To 1910 γεννιέται στο Τόκιο ο Ακίρα Κουροσάβα

To 1910 γεννιέται στο Τόκιο ο Ακίρα Κουροσάβα Facebook Twitter
αθηλωμένος τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε αναπηρική καρέκλα, δεν επέστρεψε ποτέ στα πλατό, όπου ήθελε να αφήσει την τελευταία του πνοή.
0

Συντετριμμένος από την αποτυχία χρηματοδότησης μια νέας ταινίας του και με την προοπτική να μην μπορεί πια να υλοποιεί τα κινηματογραφικά του όνειρα -η τηλεόραση κέρδιζε συνεχώς έδαφος-, τον Δεκέμβρη του 1971 αποπειράται να δώσει τέλος στη ζωή του, με τη βοήθεια ενός ξυραφιού. Ο άνθρωπος που έκανε διάσημο τον ιαπωνικό κινηματογράφο στη Δύση, ο σκηνοθέτης που επηρέασε καταλυτικά τη ματιά ακόμα και ισάξιων μ' εκείνον ανά τον κόσμο συναδέλφων του, ο «αυτοκράτορας» Ακίρα Κουροσάβα που γέμιζε ασφυκτικά τις αίθουσες της πατρίδας του, μπροστά στην επέλαση της νέας εποχής χάνει τη γη κάτω από τα πόδια του. Η απόπειρα αυτοκτονίας έμελλε ν' αποτύχει και η υγεία του να αποκατασταθεί γρήγορα.

Μια άλλη, όμως, εικοσιοκτώ χρόνια πριν, εκείνη του μεγαλύτερου αδελφού του Χέιγκο, αφηγητή βουβών ταινιών που είχε χάσει τη δουλειά του με την έλευση των ομιλούντων ταινιών, είχε σημαδέψει καθοριστικά την ψυχοσύνθεσή του. Ήταν, άλλωστε, αυτός που τον είχε μυήσει στη μαγεία της σκοτεινής αίθουσας, ο ίδιος που του είχε μάθει να αντικρίζει τον θάνατο κατάματα, όταν σε ηλικία δεκατριών χρόνων, το 1923, τον πήρε από το χέρι για να δει από κοντά τη φονική καταστροφή από τον σεισμό του Καν-το, αναγκάζοντάς τον να μη στρέψει το βλέμμα του από τη θέα των εκατοντάδων πτωμάτων που κείτονταν γύρω τους. Σκληρές εικόνες που θα έμεναν ανεξίτηλες στην παιδική του μνήμη σε αντίθεση με τη ζωή της οικογενειακής θαλπωρής τού πρώην στρατιωτικού Ισάμου Κουροσάβα. Εικόνες που αργότερα αναπαρήγαγε, ανάμεικτες με σκληρότητα και αξεπέραστο λυρισμό, μοναδικά.

Αν για κάτι κατηγορήθηκε από τους συμπατριώτες του, ήταν ο δυτικοκεντρισμός του. Τόλμησε και μετέφερε στην οθόνη, εντάσσοντάς τους στην ιαπωνική πραγματικότητα, Ντοστογιέφσκι, Γκόρκι, Σαίξπηρ. Ο Θρόνος του Αίματος, μεταφορά του Μάκμπεθ, το 1957, έχει καταχωρηθεί ως κορυφαία κινηματογραφική απόδοση, ενώ το επικό Ραν, βασισμένο στον Βασιλιά Ληρ, το 1985, επιβεβαίωσε την ανυπέρβλητη σημασία του ως δημιουργού

Γεννημένος το 1910 στο Τόκιο, ξεκινά τις σπουδές του ως ζωγράφος, ένθερμος υποστηρικτής του αριστερού εργατικού κινήματος, δουλεύει εικονογράφος σε εφημερίδες, μέχρις ότου μια ανακοίνωση των στούντιο ΤΟΧΟ, που αναζητά νέους για βοηθούς σκηνοθέτη, τον στρέφει προς τα εκεί. Σύντομα εξελίσσεται στον βασικότερο βοηθό του Κατζίρο Γιαμαμότο, δίπλα στον οποίο μαθαίνει όλη τη διαδικασία και τα μυστικά της παραγωγής, ενώ ο ίδιος τον ενθαρρύνει, ως δάσκαλος που διαισθάνεται την αξία του μαθητή του, να μάθει να γράφει σενάρια. Έτσι, στα 33 του κι εν μέσω του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία τζούντο, το Σανσίρο Σουγκάτα, από το οποίο η λογοκρισία αφαιρεί είκοσι λεπτά. Δύο χρόνια αργότερα, κάνει μια προπαγανδιστική ταινία-ανάθεση, στα γυρίσματα της οποίας γνωρίζει και παντρεύεται την ηθοποιό Γιόκο Γιαγκούτσι. Χάρη στην εμπορική επιτυχία της ταινίας αυτής, του ζητούν να γυρίσει κι ένα sequel.

