Όταν o Jeff Buckley ερμήνευσε live και χωρίς πρόβα μια άρια του Πέρσελ

Όταν o Jeff Buckley ερμήνευσε live και χωρίς πρόβα μια άρια του Πέρσελ Facebook Twitter
Ο Buckley ήταν εκεί, σε μια μισοφωτισμένη σκηνή, να ζει την κάθε λέξη ενός σπαραγμού που είχε μελοποιηθεί πριν από περίπου 300 χρόνια, να ερμηνεύει έναν άθλο καλύτερα απ' οποιονδήποτε επαγγελματία της όπερας είχε δοκιμάσει.
0

Υπάρχει μια μαγική στιγμή στην ιστορία της μουσικής, όπου ένα αγόρι με αλλόκοσμη φωνή, «πολιτογραφημένο» ως ρόκερ ερμηνεύει μια άρια από την όπερα του Χένρι Πέρσελ, «Διδώ και Αινείας». Είναι ο θρήνος της Διδούς, άρια φτιαγμένη για mezzo soprano ή για φωνή καστράτο: δεν ερμηνεύεται μονορούφι, δεν «βγαίνει» με τη μία, έχει παιδέψει πολλές και πολλούς της σύγχρονης όπερας, έχει κάψει φωνητικές χορδές στις πρόβες, είναι ένα θείο έγκλημα σε Ρε ελάσσονα. Συμβαίνουν, όμως και θαύματα. Από αυτά που δίνουν πάτημα σε πολλούς να υπερασπίζονται τις γέφυρες ανάμεσα στη ροκ και την όπερα.

Σαν αυτό που συνέβη στο πλαίσιο του Metdown Festival του 1995 υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Έλβις Κοστέλο. Ο Jeff Buckley έχει  εκφράσει την επιθυμία να ερμηνεύσει αυτό το μαρτύριο live, με μόνη συνοδεία ένα πιάνο, ένα βιολί και ένα τσέλο. Δεν ήταν, όμως, το μόνο δύσκολο που είχε ζητήσει για εκείνη τη διοργάνωση. Ο Κοστέλο θα θυμόταν λίγα χρόνια αργότερα ότι ο νεαρός ρόκερ είχε εκφράσει την επιθυμία να τραγουδήσει γερμανικά λίντερ, Μάλερ για την ακρίβεια.

Ήταν από τους λίγους -όπως κι ο Freddie Mercury- που πίστευε στην αόρατη σύνδεση του ροκ με την κλασική μουσική. Λυρικός τενόρος, με έκταση κολορατούρας, ποτέ δεν θα μάθουμε τι ακόμη είχε να δώσει και στο είδος που διάλεξε εκείνος και στη φωνή που του χαρίστηκε.

«Είχα ενθουσιαστεί μ' αυτά που μου ζητούσε, αλλά και πάλι, στα γερμανικά; Ήταν πεπεισμένος ότι επειδή λάτρευε αυτά τα κομμάτια, θα μπορούσε να τα ερμηνεύσει χωρίς πρόβα. Ήταν διαβολεμένα ατρόμητος. Ερμήνευσε πρώτα Μάλερ και άφησε για το κλείσιμο της εμφάνισης του τον Πέρσελ», θυμόταν τότε ο Κοστέλο. Θεωρούσε την επιλογή του Buckley ριψοκίνδυνη. Είναι ένα εξαιρετικά οδυνηρό τραγούδι, που οι ψηλές του νότες μπορούν να το κάνουν ακόμη οδυνηρότερο, για το κοινό κυρίως, και ειδικά αν αυτός που ερμηνεύει δεν ξέρει τι κάνει.

Ο Buckley θα φτάσει αργοπορημένος, λίγο πριν την έναρξη του Φεστιβάλ, μοιάζει κατάκοπος από τις δικές του υποχρεώσεις, είναι ντυμένος στα μαύρα -μαύρο τζιν και T-shirt και μπότες- είναι εξωφρενικά αδύνατος, τόσο που τα ζυγωματικά φέγγουν στο πρόσωπο του, αχτένιστος, κάπως έξω από τα νερά του. Θα ερμηνεύσει πολλά δύσκολα εκείνο το βράδυ. Φτάνοντας προς το τέλος της εμφάνισής του, θα κομπιάσει για λίγο - ο κόσμος από κάτω είναι μαγεμένος. Η πιανίστα Κάθριν Έντουαρντς, ο βιολονίστας Ίαν Μπέλτον και στο τσέλο ο Φίλιπ Σέπαρντ τον περιμένουν με υπομονή και έναν κάποιο εκνευρισμό. Η άρια του Πέρσελ θα μπορούσε να αποδειχθεί φιάσκο για όλους.

