Τελικά, πόσο αλκοόλ είναι ΟΚ να πίνουμε;

alcohol
0


ΞΕΡΟΥΜΕ ΟΤΙ η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι επικίνδυνη τόσο για εμάς όσο και για τους γύρω μας. Η κατανάλωση περισσότερων από τρία ή τέσσερα ποτά την ημέρα (ή τη νύχτα) σχετίζεται στενά με μια σειρά από ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της κίρρωσης του ήπατος, και ο εθισμός στο αλκοόλ αποτελεί μάστιγα για όσους έχουν γενετική προδιάθεση για εξάρτηση.

Αν τα στοιχεία κατά της βαριάς κατανάλωσης αλκοόλ είναι σαφή, η έρευνα σχετικά με την ήπια κατανάλωση (ένα ποτήρι κρασί φερ’ ειπείν, το βράδυ μετά τη δουλειά) είναι ένα έρημο πεδίο σύγχυσης και αντιφάσεων. Αυτόν τον μήνα, ο επικεφαλής των αμερικανικών υγειονομικών υπηρεσιών δημοσίευσε μια νέα σύσταση σύμφωνα με την οποία οι ετικέτες στα μπουκάλια πρέπει να περιλαμβάνουν προειδοποίηση που να υποδεικνύει ότι το αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου.

Στα τέλη του 20ού αιώνα είχε επικρατήσει η αντίληψη ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί δείγμα υγείας σχεδόν, ειδικά όταν το ποτό είναι το κόκκινο κρασί.

Σχεδόν συγχρόνως όμως, μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Πολλοί επιστήμονες χλεύασαν και τις δύο αυτές επικεφαλίδες, ισχυριζόμενοι ότι οι υποκείμενες μελέτες είναι τόσο ελαττωματικές που η εξαγωγή ισχυρών συμπερασμάτων από αυτές θα ήταν σαν να προσπαθείς να φτιάξεις ένα καλό κρασί από ένα μάτσο σταφύλια του σούπερ μάρκετ.

Η αμφιθυμία σχετικά με τις θεραπευτικές ή τις καταστροφικές ιδιότητες του αλκοόλ υπάρχει σχεδόν όσο και το αλκοόλ το ίδιο. Η αντίληψη ότι το ποτό είναι απολαυστικό σε μικρές δόσεις και κολασμένο στην υπερβολή είχε αποτυπωθεί από τον Εύβουλο, έναν Έλληνα σατιρικό ποιητή του τέταρτου αιώνα π.Χ., ο οποίος έγραφε ότι οι δύο κούπες κρασί έφερναν «αγάπη και ευχαρίστηση», οι πέντε οδηγούσαν σε «κραυγές», οι εννέα σε «χολή» και οι στην «απόλυτη τρέλα, που κάνει τους ανθρώπους να πετάνε και να σπάνε πράγματα».

Στα τέλη του 20ού αιώνα, ωστόσο, είχε επικρατήσει η αντίληψη ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί δείγμα υγείας σχεδόν, ειδικά όταν το ποτό είναι το κόκκινο κρασί. Η αντίληψη ότι ένα ποτήρι κόκκινο κρασί κάθε βράδυ μοιάζει με φάρμακο δεν υιοθετήθηκε μόνο από τα μέσα ενημέρωσης, αλλά θεωρήθηκε ως επιστημονικό γεγονός από πολλούς ερευνητές.

«Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί επαρκούν για να βάλουν τους αμφισβητίες στο ίδιο καλάθι με όσους πιστεύουν ότι η Γη είναι επίπεδη», έγραφε το 2000 ο ψυχολόγος και ερευνητής υγείας Tim Stockwell. Σήμερα, ωστόσο, ο Stockwell είναι και ο ίδιος ένας θιασώτης της επίπεδης γης, τρόπος του λέγειν. Τα τελευταία 25 χρόνια έχει ξοδέψει, όπως λέει ο ίδιος, «χιλιάδες επί χιλιάδων ωρών» επανεκτιμώντας μελέτες σχετικά με το αλκοόλ και την υγεία. Και πλέον είναι πεπεισμένος, όπως και πολλοί άλλοι επιστήμονες, ότι τα υποτιθέμενα οφέλη της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ για την υγεία βασίστηκαν σε ελλιπή έρευνα και σε συγκεχυμένες μεταβλητές.

