Σε μια εποχή αβέβαιη, με τα περιστατικά έμφυλης βίας να παρουσιάζουν ανησυχητική αύξηση και την κρίση (λόγω της πανδημίας και του ενεργειακού ζητήματος) να εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες, η εκπαίδευση και η επαγγελματική αποκατάσταση ενδυναμώνουν τις γυναίκες και τις θωρακίζουν έναντι των φαινομένων έμφυλης βίας, δίνοντας δύναμη στη φωνή τους.
Με δυνατή φωνή και ισχυρή αυτοπεποίθηση μπορούν να διεκδικήσουν αυτονόητα, αλλά καταπατημένα δικαιώματα και να χτίσουν ένα καλύτερο αύριο για την κοινωνία. Η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του ΕΒΕΑ δείχνει τον δρόμο, ξεπερνώντας στερεότυπα του παρελθόντος.
— Η εκλογή της πρώτης γυναίκας προέδρου στο ΕΒΕΑ έγινε σε μια εποχή που παραμένει δύσκολη για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, σε εποχή αστάθειας και κρίσης στην κοινωνία, με τις γυναίκες να γίνονται καθημερινά στόχος βίαιων επιθέσεων. Ποιες είναι οι μεγάλες προκλήσεις της ιδιαίτερης αυτής εποχής και πώς μπορεί να διαφυλαχθεί και να μεγιστοποιηθεί η πρόοδος που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια στη γυναικεία επιχειρηματικότητα;
Διανύουμε, πράγματι, μια ιδιαίτερη εποχή γιατί η χώρα μας ήρθε αντιμέτωπη με τη μεγάλη κρίση χρέους και στη συνέχεια με την πανδημία, επομένως η τρέχουσα είναι η τρίτη διαδοχική κρίση. Σε κάθε κρίση ελλοχεύει ο κίνδυνος μετατόπισης των προτεραιοτήτων στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με αυτήν, με αποτέλεσμα να μένουμε πίσω σε άλλα σοβαρά ζητήματα.
Το μήνυμα που θέλω να στείλω είναι ότι η πολιτεία και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να αποδείξουν ότι ενδιαφέρονται έμπρακτα για την επίλυση των ανισοτήτων και την ενδυνάμωση της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Η σημερινή κρίση έχει μία ακόμη ιδιαιτερότητα. Η τεχνολογική επανάσταση φέρνει ανατροπές πιο γρήγορα από ποτέ.
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη προώθηση και ευαισθητοποίηση για την απασχόληση των γυναικών στους τομείς STEM (εκπαίδευση ρομποτικής, επιστήμης, τεχνολογίας και μαθηματικών) και την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις ψηφιακές και στις χρηματοοικονομικές γνώσεις.
— Πόσο σημαντική είναι η προώθηση της σταδιοδρομίας και της ανάπτυξης ικανοτήτων και επιχειρηματικών ιδεών στη ζωή των γυναικών, στην προσφορά τους στην οικογένεια και στην κοινωνία; Τι πρέπει να γίνει από εδώ και εμπρός;
Θα συνεχίσω να υποστηρίζω ότι η εξάλειψη των έμφυλων ανισοτήτων στον επαγγελματικό στίβο είναι θέμα δικαιωμάτων αλλά είναι επίσης ζήτημα μεγιστοποίησης των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας και διαφύλαξης της κοινωνικής συνοχής. Οι γυναίκες που έχουν ίσες ευκαιρίες, που αναπτύσσουν ικανότητες, πρωτοπορούν και κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα συμβάλλουν πολλαπλασιαστικά στην πρόοδο και στην ευημερία του συνόλου.
Αυτό που πρέπει να γίνει στο εξής είναι να επιδιώξουμε να απελευθερώσουμε τις δυνάμεις και τα ταλέντα των γυναικών, κοιτάζοντας στο μέλλον και όχι στο παρελθόν, και να αναγνωριστούν η επιχειρηματικότητα και η αυτοαπασχόληση των γυναικών ως κερδοφόρες επενδυτικές περιπτώσεις και ως πηγές οικονομικής μεγέθυνσης και θέσεων εργασίας.
