Αφιέρωμα στην "απόλυτη μπαλαρίνα" Maïa Plissetskaïa.

Αφιέρωμα στην "απόλυτη μπαλαρίνα" Maïa Plissetskaïa. Facebook Twitter
9

"Γεννήθηκα στη Μόσχα. Στο βασίλειο του Στάλιν. 'Επειτα, έζησα την εποχή του Kroutchev, του Brejnev, του Andropov, του Tchernenko, του Gorbatchev, του Eltsine... Κι 'ο, τι κι αν κάνω, δεν πρόκειται να ζήσω μία δεύτερη φορά. Ας ζήσουμε λοιπόν τη ζωή μας. Και πράγματι την έζησα. Δεν ξεχνώ αυτούς που στάθηκαν καλοί μαζί μου. Ούτε αυτούς που τους συνέτριψε το παράλογο. 'Εζησα για το χορό. Δεν έμαθα ποτέ να κάνω κάτι άλλο. Ευχαριστώ αυτή τη φύση,  χάρη στην οποία μπόρεσα να αντέξω, μην αφήνοντας τον εαυτό μου να συντριβεί και να συνθηκολογήσει" (Maïa Plissetskaïa).

 

Το επίσημο πορτρέτο της Maïa Plissetskaïa στο Θέατρο Μπολσόι.

 

Το Θέατρο Μπολσόι. Το 1971, παρουσιάστηκε στη σκηνή του το έργο του Τολστόι 'Αννα Καρένινα, με την Maïa Plissetskaïa σολίστ σε δική της χορογραφία. Η μουσική ήταν του άντρα της Rodion Chtchedrine. Η Maïa Plissetskaïa υπέγραψε άλλες δύο χορογραφίες πάνω στη μουσική του άντρα της, εμπνευσμένες από το Γλάρο και την Κυρία με το σκυλάκι του Τσέχωφ.

Το 1937, ο Mikhaïl Plissetski, μηχανικός και πρόξενος της Σοβιετικής 'Ενωσης, πατέρας της Maïa Plissetskaïa, συνελήφθη ως "εχθρός του λαού" στις "Μεγάλες Εκκαθαρίσεις" του Στάλιν και εκτελέστηκε την επόμενη χρονιά. Η μητέρα της, Rachel Messerer, εξόριστηκε στο Καζακστάν μέχρι το 1941 με το μικρότερο της γιο σε ένα γκουλάκγ που δεχόταν τις "συζύγους των εχθρών του λαού". Σε ηλικία 13 ετών, η Maïa Plissetskaïa καταφεύγει στην οικογένεια της θείας της Soulamith Messerer, επίσης μπαλαρίνα, και του θείου της, που ήταν από τους καλύτερους δασκάλους του Μπολσοί, και προσανατολίζεται φυσιολογικά στο χορό. 'Οταν χρειάστηκε να χορέψει αργότερα μπροστά στον Στάλιν τη μέρα των γεννεθλίων του, "είχε -όπως έγραψε στην αυτοβιογραφία της- πεθάνει από το τρακ της, γιατί το παρκέ ήταν κανονικό παγοδρόμιο, ενώ είχε συνέχεια τα μάτια καρφωμένα στο κοινό για να δει ποιος θα μπορούσε να ευθύνεται για τη δυστυχία της οικογενιάς της".

 

Η Maïa Plissetskaïa με τη μητέρα της και τον αδελφό της Αλέξανδρο.

 

Στην Κούβα με τον Fidel Castro. "Χόρευα σε κλασικά έργα, αλλά το ονειρό μου ήταν να κάνω σύγχρονο χορό, πράγμα μη ρεαλιστικό όταν ήμουν νέα. Γνωρίζαμε τον Balanchine ή τον Bejart, αλλά ήταν απρόσιτοι για μας". Το 1967, χάρη στον κουβανό χορογράφο Alberto Alonso που συναντάει στη Μόσχα, η Maïa Plissetskaïa παρεκκλίνει για πρώτη φορά από το κλασικό ρεπερτόριο. Ο Alonso δημιουργεί για κείνη το έργο Carmen-Suite. Επειδή προέρχεται από "αδελφό" καθεστώς, το έργο επιτρέπεται, αλλά προκαλεί αντιδράσεις σην πουριτανική νομενκλατούρα. "Η Κάρμεν, όπου κάθε χειρονομία, κάθε βλέμμα, κάθε κίνηση είχε ένα νόημα, διέφερε από τα άλλα μπαλέτα όπου έπρεπε κυρίως να εκτελούνται τα βήματα. Η Σοβιετική 'Ενωση δεν ήταν προετοιμασμένη για τέτοιου είδους χορογραφίες. Η εξουσία πανικοβλήθηκε" (Maïa Plissetskaïa, στην αυτοβιογραφία της 'Εγώ η Maïa Plissetskaïa).

Από τη σοβιετική ταινία Maïa Plissetskaïa, με την τέχνη του μπαλέτου.

