Κάποτε, ο μακαρίτης ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο θείος του σημερινού πρωθυπουργού, είχε χαρακτηρίσει την Ελλάδα «ένα απέραντο φρενοκομείο». Ήταν εποχές που η χώρα στροβιλιζόταν στο σκάνδαλο Κοσκωτά (από τους ελάχιστους, τελικά, ανθρώπους πού φυλακίστηκαν για διαφθορά σ' αυτό τον τόπο), οι του ΠΑΣΟΚ αξιωματούχοι και οι μετ' αυτών συνδικαλιστές φλυαρούσαν απελπιστικά, με τις παραφουσκωμένες τους κοιλιές προτεταμένες, και ο κόσμος βρισκόταν σε μία κατάσταση βολικής απάθειας και γενικής κι' αόριστης αποδοκιμασίας.
Δεν άλλαξαν και πολλά πράγματα από τότε, παρά μόνο η κομματική καταβολή των αξιωματούχων (πράσινοι τότε, γαλάζιοι τώρα, αύριο ένας από τους δύο πάλι), ως προς τη λεγόμενη «περιρρέουσα ατμόσφαιρα». Ο κόσμος είναι πιο πολύ βυθισμένος στη βολική του απάθεια, και οι φυλακές εξακολουθούν να φιλοξενούν «κάθε καρυδιάς καρύδι», αλλά ούτε ένα «καρύδι της εξουσίας» - και παρακαλώ εδώ τους πονηρώς και απρεπώς σκεπτόμενους αναγνώστες μας να μην κάνουν τη γνωστή ομοιοκαταληξία με το «καρύδι». Η τωρινή εποχή της παρακμής έχει, όμως, μερικές τρανταχτές διαφορές από εκείνην, την παλιότερη.
Πρώτον, τα μέσα ενημέρωσης τότε (ίσως επειδή ήταν στο ξεκίνημά τους, ίσως και επειδή δεν είχαν πάρει ακόμα τα πάνω τους οι ιδιοκτήτες τους) αντιδρούσαν περισσότερο, φώναζαν πιο πολύ. Μπορεί ο Κοσκωτάς, μπαίνοντας σε... προστατευόμενα χωράφια να θορύβησε το παλιό κατεστημένο, που σύσσωμο εξαπέλυσε δριμεία επίθεση εναντίον του, αλλά ανεξαρτήτως αυτού, εκείνα τα χρόνια υπήρχε μεγαλύτερη δημοσιογραφική παρέμβαση στα κακώς κείμενα της εξουσίας. Δεύτερον, έξω από τον κύκλο της διαφθοράς, που και τότε υπήρχε, στεκόταν με αγωνιστική διάθεση και έντονα επικριτική στάση ένα μεγάλο κομμάτι του ενεργού πληθυσμού. Θυμάμαι ακόμα και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας εναντίον της διαφθοράς, σε διάφορα επίπεδα. Σήμερα, οι συγκεντρώσεις γίνονται κυρίως για λόγους οικονομικούς, ή για διατήρηση των κεκτημένων. Επίσης, ένα μεγαλο κομμάτι του κόσμου που στέκεται απαθές έξω από τον κύκλο της διαφθοράς, το κάνει για έναν απλό λόγο: θέλει, και περιμένει, να μπει και αυτό μέσα!
