Για τον Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Αϊζενστάιν που πέθανε σαν σήμερα το 1948

Για τον Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Αϊζενστάιν που πέθανε σαν σήμερα το 1948 Facebook Twitter
Πόσο ευφυής υπήρξε αυτός ο Ρώσος γεννήτορας του κινηματογράφου! Του ανατέθηκε από την Προλεταριακή Κουλτούρα να κάνει ταινία την αποτυχημένη Επανάσταση του 1905 και κατάφερε να συμπτύξει ολόκληρο κίνημα μέσα σε μία ναυτική εξέγερση!
0

Η σκηνή αυτή από το ''Θωρηκτό Ποτέμκιν'' είναι ιστορικής σημασίας για την παγκόσμια κινηματογραφική τέχνη. Είναι σαν ο Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Αϊζενστάιν να έστησε μιαν αρχαία τραγωδία, ζωντανεύοντας ταυτόχρονα τη ''Γκουέρνικα'' του Πικάσο, την ''Ιλιάδα'' του Ομήρου και τη μαρξιστική θεωρία της ''Πάλης των Αντιθέτων'' υπό τους ήχους μιας φαντασιακής επιβλητικής συμφωνίας του Βάγκνερ!

Εξ αιτίας αυτής της σκηνής, οι σκάλες της Οδησσού θα θυμίζουν μέχρι σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα μετά, την πιο τραγική ροή της Ιστορίας, το πάντα αμείλικτο βήμα των στρατιωτικών και των καθεστώτων που τους εξέθρεψαν, την περηφάνια και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου μπροστά στον προδιαγεγραμμένο θάνατο.

Ενώ η ταινία ήταν όλη ασπρόμαυρη, ο Αϊζενστάιν αυτοπροσώπως έβαψε (κυριολεκτικά) κόκκινη την τσαρική σημαία που κρεμάστηκε στο πλοίο μετά την κατατρόπωση των μισητών στασιαστών.

  

Πόσο ευφυής υπήρξε αυτός ο Ρώσος γεννήτορας του κινηματογράφου! Του ανατέθηκε από την Προλεταριακή Κουλτούρα να κάνει ταινία την αποτυχημένη Επανάσταση του 1905 και κατάφερε να συμπτύξει ολόκληρο κίνημα μέσα σε μία ναυτική εξέγερση!

Πριν από το ''Θωρηκτό Ποτεμκιν'', οι ταινίες που γυρίζονταν παγκοσμίως θύμιζαν απλά κινηματογραφημένες θεατρικές παραστάσεις. Για πρώτη φορά το μοντάζ αναγόταν από τεχνική διεκπεραίωση σε έναν τομέα εξίσου σημαντικό με το σενάριο και τη σκηνοθεσία!

 

Ας ξαναδούμε τις ''Σκάλες της Οδησσού'' κι ας συνειδητοποιήσουμε πως ο Αϊζενστάιν στην ουσία έφτιαξε μία μεγάλη sequence, ισοδύναμη με αυτόνομη μικρού μήκους ταινία μέσα στο έπος που ονομάστηκε ''Θωρηκτό Ποτέμκιν'' και που σαν σεναριακό σχεδίασμα δεν ξεπερνούσε τις δύο σελίδες.

  

Κι ενώ η αγριότητα των Λευκοφρουρών που κατεβαίνουν με βήμα τις σκάλες και σφαγιάζουν αδιακρίτως τον κόσμο, άντρες, γυναίκες και μωρά παιδιά, σόκαρε το κοινό της εποχής, το φιλμ και ειδικά η συγκεκριμένη sequence λατρεύθηκαν από τον Στάλιν και τον Ναζί Γιόζεφ Γκαίμπελς - ''αν κάποιος δεν έχει ξεκάθαρη πολιτική θέση, παρακολουθώντας αυτό το μεγαλειώδες φιλμ θα μπορούσε να γίνει μπολσεβίκος'' ήταν η γνώμη του Γκαίμπελς που πέρασε στην ιστορία.

Για τον Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Αϊζενστάιν που πέθανε σαν σήμερα το 1948 Facebook Twitter
Οι πιο πρόσφατες κυκλοφορίες της ταινίας σε Blu Ray
Για τον Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Αϊζενστάιν που πέθανε σαν σήμερα το 1948 Facebook Twitter

Το ''Θωρηκτό Ποτέμκιν'' γνώρισε την αποδοχή με την έξοδο του στη Δύση. Τιμήθηκε με βραβεία και διακρίσεις, θεωρούμενο ως τις μέρες μας κάτι σαν τη ''Βίβλο των κινηματογραφιστών''. Στην Ελλάδα, πάντως, προβλήθηκε αρκετά χρόνια μετά και συγκεκριμένα στις 21 Ιανουαρίου του 1952, επηρεάζοντας σίγουρα την πιο παραγωγική και σκεπτόμενη ομάδα των Ελλήνων σκηνοθετών - Ήταν ένα πρωτόγνωρο σοκ ο ερχομός του ''Θωρηκτού Ποτέμκιν'' στις αίθουσες της Αθήνας και τότε είπα θα κάνω κι εγώ σινεμά, μου είχε αφηγηθεί σε συνέντευξη του ο Κούνδουρος το 2007, η σκηνή αυτή στις ''Σκάλες της Οδησσού'' μαζί με τον ''Ανδαλουσιανό Σκύλο'' του Μπουνιουέλ και του Νταλί''.

Λεπτομέρεια: Ενώ η ταινία ήταν όλη ασπρόμαυρη, ο Αϊζενστάιν αυτοπροσώπως έβαψε (κυριολεκτικά) κόκκινη την τσαρική σημαία που κρεμάστηκε στο πλοίο μετά την κατατρόπωση των μισητών στασιαστών.

