Σεισμός

Σίγουρα, το τραγούδι κυρίως λόγω στίχου (και όχι τόσο η μουσική αυτή καθ' εαυτή), ως ανθρώπινη δραστηριότητα, έχει μια πολιτική-κοινωνική διάσταση (με την ευρύτερη έννοια και γ' αυτό συχνά ασυνείδητη), όπως και οτιδήποτε άλλο κάνουμε: το τι διαβάζουμε, το τι και πως καταναλώνουμε, το πως ντυνόμαστε, το τι τρώμε...Για παράδειγμα, είχα εντυπωσιαστεί διαβάζοντας (δεν ξέρω όμως αν είναι αλήθεια ή μύθος) ότι ο γεροΚαραμανλής είχε κάποτε ευχαριστήσει την Βουγιουκλάκη για το τραγούδι της "Κάνε υπομονή", το οποίο οι συντηρητικοί κύκλοι θεώρησαν "δικό τους" απέναντι στα αριστερά αγωνιστικά τραγούδια. Και όντως, πέρα του ότι είναι ένα συμπαθέστατο, "ελαφρό" τραγουδάκι, περναέι ένα συντηρητικό μήνυμα και στάση απέναντι στα πράγματα. Από την άλλη πλευρά, στο όνομα του "προοδευτισμού" και της "αριστεροσύνης" έχουν βγει απίστευτα μίζερα τερατουργήματα που εξόντωσαν από την πλήξη πολλούς Αριστερούς (Κνίτες κυρίως) που ένοιωθαν υποχρεωμένοι ντε και καλά να τα ακούνε. Νομίζω ότι είναι μια από τις παραμέτρους που έσπρωξε ορισμένους από αυτούς στο ΚΛΙΚιασμα. Παράλληλα, πολλά άλλα τραγούδια, πολύ καλά έως αριστουργηματικά ενδεχομένως, δεν κατάφεραν να αντέξουν στις εποχές που ακολούθησαν. Αριστερός πρωτοετής φοιτητής το 80, πολύς κόσμος με κοίταζε περίεργα επειδή δεν άκουγα λαϊκά και ρεμπέτικα και άκουγα ροκ και μπλουζ. Τρελαινόντουσαν δε όταν τους έλεγα ότι για χορό και για κέφι, μια χαρά ήταν και τα "ελαφριά" nwe wave και η επάρατη ντίσκο. Ηταν η εποχή του ρεμπέτικου και των κομπανιών, όταν η Σπυριδούλα έβγαλε το θρυλικό "Νάυλον ντέφια ψόφια κέφια". Ταυτόχρονα, ενώ όλοι σου τόνιζαν πόσο αντιδραστική ήταν η ποπ όταν ο Πασχάλης έβγαζε νερόβραστα τραγουδάκια σε μια εποχή όπου έβραζαν τα νενανικά κινήματα και γινόταν το Γούντστοκ, όλοι αποσιωπούσαν εντελώς πόσο αντιδραστικές/σεξιστικές/ατομικιστικές>άρα "δεξιές", ήταν ορισμένες πλευρές του θεοποιημένου ρεμπέτικου, πράγμα λογικό για ένα τραγούδι που εξέφραζε μια πολύ παλιότερη εποχή και δεν μπόρεσε πραγματικά να ανανεωθεί. Με λίγα λόγια, υπάρχουν καλά και κακά τραγούδια, ποιοτικά γιατί έχουν μια αυθεντικότητα (έστω και υπεραπλοϊκή, έστω συντηρητική) και κακά τραγούδια γιατί είναι ένα φτηνιάρικο προϊόν μιας χρήσης ή γιατί θέλουν να σε μπουκώσουν με το ζόρι με κάτι. Απλά, καλό είναι να έχεις στο πίσω μέρος του μυαλού σου -αντί για ενοχές ή έναν ινστρούχτορα- μια μικρή σημειολογική ανάλυση (ίσως και λίγο αυτοσαρκασμό) για το τι ακούς. Ετσι, μπορείς να ακούς ακίνδυνα και ακομπλεξάριστα όλα τα στοιχειωδώς ποιοτικά τραγούδια στο είδος τους.
Σχολιάζει ο/η