To 1910 γεννιέται στο Τόκιο ο Ακίρα Κουροσάβα Facebook Twitter
Ο Θρόνος του αίματος

Η Ιαπωνία χάνει τον πόλεμο, της επιβάλλεται μια ταπεινωτική κατοχή και η αμερικανόφιλη πια λογοκρισία αντιμετωπίζει αρνητικά τις ταινίες σαμουράι. Η νέα τάξη δεν θέλει ιστορίες που διαδραματίζονται στη φεουδαρχική περίοδο κι ο Μεθυσμένος Άγγελος του 1948 γράφεται και ξαναγράφεται μέχρι να γυριστεί. Παρ' ολα αυτά, είναι η πρώτη του προσωπική ταινία και η πρώτη του συνεργασία με τον συγκλονιστικό Τοσίρο Μιφούνε. Με αυτόν στον πρωταγωνιστικό ρόλο κάνει δεκαεπτά ταινίες, ανάμεσά τους και το αξεπέραστο Ρασομόν, που αφού πρώτα σπάει τα ταμεία στην Ιαπωνία, το 1951 παίρνει στη Βενετία τον Χρυσό Λέοντα, αφήνοντας άναυδους τους πάντες, τόσο με την εκπληκτική του κινηματογραφική γραφή αλλά, κυρίως, με την ανατρεπτική αντιμετώπιση της αντικειμενικότητας της αλήθειας. Με φόντο τη μεσαιωνική Ιαπωνία, ο βιασμός της γυναίκας ενός ευγενούς από έναν ληστή επαναλαμβάνεται τέσσερις φορές, καθώς κάθε νέα εκδοχή ενός νέου μάρτυρα ακυρώνει την προηγούμενη. Τέσσερις διαφορετικές «αλήθειες» υπό αμφισβήτηση, από διαφορετικό πρίσμα, κοινωνικό υπόβαθρο και ηθική. Μέχρι σήμερα παραμένει από τα αδιαφιλονίκητα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου.

 Ζητήματα ακεραιότητας του ατόμου απέναντι στο κοινωνικό σύνολο διατρέχουν όλο το έργο του, όπως στο υπαρξιακό δράμα Ικίρου (Ο καταδικασμένος) που ακολουθεί, αλλά και στους Επτά Σαμουράι, ταινία δράσης εποχής του 16ου αιώνα, όταν οι Σαμουράι, πολεμιστές με αξίες και αρχές στην ιεραρχία της αριστοκρατικής κοινωνίας, έχαναν την επιρροή τους και την ισχύ τους. Μια ταινία που οι σεκάνς του μακελειού συγκρίνονται με τις σκηνές στα σκαλιά της Οδησσού από το Θωρηκτό Ποτέμκιν. Τη στιγμή που ο ίδιος θεωρούσε τον Αϊζενστάιν πηγή έμπνευσης, μαζί με τον Ινδό Ρέι και τον Αμερικανό Φορντ.

To 1910 γεννιέται στο Τόκιο ο Ακίρα Κουροσάβα Facebook Twitter
Ran

Αν για κάτι κατηγορήθηκε από τους συμπατριώτες του, ήταν ο δυτικοκεντρισμός του. Τόλμησε και μετέφερε στην οθόνη, εντάσσοντάς τους στην ιαπωνική πραγματικότητα, Ντοστογιέφσκι, Γκόρκι, Σαίξπηρ. Ο Θρόνος του Αίματος, μεταφορά του Μάκμπεθ, το 1957, έχει καταχωρηθεί ως κορυφαία κινηματογραφική απόδοση, ενώ το επικό Ραν, βασισμένο στον Βασιλιά Ληρ, το 1985, επιβεβαίωσε την ανυπέρβλητη σημασία του ως δημιουργού. Είχαν, βέβαια, προηγηθεί το Καγκεμούσα το '80, αλλά και το ρωσικό Ντέρσου Ουζάλα το '75, γυρισμένο στη Σιβηρία, με το οποίο επανήλθε μετά την απόπειρα αυτοκτονίας.

Με το Μάντα-ντα-γιό (Όχι ακόμα), μια ελεγεία στη σχέση δασκάλου - μαθητή, έκλεισε τη φιλμογραφία του το 1993. Καθηλωμένος τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε αναπηρική καρέκλα, δεν επέστρεψε ποτέ στα πλατό, όπου ήθελε να αφήσει την τελευταία του πνοή. Έφυγε το 1998 από εγκεφαλικό, σε ηλικία 88 ετών.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

6 αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ για τη ζωή και τον κόσμο που ζούμε τώρα

Οθόνες / 6 αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ για τη ζωή και τον κόσμο που ζούμε τώρα