Σε μια πολυδιαβασμένη μελέτη για το αλκοόλ και την υγεία του, ο επιστήμονας και συγγραφέας Vinay Prasad έγραφε ότι η παρατήρηση στην οποία οι επιστήμονες εξακολουθούν να βασίζουν τα συμπεράσματά τους πάσχει από μια λιτανεία «παλαιών δεδομένων, λανθασμένων δεδομένων, μπερδεμένων δεδομένων, αδύναμων ορισμών, σφαλμάτων μέτρησης, και παράλογων αποτελεσμάτων». Όπως ο ίδιος συνόψισε αξιομνημόνευτα το πρόβλημα: «Μια μετα-ανάλυση είναι σαν τον αποχυμωτή, έχει μόνο τόσο καλή γεύση όσο αυτό που βάζεις μέσα».

Τα ευρήματα της πρώτης γραμμής ερευνών όμως παραμένουν καταδικαστικά. Σύμφωνα με τις αμερικανικές υγειονομικές υπηρεσίες, το αλκοόλ συμβάλλει σε περίπου 100.000 περιπτώσεις καρκίνου και 20.000 θανάτους από καρκίνο κάθε χρόνο.

Παράλληλα, υπολογίζεται ότι περίπου τα τρία τέταρτα των ενηλίκων πίνουν μία ή περισσότερες φορές την εβδομάδα και λιγότεροι από τους μισούς γνωρίζουν τη σχέση μεταξύ αλκοόλ και καρκίνου.

Ένας από τους καλύτερα τεκμηριωμένους μηχανισμούς για τη συσχέτιση του αλκοόλ με τον καρκίνο είναι ότι το αλκοόλ διασπάται σε ακεταλδεΰδη στο σώμα, που βλάπτουν το DNA, αυξάνοντας τον κίνδυνο να αναπτυχθεί ανεξέλεγκτα ένα νέο κύτταρο και να εξελιχθεί σε όγκο. Ο μηχανισμός αυτός έχει αποδειχθεί σε μελέτες σε ζώα, αλλά, όπως επισημαίνει ο Prasad, δεν εγκρίνουμε φάρμακα με βάση μόνο τις μελέτες σε ζώα – πολλά φάρμακα λειτουργούν σε ποντίκια και αποτυγχάνουν σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Το γεγονός ότι παρατηρούμε έναν βιολογικό μηχανισμό σε ποντίκια δεν σημαίνει ότι ο ίδιος κυτταρικός χορός συμβαίνει και μέσα στο δικό μας σώμα.

Πολλοί γιατροί επιμένουν πάντως: «Κάθε ποτό αφαιρεί πέντε λεπτά από τη ζωή σας». Από την άλλη, μας λένε ότι κάθε λεπτό σωματικής άσκησης προσθέτει πέντε λεπτά ζωής. Θα μπορούσαμε δηλαδή να συνδυάσουμε αυτές τις δύο στατιστικές, λέγοντας ότι για τους ήπιους πότες, κάθε ποτό μειώνει τη ζωή σας κατά τα ίδια πέντε λεπτά που μπορεί να προσθέσει ένα λεπτό άσκησης. Αυτό το είδος των υπολογισμών όμως χάνει μια βαθύτερη ουσία. Το να υποβιβάζουμε την ύπαρξή μας σε ένα παιχνίδι κερδισμένων και χαμένων λεπτών είναι σαν να ξεζουμίζουμε τη χαρά από τη ζωή.

Το αλκοόλ δεν είναι σαν μια βιταμίνη ή σαν ένα χάπι που καταναλώνουμε στη μοναξιά του μπάνιου μας, και που μπορεί να αξιολογηθεί σε ελεγχόμενες εργαστηριακές δοκιμές. Στην καλύτερη περίπτωση, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ εμπλέκεται σε δραστηριότητες που μοιραζόμαστε με άλλους ανθρώπους: μαγείρεμα, δείπνο, πάρτι, γιορτές, τελετουργίες, συναντήσεις. Είναι ένα κοινωνικό βάλσαμο για την εποχή της κοινωνικής απομόνωσης που διανύουμε.

