ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠΙΣΜΟΥ
Θα κέρδιζε ο Ντ. Τραμπ τις εκλογές, αν δεν ενέσκηπτε η πανδημία του κορωνοϊού; Δεν θα το μάθουμε ποτέ.
Ουδείς ηγέτης επιλέγει τι θα συμβεί στη θητεία του. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να αντιμετωπίσει με επάρκεια ό,τι συμβεί. Η πανδημία ενέσκηψε, και η διαχείρισή της από τον Αμερικανό Πρόεδρο ήταν κάκιστη, και ήταν κάκιστη, εξαιτίας της άθλιας άποψής του για την επιστήμη και τους ανθρώπους. Η επί μήνες σκόπιμη καλλιέργεια του μύθου της νοθείας, με αποκορύφωμα την υποκίνηση εξέγερσης απέδειξαν επιπλέον ότι τίποτα δεν τον σταματά προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία.
Το ερώτημα, βεβαίως, που απασχολεί είναι το μέλλον του τραμπισμού και του ίδιου του Τραμπ. Είναι αδύνατον να προσπεράσεις το γεγονός ότι τον ψήφισαν 74 εκατομμύρια Αμερικανοί. Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι χοντρικά από τα 26,5 επιπλέον ψηφοφόρους το 2020 σε σχέση με το 2016, ο μεν Μπάιντεν πήρε το 58% και ο Τραμπ το 42%, ήτοι αντιστοίχως 7% περισσότερες ψήφους και 5% λιγότερες από το εθνικό ποσοστό τους.
Η κοινή λογική λέει ότι ξεκινώντας από τέτοια αφετηρία, το μέλλον του τραμπισμού δεν είναι άσχημο. Η άποψή μου είναι πιο αισιόδοξη, ιδίως μετά την εισβολή των ακροδεξιών οπαδών του στο Καπιτώλιο.
Η εισβολή αυτή, που αποτέλεσε την κορύφωση της παρανοϊκής και σκόπιμης επιμονής του για εκλογική νοθεία, υποκινήθηκε αναμφίβολα από τον ίδιο. Το πρωτοφανές αυτό γεγονός για την αμερικανική δημοκρατία συντάραξε τις ΗΠΑ και όλες τις χώρες.
Η αντίδραση στην εξέγερση υπήρξε άμεση και σαρωτική.
Το κυριότερο, όμως, είναι ότι πριν ακόμη αναλάβει τα καθήκοντά του ο νέος πρόεδρος άρχισε να ξηλώνεται το πουλόβερ. Μεγαλοστελέχη αφοσιωμένα στον Τραμπ πήραν τις αποστάσεις τους, με κορυφαίο παράδειγμα τον αντιπρόεδρο, Μάικ Πενς. Είναι αδιάφορο αν το έκαναν από ίδιον συμφέρον ή όχι. Σημασία έχει ότι το έκαναν και το κάνουν.
Ακόμη μεγαλύτερο, ίσως, ενδιαφέρον έχει η καταδίκη της εισβολής (και εμμέσως του Τραμπ) από ακροδεξιούς ανά τον κόσμο, για τους οποίους ο Αμερικανός πρόεδρος αποτελούσε σταθερή αναφορά (Νίγκελ Φάρατζ, Ματέο Σαλβίνι, Γκέερτ Βίλντερς, Μαρίν Λεπέν), με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Σλοβένο πρωθυπουργό, Γιάνεζ Γιάνσα, ο οποίος μάλιστα τον είχε συγχαρεί (!) για την ξεκάθαρη νίκη του στις 4 Νοεμβρίου. Ισχύει και στην περίπτωση αυτή το ίδιο: σημασία έχει ότι το έκαναν.
Ενδεικτική του νέου κλίματος είναι η ακύρωση από την Ένωση Επαγγελματιών του Γκολφ του πρωταθλήματος 2022 σε κλαμπ του Τραμπ που είχε αποφασιστεί τον περασμένο Μάιο.
Ουδείς μπορεί να απαντήσει πειστικά στο ερώτημα αν ο τραμπισμός θα επιβιώσει ή όχι και υπό ποια μορφή. Ο Ντόναλντ Τραμπ ο νεότερος συγκεφαλαίωσε, στις 6 Ιανουαρίου, την κατάσταση στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα και το τι πρόκειται να δούμε προσεχώς στο εσωτερικό του: «Αυτή η συγκέντρωση θα στείλει ένα μήνυμα σ' αυτούς. Αυτό δεν είναι πλέον το Ρεπουμπλικανικό τους κόμμα. Αυτό είναι το Ρεπουμπλικανικό κόμμα του Ντόναλντ Τραμπ».
