Η Άννα Καρίνα στον «Τρελό Πιερό» είναι η πληρέστερη γυναικεία απεικόνιση στην ιστορία του σινεμά

Η Άννα Καρίνα στον «Τρελό Πιερό» είναι η πληρέστερη γυναικεία απεικόνιση στην ιστορία του σινεμά Facebook Twitter
Σκηνή από το «O τρελός Πιερό» του Γκοντάρ
0

Ο χωρισμός του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ από την Άννα Καρίνα σήμανε και την σταδιακή αλλά αμετάκλητη αποσύνδεση του σκηνοθέτη από την κληρονομιά του κλασικού και ειδικά του αμερικανικού σινεμά. Στο πλαίσιο αυτής την κληρονομιάς συντηρείται και η ιδέα της σχέσης ανάμεσα σ' έναν σκηνοθέτη και μια ηθοποιό που γίνεται όχι μόνο η πρωταγωνίστρια αλλά και το κεντρικό θέμα των ταινιών που κάνουν μαζί, ποτέ και πουθενά αλλού όμως δεν αναπτύχθηκε αυτή η σχέση με την οξύτητα και την αιχμή της δικής τους συνεργασίας στην μεγάλη οθόνη.

Το πλησιέστερο προηγούμενο της αμοιβαίας απόγνωσης που κυριαρχεί στον «Τρελό Πιερό» είναι «Η κυρία από την Σαγκάη» του Όρσον Γουέλς με την Ρίτα Χέιγουορθ, ταινία που γυρίστηκε όταν είχαν ήδη χωρίσει, αλλά με κάποιο τρόπο έμοιαζαν να συνδέονται πιο έντονα από ποτέ εξαιτίας της αποκάλυψης αυτής της ασυμβατότητάς μεταξύ τους. Ήταν όμως μία και μοναδική ταινία στην οποία συμπιέζεται ολόκληρη η ακολουθία γνωριμίας, έρωτα, αγώνα, απομάγευσης, αποξένωσης.

Η Άννα Καρίνα στον «Τρελό Πιερό» είναι η πληρέστερη γυναικεία απεικόνιση στην ιστορία του σινεμά Facebook Twitter
Σκηνή από το «O τρελός Πιερό» του Γκοντάρ

Με την Καρίνα και τον Γκοντάρ, η ιστορία απλώθηκε σε επτά ταινίες. Και επειδή ο Γκοντάρ ως καλλιτέχνης είναι τόσο έντονα διανοούμενος – με την έννοια κάποιου που ταξινομεί τις συναισθηματικές αντιδράσεις του αλλά δεν τις νιώθει απαραίτητα – η συνεργασία του με την Άννα Καρίνα αποτελεί το αποκορύφωμα της τέχνης του, το κομμάτι του έργου του όπου μια σπίθα συναισθήματος είναι αρκετή για να εκθέσει την απουσία συναισθηματικής εμπλοκής στις μετέπειτα ταινίες του.

Σε όλη τη διάρκεια του «Τρελού Πιερό»,ο Μπελμοντό εκπροσωπεί απολύτως τον Γκοντάρ καθώς συζητά και γράφει ατερμόνως περί τέχνης και συναισθήματος, η Καρίνα είναι όμως που ενσαρκώνει την κινηματογραφική ευαισθησία και ουσία της ταινίας – μια γυναίκα που κινηματογραφεί ο φακός και με την παρουσία της στην οθόνη διαμορφώνει τα συναισθήματα του θεατή με την ταχύτητα που στέλνει τις εικόνες στο πανί η μηχανή προβολής. Ακόμα και η σιωπή της Μαριάν υπάρχει για να μαραίνει τα απελπισμένα λόγια του Φερντινάν / Πιερό.