Δυστυχώς ο Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Αϊζενστάιν έφυγε πολύ νέος από τη ζωή. Μας κληροδότησε τα κορυφαία αριστουργήματα του, αλλά και ανολοκλήρωτες ταινίες σαν το ''Viva Mexico'' το 1931, γεγονός που φανερώνει πως το προηγηθέν ''Θωρηκτό Ποτέμκιν'' και η μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία του, του είχαν ανοίξει το δρόμο για μία καριέρα εκτός των σοβιετικών συνόρων. Μία καρδιακή ανακοπή έκοψε πρόωρα το νήμα της ζωής του. Ήταν ακριβώς 50 ετών και το ημερολόγιο έδειχνε 11 Φεβρουαρίου του 1948.

Οθόνες
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Απώλειες / Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Η αγαπημένη ηθοποιός, που έφυγε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε η επιτομή της Ελληνίδας θείας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στον κινηματογράφο. Ο ανιψιός της, Φώτης Σεργουλόπουλος, θυμάται στιγμές μαζί της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

The Review / Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

O Χρήστος Παρίδης συζητά με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την τελευταία ταινία του Τεξανού δημιουργού. Πρόκειται, τελικά, για μια αντικαπιταλιστική αλληγορία της εποχής μας;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tsoula Festival

Μουσική / Tsoula Festival: Το πιο φρέσκο νησιώτικο φεστιβάλ στήνεται στην Αστυπάλαια

Με όνομα εμπνευσμένο από το παραδοσιακό φυλαχτό του νησιού, το φεστιβάλ που οραματίστηκαν τρεις δημοσιογράφοι στρέφει τα βλέμματα στην «πεταλούδα του Αιγαίου» – και έχουμε αποκλειστικά το πλήρες πρόγραμμά του.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Τζόυς Ευείδη

Οι Αθηναίοι / Τζόυς Ευείδη: «Φαίνομαι πολύ κουλ; Μπα, ρόλος είναι»

Αν της είχαν κάνει στο θέατρο όσες επαγγελματικές προτάσεις είχε ως σερβιτόρα, θα ήταν η Βουγιουκλάκη – όπως λέει. Κι αν και συχνά αυτολογοκρίνεται, δεν κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Είναι μια αγαπητή κωμική ηθοποιός, που κάποτε ήθελε να παίξει δραματικούς ρόλους. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Pulp Fiction / Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Mε αφορμή την βιογραφία του που μόλις κυκλοφόρησε στα Ελληνικά, ανατρέχουμε στη ζωή και την καριέρα του κορυφαίου σταρ, που προσπάθησε πολύ να αποφύγει τη διασημότητα, αλλά, ευτυχώς για εμάς, απέτυχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Είναι «καταραμένη» η κινηματογραφική βιογραφία του Μάικλ Τζάκσον;

Οθόνες / Είναι «καταραμένη» η κινηματογραφική βιογραφία του Μάικλ Τζάκσον;

Νέα αναβολή πήρε η ταινία «Michael» ενώ η παραγωγή ανακοίνωσε την έναρξη επιπλέον γυρισμάτων, τα οποία ενδεχομένως θα επιχειρήσουν να ασχοληθούν με τις βαριές κατηγορίες εις βάρος του αείμνηστου «Βασιλιά της ποπ».
THE LIFO TEAM
Τι είναι το IMAX που, μετά τη Θεσσαλονίκη, έρχεται και στην Αθήνα

Οθόνες / Τι είναι το IMAX που, μετά τη Θεσσαλονίκη, έρχεται και στην Αθήνα

Η ανακοίνωση των Village Cinemas γεμίζει χαρά τους Αθηναίους σινεφίλ που πρόκειται να αποκτήσουν τη δική τους αίθουσα IMAX. Τι είναι, όμως, η τεχνολογία IMAX και γιατί μέχρι πρότινος είχε μόνο η Θεσσαλονίκη πιστοποιημένη αίθουσα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ερωτικές ιστορίες κάτω από τα αστέρια στο Cine Paris

Οθόνες / Ερωτικές ιστορίες κάτω από τα αστέρια στο Cine Paris

Ένα υπέροχο κινηματογραφικό αφιέρωμα στο στέκι της Πλάκας, με παλιές δόξες, όπως το «Brief Encounter» και το «Roman Holiday» αλλά και πιο σύγχρονες, όπως το κομψοτέχνημα «In the Mood for Love» και το σπαραχτικό «Cold War».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Βασίλη και Δάφνη, πώς γυρίσατε την πιο αφοπλιστική ερωτική σκηνή του ελληνικού σινεμά;

Lifo Videos / Βασίλη και Δάφνη, πώς γυρίσατε την πιο αφοπλιστική ερωτική σκηνή του ελληνικού σινεμά;

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης και σεναριογράφος Βασίλης Κεκάτος, μαζί με την πρωταγωνίστριά του, Δάφνη Πατακιά, μιλούν για όσα έζησαν στα γυρίσματα της ταινίας «Οι άγριες μέρες μας» – μιας ιστορίας με χαρακτήρες που είναι «γλυκά τσογλανάκια».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
«Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Οθόνες / «Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Ένα αποκαλυπτικό ελληνικό ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει την ωμή αλήθεια για το άθλημα του bodybuilding –έναν κόσμο όπου δοκιμάζονται τα όρια σώματος και πνεύματος– έρχεται στις αίθουσες την Πέμπτη 29 Μαΐου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