Σε άλλες, πιο σοβαρές χώρες του κόσμου, υπάρχει μέσα από τη βαθιά οικονομική (και όχι μόνο) κρίση, στην οποία έχουμε περιέλθει, μια υγιής συζήτηση, όχι μόνο για την όσο το δυνατόν γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή της, αλλά και έγνοια ειλικρινής, όπως και ανάλυση εμπεριστατωμένη για το πώς δεν θα επαναληφθούν αύριο τα τραγικά λάθη του χθες. Εμείς εδώ συζητάμε ακόμα για «ανάγκη πάταξης της φοροδιαφυγής, περικοπής των δημοσίων δαπανών και έμφασης στην ανάπτυξη». Βλέπουμε τις τράπεζές μας να αυξάνουν τα επιτόκια, όταν στις άλλες χώρες τα μειώνουν. Το επιτόκιο στις πιστωτικές κάρτες παραμένει, σε σύγκριση με όλες τις χώρες της Ε.Ε., προκλητικά υψηλό, και όταν μιλήσει κάποιος στους τραπεζίτες για κλοπή, παρεξηγούνται κιόλας. Εδώ, η ΔΕΗ προχώρησε σε αύξηση 5% στα τιμολόγια, επικαλούμενη «την άνοδο της τιμής του πετρελαίου», που πέφτει διαρκώς! Σε άλλα μέρη, κοντολογίς, γίνεται ακόμα αυτό που λέμε «παραγωγή πολιτικής». Και εάν δεν φέρει αποτέλεσμα, ή φέρει κακό αποτέλεσμα, την αλλάζουν. Εν ανάγκη, αλλάζουν και τα πρόσωπα. Εμείς,απλώς ανακυκλώνουμε τους παλιούς, αν και θα πρέπει εδώ να επισημάνει κάποιος ότι στο ΠΑΣΟΚ ο κ. Παπανδρέου έχει όντως φέρει και νέα πρόσωπα. Είναι λίγα, όμως. Και μερικά από αυτά έχουν ήδη αρχίσει να αναπτύσσουν τη φρασεολογία και την τακτική των παλιών. Εκείνο που σίγουρα λείπει είναι η ελπίδα. Αυτό που πάει χέρι-χέρι με το όραμα (και ασφαλώς όχι με τον «μάζευε κι ας είν' και ρώγες», αμετροεπή και σαχλό κ. Καρατζαφέρη).
Αυτό το όραμα παρουσίασε στον αμερικανικό λαό ο Μπαράκ Ομπάμα και τον έπεισε να τον ψηφίσει, και μάλιστα πανηγυρικά. Του έδωσε ελπίδα, μιλώντας του στα ίσα, με πολιτικό λόγο που είχαμε χρόνια να ακούσουμε. Του έδωσε προοπτική, όχι υποσχέσεις. Και ήδη, ο Ομπάμα δείχνει να εννοεί αυτά που έλεγε. Οι συγκρούσεις του με το κατεστημένο δεν είναι λίγες. Αυτές τις μέρες το σχέδιό του για σημαντικές αλλαγές στο σύστημα υγείας της χώρας του -σύστημα που μέχρι τώρα ευνοούσε κυρίως όσους έχουν χρήματα να κάνουν καλές, ιδιωτικές ασφάλειες υγείας, και έριχνε στο περιθώριο τους πολλούς που δεν μπορούν- έχει προσκρούσει σε αντιδράσεις των βολεμένων, που αντιδρούν λυσσαλέα. Ο Ομπάμα φιλοδοξεί να αλλάξει, όπως λέει, το πρόσωπο της Αμερικής, και αυτό το εννοεί προς όφελος εκείνου του κομματιού της κοινωνίας που μέχρι τώρα, και για πολλά χρόνια, αισθάνεται, και ήταν, «στην απέξω». Δεν ξέρω τι θα πετυχει τελικά ο Ομπάμα, και ούτε θα βιαστώ να ισχυριστώ ότι ένας τέτοιος πολιτικός χρειάζεται και σε μας. Η Ελλάδα είναι όντως «ιδιάζουσα περίπτωση», και ίσως «ιδιάζουσα περίπτωση» πολιτικού είναι αυτή που χρειαζόμαστε (και δεν έχουμε τώρα) για να βγούμε κάποια στιγμή από το τέλμα. Είναι σίγουρο πως ο αγώνας της χώρας μας να ξεκολλήσει από τη μετριότητα και τη μιζέρια δεν θα ολοκληρωθεί ούτε με αυτές τις εκλογές. Είναι μακρύς ο δρόμος ακόμα. Αλλά, τον περπατάμε. Ελπίζω...
σχόλια