Vangelis, για να είμαι ειλικρινής, συμμερίζομαι περισσότερο την απαισιόδοξη οπτική του ein Steppenwolf (όπως τη διατυπώνει στο τέλος του σχολίου του) παρά την δική σου, αν και πολύ θα ήθελα να συνέβαινε το αντίθετο. Δεν έχω καμία αμφιβολία ως προς τον ρόλο της κρίσης και της αδιαφορίας της πολιτείας, είναι πολύ μεγάλος. Αλλά πιστεύω ότι περισσότερο επέτειναν ό,τι υπέβοσκε παρά δημιούργησαν. Θα επιμείνω ότι είναι πολύ πιθανόν κάποιος που ασπάζεται μία από τις πεποιθήσεις που ανέφερα ενδεικτικά στο προηγούμενο ποστ, να φλερτάρει με (στην καλύτερη) ή να ασπάζεται και κάποια από τις υπόλοιπες, ρητά ή μη. Θα έλεγα σχεδόν βέβαιο, αν η πρώτη (με τα φώτα του πολιτισμού και τα κατορθώματα) δεν ήταν σχετικά light συγκριτικά με τις υπόλοιπες, αλλά ούτε εκείνη με προδιαθέτει για συνομιλητή που έχει αποκτήσει υγιή σχέση με το δικό του και κατ’επέκταση με το ξένο. Ένα σχήμα (θα έλεγα "ιδεότυπος", έκανες ωραία σύνδεση, αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι εδώ έχω ακριβώς το ίδιο πράγμα με τον Βέμπερ στο μυαλό μου) πράγματι, δεν πρέπει να το μπερδεύουμε με την πραγματικότητα γιατί δεν μπορεί να χωρέσει τις αισθήσεις, τα συναισθήματα, τις εμπειρίες, την καθημερινότητα - όλες τις αμέτρητες συνιστώσες που συγκροτούν έναν άνθρωπο σε ένα μοναδικό σώμα και πνεύμα. Αλλά την ιδεολογία του είναι αρκετά πιθανό να την συνοψίσει εύστοχα σε έναν σημαντικό βαθμό, επειδή η ιδεολογία -συνειδητοποιημένη ή μη- είναι σύστημα και προϋποθέτει μια σχετική συνοχή. (Σε μία συζήτηση βέβαια, για να μη λειτουργώ σαν τους υστερικούς που λέγαμε, θα ήμουν ηθικά υποχρεωμένη –και απέναντι στον εαυτό μου– να εκμαιεύσω τις άρρητες πεποιθήσεις –εφόσον πράγματι είναι «εκεί»– και να μην τις προβάλλω στον άλλο έχοντας αποφασίσει a priori ότι το σχήμα κολλάει σε όλους και σε όλα.) Εν προκειμένω: Αν θεωρώ ότι η (ελληνική) ψυχή μου –εναλλακτικά dna- είναι ιδιαίτερη, είναι απίθανο να μην πιστεύω/πιστέψω κάποια στιγμή ότι οι άλλοι με φθονούν και με επιβουλεύονται (αλήθεια, πόσοι πιστεύουν ότι μας ψεκάζουν και πώς μπορεί να αποδοθεί σε κάποιον απ’τους τέσσερις παράγοντες που ανέφερες;). Επίσης, δεν είναι απίθανο να πιστεύω/πιστέψω κατά βάθος ότι ουσιαστικά δικαιούμαι περισσότερα από όσα έχω - πόσω μάλλον αν παλιά τα είχα κιόλας (το ότι δεν θα κηρύξω πόλεμο αλαλάζοντας σημαίνει ότι είμαι *πραγματικά* παραιτημένος από μεγαλοϊδεατισμούς του πολύ πρόσφατου παρελθόντος; Αν δεν είμαι παραιτημένος, ο μόνος τρόπος που μπορεί να γίνει επικίνδυνη η μη παραίτηση είναι να ουρλιάζω να πάμε σε πόλεμο; Δεν ξέρω αν ουρλιάζουν οι Τούρκοι, αλλά το σχέδιο Βαριοπούλα του τουρκικού βαθέος κράτους, σε επίπεδο ερμηνείας από την κοινή γνώμη, δεν θα είχε εδώ μικρότερη επιτυχία απ’όση θα είχε εκεί αν είχε τελικά εφαρμοστεί). Επίσης, αν θεωρώ την ελληνική ψυχή μου ιδιαίτερη, είναι μάλλον δεδομένο -ακόμα και αν μένει άρρητο- ότι αισθάνομαι ανώτερη από κάποιους άλλους ή όλους τους άλλους, εφόσον το να είναι ιδιαίτερη η ψυχή μου προϋποθέτει θετική για εμένα διαφοροποίηση σε σχέση με την ψυχή (των) άλλων. Για να είμαι εγώ ιδιαίτερη, πρέπει (οι) άλλοι να είναι μη ιδιαίτεροι. (Η αισιόδοξη ερμηνεία λέει ότι μπορεί να θεωρώ ιδιαίτερες/μοναδικές τις ψυχές όλων των λαών/εθνών, αλλά παραείναι αισιόδοξη γιατί είναι πολλά τα συμπτώματα για να ερμηνευτούν έτσι – πόσες φορές έχουμε ακούσει π.