«Ανατολή του κακού»: Πώς τράβηξα τη φωτογραφία της έκλειψης ηλίου που θεωρήθηκε δυσοίωνη Facebook Twitter

«Ανατολή του κακού»: Πώς τράβηξα τη φωτογραφία της έκλειψης ηλίου που θεωρήθηκε δυσοίωνη

1

Οι σπουδές του στα οικονομικά αλλά και η δουλειά του δεν έχουν καμία σχέση με τα χόμπι του, που είναι η ερασιτεχνική αστρονομία, η φωτογράφιση και η καλλιέργεια εξωτικών φυτών και βοτανικών ορχιδεών.

«Από μικρό παιδί μου άρεσε ο ουρανός. Από τότε φωτογράφιζα ηλιοβασιλέματα. Την πρώτη μου ηλιακή έκλειψη την παρατήρησα όταν ήμουν 14 χρονών. Έκτοτε έχω παρατηρήσει και φωτογραφίσει πολλές εκλείψεις ηλίου και σελήνης» λέει ο Ηλίας Χασιώτης, ο οποίος ταξίδεψε τα περασμένα Χριστούγεννα μέχρι το Κατάρ για να φωτογραφίσει την έκλειψη του ηλίου.

«Το Κατάρ ήταν η χώρα με την πιο εύκολη πρόσβαση, αφού υπήρχε απευθείας πτήση και δεν απαιτούνταν βίζα. Γνώριζα ότι είναι ένα μέρος με ασφάλεια, άνεση και ανοιξιάτικο καιρό τον χειμώνα, σε αντίθεση με το ανυπόφορα θερμό καλοκαίρι.

Για την παρατήρηση διάλεξα την παραλιακή πόλη του Al Wakrah, πολύ κοντά στο αεροδρόμιο της Ντόχα. Μάλιστα διέμεινα σε έναν παραδοσιακό ψαράδικο οικισμό, ο οποίος έχει συντηρηθεί και πλέον αποτελεί αξιοθέατο και τη λαϊκή αγορά της πόλης.

Η φωτογραφία γρήγορα επονομάστηκε από τα μέσα ενημέρωσης «κακή ανατολή», «ανατολή του κακού» και «ανατολή του διαβόλου».

Η θέση αυτή μου έδινε τη δυνατότητα να παρατηρήσω την ανατολή του ήλιου από τη θάλασσα. Υπήρχε με αυτό τον τρόπο η πιθανότητα να εμφανιστούν και φαινόμενα κατώτερου αντικατοπτρισμού και να κάνουν την εικόνα ακόμη πιο εντυπωσιακή.

Η συγκεκριμένη έκλειψη ηλίου ήταν δακτυλιοειδής, που συμβαίνει όταν η σελήνη δεν έχει αρκετά μεγάλη διάμετρο για να καλύψει ολόκληρο τον ηλιακό δίσκο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται το λεγόμενο «δαχτυλίδι της φωτιάς». Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι συνήθως ταξιδεύουν για τις ολικές εκλείψεις, που θεωρούνται πιο εντυπωσιακές και δείχνουν μικρότερο ενδιαφέρον για τις δακτυλιοειδείς, που θεωρούνται μερικές. Για τον λόγο αυτό, κι εγώ δεν είχα δώσει σημασία.

«Ανατολή του κακού»: Πώς τράβηξα τη φωτογραφία της έκλειψης ηλίου που θεωρήθηκε δυσοίωνη Facebook Twitter
Φωτο: Ηλίας Χασιώτης

Όμως, όταν μια δακτυλιοειδής έκλειψη ηλίου συμβαίνει χαμηλά στον ορίζοντα, δημιουργούνται εξαιρετικά όμορφες εικόνες σε συνδυασμό με το γήινο τοπίο. Αυτή ήταν και η αιτία που ταξίδεψα εσπευσμένα στο Κατάρ, μια και η δακτυλιοειδής φάση εκεί θα συνέβαινε λίγο μετά την ανατολή του ήλιου.

Σε αντίθεση με ό,τι περίμενα, όταν έφθασα στο Κατάρ ο ουρανός ήταν πολύ θολός και με αραιή συννεφιά. Είχα τόση αγωνία, ώστε το προηγούμενο βράδυ δεν κοιμήθηκα καθόλου. Η επιλογή του σημείου παρατήρησης ήταν πολύ εύκολη, στην παραλία με θέα τη θάλασσα. Το πρωί υπήρχε νέφωση στα νοτιοανατολικά και φοβήθηκα ότι δε θα φανεί τίποτα.

