Παλαιότεροι και νεότεροι κάτοικοι της Αθήνας, άνθρωποι με διαφορετική καταγωγή ή μητρική γλώσσα που διάλεξαν να κάνουν σπίτι τους αυτήν την πόλη, αφηγούνται τις προσωπικές ιστορίες τους,απόψε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
Τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την μετανάστευση, την πολυπολιτισμικότητα και την συνύπαρξη δεν είναι μονοδιάστατα παρ' όλο που πολύ συχνά στο δημόσιο λόγο οι πλευρές που τα εκμεταλλεύονται πολιτικά για ιδίον όφελος έντεχνα τα μεταθέτουν στην απλουστευτική λογική του άσπρου-μαύρου.
Όπως επίσης δεν είναι ζητήματα που απασχολούν μονάχα τη δικιά μας (ξεχαρβαλωμένη) κοινωνική μηχανή. Παρόμοιες προβληματικές αναπτύσσονται καθημερινά σε παγκόσμιο επίπεδο. Τρανό παράδειγμα η αυριανή παράσταση των DV8 που επιχειρεί μέσα από τη δικιά της χοροθεατρική προβληματική να εξερευνήσει τα ραγισμένα όρια της πολυπολιτισμικότητας στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες.
Όλα έχουν να κάνουν με την μαγική λέξη: συνύπαρξη. Καθώς οι αποσχιστικές δυνάμεις της μετανεωτερικότητας πιέζουν κυρίως τα πιο αδύναμα στρώματα, κατά πόσο είναι εφικτό να συζητάμε χωρίς στερεοτυπικές και ανορθολογικές αναλογίες για ζητήματα που μας αφορούν όλους;
Μια τέτοια συζήτηση με επίκεντρο τη κοινωνική αλληλεγγύη θα γίνει σήμερα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Μια συζήτηση που εντάσσεται στον ευρύτερο ερευνητικό κύκλο Εμείς και οι Άλλοι – Εμείς ως Άλλοι που έχει ως αντικείμενο τη μετανάστευση.
Σκέφτηκα να επιλέξω για το σημερινό ποστ μερικά αποσπάσματα από μια από τις καλύτερες δημοσιογραφικές στήλες που ασχολείται με τέτοια θέματα το Ημερολόγιο Συνόρων του Γκάζμεντ Καπλάνι ο οποίος κατά καιρούς έχει μιλήσει με πολλούς μετανάστες και έχει φιλοξενήσει στη στήλη βιωματικές μαρτυρίες τους οι οποίοι αφηγούνται από πρώτο χέρι το πως ζούνε επιχειρώντας να συνυπάρξουν στην Ελλάδα.
Τώρα που η χώρα ετοιμάζεται να βιώσει ξανά έναν δικό της μεταναστευτικό κύκλο λόγω της πολυετούς κρίσης οι συγκεκριμένες μαρτυρίες ίσως βοηθήσουν τον καθένα μας να ξανάρθει σε επαφή με τον σιγασμένο ψυχικό αντιδραστήρα του που η πλαστή ευμάρεια των περασμένων ετών τον είχε μαλθακέψει.
Και ίσως του υπενθυμίσουν και πράγματα που μπορεί να τα ακούσει στη σημερινή συζήτηση στη Στέγη.
