Πώς επηρεάζει η εγκυμοσύνη τον γυναικείο εγκέφαλο;

 Πώς επηρεάζει η εγκυμοσύνη τον γυναικείο εγκέφαλο; Facebook Twitter
3

 via

"Όταν μία γυναίκα γίνεται μητέρα, είναι σαν να ανακαλύπτει την ύπαρξη ενός δωματίου, στο σπίτι που ζει εδώ και χρόνια" (Sarah Walker) ή αλλιώς, όλα αλλάζουν. Και αυτές οι αλλαγές συνδέονται άμεσα με το νευρολογικό σύστημα του γυναικείου εγκέφαλου. 

Μάλιστα, ο εγκέφαλος της γυναίκας αρχίζει να επηρεάζεται και να αλλάζει πριν ακόμα γεννήσει, ήδη από την εγκυμοσύνη. Μετά από χρόνια ερευνών, οι επιστήμονες πρόσφατα άρχισαν να ξεκαθαρίζουν τι ακριβώς συμβαίνει στον προμετωπιαίο φλοιό, τον μεσεγκέφαλο, τον βρεγματικό λοβό και αλλού. Η φαιά ουσία γίνεται πιο πυκνή, αυξάνεται η ενεργητικότητα σε περιοχές που συνδέονται με την ενσυναίσθηση, το άγχος και την κοινωνική συμπεριφορά. Είναι εκείνες οι αλλαγές που προκαλούν την υπερπροστατευτικότητα, την απαράμιλλη αγάπη και τη συνεχή ανησυχία.

Για τους επιστήμονες, η χαρτογράφηση του μητρικού εγκεφάλου είναι το κλειδί για την κατανόηση της επιλόχειου κατάθλιψης.

 

Κατά προσέγγιση μία στις έξι γυναίκες υποφέρει από άγχος και κατάθλιψη μετά τον τοκετό, ή από ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, όπως το συνεχές πλύσιμο των χεριών ή το να ελέγχουν συνέχεια αν το μωρό αναπνέει. 

Σύμφωνα με την Pilyoung Kim, επιστήμονα εξειδικευμένη στον μητρικό εγκέφαλο, "Αυτή είναι μία πτυχή των ιδεοψυχαναγκαστικών διαταραχών που συμβαίνουν στη γυναίκα τους πρώτους μήνες μετά τον τοκετό. Στις νέες μητέρες παρατηρείται το μοτίβο να σκέφτονται συνεχώς το ίδιο πράγμα, χωρίς να μπορούν να το ελέγξουν, όπως το αν το μωρό είναι καλά, αν το μωρό είναι χορτασμένο, αν κρυώνει και ούτω κάθε εξής. Οι αλλαγές λαμβάνουν χώρα σε πολλές περιοχές του εγκεφάλου. Οι περιοχές που συνδέονται με την ενσυναίσθηση, τη ρύθμιση των συναισθημάτων και το μητρικό ένστικτο αναπτύσσονται, με αποτέλεσμα, τους πρώτους μήνες μετά τον τοκετό οι γυναίκες να καταβάλλονται από ακαταμάχητη επιθυμία να φροντίζουν το μωρό τους". 

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι για την επιστημονική κοινότητα η περιοχή της αμυγδαλής, το σύνολο των νευρώνων που σχετίζεται με τη μνήμη και με αντιδράσεις όπως ο φόβος και η επιθετικότητα. Η αμυγδαλή αναπτύσσεται στις πρώτες εβδομάδες μετά τη γέννηση ενός παιδιού και το πόσο θα αναπτυχθεί σχετίζεται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, άμεσα με το πώς θα συμπεριφερθεί μία νέα μητέρα. Μία αρκετά ανεπτυγμένη αμυγδαλή, για παράδειγμα, αυξάνει την ευαισθησία της γυναίκας απέναντι στις ανάγκες του μωρού της. Βλάβες στην αμυγδαλή μπορεί να επηρεάσουν και το δεσμό μεταξύ μητέρας και παιδιού. Σε μία έρευνα του 2004 από το Journal of Neuroscience, βρέφη πιθήκων που είχαν βλάβες στην περιοχή αυτή, ήταν λιγότερο πιθανό να εξωτερικεύσουν τις ανάγκες τους ή να διαλέξουν τη μητέρα τους από άλλους ενήλικους πιθήκους. Η ικανότητα των βρεφών να ξεχωρίζουν τη μητέρα τους συνδέεται άμεσα με την αμυγδαλή. 

