Μήπως πάσχετε κι εσείς από το σύνδρομο της ανοιχτής πόρτας;

1

 

Έχει συμβεί σε όλους. Πάμε στην κουζίνα γιατί κάτι θέλουμε να πάρουμε από το ψυγείο και μόλις ανοίξουμε την πόρτα, απλώς δεν θυμόμαστε τι ήταν αυτό. Ξεχνάμε το κινητό μας στο κομοδίνο και επιστρέφουμε τρέχοντας σπίτι για να το πάρουμε και μόλις μπαίνουμε στην κρεβατοκάμαρα, μπορεί να κοντοσταθούμε, τουλάχιστον για ένα 5λεπτο μέχρι να θυμηθούμε γιατί γυρίσαμε σπίτι, τρέχοντας... Ακόμη καλύτερα: μιλάμε για κάτι, μας διακόπτει κάποιος και αμέσως μετά μοιάζει σχεδόν αδύνατο το να θυμηθούμε για ποιο ακριβώς πράγμα μιλούσαμε πριν από μόλις 5 λεπτά. 

Παρά το ότι αυτά τα λάθη θεωρούμε ότι μπορούν να μας φέρουν σε δύσκολη θέση, είναι κάτι σύνηθες, που συμβαίνει σε όλους ανεξαρτήτως ηλικίας και επιπέδων άγχους. Στο εξωτερικό είναι γνωστό ως... "σύνδρομο της ανοιχτής πόρτας" και αποκαλύπτει μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία για την οργάνωση του εγκεφάλου μας.

Επειδή ζούμε σε καιρούς που η προσοχή μας μοιράζεται μεταξύ τριών επιπέδων -από τους στόχους και τις φιλοδοξίες μας, σε σχέδια και στρατηγικές για τα επιτύχουμε και από εκεί σε θέματα μικρότερης σημασίας. Όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά, συνήθως με τα οικογενειακά - προσωπικά μας ζητήματα, είναι εύκολο να διατηρούμε την προσοχή μας στο στόχο μας και κυρίως στο πώς θα τον φέρουμε εις πέρας. Δύσκολα μας αποσυντονίζει κάτι ή μας βγάζει εκτός προγράμματος. Όταν, όμως, πρέπει να κινηθούμε έξω από τη συνηθισμένη ρουτίνα μας -ή ακόμη χειρότερα, όταν πρέπει να διαχειριστούμε μία κρίση- τα πράγματα αλλάζουν. Είναι οι λεπτομέρειες στις οποίες πρέπει να εστιάσουμε και όχι η "μεγάλη εικόνα": σκεφτείτε έναν οδηγό λεωφορείου, ο οποίος σε μία μέρα γεμάτη κίνηση στους δρόμους, ξαφνικά ακούει έναν περίεργο ήχο από τη μηχανή του λεωφορείου ή μυρίζει καπνό. Ο εγκέφαλος θα εστιάσει στην ανησυχητική λεπτομέρεια που προειδοποιεί για μία επικείμενη κρίση. 

Το σύνδρομο της "ανοιχτής πόρτας" κάνει την εμφάνιση του, όπως εξηγούν νευρολόγοι και μελετητές του ανθρώπινου εγκεφάλου, ακριβώς επειδή αλλάζουμε παραστάσεις τόσο σε ό,τι αφορά τον περιβάλλοντα χώρο, όσο και σε ό,τι αφορά την πνευματική μας κατάσταση.

Ο τρόπος με τον οποίο η προσοχή μας κινείται πάνω -κάτω στην ιεραρχία των ενεργειών που πρέπει να φέρουμε εις πέρας, μας επιτρέπει να αναπτύσσουμε ιδιαίτερες -κάποτε και παράξενες- συμπεριφορές, προκειμένου να αντεπεξέλθουμε σε σύνθετες καταστάσεις, που απαιτούν όχι συνηθισμένη αντιμετώπιση. Το "σύνδρομο της  ανοιχτής πόρτας" είναι ακριβώς αυτή η κατάσταση: όταν η προσοχή μας κινείται μεταξύ διαφορετικών επιπέδων και κυρίως αντανακλά την αξιοπιστία της μνήμης μας μέσα σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον. Και όταν ο λόγος γίνεται για μνήμη, εννοείται και ακριβώς αυτό, το ότι μπορεί, δηλαδή, να μη θυμόμαστε τι λέγαμε ή τι ετοιμαζόμασταν να κάνουμε πριν από 5 λεπτά. 

