Ποπ αρχαιολογία και ιδεολογική βία

Ποπ αρχαιολογία και ιδεολογική βία Facebook Twitter
Για άλλη μια φορά το συντετριμμένο όραμα της αρχαιολογίας κάνει συντρίμμια το παρόν – η αρχαιολογία (μαζί με τη φιλολογία) έρχεται να καταστρέψει την ικανότητα των ανθρώπων να απολαύσουν ένα ωραίο πράγμα με έναν ουσιαστικά μοντέρνο τρόπο.
21

  

Δεν θα έπρεπε να μας ενοχλεί η ποπ αρχαιολογία – τα φωτογραφικά ενσταντανέ, το σασπένς και το γκλίτερ που συνοδεύουν την ανασκαφή ενός ταφικού μνημείου-- ''ποπ'' είναι άλλωστε και το αρχικό εύρημα. Οι τάφοι των βασιλιάδων φτιάχτηκαν για το θάμβος, την εντύπωση, το πανηγύρι της μαζικής φαντασίας -- όπως ακριβώς και οι θάνατοι των σταρ – αποτελούσαν μια χολιγουντιανή τσιχλόφουσκα – από μάρμαρο.


Από αυτήν την άποψη ο Ιντιάνα Τζόουνς εκφράζει τη δίνη ενός ταφικού ''μνημείου'' με περισσότερη ακρίβεια από τις μουρλοκακομοίρες φαν του Ροντήρη που σφαδάζουν στην Επίδαυρο. Η αρχαιολογία πρέπει να είναι θέαμα ή να μην είναι τίποτα – δεν παρέχει μια αναμφισβήτητη γνώση για το ''παρελθόν'' -- αποτελεί ένα εκθαμβωτικό ίχνος – και όχι μια αναμετάδοση.


Στην πραγματικότητα – και παρά τη φρενήρη εξέγερση των i-phones -- δεν έχουμε καν βρει ένα αξιόπιστο τρόπο να αναμεταδίδουμε το παρόν. Η κρίση καταξεφτίλισε την αρχαιολογία του παρόντος. Παρά τα άπειρα ''υλικά'' τεκμήρια γύρω μας – παρά τους ειδικούς – η υλική καταστροφή που ζούμε – ενταφίασε την επιστημονικότητα των ''παροντολόγων''-- σήμανε τη απαρχή του τέλους κάθε αντικειμενικής βεβαιότητας για αυτό που μας συμβαίνει εδώ και τώρα. Η ιστορία των ζωντανών (νεκρών) μας διαφεύγει ακόμη πιο σαρκαστικά από την ιστορία των αρχαίων νεκρών.


Έτσι θα γίνει και με τα αρχαιολογικά κατάλοιπα -- στην ουσία θα παραμείνουν ανοιχτοί γρίφοι -- οι ειδικοί θα τσακώνονται από πάνω τους – όπως οι οικονομολόγοι πάνω από το πτώμα της οικονομίας – αλλά το στόμα της σφίγγας θα είναι πάντα αμφίθυμο -- σαν το χαμόγελο μιας σταρ – μια Τζοκόντα από σκόνη. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο τάφος αυτός φτιάχτηκε για να εξαπατήσει. Κάθε γκλαμουράτος τάφος είναι εξ ορισμού ένα μνημείο ψεύδους – ένας ανταγωνισμός ανάμεσα στην εικόνα και τη φθορά – δηλαδή, ο βασικός πρόδρομος των πλαστικών εγχειρήσεων, των selfies και της χολιγουντιανής οθόνης.


Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι η θεαματικοποίηση ενός αρχαίου θεάματος – το πραγματικό σκάνδαλο εδώ είναι το άχαρο ύφος, η απαιδευσιά και η αταλαντοσύνη του σκηνοθέτη – δηλαδή ο εθνο-ταλιμπάν οργασμός της πολιτικής εκμετάλλευσης – το μονόχνωτο ιδεολογικό περίβλημα της αποκάλυψης και το εθνο-κεντρικό της μένος. Για άλλη μια φορά το συντετριμμένο όραμα της αρχαιολογίας κάνει συντρίμμια το παρόν – η αρχαιολογία (μαζί με τη φιλολογία) έρχεται να καταστρέψει την ικανότητα των ανθρώπων να απολαύσουν ένα ωραίο πράγμα με έναν ουσιαστικά μοντέρνο τρόπο. Το παρελθόν μετουσιώνεται σε κανόνα – και όχι σε σπαρακτική ένδειξη της απουσίας κανόνων μέσα στον χρόνο. Πρωθυπουργός και σύμβουλοι επικοινωνίας μετατρέπουν την ανασκαφή σε μια παρέλαση ιδεολογικής βίας και οπισθοδρόμησης – αναπαράγουν χουντικά πρότυπα εθνικής αυτογνωσίας και πουλούν φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Μας υποβάλλουν ένα χαζο-χαρούμενο τρόπο για να φανταζόμαστε (και να γιορτάζουμε) την φθαρτή παρουσία μας μέσα στο χρόνο –με λίγα λόγια - μας απευθύνονται ως απόγονους ενός θαύματος και όχι ως τραγικούς συμμέτοχους μιας απάτης.