Ο 28χρονος τότε μουσικός, τραγουδοποιός και ερμηνευτής, αγχωμένος, τους ζητάει συγνώμη για την καθυστέρηση και βγάζει από το σακίδιο του ένα παιδικό σημειωματάριο. Εκεί έχει σημειωμένα τα λιμπρέτι της άριας σε μια παράξενη δική του κωδικοποίηση. Κάθε λέξη που είναι γραμμένη πιο ψηλά από τις υπόλοιπες για εκείνον σημαίνει μία άπιαστη νότα, από εκείνες που κάνουν τις σοπράνο να κλαίνε στις πρόβες. Παίρνει μια ανάσα και μετά ρωτάει κάτι που ανησυχεί τους πάντες. Σε ποια χώρα βρίσκεται; Αγγλία ή Γερμανία; Εξηγεί ψελλίζοντας ότι έχει κοιμηθεί ελάχιστα και έχει χάσει τον λογαριασμό των ταξιδιών του εκείνες τις μέρες. Προφανώς, αντιλαμβάνεται το γενικό μάγκωμα, παίρνει μια ανάσα και αρχίζει να ερμηνεύει. Αυτό εδώ:

 

«Όταν άρχισε να ερμηνεύει τον Θρήνο της Διδούς υπήρχαν γύρω του όλοι αυτοί οι επαγγελματίες της κλασικής μουσικής, που δεν μπορούσαν να πιστέψουν αυτό που άκουγαν. Απέναντι τους βρισκόταν ένας τύπος που ερμήνευε ένα οπερετικό τραγούδι, φτιαγμένο για άλλα είδη φωνής και μάλιστα εκπαιδευμένης. Και ήταν εκεί, το τραγουδούσε, όπως άλλοι μιλάνε. Δεν εκτελούσε απλώς ένα κομμάτι από μία όπερα, αλλά ήταν εκεί και έκανε κάτι με αυτό», δήλωνε ο Κοστέλο. 

Ο Buckley ήταν εκεί, σε μια μισοφωτισμένη σκηνή, να ζει την κάθε λέξη ενός σπαραγμού που είχε μελοποιηθεί πριν από περίπου 300 χρόνια, να ερμηνεύει έναν άθλο καλύτερα απ' οποιονδήποτε επαγγελματία της όπερας είχε δοκιμάσει. Υπήρξε ταλαντούχος τραγουδοποιός, έλεγε ότι γεννήθηκε για να παίζει κιθάρα, όμως, η αποκάλυψη εκείνης της μαγικής βραδιάς στο Meltdown ήταν τα όσα μπορούσαν να προκύψουν από 4 οκτάβες αναγεννησιακής αντρικής φωνής, που θύμιζε έντονα Κλάους Νόμι, αλλά υποσχόταν περισσότερα.

Όταν o Jeff Buckley ερμήνευσε live και χωρίς πρόβα μια άρια του Πέρσελ Facebook Twitter
Ήταν ακόμη μια απόδειξη αυτού που ο Μπόνο κάποια χρόνια νωρίτερα είχε αναγκαστεί να παραδεχθεί: «Είναι καλύτερος από 'μένα. Βασικά, λυπάμαι όποιον βγαίνει στη σκηνή μετά απ' αυτόν».

Έναν χρόνο πριν είχε κυκλοφορήσει το άριστα δομημένο "Grace" με δείγματα της υψηλής μουσικής νοημοσύνης του να ξεδιπλώνονται μέσα από το "Hallelujah" του Leonard Cohen και άλλα υπέροχα τραγούδια. Το άλμπουμ δεν γνώρισε μεγάλη επιτυχία, ωστόσο, οι οκτάβες που έπιανε ο νεαρός άφηναν υποσχέσεις για το μέλλον της alternative rock.  

Δεν είδε ξανά ο Κοστέλο τον Buckley. Τον θυμάται να χαμογελάει σαν παιδάκι στο πάρτι μετά το τέλος του φεστιβάλ,  να μιλάει με τους μουσικούς που προσπαθούσαν να καταλάβουν τι μόλις είχαν ακούσει, να απαντάει με χαρά σε ερωτήσεις για τη δική του μουσική, για την κιθάρα του, για τους καλλιτέχνες που αγαπούσε περισσότερο. Τους είχε γοητεύσει όλους, (τον κατηγορούν μέχρι σήμερα ότι το έκανε εσκεμμένα), ήταν ακόμη μια απόδειξη αυτού που ο Μπόνο κάποια χρόνια νωρίτερα είχε αναγκαστεί να παραδεχθεί: «Είναι καλύτερος από 'μένα. Βασικά, λυπάμαι όποιον βγαίνει στη σκηνή μετά απ' αυτόν». 