Το σύνδρομο της "ανοιχτής πόρτας" κάνει την εμφάνιση του, όπως εξηγούν νευρολόγοι και μελετητές του ανθρώπινου εγκεφάλου, ακριβώς επειδή αλλάζουμε παραστάσεις τόσο σε ό,τι αφορά τον περιβάλλοντα χώρο, όσο και σε ό,τι αφορά την πνευματική μας κατάσταση. Στην ενδιάμεση φάση, εκεί που βρισκόμαστε μπροστά στην ανοιχτή πόρτα του ψυγείου, ο εγκέφαλος μας προσαρμόζεται στο νέο περιβάλλον και το νέο δεδομένο, ξεχνώντας στο μεταξύ -και αναγκαστικά- αυτό για το οποίο έφτασε μέχρι εκεί. Είναι το "παράθυρο" που επιτρέπει στον εγκέφαλο μας να συντονίζει σύνθετες καταστάσεις, να συνδυάζει πλάνα με δραστηριότητες σε κατεύθυνση επίτευξης στόχων, είναι ο τρόπος με τον οποίο καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας ιεραρχούμε προτεραιότητες σε όλα τα επίπεδα: στη δουλειά, στο σπίτι, στους φίλους, στις σχέσεις. 

Οπότε, μπορεί να είναι εκνευριστικό, αλλά δεν είναι τελικά τόσο κακό να ξεχάσατε τι θέλατε να πάρετε από το ψυγείο...

Με στοιχεία από το BBC

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γονείς στην εξέδρα: Στηρίζουν ή γίνονται βάρος;

Ψυχή & Σώμα / Γονείς στην εξέδρα: Στηρίζουν ή γίνονται βάρος;

Ο αθλητισμός παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών. Όμως, συχνά οι γονείς αναλαμβάνουν ρόλο… προπονητή, επηρεάζοντας όχι μόνο την αθλητική πορεία αλλά και την ψυχολογία τους. Η Τζούλη Αγοράκη μιλά με τον αθλητικό ψυχολόγο Ορέστη Πανούλα.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Η νεύρωση της ευτυχίας

Ψυχή & Σώμα / Η νεύρωση της ευτυχίας

Γιατί όσο περισσότερο κυνηγάμε την ευτυχία, τόσο πιο συχνά γεμίζουμε άγχος; Τι ρόλο παίζουν οι προσωπικοί στόχοι και η εξέλιξη μας σε αυτήν τη διαδρομή; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τη διδάκτορα ψυχολογίας Ιάνθη Σταυροπούλου για τα παράδοξα της ευτυχίας και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να τη διατηρήσουμε πιο συνειδητά στη ζωή μας.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Δεν είναι χανγκόβερ, είναι «κοινωνική άπνοια»

Υγεία & Σώμα / Δεν είναι χανγκόβερ, είναι «κοινωνική άπνοια»

Μια πρόσφατη μελέτη ανέλυσε τα μοτίβα του ύπνου σε δεκάδες χιλιάδες άτομα, με στόχο να μάθουμε περισσότερα σχετικά με μια συνθήκη που μας πνίγει και μας εξαντλεί κυρίως τα Σαββατοκύριακα: την κοινωνική άπνοια.
THE LIFO TEAM
10+1 τρόποι να αυξήσετε την καλή χοληστερίνη

Υγεία & Σώμα / 11 τρόποι να αυξήσετε την καλή χοληστερίνη

Μέχρι στιγμής δεν έχει κυκλοφορήσει κάποιο ασφαλές φάρμακο το οποίο να ανεβάζει αξιόλογα την HDL, γι’ αυτό καλό είναι να φροντίζουμε η διατροφή μας να περιέχει τροφές που κάνουν αυτήν τη δουλειά.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ, MD & ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Γιατί όλοι νομίζουμε ότι έχουμε ΔΕΠΥ;

