Τι είν' η πατρίδα μας;

Τι είν' η πατρίδα μας; Facebook Twitter
11
Τι είν' η πατρίδα μας; Facebook Twitter
Το σπίτι του Ανδρειώτη εφοπλιστή Λεωνίδα Εμπειρίκου στη Βραΐλα. Εδώ γεννήθηκε ο ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος τον Σεπτέμβριο του 1901. Βραΐλα, Απρίλιος, 1987

Στη σελίδα 22 δημοσιεύουμε ένα από τα πιο ωραία αυτοβιογραφικά κείμενα της σειράς «Οι Αθηναίοι» – αν όχι το καλύτερο. Είναι η ιστορία ζωής της συγγραφέως Μαριάννας Κορομηλά στους δρόμους και την κοινωνία της Αθήνας. Με ευφυείς παρατηρήσεις, ωραία ελληνικά, ελευθερία στη σκέψη. Συστήνω ολόθερμα να το διαβάσετε.

Η Μαριάννα Κορομηλά είναι γνωστή κυρίως για δύο εκπληκτικά βιβλία της: το Οι Έλληνες στη Μαύρη Θάλασσα και το Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα. Ειδικά το πρώτο είχε πέσει σαν βόμβα το 1991, καλύπτοντας ένα τεράστιο κενό της βιβλιογραφίας, ασυγχώρητο για την Ελλάδα. Διότι στον Άξενο Πόντο, στις παραδουνάβιες χώρες, στην Αζοφική και προπαντός στην Προποντίδα άνθησε το ζωτικότερο κομμάτι του Ελληνισμού – αυτό που «συνέδεσε το Αιγαίο με την Κολχίδα και τον Δούναβη, τα παλαιά με τα νέα έθνη, την Κωνσταντινούπολη με το οικουμενικό της πεπρωμένο». Δεν είναι μόνο οι Έλληνες που ήρθαν πρόσφυγες από εκεί, είναι και οι Έλληνες που πήγαν εκεί – και μεγαλούργησαν.


Λίγες φορές με έχει μαγέψει μελέτη, όπως αυτή. Κυρίως γιατί δίχως εθνικιστικά κολλήματα, έψαξε τα αποσιωπημένα ίχνη και τις ρίζες αυτού που είμαστε. Και φώτισε «τον ανεξερεύνητο ωκεανό πέρα από τις ψυχροπολεμικές Συμπληγάδες, για να αποκτήσει ξανά υπόσταση αυτή η εσωτερική λεκάνη που μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη διάλυση των πολυεθνικών αυτοκρατοριών, την επανάσταση των μπολσεβίκων και τη Μικρασιατική Καταστροφή είχε βουλιάξει στα βάθη της απαγορευμένης συλλογικής μνήμης».


Η συνέντευξη της σελίδας 22 μου έχει κάνει εντύπωση για έναν ακόμα λόγο: την αμείλικτη, σχεδόν μικροβιολογική παρατηρητικότητά της. Αναφέρει ότι ο εθνάρχης των Ελλήνων γεννήθηκε Οθωμανός (ο Κωνσταντίνος Καραμανλής!) και ότι η νονά της, η εκδότρια Ελένη Βλάχου, ήταν ένας βαθύτατα αντιπνευματικός άνθρωπος που περιφρονούσε για λόγους στυλ τους συνταγματάρχες, αλλά δεν θα την ενοχλούσε καθόλου μια χούντα οικείων στρατηγών.


Σε μια εποχή γενικευμένης προκατάληψης, όπου η αξία των ανθρώπων μετριέται βάσει συμφερόντων ή φιλίας και η συντριπτική πλειονότητα όσων λέγονται και γράφονται είναι δημόσιες σχέσεις, προωθητικές ενέργειες, εξαγορασμένη εκτίμηση ή εξαγορασμένη λάσπη,  το να λέει κανείς την κοφτερή του γνώμη, ατρόμητα και ακηδεμόνευτα, είναι τόσο σπάνιο, όσο και ανεκτίμητο.


Κλείνοντας, να σας ευχαριστήσω για την υποδοχή του προηγούμενου τεύχους μας «Η Ιστορία μιας Πόλης». Στην καρδιά της κρίσης, η LiFO ζει την πιο καλή της στιγμή.