Δύο χρόνια μετά η είδηση του θανάτου του από πνιγμό θα κάνει τον γύρο του κόσμου. Είχε γεννηθεί στις 17 Νοεμβρίου του 1966, στην Καλιφόρνια. Ήταν από τους λίγους -όπως κι ο Freddie Mercury- που πίστευε στην αόρατη σύνδεση του ροκ με την κλασική μουσική. Λυρικός τενόρος, με έκταση κολορατούρας, ποτέ δεν θα μάθουμε τι ακόμη είχε να δώσει και στο είδος που διάλεξε εκείνος και στη φωνή που του χαρίστηκε.

Σαν Σήμερα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γεώργιος Γκουρτζίεφ: βαθυστόχαστος, πρωτοπόρος διανοητής ή ταλαντούχος παραμυθάς;

Σαν σημερα / Γεώργιος Γκουρτζίεφ: βαθυστόχαστος, πρωτοπόρος διανοητής ή ταλαντούχος παραμυθάς;

Μυστικιστής, φιλόσοφος, πνευματικός δάσκαλος, συγγραφέας, μουσικοσυνθέτης, ταξιδευτής, υπήρξε πνεύμα χαρισματικό που επηρέασε κόσμο. Εβδομήντα χρόνια μετά τον θάνατό του (29/10/1949) πολλά ερωτήματα γι' αυτό τον «γητευτή ψυχών» παραμένουν άλυτα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ρόι Λιχτενστάιν: Ο πρωτοπόρος της pop art που έβαλε τον Mίκι Μάους στα μουσεία

Σαν σήμερα / Ρόι Λιχτενστάιν: Ήταν όντως ο «χειρότερος καλλιτέχνης» της εποχής του;

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο πρωτοπόρος καλλιτέχνης της pop art που με το γενναίο έργο του ειρωνεύτηκε το κλασικό, έβαλε τον Mίκι Μάους σε μουσεία και γκαλερί και άλλαξε οριστικά τους κανόνες της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Σοπέν

Πέθανε Σαν Σήμερα / «Κύριοι, ιδού μια μεγαλοφυΐα!»: Πώς ο Σοπέν άνοιξε νέα εποχή στη μουσική για πιάνο

Σαν σήμερα, στις 17 Οκτωβρίου 1849, πεθαίνει από φυματίωση στο Παρίσι ο Πολωνός Φρεντερίκ Φρανσουά Σοπέν, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Ρομαντισμού και κορυφαίος πιανίστας.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Σαν Σήμερα / Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Edith Piaf: «Το σπουργιτάκι» που ξεκίνησε από τους δρόμους του Παρισιού και δοξάστηκε όσο λίγοι. Αυτή είναι η ζωή της, το τέλος που της επιφύλασσε η Καθολική εκκλησία και ένα απόσπασμα από μία συνέντευξή της.
ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΚΟΛΟΒΟΥ
Νταϊάνα: Η μυθιστορηματική ζωή της διασημότερης γυναίκας του πλανήτη

Σαν Σήμερα / Νταϊάνα: Η μυθιστορηματική ζωή της διασημότερης γυναίκας του πλανήτη

«Η Νταϊάνα διεκδίκησε την εκτίμηση ενός βασιλικού περίγυρου που τη χρησιμοποίησε κατά περίσταση. Διεκδίκησε την ελευθερία της από έναν σύζυγο που την έβλεπε πάντα ως την αιτία του προσωπικού του αδιεξόδου. Διεκδίκησε τα παιδιά της από μια συντηρητική οικογένεια. Και εν τέλει διεκδίκησε τη ζωή της από τους ηδονοβλεψίες παπαράτσι που την καταδίωκαν ανελέητα»
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Μαντόνα: «Είμαι σκληρή, φιλόδοξη και ξέρω ακριβώς τι θέλω. Αν αυτό με κάνει σκύλα, δεν πειράζει»

Μουσική / «Είμαι σκληρή, φιλόδοξη και ξέρω τι θέλω. Αν αυτό με κάνει σκύλα, δεν πειράζει»

Pop icon, μίλησε για το woman empowerment πριν υπάρξει καν ο όρος, gay icon, fashion icon, η απόλυτη σταρ, η πιο πετυχημένη γυναίκα μουσικός όλων των εποχών, όπως και να τη χαρακτηρίσει κανείς, είναι μία και μοναδική και ήρθε για να αλλάξει τα πάντα.
M. HULOT