Η δραστηριότητα στην περιοχή της αμυγδαλής συνδέεται επίσης με τα δυνατά συναισθήματα που αναπτύσσει μία μητέρα για το μωρό της, σε σύγκριση με άλλα μωρά. Μία μελέτη του 2011, για την δραστηριότητα της αμυγδαλής στις νέες μητέρες, έδειξε ότι ανταποκρίνονταν πολύ πιο θετικά σε φωτογραφίες που έδειχναν το δικό τους μωρό να χαμογελάει, σε σύγκριση με άλλες φωτογραφίες χαμογελαστών μωρών και η εγκεφαλική δραστηριότητα αντανακλούσε αυτή τη συμπεριφορά. Μάλιστα, η μεγαλύτερη απόκριση της αμυγδαλής, συνδέθηκε με λιγότερο μητρικό άγχος και λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψη.

Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι το να γίνει ένας άνθρωπος γονιός, έχει πολλές ομοιότητες με το να ερωτευτεί. Αυτό εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο οι νέοι γονείς περιγράφουν πώς νιώθουν για το νεογέννητο μωρό τους.

Πολλά από αυτά που συμβαίνουν στην αμυγδαλή μιας μητέρας, οφείλονται στις ορμόνες που περνούν από αυτή. Είναι η περιοχή με τους περισσότερους υποδοχείς ορμονών που εκχύνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως η οξυτοκίνη. 

 

"Παρατηρούμε αλλαγές τόσο σε ορμονικό όσο και σε εγκεφαλικό επίπεδο", αναφέρει ο ερευνητής Ruth Feldman. "Τα επίπεδα οξυτοκίνης μίας μητέρας, το σύστημα που ευθύνεται για στον δεσμό μητέρας και παιδιού σε όλα τα θηλαστικά, αυξάνονται δραματικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και την περίοδο μετά τον τοκετό. Όσο περισσότερο ασχολείται η μητέρα με το μωρό της, τόσο αυξάνονται τα επίπεδα". Η ορμόνη αυξάνεται και όταν μία γυναίκα κοιτάει το μωρό της, ακούει το κλάμα του ή το αγκαλιάζει, όπως και κατά την περίοδο του θηλασμού. Αυτό ίσως να εξηγεί για ποιο λόγο οι γυναίκες που θηλάζουν είναι πιο ευαίσθητες απέναντι στο κλάμα του μωρού τους. 

 

Επιπλέον, οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι το να γίνει ένας άνθρωπος γονιός, έχει πολλές ομοιότητες με το να ερωτευτεί. Αυτό εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο οι νέοι γονείς περιγράφουν πώς νιώθουν για το νεογέννητο μωρό τους. Σε εγκεφαλικό επίπεδο, τα δίκτυα που ευαισθητοποιούνται περισσότερο είναι εκείνα που σχετίζονται με την επαγρύπνηση και την κοινωνικότητα, όπως και τα δίκτυα ντοπαμίνης, που κινητοποιούν τη μητέρα να δίνει προτεραιότητα στο μωρό. Ο Feldman λέει: "Δείξαμε ότι κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών μίας σχέσης συμβαίνουν παρόμοιες αλλαγές στους δύο συντρόφους". Είναι το ίδιο σύστημα που κάνει τα μωρά να μυρίζουν τόσο όμορφα στις μητέρες.