21

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όχι άλλο κάρβουνο: Αφήστε το αναρχικό άστρο να λάμπει στην πλατεία Εξαρχείων και καλές γιορτές

Δ. Πολιτάκης / Όχι άλλο κάρβουνο: Αφήστε το αναρχικό άστρο να λάμπει στην πλατεία Εξαρχείων και καλές γιορτές

Μπορεί να έχει άμεση ανάγκη κάποιου είδους ανάπλασης η Πλατεία Εξαρχείων, το τελευταίο που χρειάζεται όμως είναι ένα μίζερο χριστουγεννιάτικο δέντρο με το ζόρι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Δεκαετία του 2010: Δέκα χρόνια που στην Ελλάδα ισοδυναμούν με αιώνες

Β. Βαμβακάς / Δεκαετία του 2010: Δέκα χρόνια που στην Ελλάδα ισοδυναμούν με αιώνες

Οποιοσδήποτε απολογισμός της είναι καταδικασμένος στη μερικότητα, αφού έχουν συμβεί άπειρα γεγονότα που στιγμάτισαν τις ζωές όλων μας ‒ δύσκολο να μπουν σε μια αντικειμενική σειρά.
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΒΑΜΒΑΚΑ
Τα χρόνια των μετακινήσεων και η κουβέντα για το brain drain που δεν μου αρέσει καθόλου

Β. Στεργίου / Τα χρόνια των μετακινήσεων και η κουβέντα για το brain drain που δεν μου αρέσει καθόλου

Αντί να βλέπουμε τη χώρα σαν άδεια πισίνα όπου πρέπει να γυρίσουν τα ξενιτεμένα της μυαλά για να γεμίσει, ας αλλάξουμε τα κολλημένα μυαλά σ' αυτόν εδώ και σε άλλους τόπους.
ΤΗΣ ΒΙΒΙΑΝ ΣΤΕΡΓΙΟΥ