— Η επαγγελματική αποκατάσταση μαζί με την προσωπική και την οικογενειακή ζωή αποτελούν κομμάτια του «παζλ» της ψυχικής και σωματικής υγείας κάθε ανθρώπου. Ποιο είναι το προσωπικό σας μήνυμα και τι απαντάτε στο παρωχημένο στερεότυπο, που εξακολουθεί να υπάρχει, ότι υπάρχει δίλημμα για τις γυναίκες μεταξύ οικογένειας και καριέρας;
Δίλημμα υπάρχει όταν υπάρχουν αξεπέραστα εμπόδια και η γυναίκα αναγκάζεται να αποφασίσει μεταξύ της καριέρας και της οικογένειας. Είναι ένα δίλημμα που δεν συνάδει με την εξέλιξη της κοινωνίας και της οικονομίας μας, ανήκει σε άλλες εποχές και πρέπει να εξαλειφθεί με πράξεις.
Είναι στο χέρι μας να κάνουμε μικρά, αλλά σταθερά και πολύ σημαντικά βήματα έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η ισότιμη κατανομή των οικιακών ευθυνών και των ευθυνών φροντίδας, με στόχο να επιτευχθεί η εξισορρόπηση της επαγγελματικής με την προσωπική ζωή, που είναι απαραίτητη για να μπορούν οι γυναίκες να εισέλθουν στην επιχειρηματικότητα και την αυτοαπασχόληση.
— Οι γυναίκες που αναπτύσσουν επιχειρηματική δραστηριότητα και χτίζουν καριέρα μπορούν να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και οικονομική ανεξαρτησία σε μια εποχή που πολλές γυναίκες γίνονται θύματα έμφυλης βίας. Πόσο μπορεί η επιχειρηματική διάσταση να προστατέψει τις γυναίκες από τη θυματοποίηση;
Μια γυναίκα της οποίας η φωνή ακούγεται είναι, εξ ορισμού, μια ισχυρή γυναίκα, έχει πει πολύ εύστοχα η Μελίντα Γκέιτς. Η φωνή των γυναικών πρέπει να ακούγεται. Είναι αμέτρητα τα παραδείγματα γυναικών που φοβούνται να μιλήσουν. Σίγουρα η πολιτεία πρέπει να διαθέτει τις κατάλληλες δομές και το θεσμικό πλαίσιο αλλά και να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης ενάντια στη βία κατά των γυναικών.
Από κει και πέρα, όσο πιο σίγουρη νιώθει μια γυναίκα, όσο λιγότερα στερεότυπα και προκαταλήψεις αντιμετωπίζει στον εργασιακό στίβο, τόσο πιο πιθανό είναι να αντιδράσει, να μιλήσει και να προστατευτεί από τη θυματοποίηση. Μια επαγγελματική επιτυχία, μια ομαλή επαγγελματική σταδιοδρομία που προσδίδει αυτοπεποίθηση είναι στοιχεία που μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο.
— Από μια γεμάτη οικογενειακή και επιχειρηματική ζωή, ποια μυστικά προσωπικής επιτυχίας θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Αν υπήρχαν μυστικά επιτυχίας, όλα θα ήταν πιο εύκολα. Υπάρχουν, βέβαια, αρχές που μπορούν να συμβάλουν στην ευημερία και κυρίως στην ψυχική υγεία.
Προσωπικά, έχω πάντοτε στο μυαλό μου ένα απόφθεγμα του Ουίνστον Τσόρτσιλ: «Η επιτυχία δεν είναι οριστική, η αποτυχία δεν είναι μοιραία. Το κουράγιο να συνεχίζεις είναι αυτό που μετράει». Η σκληρή δουλειά, η αφοσίωση σε όσα αγαπάμε και σε όσα θέλουμε να πετύχουμε είναι στοιχεία που βοηθούν να ξεπεραστούν εμπόδια, προκαταλήψεις και στερεότυπα. Μια επιτυχημένη επαγγελματική πορεία πρέπει να συνοδεύεται από γερές βάσεις στην οικογένεια, από συντροφικότητα και κατανόηση. Όλες οι εποχές έχουν δυσκολίες και αβεβαιότητες και σε όλες τις εποχές η αξία της οικογένειας είναι σταθερή και αναντικατάστατη.
*Η Σοφία Εφραίμογλου είναι Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Πρόεδρος του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών και Εκτελεστική Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Πρόεδρος του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών και Εκτελεστική Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.
