Αθηνά Κουμπαρούλη: This way the traces never die

Tι σηματοδοτεί αν έχουμε φτάσει στο τέλος του φυσικού τοπίου όπως το γνωρίζαμε;

Αν εισερχόμαστε σε μια μετα-εδαφική πραγματικότητα, όπου τα ψηφιακά, εικονικά ή αλγοριθμικά τοπία υπερβαίνουν το φυσικό;

Συνιστά το google maps μία νέα μορφή γεωλογικού στρώματος;

Πώς ανασκάπτει κανείς μια μορφή διαμεσολάβησης ή άλλα υπολείμματα, που φαινομενικά δεν έχουν φυσική υπόσταση;

Τι σημαίνει αυτό για την αρχαιολογική στρωματογραφία;

Η έκθεση This way the traces never die είναι αποτέλεσμα μιας καλλιτεχνικής εξερεύνησης που εστιάζει στο τοπίο ως έννοια αλλά και ως υλικό αντικείμενο μνήμης, μεταβολής και απουσίας.

Μέσα από μία σειρά έργων που λειτουργούν ως  μάρτυρες ή υβριδικά απομεινάρια, η Αθηνά Κουμπαρούλη συγκροτεί μια αφήγηση με ανοιχτά ερωτήματα γύρω από το τοπίο και την απώλεια του, σε μια περίοδο κλιματικής κρίσης.

Η ύλη αναδεικνύεται σε φορέα μνήμης, ως δοχείο απόθεσης ιστοριών, σαν μια χρονοκάψουλα που μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για παρελθοντικές χρήσεις τοπίου που οδηγούν στην απώλεια του. ­­­­

Τα έργα της έκθεσης αποτυπώνουν χειρονομίες που δεν επιδιώκουν τη διατήρηση αυτού που έχει απομείνει, αλλά στρέφονται προς την εκσκαφή αυτού που έχει εξαφανιστεί. Η εμπειρία της ως συντηρήτρια αρχαιοτήτων, και συγκεκριμένα η συντήρηση ενός αντικειμένου από φυτική πίσσα, είναι το σημείο εκκίνησης για την έκθεση. Η χρονική σύμπτωση με την έξαρση των πυρκαγιών την περίοδο 2021–2024 οδήγησε την ερευνητική διαδικασία προς μια νέα κατεύθυνση, με τα κατεστραμμένα τοπία να λειτουργούν ως case studies.  Υιοθετώντας την αρχαιολογική μεθοδολογία, αλλά μετασχηματίζοντάς την σε καλλιτεχνικό εργαλείο, η καλλιτέχνης παρουσιάζει μια νέα μορφή ανασκαφής που περιλαμβάνει θραύσματα των τοπίων που ερευνά. Ανάμεσά τους, εκμαγεία από καμένες ρίζες δέντρων, λειτουργούν ως φυσικά αρχεία και αποτυπώματα μίας καταστροφής. Παράλληλα, τρισδιάστατα μοντέλα-θραύσματα δέντρων που έχουν πλέον χαθεί, συντίθενται μέσω της φωτογραμμετρίας, χρησιμοποιώντας ψηφιακό υλικό από το Google Street View. Αναζητώντας την παρουσία μέσα από την απουσία, η έκθεση χαρτογραφεί ένα τοπίο φαντασιακό αλλά και απόλυτα πραγματικό.

Στην έκθεση περιλαμβάνονται επίσης αρχειακό και φωτογραφικό υλικό της καλλιτεχνικής έρευνας που συνδέεται άρρηκτα με την πρακτική της καλλιτέχνιδος.

Η έννοια της απουσίας λειτουργεί ως κεντρικός άξονας της έκθεσης, όχι ως κάτι στατικό, ούτε μέσα από τη θλίψη της απώλειας, αλλά ως πεδίο εξερεύνησης για το πώς μπορούμε να συναντήσουμε ξανά το τοπίο, ακόμη κι όταν δεν το βλέπουμε πια. Για την αναζήτηση, τελικά, μιας νέας σχέσης με το ανεπανόρθωτα μετασχηματισμένο τοπίο.

*Το κείμενο για την έκθεση γράφει η Κυβέλη Μαυροκορδοπούλου. Η έκθεση συνοδεύεται από μία έντυπη έκδοση και ένα βίντεο, τα οποία περιλαμβάνουν κειμενικές και οπτικές παρεμβάσεις άλλων καλλιτεχνών και ερευνητών. Λειτουργούν σαν ένα σύνολο συνομιλιών μεταξύ φίλων όπου προσωπικές αντανακλάσεις συνθέτουν ένα συλλογικό σχόλιο πάνω στο έργο. (Στην έκδοση συμμετέχουν οι: Πέγκυ Ζάλη και Παναγιώτης Λιανός, Κατερίνα Στάμου, Αλέξανδρος Ψυχούλης, Βασίλη Γαλάνης. Φωτογραφίες τεκμηρίωσης Romane Bourgeois. Βίντεο Κωνστάντζα Καψάλη)