ΚΥΚΛΟΦΟΡΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ της Αθήνας για να πάρω μια ανάσα, αντικρίζω τις ουρές έξω από τα μαγαζιά και νιώθω να πνίγομαι. Πλημμυρίζουν το μυαλό μου σκέψεις ματαιότητας: τι περιμένουν όλοι οι συμπολίτες μου, τι θέλουν να αγοράσουν και γιατί, τι θα το κάνουν;
Είναι περισσότερο μάταιες τώρα οι καταναλωτικές μας συνήθειες επειδή δεν έχουμε την ευκαιρία να τις μοστράρουμε στο πλαίσιο της κοινωνικής μας ζωής ή πάντα ήταν – πάντα ήταν ματαιόδοξη η καθημερινότητά μας, απλώς τώρα το βλέπω, τώρα που όλα ξεγυμνώνονται υπό το ψυχρό φως της καραντίνας; Αναρωτιέμαι αν με έχουν πειράξει τόσο πολύ ο εγκλεισμός και η ατέρμονη, αγχώδης κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέσα στην οποία ζω – τόσο που ανέπτυξα κάποια ψυχοπαθολογία.
Γιατί; Είμαι εγώ διαφορετικός; Μήπως εγώ δεν κάθομαι τα βράδια μετά τις 9, κλεισμένος στο καβούκι μου, σκρολάροντας σε κάποια γωνιά του Διαδικτύου, ψάχνοντας παπούτσια, σκουφάκια, κάλτσες, κάτι να αγοράσω, κάτι να περιμένω, κάτι να έρθει; Και ύστερα, δεν βλέπω τα βιβλία που σκόπευα να διαβάσω στοιβαγμένα δίπλα στο κρεβάτι μου και νιώθω απόλυτα αδύναμος να τα ανοίξω; Δεν αντιμετωπίζω ακόμα και το να γράψω αυτές τις γραμμές ως μια τεράστια πρόκληση, την οποία θα προτιμούσα να αποφύγω;
Αποκαλύπτεται πως ο κόσμος μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει, κι ας κατοικείται από ζόμπι που δουλεύουν, ψωνίζουν και κοιμούνται. Ο κόσμος ίσως υπάρξει καλύτερα, πιο αποδοτικά, αν αυτά τα ζόμπι μάθουν να σέβονται τον αυταρχισμό και το παράλογο. Ίσως να είναι και πιο εύκολο.
Όταν συνηθίζεις το τέρας, αρχίζεις να του μοιάζεις. Άνθρωποι συνεχίζουν να πεθαίνουν, άνθρωποι συνεχίζουν να θρηνούν, δεν λέει να φύγει αυτός ο καταραμένος ο ιός και οι πολιτείες, όπως φαίνεται, το μόνο που «αντέχουν» να καταργήσουν για να αντέξει το οικοδόμημα –πες το δημόσιο σύστημα υγείας, πες το οικονομία– είναι η ζωή μας.
Η ζωή μας κοστίζει όσο επιτρέπεται να κοστίζει και είναι η πρώτη της οποίας η τιμή κατρακυλά στο χρηματιστήριο της πολιτικής διαχείρισης. Η ζωή δεν κοστίζει και πολλά. Αυτήν αντέχουμε να τη στερηθούμε, αν είναι να στοιβαζόμαστε σαν σαρδέλες στα μέσα μαζικής μεταφοράς και να δουλεύουμε. Αντέχουμε να τη στερηθούμε, αν είναι να υποδεχτούμε τουρίστες το καλοκαίρι. Αντέχουμε να τη στερηθούμε, αν είναι να έχουμε ανάπτυξη το 2022. Θα την πετσοκόψουμε κακήν κακώς, θα απαγορευτεί μετά τις 9 τις καθημερινές και μετά τις 6 τα Σαββατοκύριακα, θα δίνεται σε μικροδόσεις και κατόπιν με ραντεβού click-away, αν χρειαστεί.
Αντιλαμβάνομαι ότι το πρόβλημα που οι κυβερνώντες καλούνται να λύσουν είναι απαιτητικό και οι ισορροπίες οριακές, πρέπει να σώσουν ανθρώπους, να αντέξει το σύστημα, να σωθεί η οικονομία, όλα ταυτόχρονα. Αφού φτάσαμε, όπως φτάσαμε, εδώ που φτάσαμε, κάνουν αυτά που μπορούν να κάνουν, σύμφωνα πάντα με όσα πιστεύουν και τα δεδομένα που κρατούν.
Αποκαλύπτεται έτσι πως ο κόσμος μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει, κι ας κατοικείται από ζόμπι που δουλεύουν, ψωνίζουν και κοιμούνται. Ο κόσμος ίσως υπάρξει καλύτερα, πιο αποδοτικά, αν αυτά τα ζόμπι μάθουν να σέβονται τον αυταρχισμό και το παράλογο. Ίσως να είναι και πιο εύκολο.
Γι' αυτό νιώθω πως πνίγομαι. Επειδή αυτά που πρέπει να γίνουν, αυτά που πρέπει να στερηθούμε, αποκαλύπτουν μια αβάσταχτη αλήθεια, μια θλιβερή πραγματικότητα: έχουμε μια μηχανή στα χέρια μας, κι αυτή η μηχανή πρέπει να συνεχίσει να δουλεύει. Ο ιός επελαύνει; Η μηχανή πρέπει να συνεχίσει να δουλεύει. Οι άνθρωποι δεν αντέχουν άλλο κλεισμένοι στα σπίτια τους, χάνουν τις δουλειές, τους εαυτούς, τα όνειρα, τις αναμνήσεις τους;
Η μηχανή πρέπει να συνεχίσει να δουλεύει. Έχουν πεθάνει παγκοσμίως πάνω από 2 εκατομμύρια άτομα από κορωνοϊό. Δεν φταίει μόνο ο κορωνοϊός. Φταίει και η μηχανή, που πρέπει να συνεχίσει να δουλεύει. Κάποια μέρα ο κορωνοϊός θα περάσει και τότε η μηχανή θα πρέπει να δουλέψει ακόμα καλύτερα, να έχει λαδωθεί καλά, ώστε να καλύψει το κενό, να καλύψει την αργοπορία στην πορεία της προς το τίποτα, στο δρόμο της για την άβυσσο.
Ζούμε πράγματι μια Αποκάλυψη, με τη σημασία της λέξης διττή. Κάθε πρωί που ανοίγουμε τα μάτια μας, οι επιζώντες αυτής της δυστοπίας ερχόμαστε αντιμέτωποι με έναν κόσμο πιο σκοτεινό, μια μέρα πιο δυσοίωνη απ' τις προηγούμενες. Μπορούμε, φυσικά, να θεωρήσουμε ότι έχουμε αναπτύξει κάποια ψυχοπαθολογία και να τον αγνοήσουμε. Θα ήταν, όμως, τραγικό λάθος να θεωρήσουμε πως έχουμε αυτή την πολυτέλεια.
*Ο Φοίβος Οικονομίδης είναι συγγραφέας. Το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Βορράς» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της Εστίας.
σχόλια