ΩΣ ΤΟ ΠΙΟ ΛΑΪΚΟ ΑΘΛΗΜΑ, το ποδόσφαιρο εκφράζει τη νοοτροπία και την κουλτούρα μιας χώρας. Οι Αργεντίνοι και οι Βραζιλιάνοι παίζουν σαν να χορεύουν. Οι Γερμανοί είναι οι πιο οργανωμένοι απ' όλους, δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη και δεν το βάζουν κάτω, ακόμη κι αν χάνουν με δύο γκολ 5 λεπτά πριν λήξει το ματς. Πολλά παιχνίδια συμβολίζουν και την πολιτική πραγματικότητα ή είναι επηρεασμένα από την πολιτική συγκυρία: οργανώνοντας το τελευταίο Μουντιάλ, η Νότια Αφρική προσπάθησε να ενώσει τους κατοίκους της χώρας που παραμένουν διχασμένοι λόγω των μεγάλων κοινωνικών και φυλετικών διαφορών. Όταν το 1990, στο γήπεδο του Ζάγκρεμπ, οι Κροάτες φίλαθλοι γιουχάισαν τον Εθνικό Ύμνο πριν από έναν αγώνα της Εθνικής (της ενιαίας τότε) Γιουγκοσλαβίας, οι πιο οξυδερκείς παρατηρητές κατάλαβαν ότι η διάλυση της χώρας ήταν αναπόφευκτη.
Το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα είναι επίσης χαρακτηριστικό παράδειγμα. Δεν είναι άσχετη με την τότε κατάσταση της χώρας η κατάκτηση του Euro το 2004. Η Ελλάδα ετοίμαζε σε κλίμα αισιοδοξίας τους Ολυμπιακούς Αγώνες και ξεπερνούσε τον επαρχιωτισμό της: δεχόταν να παίρνει οδηγίες από έναν Γερμανό προπονητή, ενώ ο κορμός της εθνικής ομάδας αποτελούνταν από παίκτες που έπαιζαν, για πρώτη φορά τόσοι πολλοί, σε ευρωπαϊκές ομάδες. Το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε τα αίσχη που επαναλαμβάνονται σχεδόν κάθε Κυριακή και αποθεώθηκαν στο τελευταίο ντέρμπι της ντροπής Ολυμπιακού- Παναθηναϊκού είναι απόλυτα συμβατό με τη γενικότερη κατρακύλα της χώρας. Έχουμε έναν διαιτητή που μυρίζει διαφθορά (εκτός κι αν πάσχει από μυωπία) και κάνει ό,τι θέλει αλλοιώνοντας το αποτέλεσμα. Αλλά μήπως, απ' την εξουσία μέχρι τον τελευταίο μπαχαλάκια, ο καθένας δεν κάνει πλέον ό,τι του κατέβει, παραβιάζοντας όλους τους κανόνες; Ένα αγριεμένο πλήθος που, παρότι νίκησε η ομάδα του, εισβάλλει στο γήπεδο μετά το τέλος ξυλοκοπώντας τους άλλους παίκτες. Αλλά μήπως 15 μέρες πριν χούλιγκαν της ίδιας ομάδας (όχι ότι των άλλων είναι καλύτεροι) δεν τα έκαναν γυαλιά-καρφιά στο Θέατρο Τέχνης, επειδή εκεί ανεβαίνει ένα έργο που στον τίτλο του έχει τη λέξη ΠΑΟΚ; Μια παράλυτη, στραβή δικαιοσύνη που προφυλακίζει μια νεαρή κοπέλα χωρίς καμία ένδειξη ενοχής επειδή απλώς είναι αναρχική, αλλά δεν έχει τιμωρήσει παραδειγματικά ούτε έναν απ' αυτούς που τα σπάνε κάθε Σαββατοκύριακο στα γήπεδα. Και που φυσικά ούτε καν διανοείται να τα βάλει με τους ισχυρούς παράγοντες που υποκινούν τη βία ή «δεν έχουν πλήρη εικόνα», όπως την Κυριακή ο πρόεδρος του Ολυμπιακού. (Το γεγονός ότι ως χώρα πάμε κατά διαόλου αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ήδη νοσταλγούμε τον κ. Κόκκαλη.)
ΕΝΑΣ ΑΛΛΟΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΣ με τα συμβαίνοντα στη χώρα είναι και το σύνδρομο του «Τιτανικού» που έχει καταλάβει τους ποδοσφαιρικούς παράγοντες. Ενώ όλα τα προηγούμενα φαινόμενα -και πολλά άλλα που θα χρειαζόταν τόμος για να γραφούν- διώχνουν τον κόσμο από τα γήπεδα και κυρίως στέλνουν την αξιοπιστία του ελληνικού πρωταθλήματος στο ναδίρ, οι «παράγοντες» δεν έχουν στον νου τους τίποτε άλλο παρά μόνο πώς θα κερδίσουν την επόμενη Κυριακή, με όλα τα μέσα. Είναι κάτι σαν τις ελληνικές εφημερίδες που, αντί να συνεννοηθούν, εξακολουθούν να πουλούν DVD, παρότι η πρακτική τις σπρώχνει στον γκρεμό. Ή σαν τους πολιτικούς που αλληλοκατηγορούνται στη Βουλή για το ποιο κόμμα έκλεψε περισσότερο, αδυνατώντας να καταλάβουν ότι από την αντιπαράθεση κανένας τους δεν βγαίνει κερδισμένος. Γιατί μπορεί ο Παναθηναϊκός να αποδυναμωθεί αν φύγει ο Σισέ (και γιατί να μείνει, άλλωστε, ο άνθρωπος ντριμπλάροντας κάθε Κυριακή φωτοβολίδες), αλλά σε λίγο κανένας παίκτης διεθνών αξιώσεων δεν θα έρχεται να παίξει στον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό, την ΑΕΚ ή τον ΠΑΟΚ και σε ένα πρωτάθλημα-ξεφτίλα όπως το ελληνικό. Εκεί-εκεί, στην τρίτη εθνική, μαζί με την Παραγουάη και το Τζιμπουτί (και να με συμπαθάνε οι συμπαθείς χώρες, γιατί σίγουρα εκεί τα πράγματα θα είναι καλύτερα).
