Για άλλη μια φορά το συντετριμμένο όραμα της αρχαιολογίας κάνει συντρίμμια το παρόν – η αρχαιολογία (μαζί με τη φιλολογία) έρχεται να καταστρέψει την ικανότητα των ανθρώπων να απολαύσουν ένα ωραίο πράγμα με έναν ουσιαστικά μοντέρνο τρόπο.
Για άλλη μια φορά το συντετριμμένο όραμα της αρχαιολογίας κάνει συντρίμμια το παρόν – η αρχαιολογία (μαζί με τη φιλολογία) έρχεται να καταστρέψει την ικανότητα των ανθρώπων να απολαύσουν ένα ωραίο πράγμα με έναν ουσιαστικά μοντέρνο τρόπο.

  

Δεν θα έπρεπε να μας ενοχλεί η ποπ αρχαιολογία – τα φωτογραφικά ενσταντανέ, το σασπένς και το γκλίτερ που συνοδεύουν την ανασκαφή ενός ταφικού μνημείου-- ''ποπ'' είναι άλλωστε και το αρχικό εύρημα. Οι τάφοι των βασιλιάδων φτιάχτηκαν για το θάμβος, την εντύπωση, το πανηγύρι της μαζικής φαντασίας -- όπως ακριβώς και οι θάνατοι των σταρ – αποτελούσαν μια χολιγουντιανή τσιχλόφουσκα – από μάρμαρο.


Από αυτήν την άποψη ο Ιντιάνα Τζόουνς εκφράζει τη δίνη ενός ταφικού ''μνημείου'' με περισσότερη ακρίβεια από τις μουρλοκακομοίρες φαν του Ροντήρη που σφαδάζουν στην Επίδαυρο. Η αρχαιολογία πρέπει να είναι θέαμα ή να μην είναι τίποτα – δεν παρέχει μια αναμφισβήτητη γνώση για το ''παρελθόν'' -- αποτελεί ένα εκθαμβωτικό ίχνος – και όχι μια αναμετάδοση.


Στην πραγματικότητα – και παρά τη φρενήρη εξέγερση των i-phones -- δεν έχουμε καν βρει ένα αξιόπιστο τρόπο να αναμεταδίδουμε το παρόν. Η κρίση καταξεφτίλισε την αρχαιολογία του παρόντος. Παρά τα άπειρα ''υλικά'' τεκμήρια γύρω μας – παρά τους ειδικούς – η υλική καταστροφή που ζούμε – ενταφίασε την επιστημονικότητα των ''παροντολόγων''-- σήμανε τη απαρχή του τέλους κάθε αντικειμενικής βεβαιότητας για αυτό που μας συμβαίνει εδώ και τώρα. Η ιστορία των ζωντανών (νεκρών) μας διαφεύγει ακόμη πιο σαρκαστικά από την ιστορία των αρχαίων νεκρών.


Έτσι θα γίνει και με τα αρχαιολογικά κατάλοιπα -- στην ουσία θα παραμείνουν ανοιχτοί γρίφοι -- οι ειδικοί θα τσακώνονται από πάνω τους – όπως οι οικονομολόγοι πάνω από το πτώμα της οικονομίας – αλλά το στόμα της σφίγγας θα είναι πάντα αμφίθυμο -- σαν το χαμόγελο μιας σταρ – μια Τζοκόντα από σκόνη. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο τάφος αυτός φτιάχτηκε για να εξαπατήσει. Κάθε γκλαμουράτος τάφος είναι εξ ορισμού ένα μνημείο ψεύδους – ένας ανταγωνισμός ανάμεσα στην εικόνα και τη φθορά – δηλαδή, ο βασικός πρόδρομος των πλαστικών εγχειρήσεων, των selfies και της χολιγουντιανής οθόνης.


Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι η θεαματικοποίηση ενός αρχαίου θεάματος – το πραγματικό σκάνδαλο εδώ είναι το άχαρο ύφος, η απαιδευσιά και η αταλαντοσύνη του σκηνοθέτη – δηλαδή ο εθνο-ταλιμπάν οργασμός της πολιτικής εκμετάλλευσης – το μονόχνωτο ιδεολογικό περίβλημα της αποκάλυψης και το εθνο-κεντρικό της μένος. Για άλλη μια φορά το συντετριμμένο όραμα της αρχαιολογίας κάνει συντρίμμια το παρόν – η αρχαιολογία (μαζί με τη φιλολογία) έρχεται να καταστρέψει την ικανότητα των ανθρώπων να απολαύσουν ένα ωραίο πράγμα με έναν ουσιαστικά μοντέρνο τρόπο. Το παρελθόν μετουσιώνεται σε κανόνα – και όχι σε σπαρακτική ένδειξη της απουσίας κανόνων μέσα στον χρόνο. Πρωθυπουργός και σύμβουλοι επικοινωνίας μετατρέπουν την ανασκαφή σε μια παρέλαση ιδεολογικής βίας και οπισθοδρόμησης – αναπαράγουν χουντικά πρότυπα εθνικής αυτογνωσίας και πουλούν φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Μας υποβάλλουν ένα χαζο-χαρούμενο τρόπο για να φανταζόμαστε (και να γιορτάζουμε) την φθαρτή παρουσία μας μέσα στο χρόνο –με λίγα λόγια - μας απευθύνονται ως απόγονους ενός θαύματος και όχι ως τραγικούς συμμέτοχους μιας απάτης.