Πριν γράψει το νέο του άλμπουμ, ο Devendra Banhart πήγε στο Καράκας για να δει τι σημαίνει δικτατορία

Ανά στιγμές το «Ma» του Devendra Banhart γίνεται τόσο ανάλαφρο που νομίζεις ότι θα ταίριαζε καλύτερα στο καλοκαίρι που μας πέρασε, προτού η ξεγνοιασιά δώσει τη θέση της σε μια βαθιά μελαγχολία που έρχεται με τα πρώτα σύννεφα του φθινοπώρου.

Το δέκατο κατά σειρά άλμπουμ του Banhart, που κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες, είναι και το πιο προσωπικό του. Γεμάτο τρυφερά και πανανθρώπινα τραγούδια που αφορούν τη μητρότητα μεταφορικά και κυριολεκτικά, από τη γενέτειρά του, τη Βενεζουέλα, και τον απλό τίτλο του άλμπουμ μέχρι την απώλεια, τη ζωή και τον θάνατο. Παρά τα διάφορα σημαντικά ζητήματα που προσεγγίζει στον δίσκο, o Devendra δεν φαίνεται να χάνει τη σουρεαλιστική παλαβομάρα που τον χαρακτηρίζει σε όλη του την καριέρα. Τραγουδάει σε τέσσερις γλώσσες, ισπανικά, πορτογαλικά, αγγλικά και ιαπωνικά, που κι αυτό από μόνο του ακούγεται τρελό.

Το βλέπεις και στο βίντεο που κυκλοφόρησε για το πρώτο σινγκλ του δίσκου, το «Kantori Ongaku», που μοιάζει σαν ο Χοδορόφσκι να σκηνοθετεί τη γιαπωνέζικη ταινία τρόμου «Ring». Σε μια σκηνή σού δείχνει ένα πόνι να κατουράει σε άσπρο φόντο – δεν το λες και το καλύτερο υλικό για βιντεοκλίπ, αλλά το κομμάτι είναι τόσο ενδιαφέρον και το σκηνικό τόσο αστείο που ξεπερνάς το σοκ. Το τραγούδι, του οποίου ο τίτλος σημαίνει «country μουσική» −ό,τι να 'ναι δηλαδή−, είναι μια ωδή στον σπουδαίο Γιαπωνέζο ποπ συνθέτη Haruomi Hosono.

Ο Banhart είναι απόλυτα συνειδητοποιημένος όταν παίρνει αφορμή από την κρίση της Βενεζουέλας για να μιλήσει μέσα από το «Μa» για τις αδικίες που συμβαίνουν και σε άλλες χώρες.

Και μάλλον σε τρολάρει όταν περιγράφει με απόλυτη φυσικότητα στις συνεντεύξεις του ότι το συγκεκριμένο άλμπουμ θα ήθελε να το έχει γράψει από την πλευρά ενός εντόμου, συγκεκριμένα μιας μύγας που επιτίθεται σε έναν τεράστιο κρίνο − ή μήπως το εννοεί;

Όμως αυτό είναι που τον κάνει τόσο μοναδική περίπτωση. Αν μιλάγαμε για άλλον καλλιτέχνη, θα ήμασταν καχύποπτοι απέναντι σε αυτή την παιδιάστικη και εξωφρενική ενέργεια που βγάζει. Αλλά με τον Devendra δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Δεν μπορείς ποτέ να φανταστείς τι σου ετοιμάζει και σίγουρα δεν σε κοροϊδεύει, πιο πολύ θέλει να σε κάνει να χαμογελάσεις και να σκεφτείς λίγο παραπάνω − και το πετυχαίνει στο τέλος.

Devendra Banhart - Kantori Ongaku (Official Video)

Στο ίδιο κομμάτι ερμηνεύει έναν από τους πιο σπουδαίους στίχους που έχει γράψει ποτέ: «Well, the older I get, the less I fear anyone I see / And yet all the more I fear humanity» («Όσο μεγαλώνω τόσο λιγότερο φοβάμαι τον οποιονδήποτε / Κι όμως, αυτό που φοβάμαι περισσότερο είναι η ανθρωπότητα»).

Στο βιντεοκλίπ για το «Taking a page» τριπάρει με μια τσίλι πιπεριά στο Νεπάλ και βρίσκει την ευκαιρία να δείξει πάλι ζώα να ουρούν, όπως και στο προηγούμενο. Το κομμάτι είναι αφιερωμένο σε μια ηρωίδα του, την Carole King. Στο τελευταίο τρακ του δίσκου, το «Will I see you tonight?», τραγουδάει μαζί με τη Vashti Bunyan, άλλο ένα φολκ είδωλό του που βγήκε από την αφάνεια και τη λήθη όταν διάβασε ένα γράμμα του.

Ο Banhart σκέφτηκε το concept της νέας του δουλειάς μετά από ένα ταξίδι του στην Ιαπωνία μαζί με τον επί σειρά ετών συνεργάτη του Noah Georgeson, άλλαξε όμως τα σχέδιά του όταν διάβασε ένα άρθρο για την κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα καταγωγής του στους «New York Times».