ΑΠΟ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ, σαν εμφάνιση δηλαδή, οι περισσότεροι πρόεδροι των ελληνικών ποδοσφαιρικών ομάδων πάνε χέρι χέρι με την ασχήμια της χώρας: αν ήταν αντικείμενα, θα ήταν πολυκατοικία, rooms to let ή σκυλάδικο με «προσεχώς Βουλγάρες». Εξάλλου, το επάγγελμα «πρόεδρος ΠΑΕ» είναι κάτι που μόνο στην Ελλάδα ανθεί σε τέτοια έκταση. Υπάρχουν άνθρωποι που πηγαίνουν από ομάδα σε ομάδα παριστάνοντας τον πρόεδρο, ξεπλένοντας μαύρο χρήμα, αποκτώντας δωρεάν στρατούς πιστών χουλιγκάνων, εξασφαλίζοντας κοινωνική αποδοχή, γκόμενες και ενίοτε ασυλία από τη Δικαιοσύνη (όπως ο πρόεδρος ποδοσφαιρικής ομάδας που βγήκε από τη φυλακή λόγω υγείας και καπνίζει το πούρο του κάθε Κυριακή στην εξέδρα). Από κοντά και ένας αθλητικός Τύπος, στην πλειονότητά του εμετικός: τον Φίλιππο Συρίγο, που δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία, πήγαν να τον σκοτώσουν πριν από μερικά χρόνια, αλλά η αστυνομία ακόμα να βρει τους δράστες - είναι, βλέπετε, και η απειλή από τη Συνωμοσία των Πυρήνων της Φωτιάς... Το πόσο μεγάλη διαφθορά υπάρχει, πόσα παιχνίδια στήνονται με συμμετοχή παραγόντων, διαιτητών και Τύπου στις μικρότερες κατηγορίες, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, ξεπερνάει κάθε φαντασία. Πρόκειται για μια πληγή που πυορροεί, μολύνοντας με το πνεύμα της διαφθοράς ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Ήρθε, λέει, προχθές στην Ελλάδα επιτροπή της UEFA για κάποια στημένα παιχνίδια. Σιγά το πράγμα! Το δύσκολο εδώ είναι να βρεις ποια παιχνίδια ΔΕΝ είναι στημένα.
Το πιο εξοργιστικό, όμως, απ' όλα είναι η στάση της πολιτικής εξουσίας. Η οποία, ενώ έχει στα χέρια της όλα τα ατού -και κυρίως τα έσοδα του ΟΠΑΠ, γιατί οι τύποι είναι και κρατικοδίαιτοι- όχι μόνο ανέχεται τα φαινόμενα αλλά και συμπλέει μαζί τους για καμιά ψήφο. Σε πλήρη αδυναμία να αντιληφθεί ότι η διαφθορά, η ανομία, η παρανομία, η φοροδιαφυγή, η κακογουστιά, ο στρουθοκαμηλισμός της ελληνικής κοινωνίας που δεν μπορεί να δει κατάματα τα προβλήματά της, όλα τα κακά, εδώ ανθούν, και, επειδή το ποδόσφαιρο είναι λαϊκό άθλημα, διαδίδονται σαν καρκινικά κύτταρα σε όλη την κοινωνία. Κανονικά, αφού οι παράγοντες δεν θέλουν -ούτε μπορούν, λόγω δείκτη ευφυΐας- να καταλάβουν, οι κυβερνήσεις θα έπρεπε εδώ και χρόνια να τους έχουν βάλει τα δυο πόδια σ' ένα παπούτσι. Θα έπρεπε να έχει ήδη σταματήσει η κρατική χρηματοδότηση στις ομάδες που καλλιεργούν τη βία, θα έπρεπε να είχαν εφαρμοστεί όλα τα μέτρα που πέτυχαν σε άλλες χώρες με παράδοση χουλιγκανισμού, όπως η Μεγάλη Βρετανία.
ΚΑΝΟΝΙΚΑ, μετά απ' όσα έγιναν την Κυριακή (και θα ξαναγίνουν με υπαιτιότητα οπαδών και παραγόντων κάποιας άλλης ομάδας), το πρωτάθλημα θα έπρεπε να έχει διακοπεί, τουλάχιστον προσωρινά. Γιατί, μεταξύ των άλλων, με την υπάρχουσα κοινωνική κρίση είναι πολύ πιθανό να θρηνήσουμε θύματα. Αντί γι' αυτό, το αρμόδιο υπουργείο ανακοίνωσε ότι θα βάλει προσεχώς σε δημόσια διαβούλευση νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση της βίας. Καθόλου παράξενο: εκτός από το ποδόσφαιρο, κάθε χώρα έχει και την κυβέρνηση που της αξίζει...
σχόλια