Τα επιστημονικά δεδομένα για τη νικοτίνη και τις βλάβες από το κάπνισμα

Τα επιστημονικά δεδομένα για τη νικοτίνη και τις βλάβες από το κάπνισμα Facebook Twitter
Φωτ.: Shutterstock
0



ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ της επιστημονικής έρευνας σχετικά με τις συνέπειες του καπνίσματος, εξακολουθεί να υπάρχει η αντίληψη ότι η νικοτίνη είναι ο βασικός ένοχος. Όμως το κυρίως ζήτημα όσον αφορά τα προβλήματα που προκαλεί το τσιγάρο εντοπίζεται στην καύση, κατά τη διάρκεια της οποίας σχηματίζονται πολλές επιβλαβείς ή δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες. Παρ' όλα αυτά, δεν θα πρέπει να μείνει η εντύπωση ότι η νικοτίνη είναι ακίνδυνη, καθώς παραμένει μια εθιστική ουσία.

— Τι γνωρίζουμε για τη νικοτίνη;

Η νικοτίνη είναι το πιο γνωστό συστατικό που περιέχει το φυτό του καπνού, ενώ αποτελεί το βασικό συστατικό των θεραπειών υποκατάστασης που έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν τους καπνιστές να διακόψουν το κάπνισμα. Στην ίδια οικογένεια με το φυτό του καπνού (βλ. οικογένεια Solanaceae) περιλαμβάνονται επίσης οι ντομάτες (~332 ng νικοτίνης ανά τεμάχιο κατά μέσο όρο), οι πατάτες (~675 ng) και οι μελιτζάνες (~525 ng).

Η έρευνα εκτιμά ότι ο μέσος άνθρωπος λαμβάνει περίπου 1.400 ng νικοτίνης καθημερινά μέσω της τροφής. Αντίστοιχα, ένα μόνο τσιγάρο περιέχει ~12 mg νικοτίνης, δηλαδή 18 χιλιάδες φορές περισσότερη νικοτίνη από μια πατάτα, κατά μάζα. Αλλά μόνο ένα κλάσμα (<2 mg) αυτής της νικοτίνης μεταφέρεται στο αέριο του καπνού ενός τσιγάρου με την καύση.

Οι καπνιστές που δεν μπορούν να διακόψουν αυτήν τη βλαβερή συνήθεια θα μπορούσαν να πάρουν τη νικοτίνη που χρειάζονται από εναλλακτικά προϊόντα, τα οποία δεν κάνουν καύση, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν ένα μειωμένο προφίλ κινδύνου.


— Τι ακριβώς προκαλεί η νικοτίνη στον εγκέφαλό μας;

Χρειάζεται λίγος χρόνος (από περίπου 10'' για το τσιγάρο έως και μία ώρα για τα επιθέματα νικοτίνης) μετά την έναρξη χρήσης για να φτάσει η νικοτίνη στον εγκέφαλο. Μόλις εισέλθει στον εγκέφαλο, η νικοτίνη μπορεί να διεγείρει και τελικά να επηρεάσει τις βραχυπρόθεσμες λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως το συναίσθημα, τη μάθηση και τη μνήμη.

Η δράση της νικοτίνης στον εγκέφαλο μπορεί επίσης να προκαλέσει φυσιολογικές επιδράσεις εκτός του εγκεφάλου. Για παράδειγμα, απελευθερώνεται η αγγελιοφόρος επινεφρίνη στην κυκλοφορία του αίματος, οδηγώντας σε προσωρινή στένωση των αιμοφόρων αγγείων, υψηλότερη αρτηριακή πίεση και αυξημένο καρδιακό ρυθμό.

Τέλος, η χρόνια έκθεση στη νικοτίνη έχει ως αποτέλεσμα την ανοχή, δηλαδή μειωμένη απόκριση στην ίδια δόση νικοτίνης, και την ευαισθητοποίηση, η οποία είναι μια αυξημένη απόκριση στην ίδια δόση νικοτίνης. Αυτές οι αλλαγές στην απόκριση στηρίζουν την ανάπτυξη της εξάρτησης και μπορούν να οδηγήσουν σε προσωρινά συμπτώματα στέρησης όταν κάποιος προσπαθεί να σταματήσει το κάπνισμα.


