Μύθος ή αλήθεια ότι όλοι έχουμε σωσία; Facebook Twitter

Μύθος ή αλήθεια ότι όλοι έχουμε σωσία;

0

Βρίσκεται στην ταυτότητα και στο διαβατήριό σας. Είναι αυτό που αναγνωρίζουν φίλοι και γνωστοί στον δρόμο, ακόμη κι αν έχουν να σας δουν χρόνια: το πρόσωπό σας, άρρηκτα συνδεδεμένο με το όνομα και το επώνυμο, το ποιοι είστε, με τις συναλλαγές και τις επιλογές σας. Το πρόσωπό σας ως απόδειξη της μοναδικότητάς σας στον πλανήτη. Ή μήπως όχι; Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι εκεί έξω που κάποτε γελώντας και κάποτε με τρόμο διαπίστωσαν ότι τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους –το ίδιο το πρόσωπό τους– δεν είναι και τόσο μοναδικά. Ότι κάπου στον κόσμο, ίσως και πολύ κοντά τους, υπάρχει ένας σωσίας, ένα «διπλότυπο» της φυσιογνωμίας τους, ένα ολόιδιο πρόσωπο με το οποίο δεν έχουν απολύτως καμία συγγενική σχέση.

«Ήμουν ο τελευταίος που ανέβηκε στο αεροπλάνο και συνειδητοποίησα ότι κάποιος καθόταν στη θέση μου. Του ζήτησα ευγενικά να σηκωθεί και όταν στράφηκε να με κοιτάξει... με κοίταγα εγώ. Ο τύπος είχε το πρόσωπό μου», αφηγείται ο Νιλ Ντάγκλας, ο οποίος βρισκόταν σε ταξίδι για γάμο φίλων του στην Ιρλανδία όταν του έτυχε να σκοντάψει πάνω στον σωσία του.

«Όλοι οι επιβάτες μάς κοιτούσαν και χαμογελούσαν. Και τότε αποφάσισα να βγάλω selfie με τον σωσία μου», λέει ο Ντάγκλας, που μέχρι εκείνη τη στιγμή πίστευε ότι η γνωριμία του με τον σωσία του θα έληγε εκεί. Μόνο που τα παράξενα γεγονότα συνεχίστηκαν. Φτάνοντας στο ξενοδοχείο τον βρήκε να περιμένει στη ρεσεψιόν για το δικό του δωμάτιο και λίγο αργότερα βρέθηκαν ξανά έξω από ένα μπαρ – εκεί αποφάσισαν ότι το σύμπαν τούς έλεγε ότι τουλάχιστον έπρεπε να πιουν ένα ποτό μαζί. Όταν ο Ντάγκλας ξύπνησε το επόμενο πρωί συνειδητοποίησε ότι η selfie τους –του ίδιου με τον σωσία του– είχε γίνει viral.

Οι σωσίες έχουν χρησιμοποιηθεί για ίντριγκες και συνωμοσίες, έχουν το δικό τους μερίδιο στα ευτράπελα αλλά και στα δυσάρεστα της πορείας του ανθρώπινου είδους.

Ποιος γεννήθηκε με το πρόσωπό μου;

Η λαϊκή σοφία λέει ότι όλοι έχουμε σωσία, ένα τέλειο διπλότυπό μας, με τα μάτια της μαμάς (μας), τη μύτη του μπαμπά (μας), ακόμη κι εκείνη την ενοχλητική ελιά στο μάγουλο που καιρό τώρα σκεφτόμασταν να αφαιρέσουμε. Οι σωσίες κατά καιρούς έχουν εμπνεύσει λογοτέχνες, ποιητές, κινηματογραφιστές. Επίσης, έχουν αναστατώσει βασίλεια και αυτοκρατορίες, έχουν χρησιμοποιηθεί για ίντριγκες και συνωμοσίες, έχουν το δικό τους μερίδιο στα ευτράπελα αλλά και στα δυσάρεστα της πορείας του ανθρώπινου είδους στον πλανήτη. Όμως, πέρα από τους θρύλους και τις συναρπαστικές ιστορίες, είναι ποτέ δυνατόν ανάμεσα σε επτά δισεκατομμύρια ανθρώπους να υπάρχει κάποιος –για τον καθένα από μας– που έχει γεννηθεί με το... πρόσωπό μας;

Μέχρι πρότινος κανείς δεν είχε καταφέρει να δώσει μια πειστική απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Μέχρι πέρσι συγκεκριμένα, οπότε η Teghan Lucas, διδακτορική φοιτήτρια του Τμήματος Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αδελαῒδας, αποφάσισε να προχωρήσει σε ένα ριψοκίνδυνο πείραμα: να τολμήσει τη σύγκριση ανάμεσα στο πρόσωπο ενός νομοταγούς πολίτη που έμοιαζε τρομακτικά με έναν δολοφόνο.