χ. για το σθένος της ελληνικής ψυχής σε μια ποδοσφαιρική επιτυχία ή γενικώς για τον «Θεό των Ελλήνων»;) Και πόσο απέχω τελικά από το να θεωρήσω (τελείως ανιστόρητα και αντιεπιστημονικά) ότι η ιδιαιτερότητα της ελληνικής ψυχής μου καθρεφτίζεται στο αίμα μου, το οποίο επομένως δεν πρέπει να επιμειχθεί με το αίμα άλλων; Εν ολίγοις, και τον Παρθενώνα αν τον έχω ερμηνεύσει λάθος (ως δείγμα εγγενούς ιδιαιτερότητας/ανωτερότητας όπως υπονοείται από τη σύγκριση με τους άλλους που την ίδια εποχή έτρωγαν βελανίδια – Αλλιώς γιατί το λέω; Γιατί το θέτω έτσι; Τι εννοώ αν δεν εννοώ αυτό; Εσύ το έχεις πει ποτέ; Κρίνοντας από τα σχόλια σου γενικώς πολύ αμφιβάλλω), δεν νομίζω ότι απέχω μίλια από το να πιστέψω και κάποια από τα υπόλοιπα. Ως προς τον αριθμό. Θα ήθελα να συμφωνήσω ότι είναι ελάχιστοι. Αλλά σταχυολογώντας πρόχειρα (και όπως καταλαβαίνεις απ’τα προηγούμενα, θεωρώ δεδομένο –νομίζω δικαιολογημένα– ότι ο εθνικισμός, δηλ. η κακώς εννοούμενη αγάπη/ο φανατισμός για την πατρίδα, και ο ρατσισμός σε διαφορές εκδοχές –όχι μόνο λευκοί/μαύροι– πάνε χέρι-χέρι): Είναι ελάχιστοι αυτοί που, π.χ., ψήφιζαν προ κρίσης τον Καρατζαφέρη; (στη Βουλή έμπαινε πάντως - αναπαρήγαγα και το σύνθημα κατά λάθος!!) Όσοι δεν θεώρησαν αυτόματα παράλογο τον τρόπο που είχε εξηγήσει η Φανή Χαλκιά την επιτυχία της στους Ολυμπιακούς Αγώνες; Αυτοί που και προ κρίσης θα είχαν αντιδράσει σαν να διεπράχθη ιεροσυλία με το "1821" του ΣΚΑΙ ή με την παράσταση της Κιτσοπούλου, ανεξαρτήτως ενδεχόμενων *ψύχραιμων* ενστάσεων για την εγκυρότητα της έρευνας και αισθητικής/προσωπικού γούστου αντιστοίχως; (Ο Ανδρουλάκης με το «Mv» θα διαφωνούσε, και μάλλον συνολικά είναι ασήμαντο το ποσοστό όσων δέχονται το «Πατρίδα» χωρίς το «Θρησκεία» από το σχετικό τρίπτυχο – εν πολλοίς αντιμετωπίζονται ως αλληλένδετα «ιερά και όσια». ) Επίσης, προ κρίσης είχε προβληθεί ο «Μέγας Αλέξανδρος» στο σινεμά με το disclaimer στην αρχή της ταινίας περί διάκρισης ιστορίας-τέχνης! Για να μην παρεξηγηθούν ελάχιστοι επισημάνθηκε το αυτονόητο; (Θα παρεξηγούνταν με την αμφιφυλοφιλία. Άσχετο; Καθόλου. Αν θεωρώ τον ομοφυλόφιλο κατώτερο, γιατί αποκαλώ έναν άλλο λαό «αδελφάτο»; Για να υπονοήσω ότι τον έχω ίσα με εμένα τον «αυθεντικά αρσενικό»; ) Όσοι προ κρίσης αντέδρασαν στο να κρατήσει την ελληνική σημαία ο αριστούχος Τσενάι ήταν λίγοι; (Αν οι υπόλοιποι Αλβανοί που ήρθαν εδώ ήταν προβληματικές περιπτώσεις, γιατί δεν δέχομαι και δεν επιβραβεύω αυτόν που αφομοιώθηκε; Μπορούσαν οι προβληματικές περιπτώσεις, όσες κι αν ήταν, να με κάνουν να πιστέψω ότι κάτι δεν πάει καλά με έναν ολόκληρο λαό, αν δεν το πίστευα/δεν είχα την τάση από μόνος μου να το πιστέψω;) Ή μήπως ήταν ελάχιστοι όσοι είχαν μαζευτεί στη συγκέντρωση για τις ταυτότητες αδυνατώντας να αντιληφθούν ότι η αναγραφή του θρησκεύματος μπορούσε να αποτελέσει βάση διακρίσεων και ότι η υποχρεωτική μη αναγραφή δεν ήταν επίθεση στη θρησκεία και το έθνος μας; (Δεν έχω καν αναφερθεί στην κλιμάκωση του τρίπτυχου, την "ήπια" χούντα μας, που "δεν σε πείραζε αν δεν την πείραζες"!) Δεν θα κάνω εκτενή αναφορά στις απαντήσεις της έρευνας που παραθέτει ο ein Steppenwolf, γιατί το να εξηγήσεις τα αποτελέσματα μιας έρευνας είναι πολύ περίπλοκη υπόθεση - δεν μπορούν να παρθούν at face value. Αλλά πώς μπορεί το 41% των ερωτηθέντων να πιστεύει ότι ο Έλληνας Εβραίος δεν είναι Έλληνας λόγω κάποιου/κάποιων από τους τέσσερις παράγοντες που αναφέρεις; Δεν οδηγείται ούτε από την κρίση ούτε από την επαφή με προβληματικούς ξένους ούτε από τον αριστεριστή ούτε από την προβληματική/ανύπαρκτη μεταναστευτική πολιτική. (Αναγκαστικά, διακόπτω εδώ, γιατί είναι τεράστιο. Επανέρχομαι με δεύτερο.)