Και παραθέτω τον δεκάλογο του καλού αστού προτεστάντη.1. Ο χρόνος είναι χρήμα.Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να υπολογίζεις μόνον αυτά που κερδίζεις κάθε μέρα, αλλά και το κόστος ευκαιρίας. Δηλαδή αυτό που χάνεις, όταν παραμένεις ανενεργός. Επομένως όχι στην ραστώνη και στο χάσιμο χρόνου, διότι έτσι χάνουμε χρήματα.2. Η πίστωση είναι χρήμα.Δηλαδή εάν κάποιος μου αφήσει στα χέρια μου το χρήμα του- για παράδειγμα μια τράπεζα- με καλούς όρους πίστωσης, τότε έχω ευκαιρία να κερδίσω με καλή χρήση της πίστωσης και με εργασία. Το χρήμα φέρνει χρήμα.Αυτή είναι η ηθική του τόκου, που τόσο είχε απαξιωθεί από την πατερική διδασκαλία. «Να θυμάσαι πως το χρήμα έχει αναπαραγωγική και καρποφόρα φύση», λέει ο Φραγκλίνος. Όσο μεγαλύτερο κεφάλαιο διαθέσεις, τόσο περισσότερο θα κερδίσεις. Αλλά και κάθε λίρα αξίζει άπειρα, διότι μπορεί να καρποφορήσει χωρίς τέλος. Το είπε και ο Αριστοτέλης: «εις άπειρον αύξουσιν οι χρηματιζόμενοι το νόμισμα».3. Να τηρούμε ευλαβικά τις υποσχέσεις μαςΟ καλός πληρωτής έχει και το πορτοφόλι του δανειστή του. Διότι όποιος είναι γνωστός ότι πληρώνει στην προθεσμία του, όπως ακριβώς το υποσχέθηκε, μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να σηκώσει όσο χρήμα θέλει. Είναι ο κανόνας λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Όπως λέγεται στην αγορά, η καλή πίστη.4. Δεν υπάρχουν ασήμαντες πράξεις.Για τον προτεστάντη όλα είναι σημαντικά. Και οι πιο καθημερινές πράξεις διαμορφώνουν την εικόνα του ατόμου, την πίστη που έχει στην κοινωνία. «Ο ήχος του σφυριού στις 5 το πρωί και στις 8 το βράδυ, καθησυχάζει τον δανειστή σου. Η φωνή σου στην ταβέρνα τον σπρώχνει να σου ζητήσει πίσω τα δανεικά, πριν την προθεσμία». Επομένως η εργατικότητά σου αποδεικνύει πως θυμάσαι τις υποχρεώσεις σου, σε παρουσιάζει τίμιο άνθρωπος και αυτό πολλαπλασιάζει την πίστη σου στην αγορά.5. Να ζεις με όσα έχεις.Δηλαδή να κάνεις υπολογισμό, ώστε να μην ξεφεύγεις ποτέ από τις δυνατότητές σου στην κατανάλωση. Η αποφυγή αυτού του κανόνα είναι όρος απαράβατος της ατομικής, της οικογενειακής και της κοινωνικής ειρήνης. Όλοι πρέπει να προσαρμόζονται στην πραγματικότητα. Είναι ο κλασικός συντηρητικός κανόνας, πάνω στον οποίο στηρίζεται όλο το καπιταλιστικό οικοδόμημα. Πρέπει να κρατάμε καθημερινό λογαριασμό εσόδων- εξόδων. Τότε θα δούμε πως πολύ μικρές δαπάνες, μπορούν να εξοικονομήσουν μεγάλα ποσά.6. Να μην ακολουθείς την παράδοση.Πρόκειται για μια βασική προτεσταντική ιδέα. Η άρνηση της παράδοσης ξεκινά από την άρνηση της πατερικής εκκλησιαστικής παράδοσης και την αποδοχή μόνον του κειμένου της Βίβλου. Στον κοινωνικό τομέα η απαίτηση της καπιταλιστικής λογικής για αύξηση της παραγωγικότητας, συγκρούεται συχνά με την εμμονή σε παραδόσεις εργατικές. Σε αυτό που σήμερα ονομάζουμε κεκτημένα δικαιώματα. Η σύγκρουση εργαζομένων- εργοδοτών πάνω στο ζήτημα αυτό, ουσιαστικά είναι μια σύγκρουση μεταξύ παράδοσης και κεφαλαίου. Οπότε η προτεσταντική άρνηση της παραδοσιοκρατίας, βοηθάει σε μεγάλο βαθμό την καπιταλιστική συσσώρευση.7. Η φιλαργυρία είναι η πηγή όλων των κακών.Η πεποίθηση αυτή πηγάζει από τον Απόστολο Παύλο: «ρίζα γαρ πάντων των κακών εστί η φιλαργυρία». Οπότε για την προτεσταντική ηθική δεν είναι αποδεκτή μια συμπεριφορά αποθησαυρισμού, αλλά μια συμπεριφορά επένδυσης. Το ίδιο συμβαίνει και με την κατανάλωση. Η υπερβολή της συνδυάζεται με την φιλαργυρία. Και έτσι το πρότυπο είναι μια συμπεριφορά ταιριαστή στην προοπτική της επένδυσης και του κέρδους.8. Η φιλανθρωπία δεν είναι λύση.Για τον προτεστάντη η ευθύνη ανήκει στο άτομο. Αυτό έχει τον απόλυτο έλεγχο των πράξεών του, οπότε η φιλανθρωπία συγκρούεται με την βασική ηθική αρχή της ατομικής ευθύνης. Ο Έμερσον έγραψε τις πιο καυστικές γραμμές εναντίον της φιλανθρωπίας, ως μιας υποκριτικής και ανώφελης πράξης. Το θέμα δεν είναι να βοηθούμε τους αναξιοπαθούντες, αλλά να τους πείσουμε να προσπαθήσουν να εργαστούν τίμια και αποτελεσματικά. Για όλους υπάρχουν ευκαιρίες.9. Να είμαστε εργατικοί και παραγωγικοί.Διότι έχουμε τοποθετηθεί στη γη από τον Θεό, για να είμαστε παραγωγικοί και να προστατεύουμε τα δημιουργήματά του. Εφόσον είμαστε κατ' εικόνα του, θα πρέπει να τον ακολουθήσουμε. Όπως αυτός είναι παραγωγικός και δημιουργικός, έτσι πρέπει να είμαστε και εμείς. Η εργασία είναι μια απόλυτη αξία.10. Δεν έχουν σημασία τα έργα, αλλά η πίστη.Αυτή είναι μια βασική ιδέα της προτεσταντικής θεολογίας. Θα σταθούμε ενώπιον του Θεού όχι με τα έργα μας, αλλά με την πίστη μας. Ωστόσο η θεία χάρις δεν είναι κάτι το απαθές, αλλά μια δύναμη που μας σπρώχνει προς την εργασία. Μέσω της εργασίας, που είναι μια ανάγκη, μας μεταδίδεται η παρουσία του Θεού. Επομένως πίστη και εργασία- που μας οδηγούν στον προορισμό και την Θεία Χάρη- αποτελούν τις βασικές παραμέτρους της προτεσταντικής στάσης.