σχόλια

10 σχόλια
Ωπα παιδια μας επιασαν , εμας τους εθνικιστες που μας αρεσουν τα μυστηρια πραγματα οπως το να ξερουμε ποιος ειναι θαμενος εκει , εμας ρε που θαυμαζουμε την τεχνη βλεποντας Καρυατιδες σε εναν Μακεδονικο ταφο , εμας που ακουμε καθε μερα τοσες ευχαριστες ειδησεις που κανονικα δεν θα επρεπε να μας ενδιαφερει καθολου το τι εκανε ενας κιτς Βασιλιας πριν 2300 χρονια... .Θα επρεπε πρωτα απο ολα να υπογραψουμε συμβολαιο οτι δεν ειμαστε εθνικιστες γιατι πως αλλιως μπορει να σε ενδιαφερει η Ιστορια και δη η Μακεδονικη ιστορια που δεν μας ανηκει αφου κρατος εθνος Μακεδονια υπαρχει ηδη , κανονικα δεν πρεπει να ενδιαφερομαστε για την Ελληνικη ιστορια γιατι κανεις μας δεν ειναι Ελληνας κλπ κλπ κλπ κλπ κλπ κλπ κλπ κλπ..... Απο τη μυγα ξυγκι βγαζεις φιλε αρθρογραφε ... Ωραιος ο ταφος ωραια και η αγωνια της ανακαλυψης που λογω της εξελιξης της τεχνολογιας ζουμε σε καθημερινη βαση ... Κουκλες οι Καρυατιδες που πρωτη φορα συναντουμε σε Μακεδονικο ταφο , ωραια η ιστορια ... Απλα πραγματα δεν χρειαζεται να σκαψουμε τοσο βαθια για να κανουμε μια αρχαιολογικη ανακαλυψη αφορμη για αυτο- εθνοκαθαρση ... Αμαν πια ...
Θα συμφωνούσα με το άρθρο μόνο αν περιελάμβανε και προτάσεις εκτός από κριτική-γκρίνια.Αν με κάτι δεν συμφωνείτε θα ήθελα να γράψετε και πώς θα θέλατε να ήταν.
Πολύ κλάμα και μαράζι!Και το ότι η Ελλάδα εχει λαμπρή ιστορία και πολιτισμό κατά κάποιο τρόπο αποτελεί άσκηση βίας!Πολύ κλάμα, μαράζι και κυρίως γραφικότητα!
"Η αρχαιολογία πρέπει να είναι θέαμα ή να μην είναι τίποτα " έλεος...ή πολύς Ντεμπορ ή καθόλου...κατα τα αλλα δεν τα αλλα λαθος, την εποχη της Κιμ Καρντασιαν και της παγκοσμιας αγωνιας για το ... iphone 6, δεν ειναι εκτακτο να μας ερχεται ενα μνημειο ματαιοδοξιας που εχει επιζησει 2.300 χρόνια; (συγκριτικα το θέαμα της Κιμ και του iphone 6 θα επιζήσουν καποιες δεκαετιες στην καλύτερη η πρωτη κατι δίμηνα το δευτερο)
Που τον ειδατε τον εθνο-ταλιμπάν οργασμό;; Το οτι βρισκομαστε μπροστα σε μια σημαντικη ανακαλυψη για την ιστορια της Ελλαδας, η οποια μπορει και να συμβαλλει στην εν μερη αποκατασταση της ιστορικης αληθειας, πως ειναι δυνατον να σας ενοχλει, αν δεν ειστε φανατικα εναντιον της ιδιας της χωρας σας;Τι να κανουμε που υπαρχει, δυστυχως για εσας τους διεθνο-ταλιμπάν, και κατι που λεγεται ιστορικη αληθεια και μνημη.
Την ιστορικη αληθεια και μνημη νομιζω ολοι την αγαπαμε και τη σεβομαστε αλλα απεχει παρασαγκας απο τα σχολια και την "ενημερωση" που ακουμε στα μεσα και απο διαφορους ιστορικους σαν τον Καργακο. Δεν ειναι δυνατον για παραδειγμα να υπαρχει τοσος κοσμος που να λπανηγυριζει επειδη βρηκαμε τον ταφο του Μ. Αλεξανδρου.
Βασικα το σχολιο του κ. Αντωνιου νομιζω οτι αναφεροταν σε ολους αυτους τους ασχετους που δηλωνουν πατριωτες αλλα αγνοουν σε τετοιο βαθμο την αρχαια ελληνικη ιστορια (που κατα τα αλλα θαυμαζουν) ωστε να νομιζουν οτι στην Αμφιπολη ειναι θαμμενος ο Αλεξανδρος. Γιατι οχι τιποτα αλλο, λιγο να σε ενδιεφερε πραγματικα το θεμα, λιγα πραγματα να ηξερες για τον Αλεξανδρο, θα εβλεπες οτι ειναι ιστορικα αδυνατον να εχει ταφει εκει.
A ρε καημένε Kieslowski,εχει πήξει το μυαλό σου όλη μέρα από την ταξική πάλη που από τον άκρατο υλισμό σου , το μόνο σημαντικό για σένα είναι τα διαμάντια και το πετρέλαιο. Πέρα από "το ψωμάκι του λαού" δεν υπάρχει τίποτα γιά σένα που να έχει αξία. Τί να νιώσεις άμα απλά έτυχε να γεννηθείς Ελληνόφωνος σε μια χώρα που πραγματικά μισείς;
Σωστός ,πρέπει να μπει ένα τέλος σε αυτό το εθνοπαραλήρημα λες και είμαστε οι μόνοι στο κόσμο που έχουμε πέτρες .Και να πεις βρήκανε τίποτα σπουδαίο κανένα πετρέλαιο τίποτα διαμάντια να φάει ο κόσμος ψωμί να έχει δουλειά πάνε και πέφτουν σε μαρμαράκια κολωνίτσες και κάτι καρυοτέτοιες .Ζαμέ ρε φίλε 2014 έχουμε wake up ,έχουμε αρκετά στα μουσεία enough .
Δε νομιζω οτι το αρθρο λεει κατι τετοιο. Δεν υποτιμα τα αρχαιολογικα ευρηματα αλλα την εθνικοφασιζουσα προβολη τους και πολιτικη εκμεταλλευση απο μια κυβερνηση που γνωριζει πολυ καλα οτι παραπαιει.
Σοβαρα τωρα, κε Kieslowski, τα διαβαζετε αυτα που γραφετε πριν τα στειλετε? Προφανως, για εσας, και η Ακροπολη μονο πετρες ειναι, αφου δεν εχει ουτε διαμαντια ουτε πετρελαιο...Τα θερμα μου συγχαρητηρια!
Θα έρθω να συμφωνήσω με το εθνοπαραλήρημα και με το άρθρο γενικότερα, αλλά ας μην τα ισοπεδώνουμε όλα. Η πολιτισμική και πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι ούτε για την ελίτ ούτε για τους ελληνόπληκτους και όσο συνεχίζει να βγαίνει στην επιφάνεια κι άλλο κομμάτι της ιστορίας, τόσο περισσότερος κόσμος επωφελείται θετικά σε πολλά επίπεδα και σε όλο τον κόσμο. Κι αν θέλεις να μιλήσουμε ωμά και στο πλαίσιο του καπιταλισμού που αναδεικνύεις "πετρέλαιο, διαμάντια, να έχει δουλειά" αν το καλοσκεφτείς, όσος κόσμος έφαγε και τρώει ψωμί τόσα χρόνια από την Ακρόπολη άλλος τόσος θα φάει και από την Αμφίπολη και από οποιοδήποτε μνημείο πολιτισμού παγκοσμίως.