Νομίζω ότι η πρόοδος ή η οπισθοδρόμηση μιας κοινωνίας δεν έχει να κάνει μόνο με την "επιλογή" των μελών της, έχει να κάνει και με παράγοντες που θα κάνουν εφικτή αυτήν την επιλογή, και τέτοιοι παράγοντες είναι η ειρήνη, το βιοτικό επίπεδο, η εκπαίδευση, η ανάπτυξη των τεχνολογιών, μην τα λέω, τα ξέρουμε. Σε χώρες με δυσθεώρητα ποσοστά αναλφαβητισμού και ανθρώπων που ζουν κατω από το όριο της φτώχειας, που επιπλέον δέχονται τεράστιες επεμβάσεις στην εσωτερική πολιτική τους από τη Δύση, η οποία πολλές φορές ρίχνει λάδι στη φωτιά των ένοπλων συγκρούσεων για δικούς της λόγους (δες ας πούμε τι έχει γίνει στο Αφγανιστάν), είναι δύσκολο να μιλάς για "επιλογή" με τους όρους που μιλάς στην Ευρώπη. Και αν αυτό είναι εξαιρετικά αφηρημένο ως παράδειγμα, σκέψου ελληνική ύπαιθρο τη δεκαετία του 30, που επίσης τα κοριτσάκια παντρεύονταν από την εφηβεία και έπρεπε να είναι παρθένες αλλιώς σφάζονταν οικογένειες, σκέψου κάποιοι άνθρωποι ποια περιθώρια διεξόδου είχαν, πόσες δεκαετίες έκανε να έρθει ο "διαφωτισμός" σε αυτή τη χώρα (τρομάρα μας) με πολλά λεφτά να πέφτουν απέξω και σε σχετική ειρήνη τα τελευταία 70 χρόνια, και μετά σκέψου αν η ελληνική κοινωνία θα μπορούσε να είναι έστω και εδώ που είναι τώρα χωρίς απολύτως καμία οικονομική βοήθεια και όντας σε διαρκή πόλεμο όπως είναι μεγάλος αριθμός χωρών της Αφρικής και της Ασίας (Πακιστάν, Αφγανιστάν, Ιράν, Σομαλία, Ερυθραία, Κογκό.... ο κατάλογος είναι μακρύς). Σκέψου επίσης τι θα συμβεί στην ελληνική κοινωνία τα επόμενα 50 χρόνια με τους μισθούς να κατρακυλάνε και το κοινωνικό κράτος να καταρρέει, όταν ήδη σήμερα τα φτωχότερα στρώματα (γιατί είναι κοινή διαπίστωση ότι κυρίως ένα λούμπεν κομμάτι της κοινωνίας στηρίζει τη ΧΑ) έχουν συμπιεστεί τόσο που να δίνουν ποσοστά 10% στο νεοφασισμό (γεγονός που από μόνο του δείχνει πόσο ατελής ήταν ο "ελληνικός διαφωτισμός", αφού δεν μας έμαθε στοιχειώδεις κανόνες λογικής, όπως ότι δεν είναι το πρόβλημα της κοινωνίας οι μετανάστες). Σκέψου τι θα συμβεί όταν αυτά ακριβώς τα στρώματα δεν θα μπορούν να στείλουν παιδιά να σπουδάσουν στα πανεπιστήμια γιατί δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος, έχοντας στο νου ότι έξω από το Χυτήριο μαζεύτηκαν εκπρόσωποι μιας γενιάς που τουλάχιστον πρόλαβε να σπουδάσει.