Μύθος ή αλήθεια ότι όλοι έχουμε σωσία; Facebook Twitter
O Marcel Stepanoff (αριστερά) και ο Ludovic Maillard φωτογραφήθηκαν στο Παρίσι το 2005.

Έχοντας στη διάθεσή της φωτογραφίες από το κρατικό αρχείο των ΗΠΑ και με τη βοήθεια συναδέλφων της ερευνητών από το πανεπιστήμιο, η Teghan ανέλυσε συστηματικά τα πρόσωπα περίπου 1.000 ανθρώπων, μετρώντας τις διαφορές ανάμεσα σε κομβικά χαρακτηριστικά, όπως τα μάτια και τα αυτιά, ενώ στη συνέχεια υπολόγισε την πιθανότητα να μοιάζουν πραγματικά τα πρόσωπα δύο ανθρώπων.

Τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε ήταν ενθαρρυντικά για το ποινικό σύστημα της χώρας, αλλά απογοητευτικά για όσους πίστευαν ότι τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους θα σκοντάψουν πάνω στον σωσία τους: οι πιθανότητες να μοιραζόμαστε ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά με κάποιον άγνωστο είναι λιγότερες από... μία στο τρισεκατομμύριο. Ακόμη και με 7,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη αυτό μεταφράζεται σε 135 περιπτώσεις κατά τις οποίες κάποιος θα βρει τον σωσία του (αν τον βρει). «Πρόκειται για κάτι εξαιρετικά δύσκολο», λέει η Teghan και τη διαπίστωσή της φαίνεται να συμπληρώνει ο David Aldous, στατιστικολόγος από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ: «Εξαρτάται από το τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος μοιάζει σε κάποιον άλλο. Το εννοούμε με μετρήσιμα χαρακτηριστικά ή με αυτό που σ' εμάς κάτι θυμίζει;».

Μύθος ή αλήθεια ότι όλοι έχουμε σωσία; Facebook Twitter
Ακόμα και άτομα διαφορετικού φύλου μπορεί να μοιάζουν σα δύο σταγόνες νερό. Η Valerie Carreau και ο Jean Phillippe Royer είναι η απόδειξη για αυτό.

«Δεν σου μοιάζω»

Στην παραπάνω ερώτηση επιχείρησε να απαντήσει ο Francois Brunelle, ο οποίος μπήκε στη διαδικασία να φωτογραφίσει περισσότερα από 200 «ζευγάρια» –ανθρώπους που είχαν ανακαλύψει τους σωσίες τους– στο πλαίσιο του πρότζεκτ με τίτλο

«Δεν σου μοιάζω».

«Για μένα είναι αυτό που σου συμβαίνει όταν βλέπεις κάποιον και νομίζεις ότι είναι κάποιος άλλος. Είναι το σύνολο που μπερδεύει, όχι τα επί μέρους χαρακτηριστικά. Όταν τους βλέπεις μαζί, είναι σαν να βλέπεις κλώνους. Όταν χωρίσεις το "ζευγάρι", καταλαβαίνεις ότι κάτι άλλο συμβαίνει και ότι δεν είναι ακριβώς η ομοιότητα που προκαλεί σύγχυση».

Πρόκειται, λοιπόν, για μαζική ψευδαίσθηση; Όπως λένε οι ειδικοί, πρόκειται περισσότερο για τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας αποφασίζει να καταχωρίσει το πρόσωπο κάποιου, όχι αποκλειστικά βάσει των χαρακτηριστικών του, αλλά και βάσει των βιωμάτων που αποτύπωσε, μέσω της λειτουργίας της μνήμης, το πρόσωπό του. Επιπροσθέτως, ο εγκέφαλος, για να εξασφαλίσει ότι θα μπορεί να αναγνωρίσει ένα πρόσωπο υπό κάθε πλαίσιο (με κοντά ή μακριά μαλλιά, με μουστάκι ή μούσι, π.χ.), χρησιμοποιεί ένα τμήμα του γνωστό ως ατρακτοειδή έλικα: εκεί το σύνολο των πληροφοριών που έχει συλλέξει φτιάχνει ολόκληρη την εικόνα. Αυτό το άθροισμα των επί μέρους χαρακτηριστικών έχει αποτέλεσμα να αναγνωρίζουμε φίλους στον δρόμο. Προσοχή όμως: όσο παρατηρητικοί κι αν είμαστε, ο εγκέφαλος έχει την τάση να συγκρατεί τα γενικά χαρακτηριστικά και πολύ πιο σπάνια τις λεπτομέρειες.

