Όλοι μιλούν γι'αυτό σαν να είναι κάτι ζημιογόνο. Στην πραγματικότητα ωστόσο, σε μικρές δόσεις, το στρες είναι απαραίτητο συστατικό για την πρόοδο μας. Δες παρακάτω πώς ακριβώς επηρεάζει τον οργανισμό σου!
Έχει κίνηση και θα αργήσεις στη δουλειά... το στομάχι σφίγγεται, η αναπνοή γίνεται πιο γρήγορη, η καρδιά αρχίζει να χτυπά γρήγορα και τα χέρια ιδρώνουν. Λίγο πολύ, όλοι είμαστε εξοικειωμένοι με τα συμπτώματα που προκαλεί το στρες.
Όταν ο εγκέφαλος βρίσκεται αντιμέτωπος με μία πιθανή απειλή, βάζει το σώμα σε κατάσταση «πάλης ή φυγής», κινητοποιώντας μια αλυσιδωτή αντίδραση με σκοπό να το ενεργοποιήσει και να το προστατεύσει. Αυτή η εκπληκτική αντίδραση έχει τελειοποιηθεί με το πέρασμα εκατομμυρίων χρόνων και εκεί οφείλουμε την επιβίωσή μας.
«Είμαστε εδώ επειδή οι πρόγονοί μας ήταν τόσο θαρραλέοι και μπόρεσαν να επιβιώσουν από σημαντικές απειλές. Το πρόβλημα είναι πως στις μέρες μας, αυτή η μέθοδος επιβίωσης ενεργοποιείται καθημερινά, ακόμα και πριν από μία συνέντευξη εργασίας» εξηγεί η Carmen Sandi, ερευνήτρια συμπεριφορικής γενετικής στην Ελβετία.
Τη στιγμή που αντιλαμβανόμαστε μία απειλή, ο συναγερμός του μυαλού μας, μια περιοχή που ονομάζεται υποθάλαμος, ενεργοποιείται, προετοιμάζοντάς μας για «πάλη ή φυγή».
Οι αδρεγενικοί αδένες, που βρίσκονται πάνω από τα νεφρά, παίρνουν το μήνυμα και μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα παράγουν αδρεναλίνη, κάνοντας την καρδιά και την αναπνοή να επιταχύνουν και απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες γλυκόζης από το συκώτι μας.
To κυνήγι μιας ζωής χωρίς στρες δεν είναι υγιές. Στην πραγματικότητα το στρες είναι σαν τη γυμναστική... Είναι άβολο, αλλά χτίζει αντοχή με τον τρόπο που ένα εμβόλιο ατσαλώνει τον οργανισμό απέναντι σε έναν ιό.
Το αίμα φεύγει από το πεπτικό σύστημα και συγκεντρώνεται στα χέρια και τα πόδια αλλά και γύρω από τα έντερα, δημιουργώντας το «πετάρισμα» στο στομάχι.
Για λόγους που δεν είναι ακόμα γνωστοί, ίσως σε μια προσπάθεια του σώματος να ξεφορτωθεί κάποιες τοξίνες, η αδρεναλίνη χαλαρώνει τους μύες του εντέρου, γι'αυτό και ίσως νιώσεις πως θες να πας επειγόντως... τουαλέτα.
Μια ακόμα ανεπιθύμητη αντίδραση είναι η εφίδρωση που συμβαίνει εντελώς ξαφνικά και, δυστυχώς, μυρίζει χειρότερα από εκείνη που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της άσκησης ή από τη ζέστη.
Η αδρεναλίνη επίσης κινητοποιεί τα ανοσοκύτταρα που ταξιδεύουν από τον σπλήνα και τον μυελό των οστών στο αίμα.
«Υπάρχει μια παλιά εξελικτική θεωρία που λέει πως το κοινωνικό στρες σχετίζεται με κάποιο τραυματικό ή βίαιο περιστατικό. Έτσι όταν στέκομαι μπροστά σε ένα κοινό, σε μία παρουσίαση, το υποσυνείδητό μου αντιλαμβάνεται όλους αυτούς τους ανθρώπους σαν πιθανή απειλή και το ανοσοποιητικό μου σύστημα προετοιμάζεται για μια επίθεση» εξηγεί ο Ed Bullmore, ο καθηγητής ψυχιατρικής στο University of Cambridge.
Πέρα από την αδρεναλίνη, που κατακλύζει το σώμα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, η δεύτερη ορμόνη του στρες, η κορτιζόλη, ρέει αργά στο αίμα και φτάνει στο απόγειό της 20-30 λεπτά μετά το μήνυμα του υποθαλάμου. Η κορτιζόλη αλλάζει τον μεταβολισμό των κυττάρων, την λειτουργία τους και τη λειτουργία του DNA!
Στον εγκέφαλο, η κορτιζόλη προσκολλάται στους νευρώνες, αλλάζοντας τη φυσιολογική λειτουργία της σκέψης έτσι ώστε να καταγράψει την εμπειρία που προκάλεσε την αντίδραση στη μακροπρόθεσμη μνήμη μας. Η κορτιζόλη «φταίει» που θυμάσαι τόσο καθαρά και λεπτομερώς τις δυσάρεστες εμπειρίες του παρελθόντος!
Κι όμως, το κυνήγι μιας ζωής χωρίς στρες δεν είναι υγιές. Στην πραγματικότητα το στρες είναι σαν τη γυμναστική... Είναι άβολο, αλλά χτίζει αντοχή με τον τρόπο που ένα εμβόλιο ατσαλώνει τον οργανισμό απέναντι σε έναν ιό.
Για να δώσεις λοιπόν τις απαραίτητες, μικρές ενέσεις άγχους στον οργανισμό σου δοκίμασε να τραγουδήσεις καραόκε ή να μιλήσεις μπροστά σε κόσμο ή να λύσεις ένα δύσκολο γρίφο. Και αντί για κάτι κακό σκέψου το άγχος σου σαν τη δύναμη που σε προκαλεί να υπερνικήσεις τους φόβους σου και να κυνηγήσεις κάθε ευκαιρία εξέλιξης!
Με στοιχεία από το theguardian.com