Ψυχή & Σώμα / Γιατί όλοι νομίζουμε ότι έχουμε ΔΕΠΥ;

Από το TikTok μέχρι τις παρέες μας, όλο και περισσότεροι πιστεύουν ότι έχουν ΔΕΠΥ. Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με την κλινική ψυχολόγο Νιόβη Μιχαλοπούλου για την αίσθηση ότι η διάσπαση προσοχής μάς αφορά πλέον όλους.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Χρειαζόμαστε πραγματικά όλα αυτά τα συμπληρώματα διατροφής;

Ψυχή & Σώμα / Χρειαζόμαστε πραγματικά όλα αυτά τα συμπληρώματα διατροφής;

Τα συμπληρώματα διατροφής είναι παντού – βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και μέταλλα σε χάπια, κάψουλες, και σκόνες «μαγικές» που υπόσχονται ευεξία και μακροζωία. Είναι όμως πραγματικά απαραίτητα ή απλώς ένα ακόμη προϊόν μάρκετινγκ; Η διαιτολόγος Μελίνα Καρυπίδου ξεδιαλύνει μύθους και αλήθειες γύρω από τη μανία με τα συμπληρώματα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Λιγούρες: Γιατί μας πιάνουν ξαφνικά;

Ψυχή & Σώμα / Λιγούρες: Γιατί μας πιάνουν ξαφνικά;

Γιατί έχουμε λιγούρες και πώς μπορούμε να τις διαχειριστούμε χωρίς ενοχές; Η διαιτολόγος Μελίνα Καρυπίδου αποδομεί τους πιο συχνούς μύθους και δίνει μικρά tips και πρακτικές λύσεις που μας βοηθούν να χτίσουμε μια πιο υγιή σχέση με το φαγητό.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Μικροβίωμα, gut-brain axis, προβιοτικά: Tι σημαίνουν όλα αυτά για το έντερό σου;

Ζωή στα καλύτερά της / Μικροβίωμα, gut-brain axis, προβιοτικά: Tι σημαίνουν όλα αυτά για το έντερό σου;

Μία συζήτηση με την κλινική διαιτολόγο, βιολόγο και τεχνολόγο τροφίμων Άννα Αρτεμίου για την εντερική υγεία και τη σημασία της, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ο μόνος τρόπος για να ξεκολλήσουν τα παιδιά από τα κινητά είναι να τα αφήσουμε να βγουν έξω

Υγεία & Σώμα / Ο μόνος τρόπος για να ξεκολλήσουν τα παιδιά από τα κινητά είναι να τα αφήσουμε να βγουν έξω

Τα παιδιά θέλουν να συναντιούνται από κοντά, χωρίς οθόνες ή επίβλεψη, αντί να περιορίζονται στο πίσω κάθισμα της ίδιας της ζωής τους. Καθώς η ανεξαρτησία τους έχει μειωθεί, το άγχος και η κατάθλιψή τους έχουν αυξηθεί.
THE LIFO TEAM
Αρκετά με τις μητρικές ενοχές και με την κουλτούρα της διαρκούς ψυχοθεραπείας

Υγεία & Σώμα / Αρκετά με τις μητρικές ενοχές και με την κουλτούρα της διαρκούς ψυχοθεραπείας

Μια κοινή αντίληψη στην εποχή μας είναι ότι αν οι μητέρες «δουλέψουν» οι ίδιες αρκετά με τον εαυτό τους θα διασφαλίσουν την ψυχική υγεία των παιδιών τους. Αυτό είναι μια ψευδαίσθηση.
THE LIFO TEAM
Η ευτυχία ενός πιο ήσυχου Εγώ 

Υγεία & Σώμα / Το «ήσυχο Εγώ» είναι η λύση στον ναρκισσισμό των social media

Πρόκειται για έναν όρο που επινοήθηκε από τους ψυχολόγους, ως αντίδραση στη διαρκή αυτοπροβολή της εποχής μας, προτείνοντας μια ισορροπημένη ταυτότητα που συνδυάζει την αυτογνωσία με το ενδιαφέρον για τους άλλους.
THE LIFO TEAM
Μερικές αλήθειες για την κυτταρίτιδα

