«Το Μαρόκο είναι γεμάτο αντιθέσεις, το τοπίο εναλλάσσεται διαρκώς. Παντού διακρίνει κανείς τρομερές προσμίξεις και συνδυασμούς. Κάθε μέρος είναι μια διαφορετική χώρα». Πώς, λοιπόν, να τις χωρέσεις όλες σε μια έκθεση; Κι όμως, ο φωτογράφος Γιάννης Χατζηασλάνης μετά από ένα οδοιπορικό που κράτησε σχεδόν ένα μήνα επέστρεψε και μας παρουσιάζει το πορτρέτο αυτής της τόσο γοητευτικής χώρας.
Ο καλλιτέχνης, μέσα από μια εμπνευσμένη παρουσίαση φωτογραφικών διπτύχων, αποκαλύπτει την πολυεπίπεδη ταυτότητα του σύγχρονου Μαρόκου και την ισχυρή σχέση του με την περιοχή της Μεσογείου. Ο ίδιος μας εξήγησε πώς ξεκίνησε αυτή η περιπέτεια:
«Μου ανέθεσε η Πρεσβεία του Μαρόκου να ταξιδέψω στη χώρα ώστε να παρουσιάσω ένα σύγχρονο πορτρέτο της χώρας. Με τη λογική ότι πρόκειται για ένα πολυφωτογραφημένο μέρος, αποφάσισα να φτιάξω ένα δρομολόγιο που ουσιαστικά να καλύπτει πολλές πλευρές αυτής της μεγάλης χώρας. Έμεινα συνολικά 23 μέρες και επιχείρησα να κάνω έναν μεγάλο κύκλο στη χώρα για να έχω αντιπροσωπευτική εικόνα. Με τραίνα, λεωφορεία, grand taxi, και με καμήλα, διέσχισα μία έρημο διαφορετική από τις άλλες, παρατήρησα τους κυματισμούς μίας διαφορετικής θάλασσας, αλλά συνάντησα μία έντονη ομορφιά αναζητώντας την καθημερινή.»
«Οι φωτογραφίες παρουσιάζονται κατά ζεύγη, δείχνοντας τη μεταξύ τους σχέση και τη μεταξύ τους οικειότητα, τονίζοντας όμως αντιτιθέμενα στοιχεία τα οποία αλλιώς θα περνούσαν απαρατήρητα. Επιτρέπει τη δημιουργία μιας νέας διήγησης, τη χαρά της ανακάλυψης μέσα από τις αντιθέσεις. Τα Intersections είναι μία αντανάκλαση των απρόσμενων εκπλήξεων που τυχαίνουν στον ταξιδιώτη, της σιωπηρής χαράς όταν συναντά τυχαία την ομορφιά στο μη προφανές, μία ανακάλυψη της ιερότητας της κάθε μέρας.
Ουσιαστικά επειδή όπως είπα είναι αρκετά πολυφωτογραφημένο το Μαρόκο, εστίασα στην καθημερινότητα. Ακόμα κι όταν έκανα τοπίο. Οι πολυθρόνες είναι αυτές που κάθονται οι φύλακες, και όσοι θέλουν να ξεκουραστούν στο Bahia Palace. Το μηχανάκι το είδα να περνά και το τράβηξα αυθόρμητα όση ώρα έκανα παζάρια με έναν ταξιτζή καθώς η περιοχή εκεί είναι εξαιρετικά τουριστική κι ο καθένας ζητά όσο θέλει.»
«Η αρχική προσπάθεια ήταν να γνωρίσω και να κατανοήσω μία πολυφωτογραφημένη χώρα μέσα από την καθημερινή της πραγματικότητα, πέραν της φαντασίας και των κλισέ. Αυτή η προσπάθεια εξελίχθηκε σε ένα μεταβατικό διαλογισμό μέσα από την εύθραυστη επιστασία της παράδοσης. Και έγινε τελικά μία μελέτη απρόβλεπτου λυρισμού μέσα από το κοινότυπο. Αυτή η συλλογή φωτογραφιών, που τραβήχτηκαν στις αρχές του καλοκαιριού του 2013, αγκαλιάζει μία εντιμότητα που πλησιάζει τη σφαίρα του ρεπορτάζ, μία παρατήρηση του απαρατήρητου, του ατελούς.