  

Παρόλα αυτά έστησα τον εξοπλισμό μου και περίμενα. Τελικά ο ήλιος άρχισε να ανατέλλει σε δύο ξεχωριστά κομμάτια. Αυτά σύντομα ενώθηκαν σε ένα βαθυκόκκινο δρεπάνι, που έλαμπε σαν αναμμένο κάρβουνο. Φαινόμενα αντικατοπτρισμού δημιουργούσαν ανακλάσεις το κάτω μέρος του και σχηματίστηκε το οπτικό φαινόμενο του «Ετρουσκικού βάζου». Η αίσθηση ήταν εξώκοσμη, ονειρεμένη.

Σύντομα ο ήλιος χάθηκε πίσω από σύννεφα και δεν φάνηκε η δακτυλιοειδής φάση. Όταν μετά από λίγη ώρα ο ήλιος επανεμφανίστηκε, ήταν και πάλι δρεπάνι. Παρά την απώλεια της δακτυλιοειδούς φάσης, η ανατολή αυτή ήταν η συγκλονιστικότερη που έχω δει στη ζωή μου» περιγράφει ο ερασιτέχνης αστροφωτογράφος.

Με την επιλογή και τη δημοσίευση της φωτογραφίας, δύο μέρες μετά, στην εκπαιδευτική σελίδα της NASA ονόματι «Η αστρονομική φωτογραφία της ημέρας», μια ιστοσελίδα με εκατομμύρια θεάσεις ημερησίως, αμέσως η εικόνα έγινε viral και προκάλεσε παγκόσμιο σάλο. Αιτία, τα δύο κομμάτια του ανατέλλοντος ήλιου που σε αρκετούς θύμισαν κέρατα διαβόλου. Άλλοι είδαν πανιά ιστιοφόρου, γυναικείο μπικίνι και διάφορα άλλα.

  

Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται παρειδωλία και είναι η τάση που έχει ο ανθρώπινος εγκέφαλος να ταυτίζει οπτικά ερεθίσματα με ήδη γνωστά του σχήματα. Οι φωτογραφίες που έχουν αυτή την ιδιότητα συνήθως γίνονται πολύ δημοφιλείς.

«Πολύ σύντομα επικοινώνησαν μαζί μου δημοσιογράφοι από μεγάλες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες και τηλεοπτικούς σταθμούς, κυρίως της Αμερικής (CNN, ABC, Fox TV), στους οποίους έστειλα κείμενα και φωτογραφίες.

«Ανατολή του κακού»: Πώς τράβηξα τη φωτογραφία της έκλειψης ηλίου που θεωρήθηκε δυσοίωνη Facebook Twitter
Φονταμενταλιστικοί θρησκευτικοί και συντηρητικοί πολιτικοί κύκλοι εξέλαβαν την εικόνα σαν κακό σημάδι. Φωτο: Ηλίας Χασιώτης
«Ανατολή του κακού»: Πώς τράβηξα τη φωτογραφία της έκλειψης ηλίου που θεωρήθηκε δυσοίωνη Facebook Twitter
Το Ετρουσκικό βάζο, είναι οπτικό φαινόμενο που οφείλεται στην ατμοσφαιρική αναστροφή. Φωτο: Ηλίας Χασιώτης

Η φωτογραφία γρήγορα επονομάστηκε από τα μέσα ενημέρωσης «κακή ανατολή», «ανατολή του κακού» και «ανατολή του διαβόλου». Μετά τις αρχικές δημοσιεύσεις, ακολούθησαν πολλές αναδημοσιεύσεις και σε πολλές γλώσσες» λέει ο κ. Χασιώτης.

Φονταμενταλιστικοί θρησκευτικοί και συντηρητικοί πολιτικοί κύκλοι εξέλαβαν την εικόνα σαν κακό σημάδι. Κάποιοι μίλησαν για σημείο της συντέλειας του κόσμου. Άλλοι βρήκαν αφορμή να κατηγορήσουν το έθνος του Ιράν ως κακό, με αφορμή τα δυσάρεστα γεγονότα που ακολούθησαν τις επόμενες ημέρες. «Αυτό το τελευταίο με εξόργισε πραγματικά, αφού θεωρώ απαράδεκτο το να χαρακτηρίζεται κακό ένα ολόκληρο έθνος για λόγους γεωπολιτικής σκοπιμότητας. Για μένα η έκλειψη αυτή, όπως και όλες οι εκλείψεις, δεν έχουν τίποτα το μεταφυσικό, αντίθετα αξίζει όλοι να τις παρατηρήσουν γιατί είναι τα πιο υπέροχα φυσικά φαινόμενα, με κορυφαίο την ολική έκλειψη ηλίου» λέει.

