Η έρευνα τιτλοφορείται «Ο καθρέφτης της ακροδεξιάς στην Ελλάδα – δείκτες ακροδεξιάς συγκρότησης» και τα ευρήματα δείχνουν μια κοινωνία σε σύγχυση και διχασμό, με τα θετικά πρόσημα να είναι μεν περισσότερα, αλλά τα όχι ευκαταφρόνητα αρνητικά να προβληματίζουν:
Πίστη στη δημοκρατία αλλά δυσπιστία απέναντι σε κόμματα και θεσμούς, έμφαση στη διαφθορά και το πελατειακό κράτος, πίστη στην ενεργοποίηση των πολιτών, αλλά και στην ανάγκη ύπαρξης ενός «εθνικού κόμματος», θετικές γενικά γνώμες για ομόφυλο γάμο, παιδοθεσία από ΛΟΑΤΚΙ+ ζευγάρια καθώς επίσης για απόδοση ιθαγένειας σε όσα παιδιά μεταναστών και προσφύγων γεννιούνται στη χώρα, αλλά μάλλον αρνητικές για τους μετανάστες που θεωρούνται «υπερβολικά πολλοί», ιδιαίτερα τους μουσουλμάνους, όπως επίσης για Εβραίους και Ρομά. Επιπλέον, οι περισσότεροι αντιδρούν στις επαναπροωθήσεις, ένα συγκριτικά μεγάλο όμως ποσοστό τις επικροτεί.
«Ναι» στο κίνημα metoo και το δικαίωμα στην άμβλωση, «ναι» όμως επίσης, έστω οριακό, στον περιορισμό του δικαιώματος των συγκεντρώσεων, την ενίσχυση των αστυνομικών εξουσιών και την επαναφορά της θανατικής ποινής.
Η πλειοψηφία εμφανίζεται, τέλος, θετικά διακείμενη στην Ε.Ε. παρότι ελάχιστοι νιώθουν «πρώτα Ευρωπαίοι», αρνητικά όμως απέναντι στη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η κοινωνία αργά αλλά σταθερά δείχνει να προοδεύει σε μια σειρά από ζητήματα αλλά και η ακροδεξιά ρητορική «κάνει δουλίτσα», σιγοντάροντας ανησυχητικά πισωγυρίσματα σε κάποια άλλα.
Ευρεία αποδοχή εμφανίζεται να έχει το κίνημα metoo (72,4% υπέρ) καθώς επίσης το δικαίωμα στην άμβλωση (76,1% υπέρ), ένα 35,2% ωστόσο θεωρεί ακόμα ότι ο καταρχήν ρόλος μιας γυναίκας είναι αυτός της μάνας.
Στις θέσεις και απόψεις των πολιτών για την πολιτική, όπως αποτυπώνονται στην έρευνα, παρατηρείται καταρχήν μια σαφέστατη προτίμηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ως πολίτευμα (83%), με ένα όχι αμελητέο 15,6% να προτιμά εντούτοις τη δικτατορία, οι μισοί και πλέον εξ αυτών κατά δήλωσή τους εθνικιστές (56,9%).
Το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 23,5% όταν ο λόγος γίνεται για την απριλιανή χούντα, με τις μεγαλύτερες ηλικίες και την ευρύτερη δεξιά να πλειοψηφούν και στις δύο περιπτώσεις.
Αξιοσημείωτο είναι το ποσοστό όσων πολιτών δυσπιστούν απέναντι σε κόμματα και θεσμούς. Ένας στους δύο (49,1%) και τέσσερις στους δέκα (40,8%) προκρίνουν ως μεγαλύτερο πρόβλημα τη διαφθορά και το κομματικό/πελατειακό κράτος αντίστοιχα, με την έλλειψη ανεξαρτησίας των ΜΜΕ να καταλαμβάνει την 3η θέση (35,9%).
Οι αριστεροί επικεντρώνονται στη διαφθορά, οι δεξιοί στον λαϊκισμό και το πελατειακό κράτος, το 86,6% των ερωτηθέντων συμφωνεί πάντως ότι η εκλογική αποχή βλάπτει τη δημοκρατία. Η πεποίθηση περί διεφθαρμένων πολιτικών συγκεντρώνει ακόμα υψηλότερο ποσοστό από τη διαφθορά καθαυτή (69,5%), στις νέες ηλικίες και στα χαμηλά εισοδήματα ιδίως.
Διακριτές παραμένουν οι διαφορές αριστεράς-δεξιάς για το 64,4% των ερωτηθέντων, με τις μικρότερες ηλικίες να είναι λιγότερο σίγουρες και τους κεντρώους να εμφανίζονται μάλλον διχασμένοι.
Παρεμφερές είναι και το ποσοστό όσων πιστεύουν ότι «μόνο η ενεργοποίηση των πολιτών θα βελτιώσει την κατάσταση», ένας δείκτης μάλλον αισιόδοξος – τις μεγαλύτερες διαφωνίες σχετικά εκφράζουν όσοι δηλώνουν κεντροδεξιοί ή φιλελεύθεροι (πάνω από τους μισούς).
