Οι βασικοί άξονες της συμφωνίας για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας (ΣΣΕ) παρουσιάστηκαν την Τετάρτη σε κοινή συνέντευξη Τύπου στο υπουργείο Εργασίας, παρουσία της υπουργού Εργασίας, Νίκης Κεραμέως, του προέδρου του ΣΕΒ, Σπύρου Θεοδωρόπουλου, και του προέδρου της ΓΣΕΕ, Γιάννη Παναγόπουλου.
Η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως ενημέρωσε πως ο οδικός χάρτης της συμφωνίας αναμένεται να εκδοθεί εντός του Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με την υπουργό, οι τρεις βασικοί άξονες του νέου πλαισίου, είναι:
- η πιο εύκολη επέκταση ΣΣΕ,
- η πλήρης προστασία των εργαζομένων και μετά τη λήξη των ΣΣΕ,
- η επιτάχυνση των διαδικασιών σε περίπτωση διαφωνίας εργαζομένων και εργοδοτών.
Συλλογικές συμβάσεις: Eρωτήσεις και απαντήσεις του υπουργείου
Την επομένη της παρουσίασης των βασικών διατάξεων από την υπουργό, το υπουργείο Εργασίας παρουσίασε ερωτήσεις και απαντήσεις, αναφορικά με το περιεχόμενο της νέας συμφωνίας.
– Τι είναι η κοινωνική συμφωνία;
Πρόκειται για μια συμφωνία μεταξύ του Υπουργείου Εργασίας και όλων των εθνικών κοινωνικών εταίρων, έπειτα από επτά μήνες τριμερούς διαβούλευσης (Μάιος-Νοέμβριος 2025), η οποία βάζει τέλος στους μνημονιακούς περιορισμούς για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και σηματοδοτεί μια νέα εποχή κοινωνικού διαλόγου και συλλογικών διαπραγματεύσεων στη χώρα, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στη σχετική ενημέρωση από το υπουργείο.
– Τι είναι η Ατομική και τι η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ); Ποια είναι η διαφορά τους;
Η Ατομική Σύμβαση Εργασίας υπογράφεται ανάμεσα σε έναν εργαζόμενο και έναν εργοδότη. Η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) υπογράφεται από οργανώσεις εργαζομένων και οργανώσεις εργοδοτών (ή εργοδότη) και καθορίζει μισθούς, ωράρια, άδειες και γενικά τους βασικούς όρους για όλους όσοι καλύπτονται από αυτήν.
Τι σημαίνει για τον εργαζόμενο:
Η ατομική σύμβαση μπορεί μόνο να βελτιώσει τους όρους της ΣΣΕ, όχι να τους μειώσει. Η ΣΣΕ λειτουργεί ως «δίχτυ ασφαλείας».
– Ποιοι καλύπτονται από μια ΣΣΕ;
Μια κλαδική ή ομοιοεπαγγελματική ΣΣΕ καλύπτει τους εργαζόμενους-μέλη της συνδικαλιστικής οργάνωσης που την υπέγραψε, καθώς και τις επιχειρήσεις-μέλη της εργοδοτικής οργάνωσης που την υπέγραψε.
– Τι προσφέρουν οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας;
Τα οφέλη της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, σύμφωνα με το υπουργείο είναι:
- Για τους εργαζόμενους, σημαίνει δυνατότητα για αύξηση μισθών και παροχών, σταθερό, ασφαλές και προβλέψιμο εργασιακό περιβάλλον, λιγότερο άγχος, αφού μειώνεται η ανησυχία για αλλαγές στους εργασιακούς όρους. Είναι μια βαθιά ανάσα ασφάλειας και αξιοπρέπειας.
- Για τις επιχειρήσεις, σημαίνει σταθερότητα, δυνατότητα επένδυσης στους εργαζόμενους, περιβάλλον με ξεκάθαρους κανόνες δίχως συνεχείς ή ανοιχτές διαπραγματεύσεις, περιβάλλον που διευκολύνει και ενισχύει την ανάπτυξη και την καταπολέμηση αθέμιτου ανταγωνισμού.