Σχετικά με την αναφορά στο «Ετρουσκικό βάζο» του Ιουλίου Βέρν και στο βιβλίο του «Η πράσινη κηλίδα» στο οποίο περιγράφεται το φαινόμενο εξηγεί:

«Δεν γνώριζα ότι αυτός ο όρος προερχόταν από νουβέλα του Ιουλίου Βερν. Νεαρός είχα δει την ταινία "Η πράσινη κηλίδα" του Ερίκ Ρομέρ, εμπνευσμένη από το έργο του Βερν, και από κει έμαθα για την ύπαρξη του φαινομένου αυτού. Η πράσινη κηλίδα είναι η τελευταία ακτίνα του ήλιου όταν δύει (ή η πρώτη όταν ανατέλλει) και φαίνεται σπάνια επειδή απαιτείται πολύ διαυγής ατμόσφαιρα. Προσωπικά έχω δει πάρα πολλές.

Τόσο στο έργο του Βέρν, όσο και στην ταινία του Ρομέρ, σχετίζεται με την αληθινή αγάπη. Όσον αφορά το Ετρουσκικό βάζο, είναι οπτικό φαινόμενο που οφείλεται στην ατμοσφαιρική αναστροφή. Όταν ένα στρώμα αέρα πάνω από τη θάλασσα έχει διαφορά θερμοκρασίας από αυτήν, λειτουργεί σαν ένας μεγάλος φακός και καθρεφτίζει το κάτω τμήμα του ήλιου, κάνοντας τον να φαίνεται σαν Ω. Δεν συμβαίνει κάθε μέρα, δεν είναι όμως και κάτι σπάνιο».

«Ανατολή του κακού»: Πώς τράβηξα τη φωτογραφία της έκλειψης ηλίου που θεωρήθηκε δυσοίωνη Facebook Twitter
Φωτο: Ηλίας Χασιώτης
Φωτογραφία
1

Μερόπη Κοκκίνη

Η Μερόπη Κοκκίνη γεννήθηκε στην Κύπρο. Άρχισε να δημοσιογραφεί στο περιοδικό «01». Ανήκει στην συντακτική ομάδα της LIFO.
Email: [email protected]
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Travelogue: Ένα φωτογραφικό λεύκωμα για τις ελληνικές επινοήσεις που λύνουν καθημερινά προβλήματα

Φωτογραφία / Travelogue: Ένα φωτογραφικό λεύκωμα αφιερωμένο στις λαϊκές ευρεσιτεχνίες

Μια πρωτότυπη συλλογή DIY κατασκευών από «ανώνυμους» designers, από διάφορα σημεία της Ελλάδας, που δίνουν λύσεις σε καθημερινά προβλήματα και ανάγκες, «πατέντες» με τις οποίες συνυπάρχουμε εδώ και χρόνια χωρίς απαραίτητα να το συνειδητοποιούμε.
M. HULOT
Ο κόσμος μας μέσα απο τα βραβεία του World Press Photo 2024

Φωτογραφία / Ο κόσμος μας μέσα από 28 βραβευμένες φωτογραφίες του World Press Photo 2024

Αντιπροσωπεύοντας τις πιο προβεβλημένες αλλά και παραγνωρισμένες ιστορίες, τα βραβευμένα έργα στρέφουν το βλέμμα σε μερικά από τα πιο σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα.
THE LIFO TEAM
Μπερτ Χάρντι: Μια έκθεση για έναν σπουδαίο λησμονημένο φωτορεπόρτερ

Φωτογραφία / Μπερτ Χάρντι: Μια έκθεση για έναν σπουδαίο, λησμονημένο φωτορεπόρτερ

Χάρη στην αυτοπεποίθηση και το θάρρος του, δημιούργησε κάποιες από τις πιο εμβληματικές εικόνες πολέμου του 20ού αιώνα αλλά και σουρεαλιστικές, πνευματώδεις φωτογραφίες δρόμου. Είναι περισσότερο γνωστός για τη ζεστή και ανθρώπινη αποτύπωση της καθημερινής Βρετανίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πηνελόπη Γερασίμου

Οι Αθηναίοι / Πηνελόπη Γερασίμου: «Βαρεθήκαμε στα υπόγεια, η διασκέδαση πρέπει να στραφεί προς το φως»

Η μουσική είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τη δουλειά της, τα τελευταία χρόνια καταγράφει με τον φακό της μερικά από τα πιο σημαντικά events της Aθήνας. Η φωτογράφος που γνωρίζει καλά πώς κινείται η νύχτα της πόλης ξέρει πως πια παίζουν και πάρτι στα οποία δεν «χωράει», γιατί εκείνοι που τα διοργανώνουν δεν θέλουν να τα μάθει.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ

σχόλια

1 σχόλια