Διχασμένες είναι οι απόψεις αν η Ελλάδα χρειάζεται ένα «εθνικό κόμμα» (48,1% υπέρ, 48,2% κατά), με τους νεότερους να το βλέπουν πιο θετικά, ενώ ένα 22,3% θα έβρισκε «χρήσιμη» στο πολιτικό σκηνικό τη Χρυσή Αυγή, αν εγκατέλειπε τις εγκληματικές της πρακτικές, με τις μεγαλύτερες ηλικίες να πλειοψηφούν εδώ όπως και τους «δραχμιστές».
Έξι στους δέκα χαρακτηρίζουν εαυτούς «πρώτα Έλληνες και μετά Ευρωπαίους» ενόσω λιγότεροι από ένας στους δέκα προκρίνουν το αντίστροφο (60,6% και 7,1% αντίστοιχα), το 57,3% εκτιμά πάντως ότι η Ε.Ε. σέβεται τις ιδιαιτερότητες των κρατών-μελών της.
Το 45,2% των ερωτηθέντων βλέπει την παγκοσμιοποίηση ως απειλή – αξιοσημείωτο είναι ότι περίπου δύο στους δέκα (18,1%) απέφυγαν να απαντήσουν στο εν λόγω ερώτημα.
Όσο για τη Συμφωνία των Πρεσπών, πλειοψηφούν όσοι πιστεύουν ότι δεν έπρεπε να αποδεχτούμε το όνομα Βόρεια Μακεδονία για την «ακατανόμαστη» γείτονα (50,6% κατά έναντι 39,6% υπέρ, με τους αριστερούς και κεντροαριστερούς να είναι οι πλέον θετικοί).
Ευρεία αποδοχή εμφανίζεται να έχει το κίνημα metoo (72,4% υπέρ) καθώς επίσης το δικαίωμα στην άμβλωση (76,1% υπέρ), ένα 35,2% ωστόσο θεωρεί ακόμα ότι ο καταρχήν ρόλος μιας γυναίκας είναι αυτός της μάνας.
Ευρέως αποδεκτοί πλέον οι ομόφυλοι γάμοι (52,6% υπέρ, με το ποσοστό να μειώνεται στο 41,4% αναφορικά με τις παιδοθεσίες από ομόφυλα ζευγάρια αλλά να θεωρείται και πάλι αναλογικά υψηλό).
Ενώ, όμως, ένα 65,2% συμφωνεί ότι τα παιδιά νόμιμων μεταναστών ή προσφύγων που γεννήθηκαν στη χώρα πρέπει να έχουν δικαίωμα στην ελληνική ιθαγένεια, σχεδόν επτά στους δέκα (69,8%) βρίσκουν τον αριθμό των μεταναστών «υπερβολικά μεγάλο», παρότι τα στοιχεία δεν συνηγορούν σε κάτι τέτοιο και σχεδόν τρεις στους δέκα συμπατριώτες μας (29,4%) συμφωνούν με τις επαναπροωθήσεις στα σύνορα, ακόμα κι αν αυτές στοιχίζουν ζωές!
Ανησυχητικά υψηλοί παρουσιάζονται, τέλος, οι «δείκτες» αντισημιτισμού και αντιτσιγγανισμού (ένα 55,5% φρονεί ότι «οι Εβραίοι κινούν τα παγκόσμια νήματα» και ένα 54,8% διαφωνεί ότι οι Ρομά μπορούν να ενσωματωθούν), το ίδιο και τα ποσοστά όσων πιστεύουν στον περιορισμό του δικαιώματος των συγκεντρώσεων (43,2%), στα «λυμένα χέρια» της αστυνομίας (51,3%) και στην επαναφορά της θανατικής ποινής (49,2%).
Η πανελλαδική αυτή έρευνα κοινής γνώμης πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών aboutpeople από τις 10 έως 14 Ιουνίου 2022, σε δείγμα 1001 ατόμων, με τη μέθοδο των ηλεκτρονικών συνεντεύξεων μέσω διαδικτύου, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ – Παραρτήμα Ελλάδας.
Τα συμπεράσματά της θα παρουσιαστούν τη Δευτέρα 4 Ιουλίου στις 19:30 στη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης σε εκδήλωση με τίτλο «Ακροδεξιές τάσεις στην ελληνική κοινωνία: Πού βρισκόμαστε σήμερα;».
Στη συζήτηση που θα συντονίσει ο διευθυντής του Σημείου Κωστής Παπαϊωάννου συμμετέχουν οι Ρόζα Βασιλάκη, ερευνήτρια, Βασιλική Γεωργιάδου, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γιάννης Μπαλαμπανίδης, συγγραφέας, διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης, Λευτέρης Παπαγιαννάκης, διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, Παντελής Φλατσούσης, σκηνοθέτης και Έλενα-Όλγα Χρηστίδη, ψυχολόγος, επιστημονική συνυπεύθυνη του Orlando LGBT+, ενώ τα ευρήματα θα παρουσιάσει ο managing director της about people, Πέτρος Ιωαννίδης.
ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΕΔΩ:
σχόλια