«Ο κόσμος άρχισε να δείχνει ενδιαφέρον για κάτι που είναι κομμάτι μου από τότε που γεννήθηκα» δήλωσε πρόσφατα σε μια συνέντευξή του. Ο ίδιος γεννήθηκε στο Τέξας, αλλά η μητέρα του κατάγεται από τη Βενεζουέλα. Η μισή του οικογένεια μένει ακόμα εκεί. Και η κατάσταση είναι άσχημη, όπως περιγράφει. Ο αδερφός του, όταν τον παίρνει τηλέφωνο, του λέει να μην ανησυχεί αν δεν απαντάει έγκαιρα στα μηνύματά του, το πιο πιθανό είναι να τους έχουν κόψει το ρεύμα.

Devendra Banhart - Taking a Page (Official Video)

«Πριν αρχίσω να γράφω τον δίσκο, πήγα στο Καράκας και είδα από κοντά τι σημαίνει για μια χώρα να έχει δικτατορία και να μη λειτουργεί τίποτα» αναφέρει. « Άνθρωποι περίμεναν για ώρες σε ουρές για να πάρουν ψωμί – αυτή είναι η πραγματικότητα. Ο κόσμος πληρώνει με χρήματα που δεν μετριούνται αλλά ζυγίζονται. Είναι λες και η ένταση, η καταπίεση και η παράνοια να σου ρουφούν όλη σου την ενέργεια – σου δημιουργούν την αίσθηση ενός κενού, μιας μαύρης τρύπας».

Ο Banhart είναι απόλυτα συνειδητοποιημένος όταν παίρνει αφορμή από την κρίση της Βενεζουέλας για να μιλήσει μέσα από το «Μa» για τις αδικίες που συμβαίνουν και σε άλλες χώρες. Παράλληλα, βρίσκει την ευκαιρία να απευθυνθεί στα μελλοντικά του παιδιά, αν αποκτήσει ποτέ: «Αυτό το άλμπουμ περιέχει όλα όσα θα ήθελα να τους πω και την ίδια στιγμή όλα όσα θα ευχόμουν να μη μου είχαν πει όταν ήμουν παιδί». Είναι αρκετά πιο πολύπλευρη δουλειά απ' ό,τι είχε αφήσει να εννοηθεί αρχικά, σχεδόν ξεχειλίζει από φαντασία και ιδέες.

Ο συμπαθής τραγουδοποιός σε λίγα χρόνια θα κλείσει τα 40 και φαίνεται ότι έχει αποτραβηχτεί από τα φώτα της δημοσιότητας. Σπάνια πλέον τον βλέπεις να μονοπωλεί τα πρωτοσέλιδα. Παρ' όλα αυτά, συνεχίζει να είναι παραγωγικός και να δημιουργεί με κάθε τρόπο. Έχει βγάλει τουλάχιστον τρία άλμπουμ την τελευταία δεκαετία και, εκτός από τη μουσική, ασχολείται με τη ζωγραφική (το εξώφυλλο του «Μa» είναι δικό του έργο), φωτογραφίζει και κάνει φιλανθρωπίες. Ο μουσικός Τύπος, όμως, μοιάζει να τον έχει προσπεράσει, σαν να έχει χάσει την παλιότερη αίγλη του, την εποχή που πρωτοστατούσε, στις αρχές των'00s, στο freak folk κίνημα και όλοι καίγονταν να μάθουν λεπτομέρειες για τη σχέση του με τη Νάταλι Πόρτμαν. Τον ξεπέρασε η εποχή και δεν είναι πια relevant, όπως π.χ. η Lana Del Rey, που έβγαλε ένα κοντινό ηχητικά άλμπουμ φέτος; Ίσως. Η αλήθεια είναι ότι εμφανίστηκε σε μια περίοδο μεταιχμιακή. Επίσης, δεν μιλάει για τα βάσανα της Αμερικής, όπως όλοι, αλλά για τη φτώχεια μιας χώρας της Λατινικής Αμερικής.

Είναι κρίμα, πάντως, επειδή το «Μa» είναι από τις πιο όμορφες δουλειές που έχουν κυκλοφορήσει φέτος. Πώς μπορείς να αντισταθείς στην υπέροχη αμεσότητα του «Abre las manos» («Άνοιξε τα χέρια»); Ή στο εύθραυστο «Memorial» που έγραψε για τον χαμό τριών κοντινών του προσώπων;

Πατάει τίμια στο «One of us cannot be wrong» του Λέοναρντ Κοέν και μετατρέπει μια ζοφερή κατάσταση σε ένα μικρό θαύμα. «Now that there's no need to say a word / Can I still make amends?»: «Τώρα που δεν υπάρχει πια λόγος να πω τίποτα / μπορώ ακόμα να επανορθώσω;» αναρωτιέται και ο πλανήτης φαντάζει λιγουλάκι πιο φωτεινός χάρη στον Devendra.

Devendra Banhart - Abre Las Manos (Official Audio)