Μύθος ή αλήθεια ότι όλοι έχουμε σωσία; Facebook Twitter
Ο Νathaniel (δεν ήθελε να δώσει το επίθετό του) και ο Edward Toledo φωτογραφήθηκαν στο Μόντρεαλ το 2003.

Σύμφωνα δε με τον Winrich Freiwald, ειδικό σε θέματα αντίληψης ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών από το Πανεπιστήμιο του Ροκεφέλερ, κάποιος με σχετικά «εύκολο» πρόσωπο, με κοινά χαρακτηριστικά, είναι πολύ πιο εύκολο να συγκριθεί με κάποιον άλλο. Αυτός ο άνθρωπος με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, βάσει υπολογισμών, μπορεί να έχει περισσότερους από 74.000 δυνητικούς σωσίες. Αλλά προφανώς δεν μιλάμε γι' αυτό...


Ο λόγος γίνεται για την αντικειμενική ομοιότητα μεταξύ δύο ανθρώπων. Σύμφωνα με τον Brunelle, και μετά το φωτογραφικό πρότζεκτ του, μπορεί με σιγουριά να ειπωθεί ότι οι λόγοι για τους οποίους η ομοιότητα μας απασχολεί εδώ και αιώνες αφορούν περισσότερο το αίσθημα οικειότητας με κάποιον που μοιραζόμαστε παρόμοια χαρακτηριστικά παρά την αντικειμενική ομοιότητα...

«Όταν κάποιοι συναντιούνται με τους σωσίες τους πρώτη φορά λένε "όχι, δεν βλέπω καμία ομοιότητα. Αλήθεια, δεν βλέπω". Και ενώ η ομοιότητα είναι τόσο προφανής σε όλους τους άλλους, είναι τρελό να το ακούς αυτό, αλλά συμβαίνει», λέει ο Brunelle.

Ενδιαφέροντα όλα αυτά τα στοιχεία, αλλά γιατί μας νοιάζει τόσο πολύ αν υπάρχει ο σωσίας μας εκεί έξω;

«Όταν συναντάς κάποιον που σου μοιάζει δένεσαι μαζί του ακαριαία, γιατί μοιράζεστε κάτι», λέει ο Brunelle, εξηγώντας ότι είναι η αίσθηση οικειότητας, αλλά και το γεγονός ότι ενστικτωδώς νιώθουμε πιο ελκυστικοί, λιγότερο μόνοι. Κατά τα λοιπά, η σκληρή αλήθεια, αυτή της επιστήμης, των αριθμών και των μετρήσεων, φυσικά λέει ότι ακόμη κι αν μοιάζουμε σαν δυο σταγόνες νερό με κάποιον είναι απολύτως αδύνατον να έχουμε το ίδιο DNA. Βασικά, είναι πιο πιθανό ο γενετικός μας κώδικας να έχει περισσότερα κοινά στοιχεία με έναν τυχαίο άνθρωπο παρά με τον σωσία μας...

Μύθος ή αλήθεια ότι όλοι έχουμε σωσία; Facebook Twitter
Ο Remy Girard (αριστερά) και ο Gabriel Guibert φωτογραφήθηκαν το 2003.

Με πληροφορίες από το BBC

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Ψυχή & Σώμα / Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Τα σφηνάκια τζίντζερ έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό και προβάλλονται ως ένα φυσικό booster για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Πόση αλήθεια, όμως, κρύβεται πίσω από αυτή τη διατροφική τάση; Η Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ozempic και Mounjaro: Ιατρική επανάσταση ή παγίδα;

Ψυχή & Σώμα / Ozempic και Mounjaro: Επανάσταση στην απώλεια βάρους ή παγίδα;

Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη διαιτολόγο Μελίνα Καριπίδου και τον ενδοκρινολόγο Μανώλη Σουβατζόγλου, οι οποίοι εξηγούν πώς λειτουργούν τα φάρμακα GLP-1, ποιοι μπορούν να τα πάρουν, τι ρόλο παίζει η διατροφή κατά τη χρήση τους – και τι συμβαίνει όταν διακοπούν.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ο λάθος και ο σωστός τρόπος να δώσουμε κίνητρα σ’ ένα παιδί