 

Οι περισσότερες αλλαγές συμβαίνουν στην πρώτη εγκυμοσύνη μίας γυναίκας, αν και δεν είναι σαφές αν ο γυναικείος εγκέφαλος επιστρέφει ποτέ στο αρχικό στάδιο, αυτό στο οποίο βρισκόταν πριν τη γέννα. 

 

Παρόμοιες αλλαγές στον εγκέφαλο εμφανίζονται και στους άνδρες, όταν αυτοί ασχολούνται πολύ με τη φροντίδα του μωρού. Σε αυτή την περίπτωση δεν σχετίζονται με την παραγωγή οξυτοκίνης, αλλά με κοινωνικο - γνωστικά δίκτυα που αναπτύσσονται στον εγκέφαλο και των δύο φύλων πολύ νωρίτερα.

 

Η διαφορά είναι ότι στις γυναίκες, η ορμονική συμπεριφορά του εγκεφάλου τους είναι προετοιμασμένη να υποδεχθεί τις αλλαγές της μητρότητας, αρκετά πριν την πρώτη τους εγκυμοσύνη. Από την άλλη μεριά, όσον αφορά τους άνδρες, η ενασχόληση με τη φροντίδα του μωρού τους σφυρηλατεί νέα νευρικά μονοπάτια. 

 

3

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η νεύρωση της ευτυχίας

Ψυχή & Σώμα / Η νεύρωση της ευτυχίας

Γιατί όσο περισσότερο κυνηγάμε την ευτυχία, τόσο πιο συχνά γεμίζουμε άγχος; Τι ρόλο παίζουν οι προσωπικοί στόχοι και η εξέλιξη μας σε αυτήν τη διαδρομή; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τη διδάκτορα ψυχολογίας Ιάνθη Σταυροπούλου για τα παράδοξα της ευτυχίας και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να τη διατηρήσουμε πιο συνειδητά στη ζωή μας.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Δεν είναι χανγκόβερ, είναι «κοινωνική άπνοια»

Υγεία & Σώμα / Δεν είναι χανγκόβερ, είναι «κοινωνική άπνοια»

Μια πρόσφατη μελέτη ανέλυσε τα μοτίβα του ύπνου σε δεκάδες χιλιάδες άτομα, με στόχο να μάθουμε περισσότερα σχετικά με μια συνθήκη που μας πνίγει και μας εξαντλεί κυρίως τα Σαββατοκύριακα: την κοινωνική άπνοια.
THE LIFO TEAM
10+1 τρόποι να αυξήσετε την καλή χοληστερίνη

Υγεία & Σώμα / 11 τρόποι να αυξήσετε την καλή χοληστερίνη

Μέχρι στιγμής δεν έχει κυκλοφορήσει κάποιο ασφαλές φάρμακο το οποίο να ανεβάζει αξιόλογα την HDL, γι’ αυτό καλό είναι να φροντίζουμε η διατροφή μας να περιέχει τροφές που κάνουν αυτήν τη δουλειά.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ, MD & ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Γιατί όλοι νομίζουμε ότι έχουμε ΔΕΠΥ;

Ψυχή & Σώμα / Γιατί όλοι νομίζουμε ότι έχουμε ΔΕΠΥ;

Από το TikTok μέχρι τις παρέες μας, όλο και περισσότεροι πιστεύουν ότι έχουν ΔΕΠΥ. Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με την κλινική ψυχολόγο Νιόβη Μιχαλοπούλου για την αίσθηση ότι η διάσπαση προσοχής μάς αφορά πλέον όλους.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Χρειαζόμαστε πραγματικά όλα αυτά τα συμπληρώματα διατροφής;

Ψυχή & Σώμα / Χρειαζόμαστε πραγματικά όλα αυτά τα συμπληρώματα διατροφής;