 

Η Λίμνη των Κύκνων. Σε περισσότερες από 800 παραστάσεις, η Maïa Plissetskaïa ερμήνευσε μοναδικά το ρόλο της Odette/Odile.

Φωτογραφία για τη Vogue από τον Irving Penn.

 

 

 

La rose malade (Το άρρωστο τριαντάφυλλο), μία χορογραφία του Roland Petit ειδικά για την Maïa Plissetskaïa. Εδώ με τον Rudy Bryans. Φωτ. Andre Perlstein.

 

Στην Αργεντινή στο Stadium Luna Park.

 

 

 

 

 

 

Φωτ. Richard Avedon.

 

Φωτογραφία του Cecil Beaton για τη Vogue (1964).

 

Catherine Deneuve, Yves Saint -Laurent,  Maïa Plissetskaïa.

 

 Montserrat Caballé, Rudolf Noureïev, Maurice Béjart.

 


Το Bolero του Ravel, χορογραφία του Maurice Béjart με την Maïa Plissetskaïa.

 

Με τον άντρα της Rodion Chtchedrine.

 

 

Γκαλά για τα 80 χρόνια της Maïa Plissetskaïa στο Κρεμλίνο με διεθνή αστέρια του μπαλέτου. Η Maïa Plissetskaïa χόρεψε το Ave Maïa, μία χορογραφία που της είχε αφιερώσει ο Maurice Béjart.

 

 


 Ο Θάνατος του Κύκνου

 


Η Λίμνη των Κύκνων στο Τόκυο το 1986 (όταν η Maïa Plissetskaïa ήταν  61 ετών).

 

9

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γεώργιος Γκουρτζίεφ: βαθυστόχαστος, πρωτοπόρος διανοητής ή ταλαντούχος παραμυθάς;

Σαν σημερα / Γεώργιος Γκουρτζίεφ: βαθυστόχαστος, πρωτοπόρος διανοητής ή ταλαντούχος παραμυθάς;

Μυστικιστής, φιλόσοφος, πνευματικός δάσκαλος, συγγραφέας, μουσικοσυνθέτης, ταξιδευτής, υπήρξε πνεύμα χαρισματικό που επηρέασε κόσμο. Εβδομήντα χρόνια μετά τον θάνατό του (29/10/1949) πολλά ερωτήματα γι' αυτό τον «γητευτή ψυχών» παραμένουν άλυτα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ρόι Λιχτενστάιν: Ο πρωτοπόρος της pop art που έβαλε τον Mίκι Μάους στα μουσεία

Σαν σήμερα / Ρόι Λιχτενστάιν: Ήταν όντως ο «χειρότερος καλλιτέχνης» της εποχής του;

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο πρωτοπόρος καλλιτέχνης της pop art που με το γενναίο έργο του ειρωνεύτηκε το κλασικό, έβαλε τον Mίκι Μάους σε μουσεία και γκαλερί και άλλαξε οριστικά τους κανόνες της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Σοπέν

Πέθανε Σαν Σήμερα / «Κύριοι, ιδού μια μεγαλοφυΐα!»: Πώς ο Σοπέν άνοιξε νέα εποχή στη μουσική για πιάνο

Σαν σήμερα, στις 17 Οκτωβρίου 1849, πεθαίνει από φυματίωση στο Παρίσι ο Πολωνός Φρεντερίκ Φρανσουά Σοπέν, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Ρομαντισμού και κορυφαίος πιανίστας.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Σαν Σήμερα / Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Edith Piaf: «Το σπουργιτάκι» που ξεκίνησε από τους δρόμους του Παρισιού και δοξάστηκε όσο λίγοι. Αυτή είναι η ζωή της, το τέλος που της επιφύλασσε η Καθολική εκκλησία και ένα απόσπασμα από μία συνέντευξή της.
ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΚΟΛΟΒΟΥ
Νταϊάνα: Η μυθιστορηματική ζωή της διασημότερης γυναίκας του πλανήτη

Σαν Σήμερα / Νταϊάνα: Η μυθιστορηματική ζωή της διασημότερης γυναίκας του πλανήτη

«Η Νταϊάνα διεκδίκησε την εκτίμηση ενός βασιλικού περίγυρου που τη χρησιμοποίησε κατά περίσταση. Διεκδίκησε την ελευθερία της από έναν σύζυγο που την έβλεπε πάντα ως την αιτία του προσωπικού του αδιεξόδου. Διεκδίκησε τα παιδιά της από μια συντηρητική οικογένεια. Και εν τέλει διεκδίκησε τη ζωή της από τους ηδονοβλεψίες παπαράτσι που την καταδίωκαν ανελέητα»
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Μαντόνα: «Είμαι σκληρή, φιλόδοξη και ξέρω ακριβώς τι θέλω. Αν αυτό με κάνει σκύλα, δεν πειράζει»

Μουσική / «Είμαι σκληρή, φιλόδοξη και ξέρω τι θέλω. Αν αυτό με κάνει σκύλα, δεν πειράζει»

