«Δέβα χαθ κορωνοϊέ»: Ένα ποντιακό λεξικό 10.000 λημμάτων «γεννήθηκε» μέσα στην καραντίνα

«Δέβα χαθ κορωνοϊέ»: Ένα ποντιακό λεξικό 10.000 λημμάτων «γεννήθηκε» μέσα στην καραντίνα Facebook Twitter
ΑΠΕ/ΜΠΕ
0

«Δέβα χαθ κορωνοϊε», που σημαίνει «άντε εξαφανίσου κορωνοϊέ», είναι μία φράση της ποντιακής διαλέκτου, που μπορεί να σχηματίσει κάποιος αν έχει ανά χείρας το ποντιακό-ελληνικό λεξικό της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας.

Πρόκειται για μία έκδοση που περιλαμβάνει 10.000 ποντιακές λέξεις, οι οποίες μεταφράζονται στη νέα ελληνική γλώσσα.

Η περίοδος της καραντίνας λειτούργησε ως σύμμαχος στην προσπάθεια των μελών του συλλόγου, τα οποία κατά την πολύμηνη παραμονή τους στο σπίτι, αξιοποίησαν τον ελεύθερο χρόνο τους δημιουργώντας το συγκεκριμένο λεξικό.

 

«Μπορεί να μην είναι το πρώτο ποντιακό λεξικό που κυκλοφορεί, αλλά σίγουρα είναι από τα λίγα που περιλαμβάνουν τόσο σημαντικό αρχείο και τόσο μεγάλο αριθμό δεδομένων», σημείωσε, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM», ο πρόεδρος της Ευξείνου λέσχης Βέροιας Νίκος Τουμπουλίδης.

«Ο συνολικός χρόνος που απαιτήθηκε για τη συγκέντρωση του υλικού, ήταν κάποια χρόνια. Είχαμε στη διάθεσή μας πληροφορίες από σκόρπιες σελίδες που χρονολογούνται στο 1950 και το 1960, καθώς και πρόσφατες καταγραφές», εξηγεί ο κ. Τουμπουλίδης. Αναφέρει ακόμη ότι το υλικό άρχισε να συγκεντρώνεται με πρωτοβουλία του πρώην προέδρου του συλλόγου, συνταξιούχου γιατρού Κώστα Καμπουρίδη, αλλά και χάρη στην πολύτιμη βοήθεια του Χριστιανού Αθανασιάδη, εγγονού του «γεροστάθη» Ευαστάθιου Τσαντεκίδη- Αθανασιάδη, παιδαγωγού, δασκάλου, λαογράφου, που γεννήθηκε το 1890 και άφησε σπουδαία παρακαταθήκη.

Τουλάχιστον τέσσερα μέλη της Λέσχης, ανέλαβαν να οργανώσουν αυτό το πλούσιο υλικό, δουλεύοντας ο καθένας μεμονωμένα, από το σπίτι του, λόγω των μέτρων περιορισμού διασποράς του κορωνοϊού. Λίγους μήνες μετά, εκδόθηκε το ποντιακό λεξικό.

Στις 395 σελίδες του, τα μέλη της Λέσχης έχουν συμπεριλάβει όσο περισσότερες λέξεις μπόρεσαν, προκειμένου «να μην πεθάνει η μητρική γλώσσα των ποντίων», όπως λένε χαρακτηριστικά. Δίπλα από το κάθε ποντιακό λήμμα, υπάρχει, εκτός από την ερμηνεία του στη νέα ελληνική γλώσσα, η προέλευση της λέξης, καθώς και μικρές προτάσεις για κατανόηση και για τον τρόπο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί. «Οι λέξεις, όπως σε όλα τα λεξικά, αναγράφονται με αλφαβητική σειρά και είναι εύκολο να βρει κάποιος την ποντιακή λέξη που έχει ακούσει και δεν ξέρει τι σημαίνει», υπογραμμίζει ο κ. Τουμπουλίδης.

Όσο για το αν είναι εύκολη η εκμάθηση των ποντιακών, σύμφωνα με τον πρόεδρο της λέσχης, «αν υπάρχει αγάπη και θέληση, θα καταφέρει κάποιος να "καλατσεύει" (σ.σ. μιλάει) ποντιακά». Στον σύλλογο, μάλιστα, ανυπομονούν να αρθούν τα μέτρα και να ανοίξουν και πάλι οι πόρτες του, προκειμένου να συνεχιστούν και τα μαθήματα ποντιακής διαλέκτου, που είχαν ξεκινήσει πριν από το lockdown και στα οποία έβαλε «φρένο» η Covid-19.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ελλάδα
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Θεσσαλονίκη: Καταδίκη 7 ατόμων για υπερκοστολογήσεις σε κατασκευή στην Εγνατία Οδό

Ελλάδα / Θεσσαλονίκη: Καταδίκη 7 ατόμων για υπερκοστολογήσεις σε κατασκευή στην Εγνατία Οδό

Μετά από πολύμηνη δίκη, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Θεσσαλονίκης έκρινε ενόχους - χωρίς να τους αναγνωρίσει κανένα ελαφρυντικό - συνολικά 7 από τους 15 κατηγορούμενους
LIFO NEWSROOM
Ειρήνη Μουρτζούκου: Για «αδίστακτη δράση» μιλά το κατηγορητήριο - Τι αναφέρει για τους θανάτους των βρεφών 

Ελλάδα / Ειρήνη Μουρτζούκου: Για «αδίστακτη δράση» μιλά το κατηγορητήριο - Τι αναφέρει για τους θανάτους των βρεφών 

Αποπειράθηκε τέσσερις φορές να αφαιρέσει τη ζωή ενός από τα δύο παιδιά της, αναφέρει μεταξύ άλλων το κατηγορητήριο - Η Ειρήνη Μουρτζούκου επέστρεψε στη ΓΑΔΑ, όπου κρατείται μέχρι την απολογία της
LIFO NEWSROOM
Οι πρώτες εικόνες από το ανακαινισμένο Χίλτον - Σε λειτουργία το House of Nynn του The Ilisian

Ελλάδα / Οι πρώτες εικόνες από το ανακαινισμένο Χίλτον - Σε λειτουργία το House of Nynn του The Ilisian

Πρόκειται για την «πρώτη σύγχρονη λέσχη στην καρδιά της Αθήνας», όπως περιγράφεται ο νέος χώρος που φιλοδοξεί να εισάγει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής στην αστική καθημερινότητα, συνδυάζοντας τη γαστρονομία, την ευεξία, τον πολιτισμό και τον σύγχρονο σχεδιασμό υπό το πρίσμα της ευζωίας
LIFO NEWSROOM
Ειρήνη Μουρτζούκου: Από τα δάκρυα on air στην παραδοχή 4 φόνων - Η στιγμή που η μητέρα της την κατηγόρησε δημόσια

Ελλάδα / Ειρήνη Μουρτζούκου: Από τα δάκρυα on air στην παραδοχή 4 φόνων - Η στιγμή που η μητέρα της την κατηγόρησε δημόσια

Κατά τη διάρκεια του 2024, η Μουρτζούκου είχε εμφανιστεί επανειλημμένα σε εκπομπές, επιμένοντας ότι συνεργάζεται με τις Αρχές και πως «εκεί που πρέπει να μιλήσω, έχω μιλήσει»
LIFO NEWSROOM