Ωστόσο, ήδη βλέπουμε να αναπτύσσονται φυγόκεντρες δυνάμεις, και θα δούμε περισσότερες μετά την 20η Ιανουαρίου. Η ήττα είναι κακό πράγμα, και ήττα που επισφραγίστηκε με τέτοια αθλιότητα δεν αφήνει πολλά περιθώρια δράσης στον Τραμπ. Αν τελικώς γίνει η παραπομπή δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα για τους τραμπικούς, και σίγουρα για τον Τραμπ. Και, όπως είπε κάποιος, «τι είναι ο Τραμπ χωρίς το Twitter;».
• • •
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΠΕΜΦΘΕΙ Ο ΤΡΑΜΠ;
Πολλοί υποστηρίζουν ότι δεν έχει νόημα να καθαιρέσεις έναν πρόεδρο λίγες μέρες πριν από τη λήξη της θητείας του. Κάποιοι προχωρούν περισσότερο, ισχυριζόμενοι ότι αυτό θα διχάσει ακόμη περισσότερο τις ΗΠΑ.
Μια ξεκάθαρη απάντηση έδωσε ο Μπέρνι Σάντερς:
«Κάποιοι ρωτούν: Γιατί θα πρέπει να παραπέμψεις και να καταδικάσεις έναν πρόεδρο που του έμειναν μόνον λίγες μέρες στην προεδρία;
Απάντηση: Το δεδικασμένο. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι κανένας πρόεδρος, τώρα ή στο μέλλον, δεν μπορεί να στασιάζει εναντίον της κυβέρνησης των ΗΠΑ».
Το αμερικανικό Σύνταγμα δεν καθορίζει απολύτως τίποτα όσον αφορά τον χρόνο της παραπομπής και της εκδίκασης της καθαίρεσης του προέδρου. Κατά τον καθηγητή Μάικλ Γκέρχαρντ μπορούν να πραγματοποιηθούν οποτεδήποτε, διότι «οι πρόεδροι δεν είναι υπεράνω του νόμου, είτε όταν έχουν είτε όταν δεν έχουν το αξίωμα».
Το επόμενο βίντεο διαλύει και την παραμικρή αμφιβολία ότι η εισβολή μεθοδεύτηκε από τον Ντ. Τραμπ.
NEW! #AnatomyofCapitolAttack TURN SOUND ON!
— Don Winslow (@donwinslow) January 10, 2021
I submit this video as evidence in the Impeachment of Donald Trump.
Donald Trump engaged in "violent, deadly and seditious acts" which betrayed his trust as President and endangered the security of the United States. pic.twitter.com/j9nJ1McTIo
• • •
ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Αυτή είναι μια ιστορία που διάβασα.
Το 1968 στην Πράγα, Ρώσοι στρατιώτες πυροβολούσαν, και μερικές σφαίρες σημάδεψαν τους τοίχους του Δημαρχείου. Όταν επικράτησαν και σταμάτησαν οι διαδηλώσεις, οι φιλοσοβιετικές αρχές έδωσαν εντολή να αποκατασταθούν οι ζημίες, και προσελήφθησαν οι καλύτεροι τεχνίτες της Πράγας.
Οι τεχνίτες έκαναν έναν χαρμάνι, το οποίο αποσυντίθετο ύστερα από λίγο χρόνο και κατέρρεε, καθιστώντας πολύ δυσκολότερη την αποκατάσταση των σημαδιών. Γιατί το έκαναν; Ήθελαν τα σημάδια από τις σφαίρες των Ρώσων να μείνουν για να δείχνουν στις μελλοντικές γενιές τι συνέβη στη χώρα τους το 1968.
Δεν ξέρω αν αυτή η ιστορία είναι αληθινή. Αλλά είναι μια καλή ιδέα να αφήσουν στο Καπιτώλιο μερικά από τα σημάδια της εισβολής για να θυμίζουν στις μελλοντικές γενιές πόσο εύθραυστη είναι η δημοκρατία, και πόσο κινδυνεύει όταν κάποιος ασυνείδητος φθάνει να γίνει πρόεδρος της χώρας.
• • •
ΕΝΑΣ ΠΡΥΤΑΝΗΣ ΛΟΓΟΚΛΟΠΟΣ
Το καλύτερο πανεπιστήμιο στην Τουρκία είναι το Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, όπως προκύπτει από τις διεθνείς κατατάξεις και τον αριθμό των αιτήσεων εγγραφής κάθε χρόνο. Είναι μάλλον και το πιο προοδευτικό.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διόρισε στη θέση του πρύτανη έναν πρώην υποψήφιο βουλευτή του κόμματός του, ονόματι Μελίχ Μπουλού. Η ωμή αυτή παρέμβαση εξόργισε την πανεπιστημιακή κοινότητα και προκάλεσε μεγάλες διαδηλώσεις των φοιτητών.