Υγεία & Σώμα / Ο λάθος και ο σωστός τρόπος να δώσουμε κίνητρα σε ένα παιδί

Το κλειδί για την ανατροφή ικανών νέων ανθρώπων δεν είναι να εστιάζουμε στις δυσκολίες και τα ελλείμματά τους, αλλά να αναγνωρίσουμε και να καλλιεργήσουμε τα προτερήματά τους – να εντοπίσουμε αυτό που οι ειδικοί στην ανάπτυξη του παιδιού αποκαλούν «νησίδες ικανότητας».
THE LIFO TEAM
Κοιλιοκάκη, η σιωπηλή νόσος της γλουτένης

Υγεία & Σώμα / Κοιλιοκάκη: Η σιωπηλή νόσος της γλουτένης

Οι διατροφικές δυσανεξίες μπορούν να κάνουν την καθημερινότητα βάσανο. Η πιο συχνή διαταραχή, που μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι η κοιλιοκάκη. Τι συμπτώματα έχει και πώς γίνεται η διάγνωση;
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Τι είναι οι υπέρ-επεξεργασμένες τροφές;

Ψυχή & Σώμα / Τι είναι οι υπέρ-επεξεργασμένες τροφές;

Ποιες τροφές μάς κάνουν πραγματικά καλό; Πόσο junk food επιτρέπεται να καταναλώνουν τα παιδιά και πόση ζάχαρη; Και πώς ενισχύουμε το μικροβίωμα του οργανισμού; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με την κλινική διατροφολόγο Κωνσταντίνα Κεραμύδα για το ποιες τροφές, ενώ μοιάζουν αθώες, είναι άκρως επικίνδυνες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
DIET

Υγεία & Σώμα / «Είναι τεράστιο θέμα το bullying για το φαγητό στη δουλειά»

Η Εμμανουέλα Λεουνάκη είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος αλλά έχει μια διαφορετική προσέγγιση απ’ τη συνηθισμένη: δεν εστιάζει στη ζυγαριά αλλά στη συναισθηματική σχέση μας με το φαγητό και στην κοινωνική πίεση που οδηγεί σε μειωμένη αυτοεκτίμηση.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Nερό με λεμόνι: Θα χάσουμε κιλά αν το πίνουμε κάθε μέρα;

Ψυχή & Σώμα / Nερό με λεμόνι: Ισχύει ότι βοηθά στην απώλεια κιλών;

Το πρωινό ρόφημα με χλιαρό νερό και λεμόνι έχει γίνει viral στο TikTok, καθώς πολλοί είναι αυτοί που ορκίζονται στα οφέλη του: από καλύτερη πέψη και αποτοξίνωση, μέχρι λαμπερό δέρμα και ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Αλλά τι από όλα αυτά μπορεί να αποδειχθεί επιστημονικά; Πρόκειται για ακόμα έναν διατροφικό μύθο; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Η ευτυχία ενός πιο ήσυχου Εγώ 

Υγεία & Σώμα / Το «ήσυχο Εγώ» είναι η λύση στον ναρκισσισμό των social media

Πρόκειται για έναν όρο που επινοήθηκε από τους ψυχολόγους, ως αντίδραση στη διαρκή αυτοπροβολή της εποχής μας, προτείνοντας μια ισορροπημένη ταυτότητα που συνδυάζει την αυτογνωσία με το ενδιαφέρον για τους άλλους.
THE LIFO TEAM
Εγκυμοσύνη: η καλύτερη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας ή μια δοκιμασία;

Ψυχή & Σώμα / Εγκυμοσύνη: Η καλύτερη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας ή μια δοκιμασία;

Η Τζούλη Αγοράκη συνομιλεί με την οκτώ μηνών έγκυο Παυλίνα Βουλγαράκη για τα αντιφατικά συναισθήματα μιας περιόδου που, αν και διαρκεί μόνο εννέα μήνες, ίσως τελικά δεν είναι τόσο ειδυλλιακή όσο την παρουσιάζουν.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
«Άλλαξα πολλούς ψυχολόγους μέχρι να βρω τον σωστό για μένα»

Υγεία & Σώμα / «Άλλαξα πολλούς ψυχολόγους μέχρι να βρω τον σωστό για μένα»

Για να πετύχει η διαδικασία της ψυχοθεραπείας, ο θεραπευτής, πέρα από την επιστημονική του επάρκεια, πρέπει να είναι και μια προσωπικότητα που μας ταιριάζει. Πώς θα διακρίνουμε αν υπάρχει «σύνδεση» μεταξύ μας;
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Πότε έγινε το botox η νέα «ρουτίνα» των εικοσάρηδων;