«Αριστερή εικόνα στην Ουαρζαζάτ, παλιά οχυρωμένη πόλη η οποία κατοικείται ακόμα. Την τράβηξα από εκείνο το σημείο θέλοντας να δείξω τη σχέση της με το σήμερα και το ευρύτερο περιβάλλον της σύγχρονης πόλης.
Δεξιά είναι οι ντουζιέρες στην παραλία της Ραμπάτ. Επίσης μια πόλη με κάστρο. Ακόμα και τα ντους έχουν μια μαροκινή αρχιτεκτονική και αισθητική.»
«Επισκεπτόμενος δημοφιλείς τοποθεσίες και θέλοντας να αποδώσω το εφήμερο μέσα από αυτές, επιδίωκα να βρω σημεία όπου όλα τα ποικίλα στοιχεία που συναντούσα διασταυρώνονταν και συνυπήρχαν. Από τον Βορά με την πλούσια βλάστηση, στις απέραντες άνυδρες πεδιάδες της ερήμου στο Νότο, εξερεύνησα μία χώρα σε ρευστότητα, όχι μόνο ως προς τις ωδίνες της οικονομικής της ανάπτυξης και τον αυτοπροσδιορισμό της αλλά και ως προς την ποικιλομορφία των τοπίων και του φωτός της.»
«Αριστερά βλέπετε ένα εστιατόριο στο Μαρακές, το οποίο λειτουργεί στους χώρους ενός πρώην παλατιού. Εκεί γυρίστηκε μια σκηνή από την ταινία του Χίτσκοκ Ο άνθρωπος που γνώριζε πολλά. Το παλάτι είναι τεράστιο. Το εστιατόριο δυστυχώς δεν το πέτυχα σε λειτουργία καθώς πήγα μεσημέρι αλλά λειτουργεί μόνο βράδυ. Έχει ένα μεγάλο παράθυρο στην οροφή και μου άρεσε το φως όπως έμπαινε στο χώρο.
Δεξιά η εικόνα είναι στην πόλη Φες. Φωτογράφισα ένα μικρό τμήμα από τα τείχη της μεντίνας της (Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ). Θεωρείται η πιο μεγάλη μεντίνα του αραβικού κόσμου. Σε αυτό το τμήμα των τειχών απεικονίζονται όλα τα πολιτικά κόμματα.»
«Υπάρχουν περιοχές που διαπιστώνει κανείς πως έχουν περισσότερα μεσογειακά στοιχεία από αυτά που πιστεύουμε. Το τοπίο του Βορρά, από την άλλη έχει απέραντους ελαιώνες, πυκνή βλάστηση και θυμίζει τόσο Ελλάδα. Τα βουνά του είναι απίστευτα. Θα μπορούσε κάλλιστα να πει κανείς με την πρώτη ματιά ότι βλέπει τοπίο από τη ορεινή Πελοπόννησο ή την Ήπειρο. Γενικότερα, όμως, συναντά κανείς πολλές αναφορές στην Ελλάδα. Για παράδειγμα μια από τις μεγαλύτερες οροσειρές τους λέγεται Άτλας.»
«Αριστερά στην Ταγγέρη, στο κέντρο της πόλης, ένα παλιό πορτογαλικό σπίτι έχει μετατραπεί σε ένα αξιοπρεπές ξενοδοχείο. Αυτή είναι η ρεσεψιόν του. Το ανακάλυψα αφού είχα κλείσει πού θα κοιμηθώ για βράδυ. Κρίμα, ζήλεψα.
Δεξιά βρισκόμαστε σε μια πόλη στα νοτιοανατολικά η οποία λέγεται Μερζούγκα. Μια πόλη προς την πλευρά της Αλγερίας. Ουσιαστικά είναι η αφετηρία της ερήμου. Από εκεί ξεκινά η Σαχάρα. Έχει αρκετά ξενοδοχεία, πολλούς καμηλιέρηδες. Οι περισσότεροι κάτοικοι απασχολούνται με τις οργανωμένες εκδρομές στην έρημο.»
σχόλια