Υπάρχει και μια νέα, ενδιαφέρουσα διάσταση στην προκλητική ενέργεια του Ερντογάν: το «επιστημονικό έργο» του εκλεκτού του. Ο διορισμένος πρύτανης του καλύτερου πανεπιστημίου της χώρας κατηγορείται για κατά συρροήν λογοκλοπή, από τη μεταπτυχιακή και τη διδακτορική του διατριβή μέχρι τις επιστημονικές δημοσιεύσεις του.
Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε αν θα υπάρξει μια τυπική διαδικασία για τον έλεγχο της λογοκλοπής, είτε στην Τουρκία είτε στην Αγγλία όπου εκπόνησε τη διατριβή του.
Όσον αφορά την Τουρκία, δεν είναι πολύ αισιόδοξα τα πράγματα. Όπως υποστηρίζουν Τούρκοι πανεπιστημιακοί, το γεγονός αυτό έφερε στην επιφάνεια την πανδημία της λογοκλοπής που μαστίζει τη χώρα, από τους φοιτητές μέχρι τα υψηλότερα κλιμάκια της εξουσίας.
• • •
ΑΣΧΗΜΕΣ ΓΟΡΓΟΝΕΣ
Στις 8 Ιανουαρίου 1493, ο Κολόμβος είδε τρεις γοργόνες. Την επομένη γράφει στο ημερολόγιό του:
Την προηγούμενη μέρα, όταν ο Ναύαρχος πήγε στο Ρίο ντελ Όρο, είπε ότι είδε τρεις γοργόνες, που βγήκαν πολύ ψηλά από τη θάλασσα· αλλά δεν ήταν τόσο όμορφες όσο αναπαριστάνονται, διότι μόνο με φτιάξιμο αποκτά ανθρώπινη μορφή το πρόσωπό τους. Είπε ότι είδε μερικές μια άλλη φορά στη Γουινέα, στην ακτή της Μαλαγκουέτα.
[Το ανωτέρω απόσπασμα είναι από τον Μπαρτόλομι ντε Λας Κάζας, ο οποίος είχε διαβάσει το ημερολόγιο τού Κολόμβου που έχει χαθεί, και είτε αντέγραψε κατά λέξη τμήματά του είτε έγραψε σύνοψη τμημάτων του.]
Κατά πάσα πιθανότητα, ο Κολόμβος είχε δει τρεις μανάτους, θαλάσσια θηλαστικά που συναντώνται στην Καραϊβική.
Φαίνεται πως ενίοτε βλέπουμε ό,τι μάθαμε να βλέπουμε· έστω κι αν χρειαστεί να κάνουμε μικρές προσαρμογές στα πιστεύω μας.
• • •
ΜΕΓΑΛΟΨΥΧΙΑ
Το ψηφιδωτό δάπεδο της προσωποποιημένης Μεγαλοψυχίας βρέθηκε στο χωριό Yakto κοντά στο προάστιο Δάφνη της Αντιόχειας (σημερινή Αντάκια στα νότια της Τουρκίας). Στη Δάφνη περνούσαν οι πλούσιοι πολίτες της Αντιόχειας τα καλοκαίρια τους.
Η κεντρική θέση του ψηφιδωτού και η επιμελής κατασκευή του υποδεικνύει ότι η μεγαλοψυχία, απούσα από τον Χριστιανισμό, ήταν η κύρια αποδεκτή παγανιστική αρετή: «Αν ένας αυτοκράτορας ή ιδιώτης επιθυμούσε να τοποθετηθεί ως καθολικός άνθρωπος, η μεγαλοψυχία θα ήταν ο κατάλληλος και κατανοητός όρος να χρησιμοποιηθεί» (Glanville Downey).
Ως εκ τούτου, είναι εύλογη η υπόθεση ότι η μεγαλοψυχία νοείται ως η επιτομή των αρετών, όπως δίδασκε ο Αριστοτέλης: ἔοικε μὲν οὖν ἡ μεγαλοψυχία οἷον κόσμος τις εἶναι τῶν ἀρετῶν· μείζους γὰρ αὐτὰς ποιεῖ, καὶ οὐ γίνεται ἄνευ ἐκείνων (Ηθ. Νικ. 1124a).
• • •
ΤΟ ΡΗΤΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
«Το μεγαλείο της Αμερικής δεν έγκειται στο ότι είναι πιο πεφωτισμένη από τα άλλα έθνη, αλλά στην ικανότητά της να διορθώνει τα λάθη της».
Αλεξίς ντε Τοκβίλ, Η Δημοκρατία στην Αμερική, κεφάλαιο ΧΙΙΙ