— Πόση νικοτίνη παίρνουμε ανάλογα με τι προϊόν χρησιμοποιούμε;

Με το τσιγάρο, τα μέγιστα επίπεδα νικοτίνης του αίματος επιτυγχάνονται σε περίπου έξι έως δέκα λεπτά. Στη συνέχεια, το επίπεδο της νικοτίνης πέφτει περίπου κατά το ήμισυ κάθε δύο ώρες κατά μέσο όρο. Οι περισσότερες θεραπείες υποκατάστασης νικοτίνης (NRTs) δεν παρέχουν το ίδιο φαρμακοκινητικό προφίλ με το συμβατικό τσιγάρο, επομένως είναι λιγότερο πιθανό να ικανοποιήσουν την ανάγκη του καπνιστή για νικοτίνη.


Αντιθέτως, για άλλα προϊόντα πρόσληψης νικοτίνης, όπως αυτά της θέρμανσης καπνού, έρευνες δείχνουν ότι δημιουργούν ένα προφίλ επιπέδων νικοτίνης παρόμοιο με αυτό του τσιγάρου. Σύμφωνα με δύο μελέτες στην Ιαπωνία, η μέγιστη συγκέντρωση νικοτίνης στο αίμα εμφανίστηκε περίπου έξι λεπτά μετά την έναρξη χρήσης του προϊόντος, ξεπέρασε το επίπεδο του 88%, που επιτυγχάνεται με το συμβατικό τσιγάρο, και έχει πιθανότητες να πλησιάσει στο 100%, καθώς ο καταναλωτής εξοικειώνεται περισσότερο με τη χρήση αυτών των προϊόντων.


— Η μείωση της βλάβης και η μεγάλη ευκαιρία που αντιπροσωπεύει;

Η διακοπή του καπνίσματος παραμένει ο καλύτερος τρόπος για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με αυτό. Οι υπολογισμοί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας όμως είναι ότι 1 δισεκατομμύριο άτομα μέχρι το 2025 θα συνεχίσει να καπνίζει. Τι θα γίνει με αυτούς; Αρκετοί φορείς στον χώρο της δημόσιας υγείας παγκοσμίως συμφωνούν ότι οι πολιτικές που στηρίζουν τη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Δηλαδή λένε ότι οι καπνιστές που δεν μπορούν να διακόψουν αυτήν τη βλαβερή συνήθεια θα μπορούσαν να πάρουν τη νικοτίνη που χρειάζονται από εναλλακτικά προϊόντα, τα οποία δεν κάνουν καύση, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν ένα μειωμένο προφίλ κινδύνου.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καθημερινό συμπλήρωμα για brain food

Υγεία & Σώμα / Τα πάντα για το brain food: Οι τροφές που ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου μας

Η διατροφή μας είναι η καύσιμη ύλη για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού και μερικές φορές, όταν δεν είναι θρεπτική και ισορροπημένη, χρειάζεται ένα boost με έξυπνα συμπληρώματα που μας διασφαλίζουν υγεία και ευεξία.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Απόλυτη προτεραιότητα έχει ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του πνεύμονα

Υγεία & Σώμα / «Ο καρκίνος του πνεύμονα δεν περιμένει μεν, αλλά δεν είναι ανίκητος»

Τρία χρόνια μετά την ίδρυση της Οργάνωσης για τον Καρκίνο του Πνεύμονα «Fair Life L.C.C.», η πρόεδρός της μιλά για την αναγκαιότητα να πατήσει γκάζι το εθνικό συστήμα υγείας όσον αφορά την υλοποίηση του προσυμπτωματικού ελέγχου που σώζει ζωές.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Τι είναι η ψιττάκωση και πώς μας απειλεί

Υγεία & Σώμα / Τι είναι η ψιττάκωση και πώς μας απειλεί

Ο όρος «ασθένεια που μεταδίδεται από τα πτηνά» μάς φέρνει στο μυαλό τη γρίπη των πτηνών που οφείλεται στον ιό της γρίπης Η5Ν1. Κι όμως, υπάρχει μια άλλη νόσος που μοιάζει με τη γρίπη και μεταδίδεται από τα πτηνά, προκαλώντας άτυπη πνευμονία, δηλαδή πνευμονία χωρίς τα κλασικά συμπτώματα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Εξέταση με ραδιοϊσότοπα προβλέπει τη νόσο Αλτσχάιμερ 10 χρόνια προτού εμφανιστεί

Υγεία & Σώμα / Μια νέα εξέταση προβλέπει τη νόσο Αλτσχάιμερ 10 χρόνια προτού εμφανιστεί

Χάρη σε μια νέα εξέταση με ραδιοϊσότοπα, την PET Amyloid, καθίσταται δυνατή η πρώιμη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ μία ολόκληρη δεκαετία πριν από την εκδήλωση του πρώτου συμπτώματος νοητικής έκπτωσης στους ασθενείς.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Σώμα από γυαλί: Έχουν και οι υποχόνδριοι τα δίκια τους