11

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

σχόλια

9 σχόλια
Με αφορμή το αφιέρωμα στη πόλη των Αθηνών θα ήθελα να θέσω ένα ζήτημα που αφορά και όλες τις μεγαλουπόλεις της Ελλάδος και που είναι το εξής, αν υπάρχει σε μεγάλα στρώματα των κατοίκων των πόλεων υποσυνείδητη μακρόχρονη συλλογική μνήμη, του ανήκειν εις τον τόπο, όπου υπάρχει και βιώνει το βίο του κάποιος πολίτης.Λαμβάνοντας υπ΄όψιν μία φράση που δεν θυμάμαι καν που τη διάβασα ή άκουσα, ότι ο τόπος σμιλεύει τον άνθρωπο, με την έννοια σμιλεύει θεωρώ ότι αναφέρεται σε μακρόχρονη περίοδο, ούτως ώστε οι άνθρωποι να αποκτήσουν κάποια χαρακτηριστικά που καθορίζουν την πολιτιστική ιδιαιτερότητα τους σε σχέση με άλλους ανθρώπους που κατοικούν σε άλλους τόπους, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι με βάση το ιστορικό περιβάλλον της Ελλάδος οι κάτοικοι των αστικών της κέντρων στερούνται υποσυνείδητης μακρόχρονης συλλογικής μνήμης με ότι αυτό συνεπάγεται για την λειτουργία μίας κοινωνίας.Η Αθήνα και τα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδος έχουν ένα πλήθος από τοπικιστικούς συλλόγους, φαινόμενο που δεν υπάρχει στις Ευρωπαϊκές πόλεις και στην περίπτωση που αυτή η αναφορά αφορά τους ανθρώπους που είχαν βιωματική σχέση με τους τόπους από όπου ήλθαν, έχει βάση, αντιθέτως αυτή η ιδεολογηματική σχέση ανθρώπων με μέρη που δεν βίωσαν, δυσκολεύει την διαμόρφωση τους ως πολίτες μίας πόλης όπου κατοικούνε. (Δεν είναι λίγες φορές που ακούμε από πολλούς να λένε ότι θεωρούν πατρίδα τους τον τόπο των πατεράδων και των παππούδων τους).
Τι είναι η Πατρίδα μας?Εμείς είμαστε η Πατρίδα μας.Εμείς που περπατήσαμε την Οξφορδ στρητ, ήπιαμε καφέ στην Αριστερή όχθη, φωτογραφηθήκαμε στην 5η Λεωφόρο, ανεβήκαμε πυραμίδες και κολυμπήσαμε στον ινδικό.Εμείς που δεν γνωρίζουμε το χάλι του σιδηροδρομικού σταθμού Καστανιών Εβρου, την μοναξιά των κατοίκων του Βροντερού Πρεσπών, τον κίνδυνο να κατοικείς στην Αγία Μαρίνα Πωγωνίου και την εξορία του Καστελόριζου.Αυτή είναι η Πατρίδα μας. Η Πατρίδα των αδιάφορων πολιτών της.
Σκεφτήκατε ότι κάποιοι εκτός από την γλώσσα (κι αν λάβουμε υπόψη ότι οι ντοπιολαλιές συχνά είναι ακατάληπτες για τους μη γνώστες ακυρώνεται και αυτό το επιχείρημα) δεν έχουμε κάτι άλλο κοινό με τους κατοίκους στις Πρέσπες και το Καστελόριζο αλλά έχουμε σημεία αναφοράς κι αδελφικούς δεσμούς με ανθρώπους στις πόλεις που αναφέρατε κι αυτό τις κάνει πατρίδες, γιατί εκεί είμαστε καλοδεχούμενοι. Στα χωριά της Ελλάδας συναντάς κουτσομπόληδες που το πρώτο που σε ρωτάνε είναι "ποιανού 'σαι συ;"
Τωρα που το σκεφτομαι εχω την αισθηση οτι ο ορος Οθωμανος (σκετο) δεν ειναι καν πολυ valid, υποννοει την έννοια του οθωμανου πολιτη, αλλά προσέξτε τώρα τι γινεται! ... δεν υπηρχαν Οθωμανοι πολιτες αλλά *υπηκοοι* της οθωμανικης αυτοκρατορίας.http://www.thefreedictionary.com/Osmanli
Το επίθετο "κοφτερή" που χρησιμοποιήσατε νομίζω ότι χαρακτηρίζει την συνέντευξη και γιατί όχι και την πορεία της Μ.Κ.Δίδαγμα γι'αυτήν την εποχή. Κάτι σαν "κλείσε στην ψυχή σου την Ελλάδα - o altra cosa, κλπ. κλπ."Για να δούμε που θα μας βγάλει.
οσο και αν διαφωνω με τις μετονομασιες, για την ακριβεια της θεωρω απομακρυνση απο την λαικοτητα, δεν θα τολμουσα να το χαρακτηρισω ethnic cleansing. Ο ορος εχει συνδεθει με πολυ βαρυτερα και αιματηρα περιστατικα (βλ. Βοσνια) για να τον καταχρωμαστε σε μετονομασια.τωρα για το οθωμανος, να θυμομαστε οτι αναφερομαστε στην πολιτικη οντοτητα. Οπως και ο Κολωκοτρωνης αλλωστε.
Τι να είναι άραγε; Να μερικά πράγματα που ίσως να έχουν ακουστεί και από άλλο κόσμο:ο γαλάζιος ουρανός και η ασυναγώνιστη θάλασσαο ζεστός ήλιος τα αρχαία τηςη ιστορία τηςτα καθ...ια που περιμένουν στη γωνία να τη πέσουν σε όποιο επισκέπτη έρχεται για να live the dream.η άσφαλτος που γυαλίζει και δε ξέρει ο κάθε οδηγός αν θα μπορέσει να σταματήσει.το, ευτυχώς, κλειστό πτυελοδοχείο που λεγόταν Αεροδρόμιο Ελληνικούτα πλακόστρωτα πεζοδρόμια με τα φουκαριάρικα δέντρα, για τα οποία κανείς δε σκέφτηκε πως μάλλον έπρεπε να αφήσουν και λίγο ανοιχτό χώμα για να μεγαλώσουν.οι φωνές του κάθε μ...κα στις 4 το πρωί, επειδή έτσι του αρέσει.τα τραπεζάκια έξω, επειδή έτσι του τη βάρεσε του μαγαζάτορα και δε νοιάζεται για το κόσμο που προσπαθεί να περπατήσει.Οι 300 που δε νοιάζονται παρά μόνο για το τομάρι τους.Τα υπόλοιπα 10 και βάλε εκατομύρια που νομίζουν ότι ο υπόλοιπος κόσμος τους χρωστάει.Αυτή είναι η πατρίδα μας...Αντιρρήσεις κανείς;
Πληροφοριακα: το χωριο που γεννηθηκε ο Καραμανλης εκει στο νομο Σερρων, λεγοτανε Κιουπ Κιόη. Οταν εγινε προεδρος Δημοκρατιας του ριξανε μια ωραια μετονομασια (ethnic cleansing - opa balkan style...) και το κανανε "Πρωτη Σερρων". Τι ειναι αυτη η πατριδα μας, οντως...