Με στοιχεία από The Atlantic

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όταν ο νευρολόγος σού λέει «κάνε βελονισμό» – Τι πρέπει να ξέρεις

Ψυχή & Σώμα / Όταν ο νευρολόγος σού λέει «κάνε βελονισμό» – Τι πρέπει να ξέρεις

Ο βελονισμός έχει συνδεθεί με εναλλακτικές θεραπείες, ευεξία και ανατολική φιλοσοφία. Όμως, όταν ένας νευρολόγος τον προτείνει για την ανακούφιση από ημικρανίες, οσφυαλγίες ή χρόνιο πόνο, δεν μπορείς να τον αγνοήσεις. Τι λέει η επιστήμη γι’ αυτήν τη χιλιάδων ετών πρακτική και ποιοι μπορούν πραγματικά να ωφεληθούν; Ο νευρολόγος Οδυσσέας Παζιώνης απαντά.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Τα νέα fitness trends που βλέπεις παντού: Ποια αξίζουν και ποια να αγνοήσεις

Ψυχή & Σώμα / Τα νέα fitness trends που βλέπεις παντού: Ποια αξίζουν και ποια να αγνοήσεις

Γυμναστική με κινητό στο χέρι, ρολόγια που σου λένε πότε να αναπνεύσεις, influencers που υπόσχονται κοιλιακούς μέσα σε δέκα λεπτά: πόσα από όλα αυτά λειτουργούν πραγματικά; Για να ξεχωρίσουμε το hype από την ουσία, μιλήσαμε με τον Λάμπρο Μουλίνο, διαιτολόγο, διατροφολόγο και γυμναστή, ο οποίος μας βοηθά να αποκρυπτογραφήσουμε το τοπίο του fitness όπως αυτό διαμορφώνεται στα ελληνικά social media σήμερα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Πόσο παγωτό μπορούν να τρώνε τα παιδιά το καλοκαίρι;

Ψυχή & Σώμα / Πόσο παγωτό μπορούν να τρώνε τα παιδιά το καλοκαίρι;

Τι γίνεται με τα συσκευασμένα που βρίσκουμε στα ψυγεία; Είναι ασφαλή; Τα παγωτά που δεν έχουν ζάχαρη να τα προτιμάμε; Είναι ασφαλές να δίνουμε υποκατάστατα ζάχαρης στα παιδιά; Ποια είναι τα καλά του σπιτικού παγωτού; Και πώς μπορούμε να το φτιάχνουμε;
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Η σημασία της ηθικής ομορφιάς

Υγεία & Σώμα / Η ομορφιά του να δείχνεις καλοσύνη χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα

Οι πράξεις γενναιοδωρίας και αυτοθυσίας προκαλούν αισθήματα ψυχικής ευφορίας και συγκίνησης, που οδηγούν στην επιθυμία να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, αλλά και να βοηθήσουμε τους άλλους
THE LIFO TEAM
Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Ψυχή & Σώμα / Υπάρχουν πράγματι τροφές που «καίνε» λίπος;

Βοηθούν όντως κάποιες τροφές στις καύσεις ή είναι απλώς ένας διατροφικός μύθος; Στο σημερινό επεισόδιο συζητάμε με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη για το πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε με απλούς τρόπους τον μεταβολισμό μας.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Ψυχή & Σώμα / Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Τι σημαίνει «σωστή» διατροφή στην εμμηνόπαυση; Υπάρχουν τροφές που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων; Πόσοι από τους διατροφικούς «κανόνες» που ακούμε είναι μύθοι; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον νοσοκομειακό διαιτολόγο Χρήστο Παπαβαγγέλη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Ζωή στα καλύτερά της / «Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Μια συζήτηση με την παιδοψυχολόγο και οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια Ηλέκτρα Κτενά για το γονεϊκό άγχος και το τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να χτίσουν ουσιαστικές σχέσεις εμπιστοσύνης με τα παιδιά τους, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Ψυχή & Σώμα / Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Τα σφηνάκια τζίντζερ έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό και προβάλλονται ως ένα φυσικό booster για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Πόση αλήθεια, όμως, κρύβεται πίσω από αυτή τη διατροφική τάση; Η Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ozempic και Mounjaro: Ιατρική επανάσταση ή παγίδα;

Ψυχή & Σώμα / Ozempic και Mounjaro: Επανάσταση στην απώλεια βάρους ή παγίδα;

Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη διαιτολόγο Μελίνα Καριπίδου και τον ενδοκρινολόγο Μανώλη Σουβατζόγλου, οι οποίοι εξηγούν πώς λειτουργούν τα φάρμακα GLP-1, ποιοι μπορούν να τα πάρουν, τι ρόλο παίζει η διατροφή κατά τη χρήση τους – και τι συμβαίνει όταν διακοπούν.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