Ψυχή & Σώμα / Πότε έγινε το botox η νέα «ρουτίνα» των εικοσάρηδων;

Τα τελευταία χρόνια, οι ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες σημειώνουν εντυπωσιακή άνοδο. Ωστόσο, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: όσο αθώα κι αν φαίνεται αυτή η πορεία, κρύβει και παγίδες. Η συνεχής αναζήτηση της τελειότητας μπορεί να οδηγήσει σε εμμονές, σε μια διαρκή αίσθηση ανικανοποίητου και, τελικά, σε μια παραμορφωμένη αντίληψη του εαυτού μας. Η δερματολόγος Μαρίτα Κοσμαδάκη μιλά στη Μερόπη Κοκκίνη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Μια αποβολή δεν τελειώνει όταν σταματούν τα σωματικά συμπτώματα»: Πώς βιώνει πραγματικά μια γυναίκα την αποβολή  

Υγεία & Σώμα / «Όλοι σου λένε πως δεν φταις εσύ για την αποβολή, όμως εγώ πήρα πάνω μου όλη την ενοχή»  

Η Ανδριάννα, μια γυναίκα λίγο μετά τα 30, ήταν πεπεισμένη πως δεν ήθελε παιδιά. Πώς αντιμετώπισε όμως το γεγονός της αποβολής της; Και πόσο τραυματική εμπειρία είναι; Αν δεν το ζήσεις, δεν μπορείς καν να προσποιηθείς πως το καταλαβαίνεις.  
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Τα μυστήρια του χανγκόβερ: Γιατί κάποιοι έχουν ανοσία στα συμπτώματά του και άλλοι υποφέρουν για μέρες;

Υγεία & Σώμα / Τα μυστήρια του χανγκόβερ: Γιατί κάποιοι έχουν ανοσία και άλλοι υποφέρουν για μέρες;

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν αντιμετωπίζουν ποτέ χανγκόβερ, ενώ άλλοι δεν είναι καθόλου ανθεκτικοί στο αλκοόλ, ακόμη και μετά από μέτρια κατανάλωση. Οι ερευνητές έχουν αρκετές και συχνά αντικρουόμενες θεωρίες για το φαινόμενο.
THE LIFO TEAM
Kατάψυξη ωαρίων: Τάση ή αναγκαία επιλογή;

Ψυχή & Σώμα / Kατάψυξη ωαρίων: Τάση ή αναγκαία επιλογή;

Γιατί αυξάνεται ο αριθμός των γυναικών που επιλέγουν την κατάψυξη ωαρίων; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τον γυναικολόγο Γιώργο Μακρή, διευθυντή της Γυναικολογικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ο οποίος αναλύει τους πιθανούς κινδύνους της κρυοσυντήρησης ωαρίων, τις ηλικίες στις οποίες η διαδικασία δεν είναι ενδεδειγμένη, καθώς και τον λόγο που αυτή η μέθοδος έχει εξελιχθεί σε μια διαδεδομένη «μόδα» τα τελευταία χρόνια.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Μητρότητα και αλκοόλ: Αναγκαίο «διάλειμμα» ή εξάρτηση;

Ψυχή & Σώμα / Μητρότητα και αλκοόλ: Αναγκαίο «διάλειμμα» ή εξάρτηση;

Γιατί υπάρχει αυτή η εικόνα της εξουθενωμένης μητέρας που βάζει τα παιδιά της για ύπνο και με το που εκείνα κοιμούνται τρέχει και βάζει ένα μεγάλο ποτήρι κρασί και το πίνει όλο, σχεδόν μονορούφι, στην υγειά των αντοχών της; Η Τζούλη Αγοράκη μιλά με την συγγραφέα Γιούλη Ψαρράκη για τη μητρότητα και την κατανάλωση αλκοόλ.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Ακμή στην εφηβεία: Αιτίες, μύθοι και λύσεις

Ψυχή & Σώμα / Ακμή στην εφηβεία: Αιτίες, μύθοι και λύσεις

Τι σημαίνει η ακμή για έναν έφηβο; Γιατί εμφανίζεται; Είναι κληρονομική; Υπάρχουν πια δραστικές θεραπείες; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τη δερματολόγο Μάργκη Καπελλάρη για τις σύγχρονες μεθόδους καταπολέμησης της ακμής, η οποία δεν ταλαιπωρεί μόνο τους εφήβους, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες.
THE LIFO TEAM