Η Άννα Καρίνα στον «Τρελό Πιερό» είναι η πληρέστερη γυναικεία απεικόνιση στην ιστορία του σινεμά Facebook Twitter
Σκηνή από το «O τρελός Πιερό» του Γκοντάρ

Ο «Τρελός Πιερό» είναι το αριστούργημα της Άννα Καρίνα όσο και του Γκοντάρ, και εκτός των άλλων, αποδεικνύει θεαματικά το μέγεθος της εντύπωσης που μπορεί να προκαλέσει ένα κορίτσι όταν ξέρει πώς να αντιμετωπίσει και να χειραγωγήσει την κάμερα χωρίς ίχνος μανιέρας, ενόχλησης και αιδημοσύνης. Δεν υπάρχει πληρέστερη απεικόνιση γυναίκας στην ιστορία του σινεμά: όμορφη αλλά και εχθρική, αυθόρμητη αλλά και εσωστρεφής, τρυφερή αλλά και αυθαίρετη, στοχαστική αλλά και ενστικτώδης...

Η Άννα Καρίνα στον «Τρελό Πιερό» είναι η πληρέστερη γυναικεία απεικόνιση στην ιστορία του σινεμά Facebook Twitter
Σκηνή από το «O τρελός Πιερό» του Γκοντάρ

ΦΕΡΝΤΙΝΑΝ: Μαριάν, τι συμβαίνει;
ΜΑΡΙΑΝ: Βαρέθηκα! Βαρέθηκα τη θάλασσα, τον ήλιο, την άμμο, το φαγητό σε κονσέρβα, τα βαρέθηκα όλα!... Βαρέθηκα να φοράω το ίδιο φόρεμα κάθε μέρα!... Θέλω να φύγω από δω!... Θέλω να ζήσω!
ΦΕΡΝΤΙΝΑΝ: Τι θέλεις να κάνω εγώ;
ΜΑΡΙΑΝ: Δεν ξέρω. Απλά θέλω να φύγω. Έτσι κι αλλιώς, τα πέταξα τα λεφτά που είχαμε για να βγάλουμε τον χειμώνα.
ΦΕΡΝΤΙΝΑΝ: Πού τα πέταξες;
ΜΑΡΙΑΝ: Στη θάλασσα, ανόητε!

Η ταινία μοιάζει με αγωνιώδη εναγκαλισμό ανάμεσα στην έκσταση και την ακατανοησία που εκπέμπει η κινηματογραφική ομορφιά της Άννα Καρίνα... Υπάρχει κι αυτή η σκηνή στην οποία ο Φερντινάν παραδέχεται στην κάμερα την ανικανότητά του να την αντιμετωπίσει ως αληθινό πρόσωπο, όσο κι αν υποφέρει από την βαθιά επίδραση που έχει εκείνη στη φαντασία του. Αυτή η στιγμή στην ταινία μοιάζει με την τελευταία αίθουσα σ' ένα ιδανικό Μουσείο του Ρομαντικού Σινεμά:

ΦΕΡΝΤΙΝΑΝ: Ίσως ονειρεύομαι παρότι είμαι ξύπνιος... Το πρόσωπό της με κάνει να σκέφτομαι τη μουσική... Τι σκέφτεται πραγματικά η Μαριάν όταν λέει «είναι μια ωραία μέρα»; Έχω μόνο την εικόνα της να λέει «είναι μια ωραία μέρα». Τίποτε άλλο. Και τι θα κερδίσω προσπαθώντας να το εξηγήσω; Είμαστε φτιαγμένοι από όνειρα... και τα όνειρα είναι φτιαγμένα από μας... Είναι μια ωραία μέρα, αγάπη μου, στα όνειρα, στα λόγια, και στον θάνατο. Είναι μια ωραία μέρα, αγάπη μου... Είναι μια ωραία μέρα... στη ζωή.