Τα συμπληρώματα διατροφής είναι παντού – βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και μέταλλα σε χάπια, κάψουλες, και σκόνες «μαγικές» που υπόσχονται ευεξία και μακροζωία. Είναι όμως πραγματικά απαραίτητα ή απλώς ένα ακόμη προϊόν μάρκετινγκ; Η διαιτολόγος Μελίνα Καρυπίδου ξεδιαλύνει μύθους και αλήθειες γύρω από τη μανία με τα συμπληρώματα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Λιγούρες: Γιατί μας πιάνουν ξαφνικά;

Ψυχή & Σώμα / Λιγούρες: Γιατί μας πιάνουν ξαφνικά;

Γιατί έχουμε λιγούρες και πώς μπορούμε να τις διαχειριστούμε χωρίς ενοχές; Η διαιτολόγος Μελίνα Καρυπίδου αποδομεί τους πιο συχνούς μύθους και δίνει μικρά tips και πρακτικές λύσεις που μας βοηθούν να χτίσουμε μια πιο υγιή σχέση με το φαγητό.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Μικροβίωμα, gut-brain axis, προβιοτικά: Tι σημαίνουν όλα αυτά για το έντερό σου;

Ζωή στα καλύτερά της / Μικροβίωμα, gut-brain axis, προβιοτικά: Tι σημαίνουν όλα αυτά για το έντερό σου;

Μία συζήτηση με την κλινική διαιτολόγο, βιολόγο και τεχνολόγο τροφίμων Άννα Αρτεμίου για την εντερική υγεία και τη σημασία της, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ο μόνος τρόπος για να ξεκολλήσουν τα παιδιά από τα κινητά είναι να τα αφήσουμε να βγουν έξω

Υγεία & Σώμα / Ο μόνος τρόπος για να ξεκολλήσουν τα παιδιά από τα κινητά είναι να τα αφήσουμε να βγουν έξω

Τα παιδιά θέλουν να συναντιούνται από κοντά, χωρίς οθόνες ή επίβλεψη, αντί να περιορίζονται στο πίσω κάθισμα της ίδιας της ζωής τους. Καθώς η ανεξαρτησία τους έχει μειωθεί, το άγχος και η κατάθλιψή τους έχουν αυξηθεί.
THE LIFO TEAM
Αρκετά με τις μητρικές ενοχές και με την κουλτούρα της διαρκούς ψυχοθεραπείας

Υγεία & Σώμα / Αρκετά με τις μητρικές ενοχές και με την κουλτούρα της διαρκούς ψυχοθεραπείας

Μια κοινή αντίληψη στην εποχή μας είναι ότι αν οι μητέρες «δουλέψουν» οι ίδιες αρκετά με τον εαυτό τους θα διασφαλίσουν την ψυχική υγεία των παιδιών τους. Αυτό είναι μια ψευδαίσθηση.
THE LIFO TEAM
Η ευτυχία ενός πιο ήσυχου Εγώ 

Υγεία & Σώμα / Το «ήσυχο Εγώ» είναι η λύση στον ναρκισσισμό των social media

Πρόκειται για έναν όρο που επινοήθηκε από τους ψυχολόγους, ως αντίδραση στη διαρκή αυτοπροβολή της εποχής μας, προτείνοντας μια ισορροπημένη ταυτότητα που συνδυάζει την αυτογνωσία με το ενδιαφέρον για τους άλλους.
THE LIFO TEAM
Μερικές αλήθειες για την κυτταρίτιδα

Ψυχή & Σώμα / Μερικές αλήθειες για την κυτταρίτιδα

Δεν είναι ντροπή, δεν είναι ασθένεια, δεν είναι «πρόβλημα». H κυτταρίτιδα είναι απλώς κάτι που έχουν οι περισσότερες γυναίκες, αλλά λίγες ξέρουν τι πραγματικά είναι. Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη δερματολόγο Γιώτα Ρήγα για όλα όσα πρέπει να ξέρουμε, χωρίς υπερβολές και χωρίς ενοχές.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Πότε μπήκε το άγχος στη ζωή μας;