Νταβίντ
Με λένε Νταβίντ. Είμαι Γεωργιανός. Γεννήθηκα στην Τιφλίδα της Γεωργίας τον Ιούνιο του 1976, ημέρα Δευτέρα. Μεγάλωσα περικυκλωμένος από τα αγάλματα του Λένιν. Μας έλεγαν συνέχεια ότι στη Δύση πεθαίνουν από την πείνα, ενώ εμείς ζούμε σε έναν επίγειο παράδεισο. Το ταξίδι στην Ελλάδα. Έβγαλα μια τουριστική βίζα, πληρώνοντας κάποια χρήματα. Ήρθα με λεωφορείο. Δεν είχα λεφτά για αεροπλάνο. Μόλις πέρασα τα σύνορα της Γεωργίας, κοίταξα πίσω. Ένιωσα μίσος και αγάπη μαζί για την πατρίδα που εγκατέλειπα. Ένιωσα ότι δεν θα γυρνούσα ποτέ πίσω πια... Ήταν Αύγουστος του 1996 όταν έφθασα στη Θεσσαλονίκη. Δυο πράγματα μου έκαναν εντύπωση. Τα γκρίζα μαλλιά της μητέρας μου. Είχε ασπρίσει μέσα σε λίγα χρόνια. Και τα παρκαρισμένα παντού αυτοκίνητα.«Σε λένε Αλέκο». Δεν ήξερα ούτε λέξη ελληνικά. Τον πρώτο καιρό περιπλανιόμουν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Ήθελα να μάθω την πόλη, να συνηθίσω τα ελληνικά. Δεν άφηνα ταμπέλα αδιάβαστη. Ακόμα και την πιο ασήμαντη. Δουλειά βρήκα σχετικά γρήγορα. Σε μια βιοτεχνία. Ανασφάλιστος. Την πρώτη μέρα το αφεντικό με ρώτησε πώς με λένε. Έχω την εντύπωση ότι δεν άκουσε καν την απάντηση. Αμέσως μετά πρόσθεσε: «Θα σε φωνάζω Αλέκο». Σερβιτόρος. Όταν έβγαλα νόμιμα χαρτιά, πήρα πίσω το πραγματικό μου όνομα: Νταβίντ. Ύστερα από ένα χρόνο έφυγα από τη δουλειά. Ήθελα περισσότερα χρήματα. Βρήκα δουλειά ως βοηθός υδραυλικός. Πολύ βαριά δουλειά. Είχα μάθει καλά ελληνικά και άρχισα να διαβάζω τις αγγελίες στις εφημερίδες. Από εκεί βρήκα μια δουλειά ως βοηθός σερβιτόρος. Στο «Ούζου Μέλαθρον». Οι εργοδότες μου δεν ενδιαφέρονταν για την καταγωγή αλλά για την αξία των εργατών τους. Δούλευα με κέφι, αν και κουραζόμουν αρκετά. Τότε αγόρασα ένα σαξόφωνο. Έχω πάθος με τη μουσική. Τι μου χάρισε το ταξίδι της ξενιτιάς; Προπαντός αυτοπεποίθηση. Πώς βλέπω την Ελλάδα; Η Ελλάδα δεν είναι ούτε πρώτη ούτε δεύτερη πατρίδα μου. Αυτοί οι χαρακτηρισμοί μου φαίνονται εντελώς τεχνητοί. Αυτό που μετράει για ένα μετανάστη είναι εάν νιώθει ή όχι στο σπίτι του. Εγώ νιώθω στο σπίτι μου εδώ πέρα. Τόσο απλά.
Νίκος Ουντουμπιντάν
«Γεννήθηκα τον Απρίλιο του 1981. Εδώ στην Αθήνα. Στο Μαιευτήριο «Αλεξάνδρα». Μεγάλωσα στην Πλ. Αμερικής. Τότε ήμασταν μόνο δύο οικογένειες Αφρικανών σε όλη τη γειτονιά. Μέναμε στο ισόγειο. Ήταν δύσκολα χρόνια. ΠΗΓΑ στο 605ο Δημοτικό Αθηνών. Στην Πλ. Αμερικής. Εκεί έχασα το κέφι μου. Αρχίζω και καταλαβαίνω ότι «μεγάλε είσαι διαφορετικός». Ήμουν το μόνο παιδί «ξένο» και μαύρο του σχολείου. Τι σημαίνει να νιώθεις διαφορετικός; Με μια φράση σημαίνει να είσαι πάντα στην τσίτα. Γιατί κάποιος θα πει κάτι για το χρώμα ή την καταγωγή σου. Θυμάμαι τον εαυτό μου στο δημοτικό μονίμως στην τσίτα. ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ απελευθερώθηκα. Πήγα στο 41ο Γυμνάσιο Αθηνών, στην Πλ. Αμερικής. Εκεί έκανα τις πρώτες πραγματικές παρέες. Άρχισα να «ξεχνάω» πως είμαι διαφορετικός. Όχι γιατί δεν υπήρχαν αυτοί που μου το θύμιζαν. Απλά κατάλαβα ότι κάποιος σε θέλει «διαφορετικό» επειδή θέλει να νιώσει ανώτερος. Είναι ένα παιχνίδι εξουσίας. Τότε εσύ ο «διαφορετικός» πρέπει να τον κοιτάξεις στα μάτια, χωρίς φόβο. Γιατί αύριο θα είσαι πάλι εκεί. Και πρέπει να μην είσαι με χαμηλό το κεφάλι.