Απόσπασμα από το λήμμα "Anna Karina" στο The New Biographical Dictionary of Film του David Thomson (αναθεωρημένη έκδοση του 2010)
Απόδοση: Δημήτρης Πολιτάκης

Πρόσωπα
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η μυθιστορηματική ζωή και οι πολιτικές απόψεις της Καλής Καλό θα σε μάθουν πολλά για το σήμερα

Πρόσωπα / Η μυθιστορηματική ζωή και οι πολιτικές απόψεις της Καλής Καλό θα σε μάθουν πολλά για το σήμερα

Η γυναίκα που έζησε την ιστορία του ελληνικού θεάτρου, και πάλεψε για την Αριστερά αφηγείται τη ζωή της στο LIFO.gr σε μια συνέντευξη-ποταμό στον Αντώνη Μποσκοΐτη.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Ιωάννινα - 45 Πρόσωπα

Faces of Ioannina / 45 πρόσωπα και δημιουργικές ομάδες που κάνουν τα Ιωάννινα ξεχωριστά

Γιαννιώτες, Γιαννιώτισσες και κάτοικοι των Ιωαννίνων κάθε ιδιότητας και ηλικίας φωτογραφίζονται στη LiFO, μιλούν για τις ασχολίες τους και για όσα κάνουν την πόλη τους ξεχωριστή.
M. HULOT, ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ & ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Ερίκ Καντονά: Βασιλιάς, αποστάτης, θεός

Πρόσωπα / Ερίκ Καντονά: Βασιλιάς, αποστάτης, θεός

«Βασιλιάς» στην Αγγλία, που του δίνει μια αγάπη άρρωστη, συγκρινόμενη μόνο με αυτήν προς τον Τζορτζ Μπεστ, και «θεός» στη Γαλλία, ζωντανό σύμβολο του ασυμβίβαστου και ρέμπελου Γαλάτη που δεν θα χωρέσει ποτέ των ποτών στα τυποποιημένα κουτάκια της νεωτερικότητας- ένα πορτρέτο του ηθοποιού/ σκηνοθέτη/ παραγωγού/ πρώην ποδοσφαιριστή Ερίκ Καντονά.
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Δημήτρης Πολιτάκης / Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Πηγαίνοντας μετά από καιρό σε σπίτι φίλων, είδα στην εξώπορτα το αγγελτήριο θανάτου της ηθοποιού Μιράντας Κουνελάκη που έμενε στην ίδια πολυκατοικία και για χρόνια «επέβλεπε» στοργικά και διακριτικά τις νεανικές μας τρέλες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ολίβια Γκαζαλέ: «Ο φεμινισμός δεν αφορά μόνο τις γυναίκες αλλά ολόκληρη την κοινωνία»

Ιδέες / Ολίβια Γκαζαλέ: «Ο φεμινισμός δεν αφορά μόνο τις γυναίκες αλλά ολόκληρη την κοινωνία»

Η καθηγήτρια Φιλοσοφίας και συγγραφέας Ολίβια Γκαζαλέ μιλά στο LIFO.gr με αφορμή τη συμμετοχή της στην 8η Νύχτα Ιδεών του Γαλλικού Ινστιτούτου, που θα παρακολουθήσουμε διαδικτυακά την Πέμπτη 28/1.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Μια εξοργιστική απάντηση

Χριστίνα Γαλανοπούλου / Μια εξοργιστική απάντηση

Η ψυχρότητα στη διατύπωση, η μηδενική ενσυναίσθηση, η ελαφρά αμφιβολία που διατρέχει την αντίδραση της Ομοσπονδίας στην καταγγελία της Ολυμπιονίκη περί βιασμού είναι κάτι που στο μέλλον θα πρέπει να διδάσκεται σε Σχολές Επικοινωνίας και σεμινάρια διαχείρισης κρίσεων.
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Μυρτώ Κοντοβά: «Είμαι σε μεγάλη κόντρα με την κουλτούρα της τηλεόρασης»

Τηλεόραση / Μυρτώ Κοντοβά: «Είμαι σε μεγάλη κόντρα με την κουλτούρα της τηλεόρασης»

Γράφει, σκηνοθετεί, μοντάρει, ζει μέσα στο νέο της πρότζεκτ, τη σειρά «Σχεδόν Ενήλικες», που μόλις ξεκίνησε να προβάλλεται στο Mega: Η Μυρτώ Κοντοβά επέστρεψε στην τηλεόραση μιλώντας για την Αθήνα που γνωρίζει καλά, αυτήν τη φορά μέσα από μια ιστορία γεμάτη σασπένς.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