Το να λέμε ότι πρόκειται περί δειλίας κλπ κλπ είναι το μόνο εύκολο, το δύσκολο είναι να δώσουμε διέξοδο σε όλον αυτόν τον κόσμο με τα σημερινά δεδομένα.Βέβαια, μπορεί ο κ. "Νοών νοείτω" να πει ότι μπορούμε να φύγουμε από την ΟΝΕ, να γυρίσουμε στην δραχμή και να πληρώσουμε τα δάνεια μέσω των υποτιμήσεων. Χμ, ναι, θα ήταν μια λύση εάν οι λαλάκες δεν είχαν συνδέσει τα δάνεια με το ευρώ!!! Τούτο σημαίνει ότι ακόμα και να πάμε στην δραχμή θα πρέπει να πληρώσουμε τα δάνεια σε ευρώ και αυτό θα ήταν εντελώς καταστροφικό για εμάς. Όταν λέμε εντελώς καταστροφικό εννοούμε ότι κανείς πλέον δεν θα έχει την διάθεση να μας κάνει χάρες με διαγραφές δανείων, κανείς δεν θα επιτρέψει μονομερείς διαγραφές και επιπλέον η νέα δραχμή θα υποτιμηθεί τόσο γρήγορα και τόσο πολύ που θα είναι αδύνατη η εισαγωγή όλων αυτών που εισάγουμε, από το πετρέλαιο μέχρι τρόφιμα και φάρμακα. Διότι ο κανόνας του χρυσού μας τελείωσε εδώ και 40 χρόνια περίπου και κανένας δεν στηρίζει ένα νόμισμα μιας οικονομίας που πνέει τα λοίσθια. Με τον κανόνα του χρυσού θέλω να πω ότι κανένα νόμισμα δεν συνδέει την αξία του άμεσα με τον χρυσό. Όσοι θυμούνται τα χαρτονομίσματα των δραχμών έγραφαν "πληρωτέες επί τη εμφανίσει" σε χρυσό, συμπληρώνω. Κανένα ευρώ όμως δεν φέρει αυτήν την φράση μιας και το ευρώ παράγεται από το χρέος που δημιουργείται. Το εξηγώ χοντρικά: κόβονται νέα ευρώ κάθε φορά που κάποιος θα δανειστεί χρήματα από την ΕΚΤ. Με τον κανόνα του χρυσού κόβονταν τόσες δραχμές όσες αντιστοιχούσαν στην αύξηση των αποθεμάτων χρυσού. Τεράστια η διαφορά ανάμεσα στα δύο.Δυστυχώς λοιπόν η κατάσταση δεν είναι ακριβώς στα χέρια των εργαζομένων αλλά μάλλον στα χέρια των πολιτικών και των συν αυτώ. Θα μπορούσαμε βέβαια να επαναστατήσουμε και να οικοδομήσουμε μια σοσιαλιστική κοινωνία μέχρι να διορθωθούν τα πράγματα αλλά ένα τέτοιο πείραμα θα είχε ενδιαφέρον να το δω να υλοποιείται σε μια κοινωνία που κάθε άλλο παρά αυτάρκης είναι. Να προσθέσω βέβαια ότι μοντέλα τύπου Αργεντινής και Εκουαδόρ δεν μπορούν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα: η Αργεντινή είναι δεύτερη ή τρίτη στις εξαγωγές τροφίμων παγκοσμίως ενώ το Εκουαδόρ είναι πετρελαιοπαραγωγός χώρα. Εμείς θα μπορέσουμε να έχουμε ικανοποιητική άντληση των υδρογονανθράκων σε 5 χρόνια από σήμερα και αυτό αν πάνε όλα καλά και αν είναι πραγματικά οικονομικά βιώσιμα τα κοιτάσματα.