Υγεία & Σώμα / Σώμα από γυαλί: Έχουν και οι υποχόνδριοι τα δίκια τους

Σύμφωνα με ένα νέο βιβλίο που εξερευνά την πολιτισμική ιστορία της υποχονδρίασης, οι άνθρωποι που ανησυχούν περισσότερο για την υγεία τους είναι πολύ συχνά εκείνοι που έχουν τους περισσότερους λόγους να ανησυχούν.
THE LIFO TEAM
Καμπανάκι κινδύνου για τις λοιμώξεις και τα «πανανθεκτικά» μικρόβια χτυπούν οι λοιμωξιολόγοι

Υγεία & Σώμα / Λοιμώξεις και «πανανθεκτικά» μικρόβια, παλιοί και νέοι κίνδυνοι απειλούν τη δημόσια υγεία

Καμπανάκι κινδύνου χτυπούν οι λοιμωξιολόγοι καθώς ο κοκίτης, η ιλαρά και η μηνιγγίτιδα αναζωπυρώνονται στην κοινότητα, ενώ τα άκρως ανθεκτικά μικρόβια εξελίσσονται σε «πονοκέφαλο» για τα νοσοκομεία. Μας ενημερώνει η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Συμβουλές για υπέροχη επιδερμίδα κάτω από τον καυτό ήλιο

Υγεία & Σώμα / Συμβουλές για υγιή επιδερμίδα κάτω από τον ήλιο

Μετά από έναν χειμώνα που δεν ήρθε, η άνοιξη βιάζεται να δώσει τη θέση της στο καλοκαίρι και μας υποχρεώνει να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με τον ήλιο. Οι ημέρες μεγάλωσαν με την αλλαγή της ώρας, ο ήλιος ήδη καίει και η επιδερμίδα μας χρειάζεται ολιστική φροντίδα και προστασία.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Η πρόσφατη αναζωπύρωση ακόμα και της χολέρας προβληματίζει τους ειδικούς

Υγεία & Σώμα / Η πρόσφατη αναζωπύρωση ακόμα και της χολέρας προβληματίζει τους ειδικούς

Η χολέρα αποτελεί μολυσματικό λοιμώδες νόσημα που εξακολουθεί να καταγράφει επιδημικές εξάρσεις σε πολλές περιοχές του πλανήτη, κυρίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από την έλλειψη πόσιμων εμβολίων, σε μορφή σταγόνων.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Fitness: Μήπως το cozy cardio είναι για σένα;

Υγεία & Σώμα / Τελικά είναι αποτελεσματική η «cozy cardio» γυμναστική που έχει τρελάνει τo TikTok;

Αντί να πηγαίνουν στο γυμναστήριο, πολλοί TikTokers φορούν τις χνουδωτές πιτζάμες τους, ανάβουν τα αγαπημένα τους κεριά, επενδύουν σε απαλό φωτισμό διάθεσης και περπατούν σε ένα walking pad ή σε μηχάνημα step, ενώ παρακολουθούν τις αγαπημένες τους σειρές.
EΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Σύνδρομο Εκρηγνυόμενης Κεφαλής: Μια ενοχλητική διαταραχή του ύπνου που ακόμα αποτελεί μυστήριο

Υγεία & Σώμα / Σύνδρομο Εκρηγνυόμενης Κεφαλής: Μια ενοχλητική διαταραχή του ύπνου που ακόμα αποτελεί μυστήριο

Η σχεδόν ανεξερεύνητη διαταραχή, που κάνει τους ασθενείς να ακούν τρομακτικούς, εκκωφαντικούς θορύβους λίγο πριν κοιμηθούν. Πολλοί ντρέπονται να μιλήσουν γι’ αυτό προκειμένου να μην έρθουν αντιμέτωποι με προκατάληψη και δυσπιστία.
THE LIFO TEAM
Μια (σχεδόν) ωδή στην ψείρα

Nothing Days / Μια (σχεδόν) ωδή στην ψείρα

Ανίκανα να επιβιώσουν μακριά από ανθρώπινα σώματα, τα παράσιτα που μας ακολουθούν σε όλη την εξελικτική μας πορεία είναι δύσκολο να καταπολεμηθούν. Ήταν κοινωνικό στίγμα, ακόμα είναι, αλλά ήταν πάντα και ένας τρόπος κοινωνικοποίησης και εκδήλωσης στοργής ανάμεσα στα μέλη μιας ομάδας.
M. HULOT