– Τι σημαίνει επέκταση μιας ΣΣΕ;
Επέκταση σημαίνει ότι οι όροι που συμφωνήθηκαν με τη ΣΣΕ ισχύουν πλέον για όλον τον κλάδο ή το επάγγελμα, ακόμα και για εργαζόμενους και εργοδότες που δεν είναι μέλη των οργανώσεων που την υπέγραψαν, δημιουργώντας ένα ενιαίο πλαίσιο.
– Τι αλλάζει με την κοινωνική συμφωνία στο θέμα της επέκτασης των ΣΣΕ;
Αντί του ποσοστού κάλυψης 50% που ισχύει σήμερα, πλέον θα αρκεί η ΣΣΕ να καλύπτει το 40% των εργαζομένων ενός κλάδου ή επαγγέλματος, για να μπορεί να επεκταθεί σε όλους τους εργαζόμενους του κλάδου ή του επαγγέλματος με απόφαση της Υπουργού Εργασίας. Ως αποτέλεσμα, περισσότερες ΣΣΕ θα επεκτείνονται εύκολα και γρήγορα και θα προστατεύουν μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων, αναφέρει, μεταξύ άλλων, το υπουργείο Εργασίας.
Δημιουργείται μια νέα δυνατότητα επέκτασης, χωρίς το κριτήριο ποσοστού κάλυψης 40%, όταν η ΣΣΕ συνυπογράφεται από εθνικούς κοινωνικούς εταίρους, αλλαγή η οποία θα επιτρέπει την άμεση επέκταση πολλών περισσότερων ΣΣΕ και την κάλυψη σημαντικά μεγαλύτερου αριθμού εργαζομένων.
Η ΓΣΕΕ θα μπορεί πλέον να συνυπογράφει κλαδικές ΣΣΕ, εφόσον προσκληθεί από μια οργάνωση μέλος της, αξιοποιώντας αυτομάτως τη δυνατότητα επέκτασης της ΣΣΕ χωρίς το κριτήριο του 40%.
– Τι αλλάζει στα Μητρώα συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης;
Τα απαιτούμενα προς υποβολή στα Μητρώα στοιχεία, προκειμένου να μπορεί να επεκταθεί μία ΣΣΕ και να μπορεί να γίνει προσφυγή στον ΟΜΕΔ, μειώνονται στα απολύτως απαραίτητα. Οι κυρώσεις για τη μη εγγραφή μετριάζονται σημαντικά.
– Τι σημαίνει πλήρης προστασία, μετά τη λήξη μιας ΣΣΕ;
Από εδώ και πέρα, μετά τη λήξη της ΣΣΕ και της αυτόματης τρίμηνης παράτασης της ισχύος της, όλοι οι όροι της ΣΣΕ θα συνεχίζουν να ισχύουν για τους εργαζόμενους στους οποίους εφαρμοζόταν, μέχρι να συναφθεί νέα Συλλογική Σύμβαση ή να υπογράψουν μια ατομική σύμβαση.
Οι νεοπροσλαμβανόμενοι κατά την τρίμηνη παράταση της ΣΣΕ καλύπτονται κανονικά από όλα όσα ορίζονται σε αυτήν.
– Οι διαδικασίες επίλυσης συλλογικών διαφορών;
Δημιουργείται τριμελής Επιτροπή Προελέγχου στον ΟΜΕΔ, η οποία θα ελέγχει αυστηρά και μόνο την πλήρωση των νόμιμων προϋποθέσεων για μονομερή προσφυγή.
Επίσης, καταργείται ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας για ταχύτερες αποφάσεις και παραμένει φυσικά το δικαίωμα της δικαστικής προσβολής αυτών.