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου πρόβαλε φέτος ταινίες πολιτικά φορτισμένες που οραματίζονται ένα μέλλον χωρίς σύνορα. Έξι από αυτές έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση χάρη στην αισθητική και την προβληματική τους.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο ξεχασμένος απαγωγέας Τόνι Κυρίτσης, που ενέπνευσε τον Γκας Βαν Σαντ για το Dead Man's Wire

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Dead Man’s Wire»: Η χλιαρή επιστροφή του Γκας βαν Σαντ

Μετά από πέντε χρόνια ο Αμερικανός σκηνοθέτης επανέρχεται με την ξεχασμένη ιστορία ενός απαγωγέα, κάνοντας μια βιογραφία με νόημα, που όμως δεν προσθέτει κάτι στη φιλμογραφία του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βίκι Κριπς στη LIFO: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Οθόνες / Βίκι Κριπς: «Καθένας επιλέγει το δικό του δηλητήριο»

Η ηθοποιός που στάθηκε σαν ίση προς ίσο απέναντι σε ολόκληρο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις μιλάει στη LiFO σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με αφορμή την κυκλοφορία του «Hot Milk», που συμπεριλαμβάνει γυρίσματα στη χώρα μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / To αριστουργηματικό Ran του Κουροσάβα και 8 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μια ταινία βασισμένη σε βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, η επιστροφή του Ντάρεν Αρονόφσκι, η καλύτερη ταινία του Κουροσάβα σε επανέκδοση και το τέταρτο μέρος της σειράς ταινιών θρίλερ «Το Κάλεσμα» – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
«Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ» ζωντανεύει στη Βενετία

Έκκληση από τους συντελεστές της ταινίας της Κάουτερ Μπεν Χάνια να σταματήσουν επιτέλους οι δολοφονίες παιδιών στη Γάζα, με αφορμή το σπαρακτικό τηλεφώνημα της 6χρονης Παλαιστίνιας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
A House of Dynamite

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «House of Dynamite»: Η Κάθριν Μπίγκελοου πατάει το κουμπί – και μας κόβει την ανάσα

Με χειρουργική ακρίβεια, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με Όσκαρ σκηνοθεσίας μας πείθει ανατριχιαστικά για τον επικείμενο πυρηνικό όλεθρο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο μάγος του Κρεμλίνου

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «Ο μάγος του Κρεμλίνου»: Ο ρυθμιστής του Πούτιν δεν χωρά σε ταινία

Πίσω από το ψυχρό πρόσωπο της εξουσίας, κρύβεται ο ψίθυρος ενός σύγχρονου Ρασπούτιν. Ο Ολιβιέ Ασαγιάς τον ακολουθεί – αλλά μήπως τον πρόδωσε η φόρμα;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
No other choice

Ανταπόκριση από τη Βενετία / «No other choice»: Η ταινία που θα οδηγήσει τον Παρκ Τσαν-γουκ στα Όσκαρ

Ο Κορεάτης σκηνοθέτης παραμένει ένας από τους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές, αν και η αντικαπιταλιστική του σάτιρα «No other choice» δεν είναι η καλύτερή του ταινία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Είναι σαν να κάνεις τον Δράκουλα χορτοφάγο»: Γιατί το σέξι τέρας του Φρανκενστάιν που παίζει ο Τζέικομπ Ελόρντι είναι λάθος

Οθόνες / Γιατί το σέξι τέρας του νέου «Φρανκενστάιν» είναι λάθος

Στη διασκευή του κλασικού μυθιστορήματος της Μέρι Σέλεϊ από τον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο πρωταγωνιστεί ο «εξωφρενικά όμορφος» Τζέικομπ Ελόρντι στον ρόλο του τέρατος – πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα μια ταινία χωρίς ειρμό. 
THE LIFO TEAM
O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Οθόνες / O Στίβεν Κινγκ στο σινεμά: Οι 10 καλύτερες μεταφορές

Είναι εντυπωσιακός ο αριθμός διασκευών του έργου του δημοφιλούς συγγραφέα που θα δούμε στο πανί, στο γυαλί και στο σανίδι, κι αυτό στάθηκε αφορμή για ένα αφιέρωμα στις καλύτερες ταινίες που ενέπνευσαν τα γραπτά του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

Ανταπόκριση από τη Βενετία / Φρανκενστάιν: Ένα θεσπέσιο μελόδραμα που σε παρασύρει και σε ματώνει

O Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θα έκανε την Μέρι Σέλεϊ περήφανη. Ο δικός του Φρανκενστάιν κατορθώνει να μην προδώσει το πνεύμα του πολυδιασκευασμένου μυθιστορήματός της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ανταπόκριση από τη Βενετία / After the Hunt: Το #MeToo στα χέρια του Γκουαντανίνο είναι μια μπερδεμένη υπόθεση

Ο Λούκα Γκουαντανίνο νοσταλγεί τη χαμένη τέχνη του διαλόγου, αλλά το After the Hunt χάνει το δίκιο του στην ακαδημαϊκή φλυαρία και τις σεναριακές αστοχίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