Pop icon, μίλησε για το woman empowerment πριν υπάρξει καν ο όρος, gay icon, fashion icon, η απόλυτη σταρ, η πιο πετυχημένη γυναίκα μουσικός όλων των εποχών, όπως και να τη χαρακτηρίσει κανείς, είναι μία και μοναδική και ήρθε για να αλλάξει τα πάντα.
M. HULOT
Yves Saint Laurent: «Το Μαρακές άνοιξε τα μάτια μου στο χρώμα»

Μόδα & Στυλ / Yves Saint Laurent: «Το Μαρακές άνοιξε τα μάτια μου στο χρώμα»

Σήμερα, στα γενέθλιά του, θυμόμαστε τον μελαγχολικό βασιλιά της γαλλικής couture μέσα από τη διαδρομή του στο Μαρόκο, που δεν υπήρξε απλώς ένας τόπος ελευθερίας αλλά και η μούσα του στη ζωή και στη δουλειά.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ

σχόλια

4 σχόλια
Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση είναι το σώμα της. Είναι, μεν, αδύνατη αλλά όχι ανορεξική. Δεν γνωρίζω την αξία της ως μπαλαρίνα αλλά και μόνο ότι η εικόνα της αποπνέει υγεία (πολύ μακριά απο το στερεότυπο της υπερβολίκά αδύνατης μπαλαρίνας) μου αρκεί.
Εφ' όσον πρόκειται για Ρωσίδα και δεν γράφουμε το ονοματεπώνυμο με κυριλλικούς χαρακτήρες, τότε θα πρέπει να το γράφουμε με ελληνικούς χαρακτήρες και όχι με λατινικούς. Προπάντων, όμως, ακόμη κι έτσι, θα πρέπει να το γράφουμε σωστά, κοινώς: Maya Mikhaylovna Plisetskaya (Ма́йя Миха́йловна Плисе́цкая). Λίγο προσοχή εσείς οι Αλεξανδρινοί! Οσο για το 'απόλυτη μπαλαρίνα", το προσπερνώ ασχολίαστο.
Επειδή το επόμενο αφιέρωμα είναι για τη λιβανέζα τραγουδίστρια Φαιρούζ, πείτε μου σας παρακαλώ πως να γράψω το ονομά της : Fairuz, Fairouz, Fayrouz‎, Φαιρούς ή فيروز ; O χαρακτηρισμός "απόλυτη μπαλαρίνα" δεν προέρχεται φυσικά από μένα, σημαίνει μάλλον ό,τι και το "ντίβα" για τη Μαρία Κάλλας, δηλαδή λίγα και πολλά.
Το πώς γράφεται ένα όνομα δεν θα έπρεπε να αποτελεί πεδίο διαμάχης (άλλωστε, γι' αυτό υπάρχει -όπου υπάρχει ακόμα, δηλαδή- διορθωτής κειμένων). Δεν ήθελα σε καμμία περίπτωση να σας θίξω, απλά ανέφερα μια βασική αρχή γραφής ονομάτων. Μια που με ρωτάτε, εφ' όσον δεν έχει νόημα να γράψετε την Φεϊρούζ με αραβικούς χαρακτήρες (διότι δεν θα το καταλάβει κανείς πέραν των ομιλούντων την αραβική), καλό είναι να την γράψετε με ελληνικούς χαρακτήρες (εδώ, ένας καλός διορθωτής όντως θα είχε να επιλέξει ανάμεσα στην γραφή με την σωστή προφορά -Φεϊρούζ- και την απλή γραφή -Φαϊρούζ). Πάντως, σε οποιαδήποτε περίπτωση, ακόμη κι αν επιλέξετε λατινικούς χαρακτήρες, μην την γράψετε Feyrooz.
Προβληματίζομαι κι εγώ με τα ξένα ονόματα. Προτιμάω συνήθως, όταν γράφονται με λατινικούς χαρακτήρες, να μην τα αποδίδω στα ελληνικά, ώστε να οπτικοποιείται η αρχική τους γραφή. Βέβαια, πρόκειται για μία επιλογή που δεν μπορεί να καλύπτει όλες τις περιπτώσεις. Δεν γίνεται το Παρίσι να το γράψεις Paris σε ένα κείμενο, είναι κάπως αστείο. Στην περίπτωση της Maya Plisetskaya, ίσως η γραφή "Maya" να είναι η πιο συνηθισμένη, αλλά οι Ιταλοί τη γράφουν "Majja", οι Γερμανοί "Maja", οι Σουηδοί "Maija", κλπ. Από ...αισθητική άποψη και λόγω γαλλικής "κλίσης" επέλεξα τελικά το Maïa Plissetskaïa (αν και μου πέρασε από το μυαλό να διατηρήσω την κυριλλική γραφή, μου φάνηκε κάπως υπερβολικό). Για να σας αποδείξω πως λαμβάνω υπ' όψι μου την παρατηρησή σας χωρίς καμία διάθεση πολεμικής, θα γράψω αύριο την Fairuz Φεϊρούζ (υπάρχει και το "Fiyrooz"!).