Άκου την επιστήμη / Πότε μπήκε το άγχος στη ζωή μας;

Πώς ο εγκέφαλός μας καθορίζει την ευτυχία, την προσωπικότητα και την υγεία μας; Και γιατί πολλοί άνθρωποι σήμερα νιώθουν συνεχώς κουρασμένοι; Η νευροψυχολόγος Ελισσάβετ Κάλμπαρη μιλάει στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γυμναστική στο νερό: Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις πριν βουτήξεις

Ψυχή & Σώμα / Γυμναστική στο νερό: Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις πριν βουτήξεις

Η διεθνής πολίστρια Έλενα Ξενάκη εξηγεί στη Λασκαρίνα Λιακάκου γιατί τα σπορ στο νερό είναι ιδανικά για το καλοκαίρι, πώς ξεκινά ένας αρχάριος και τι κάνουμε όταν μπλοκάρουμε στη σκέψη του μαγιό.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Αντηλιακά: Είναι όντως αμφιλεγόμενη η δράση τους;

Ψυχή & Σώμα / Αντηλιακά: Είναι όντως αμφιλεγόμενη η δράση τους;

H καθημερινή χρήση αντηλιακού, ακόμα και στην πόλη, μοιάζει αυτονόητη, αν θέλεις να προφυλαχθείς από τα εγκαύματα, τη φωτογήρανση και τον καρκίνο του δέρματος. Ή μήπως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά; H Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τη δερματολόγο Παναγιώτα Ρήγα.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Θρεπτική διατροφή και ασφάλεια στη θάλασσα για ξέγνοιαστες διακοπές

Υγεία & Σώμα / Θρεπτική διατροφή και ασφάλεια στη θάλασσα για ξέγνοιαστες διακοπές

Το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών το περνάμε στην παραλία, γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους κανόνες της υγιεινής διατροφής αλλά και πώς να προλαμβάνουμε τα θαλάσσια ατυχήματα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Πόσο νερό χρειαζόμαστε πραγματικά;

Ψυχή & Σώμα / «8 ποτήρια την ημέρα»: Πόσο νερό πραγματικά χρειαζόμαστε;

Η Μερόπη Κοκκίνη συνομιλεί με τη διατροφολόγο Άννα Γαβριέλη για όσα ισχύουν – και δεν ισχύουν – γύρω από την ενυδάτωση, διαλύοντας διαδεδομένους μύθους και δίνοντας πρακτικές συμβουλές για το πώς μπορούμε να φροντίζουμε σωστά τον οργανισμό μας, χωρίς υπερβολές ή παρανοήσεις.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Έρικ Μ. Γκαρσία: Αυτισμός, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ και το δικαίωμα στην ορατότητα

The Upfront Initiative / Έρικ Μ. Γκαρσία: Αυτισμός, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ και το δικαίωμα στην ορατότητα

«Για πολύ μεγάλο διάστημα, τα αυτιστικά άτομα δεν είχαν την ευκαιρία να πουν τη δική τους ιστορία. Αν μπορώ να πω ότι πέτυχα κάτι μέσα από τη δουλειά μου, είναι ότι προσπάθησα να τους δώσω φωνή και να τα παρουσιάσω με την ανθρωπιά που τόσο συχνά τους στερεί η κοινωνία».
ΤΗΣ ΤΖΙΝΑΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟΥ

σχόλια

3 σχόλια
Μια χαρά cool μαμά ήμουν στο νεογέννητο, αλλά αυτό, το να σου βγαίνουν πρωτόγονα συναισθήματα βίας όταν νιώθεις ότι το μωρό κινδυνεύει (πχ να μιλάει ο άντρας μου στο κινητό ενώ είμαστε στο αυτοκίνητο) είναι εντυπωσιακό, ορμονικό ή εγκεφαλικό.