ΘΥΜΑΜΑΙ τις διακοπές τον χειμώνα στο βουνό, κάναμε σκι. Το καλοκαίρι πηγαίναμε στη Μαύρη Θάλασσα, στην Αμπχαζία. Η πολυκατοικία όπου μέναμε έμοιαζε με παγκόσμιο χωριό. Όταν τέλειωσα τις σπουδές η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε. Στην περίπτωσή μας η ιστορία δεν προχώρησε πιο γρήγορα. Έπεσε πάνω στα κεφάλια μας. Δίδασκα στο Πολυτεχνείο και έκανα ιδιαίτερα. Όταν η κατάσταση έγινε ανυπόφορη αποφάσισα να έρθω στην Ελλάδα. Είχα έρθει πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1991. Έμεινα 19 μέρες στη Σκύδρα, Μακεδονία. Δούλεψα σε εργοστάσιο που έκανε κομπόστα. Η Ελλάδα μου άρεσε πολύ και ήταν όλα φθηνά. Έτσι, σκέφτηκα να έρθω ξανά να δουλέψω κάνα χρόνο, να μαζέψω χρήματα και να αγοράσω το σπίτι. ΕΒΓΑΛΑ ΕΥΚΟΛΑ ΒΙΖΑ. Έφθασα στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1995. Είχα μαζί μου μερικά χρήματα. Δεν ήξερα κανέναν, εκτός από μια γνωστή μου που είχε μεταναστεύσει εδώ πριν από μένα. Η πρώτη εντύπωση από την Αθήνα ήταν ευχάριστη. Μου άρεσε πολύ το μέρος όπου μας άφησε το λεωφορείο, Χαλκοκονδύλη και Βερανζέρου. Τώρα, δυστυχώς, έχει τα μαύρα του τα χάλια. Χάρη στη γνωστή μου βρήκα δουλειά για μερικούς μήνες, ως εσωτερική σε μια μεζονέτα στην Ιπποκράτους. Ελληνικά δεν ήξερα. Στη Σκύδρα κατάφερα να μάθω ελάχιστες λέξεις. Σε δυο μήνες όμως έμαθα καλά. Οι άνθρωποι που φρόντιζα ήταν μορφωμένοι και ευγενικοί. Στην αρχή υπήρχαν κωμικές καταστάσεις, λόγω της γλώσσας. Μου ζητούσαν πορτοκαλάδα και τους πήγαινα πορτοκάλια, αλλά δεν έχαναν ποτέ την υπομονή τους. Μου αγόρασαν ελληνικό- ρωσικό λεξικό. Άκουγα με μεγάλη προσοχή τις συζητήσεις τους. Καταβρόχθιζα, κυριολεκτικά, τις άγνωστες ελληνικές λέξεις. Τα ελληνικά έμοιαζαν ελαφρά και μελωδικά, σε σύγκριση με τη γλώσσα μας που είναι βαριά. Στο σπίτι υπήρχε πιάνο. Τόλμησα ένα βράδυ να παίξω. Έπαθαν πλάκα. Από τότε ο παππούς έπινε καφέ κάθε πρωί μαζί μου και μου έδειχνε τους δίσκους του με κλασική μουσική.
>>>DATA
Κοινωνική αλληλεγγύη: Προσωπικές μαρτυρίες
7 Δεκεμβρίου 19:00-21:00 Μικρή Σκηνή
Η εκδήλωση εντάσσεται στον Κύκλο
Παλαιότεροι και νεότεροι κάτοικοι της Αθήνας, άνθρωποι με διαφορετική καταγωγή ή μητρική γλώσσα που διάλεξαν να κάνουν σπίτι τους αυτήν την πόλη, αφηγούνται τις προσωπικές ιστορίες τους: μιλούν για τις συναντήσεις μεταξύ τους, για τις δυσκολίες ένταξης σε ένα νέο τόπο, για την απόρριψη, αλλά και για τις νέες ευκαιρίες, τις φιλίες και τη χαρά της αλληλεγγύης.
Η εκδήλωση εντάσσεται στον κύκλο Εμείς και οι Άλλοι – Εμείς ως Άλλοι που έχει ως αντικείμενο τη μετανάστευση. Το ζήτημα απασχολεί όλη την Ευρώπη και οι ευρείες συζητήσεις που θα γίνουν θα επικεντρωθούν τόσο στην ελληνική διάσταση του ζητήματος, όσο και στη διεθνή.
Ομιλητές:
Άννα Δαμιανίδη: Δημοσιογράφος, εθελόντρια διδάσκουσα ελληνικά σε μετανάστες
Νικόδημος Μαϊνά Κινιούα: Πρόεδρος της μη-κυβερνητικής οργάνωσης Asante, που ασχολείται με τους μετανάστες δεύτερης γενιάς
Αχμέτ Μοαβία: Πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών
Συντονίστρια:
Ξένια Γεωργοπούλου: Θεατρολόγος
Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις του Κύκλου «Λέξεις & Σκέψεις» είναι δωρεάν και θα τηρείται σειρά προτεραιότητας.
Η διανομή των δελτίων εισόδου ξεκινά 1 ώρα πριν από κάθε εκδήλωση.
σχόλια