Ψυχή & Σώμα / Μερικές αλήθειες για την κυτταρίτιδα

Δεν είναι ντροπή, δεν είναι ασθένεια, δεν είναι «πρόβλημα». H κυτταρίτιδα είναι απλώς κάτι που έχουν οι περισσότερες γυναίκες, αλλά λίγες ξέρουν τι πραγματικά είναι. Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη δερματολόγο Γιώτα Ρήγα για όλα όσα πρέπει να ξέρουμε, χωρίς υπερβολές και χωρίς ενοχές.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Πότε μπήκε το άγχος στη ζωή μας;

Άκου την επιστήμη / Πότε μπήκε το άγχος στη ζωή μας;

Πώς ο εγκέφαλός μας καθορίζει την ευτυχία, την προσωπικότητα και την υγεία μας; Και γιατί πολλοί άνθρωποι σήμερα νιώθουν συνεχώς κουρασμένοι; Η νευροψυχολόγος Ελισσάβετ Κάλμπαρη μιλάει στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γυμναστική στο νερό: Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις πριν βουτήξεις

Ψυχή & Σώμα / Γυμναστική στο νερό: Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις πριν βουτήξεις

Η διεθνής πολίστρια Έλενα Ξενάκη εξηγεί στη Λασκαρίνα Λιακάκου γιατί τα σπορ στο νερό είναι ιδανικά για το καλοκαίρι, πώς ξεκινά ένας αρχάριος και τι κάνουμε όταν μπλοκάρουμε στη σκέψη του μαγιό.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Αντηλιακά: Είναι όντως αμφιλεγόμενη η δράση τους;

Ψυχή & Σώμα / Αντηλιακά: Είναι όντως αμφιλεγόμενη η δράση τους;

H καθημερινή χρήση αντηλιακού, ακόμα και στην πόλη, μοιάζει αυτονόητη, αν θέλεις να προφυλαχθείς από τα εγκαύματα, τη φωτογήρανση και τον καρκίνο του δέρματος. Ή μήπως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά; H Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τη δερματολόγο Παναγιώτα Ρήγα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Θρεπτική διατροφή και ασφάλεια στη θάλασσα για ξέγνοιαστες διακοπές

Υγεία & Σώμα / Θρεπτική διατροφή και ασφάλεια στη θάλασσα για ξέγνοιαστες διακοπές

Το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών το περνάμε στην παραλία, γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους κανόνες της υγιεινής διατροφής αλλά και πώς να προλαμβάνουμε τα θαλάσσια ατυχήματα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Πόσο νερό χρειαζόμαστε πραγματικά;

Ψυχή & Σώμα / «8 ποτήρια την ημέρα»: Πόσο νερό πραγματικά χρειαζόμαστε;

Η Μερόπη Κοκκίνη συνομιλεί με τη διατροφολόγο Άννα Γαβριέλη για όσα ισχύουν – και δεν ισχύουν – γύρω από την ενυδάτωση, διαλύοντας διαδεδομένους μύθους και δίνοντας πρακτικές συμβουλές για το πώς μπορούμε να φροντίζουμε σωστά τον οργανισμό μας, χωρίς υπερβολές ή παρανοήσεις.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Έρικ Μ. Γκαρσία: Αυτισμός, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ και το δικαίωμα στην ορατότητα

The Upfront Initiative / Έρικ Μ. Γκαρσία: Αυτισμός, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ και το δικαίωμα στην ορατότητα

«Για πολύ μεγάλο διάστημα, τα αυτιστικά άτομα δεν είχαν την ευκαιρία να πουν τη δική τους ιστορία. Αν μπορώ να πω ότι πέτυχα κάτι μέσα από τη δουλειά μου, είναι ότι προσπάθησα να τους δώσω φωνή και να τα παρουσιάσω με την ανθρωπιά που τόσο συχνά τους στερεί η κοινωνία».
ΤΗΣ ΤΖΙΝΑΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟΥ