Σε προηγούμενη ανάλυσή μας, πριν μια βδομάδα είχαμε περιγράψει τις τάσεις του εκλογικού σώματος και τα σημεία που θα σε μεγάλο βαθμό θα καθορίσουν την αναμέτρηση. Τα τρία σημεία που είχαμε επισημάνει ήταν: α) η παράσταση νίκης, β) ο βαθμός ανησυχίας για την πορεία της οικονομίας, γ) η τακτική ψήφος σε σχέση με την κυβερνησιμότητα.
Μπορεί να αλλάξει κάτι 5 μέρες πριν τις εκλογές;
Φυσικά. Όλα ρευστά είναι. Η διαφορά μπορεί να διπλασιαστεί, αλλά μπορεί ακόμα και να ανατραπεί.
Πώς διαμορφώνεται λοιπόν η κατάσταση;
- Το προβάδισμα ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται έχει σταθεροποιηθεί. Μετά την πίεση που δέχτηκε το 15θήμερο μετά από την διάλυση της Βουλής, το προβάδισμά του φαίνεται να παγιώνεται. Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας προσπαθεί (και ορθώς) να κάνει αυτό που ο εκλογικές του ανάγκες επιβάλλουν: να απαλύνει τις ανησυχίες του ακροατηρίου του που δεν προέρχεται από την Αριστερά. Το είδαμε και στην πρόσφατη συνέντευξή του, όπου ζητήματα που παλαιότερα ήταν παντιέρα για το κόμμα του, όπως τα δικαιώματα ομοφυλοφίλων ή ο διαχωρισμός Κράτους-Εκκλησίας, κ.α., παραπέμφθηκαν στις καλένδες. Το κάνει αποτελεσματικά αυτό; Όχι απολύτως. Στην οικονομία οι θέσεις του παραμένουν μαξιμαλιστικές και αυτό το αντιλαμβάνεται οποιοσδήποτε έχει στοιχειώδη επίγνωση της πραγματικότητας. Επίσης η πολυφωνία και οι παραφωνίες στο εσωτερικό του κόμματος δίνουν συνεχώς λαβή για επιθέσεις στην αντίπαλη πλευρά, ασχέτως του πώς αυτή τις αξιοποιεί.
- Η ΝΔ είχε ένα έντονα ανοδικό 15θήμερο, το οποίο τώρα μοιάζει κάπως να ανακόπτεται. Γιατί συμβαίνει αυτό; Πρώτον, επειδή πλήττεται από την αίσθηση ότι η πρώτη θέση έχει κριθεί και έτσι ένα κομμάτι ψηφοφόρων που προέρχονται από τον ενδιάμεσο χώρο εμφανίζουν τάση επιστροφής στα κόμματα προέλευσής τους. Δεύτερον, επειδή η καμπάνια της δεν είναι απολύτως στοχευμένη. Είχαμε πει και σε προηγούμενη ανάλυση ότι η ΝΔ πρέπει – κατά τη γνώμη μας – να εστιάσει σε δύο πράγματα: πρώτον, στην αποδόμηση της αντίληψης ότι «και να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αλλάξει κάτι», κυρίως από όσους αρνούνται να πιστέψουν τις διακηρύξεις του και, δεύτερον, να χτυπήσει τη θεωρία του «κόμματος-αναχώματος» ώστε να μην έχει διαρροές προς τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου, καθιστώντας την ίδια ως τον μοναδικό αποτελεσματικό εκφραστή της «ευρωπαϊκής» Ελλάδας. Ωστόσο η καμπάνια της ΝΔ, μέχρι τώρα τουλάχιστον, αντί να εστιάζει σε αυτά τα δύο σημεία, φαίνεται να ανοίγει την ατζέντα της και να προσπαθεί να μετατρέψει την καμπάνια σε «σύγκρουση δύο κόσμων». Μόνο που αυτό εμπεριέχει τον κίνδυνο τελικά να μην προκύψει ένα πιεστικό δίλημμα. Υποθέτω ότι την τελευταία εβδομάδα το δίλημμα θα τεθεί πιο εμφατικά, αλλά έχω την αίσθηση ότι ήδη χάθηκε κάποιος χρόνος, ο οποίος ούτως ή άλλως δεν ήταν αρκετός.
- Ο ενδιάμεσος χώρος φαίνεται να παίρνει μια ανάσα από την αίσθηση προβαδίσματος του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό έχει επιτρέψει σε όλα τα κόμματα να αναπτύξουν στρατηγική «τακτικής» ψήφου η οποία συνοψίζεται στο μήνυμα «αφού η πρωτιά έχει κριθεί, σκεφτείτε αν θέλετε τον ΣΥΡΙΖΑ αυτοδύναμο ή όχι. Αν όχι, στηρίξτε εμάς για να τον συγκρατούμε». Ο δε ανταγωνισμός τους εξελίσσεται πλέον σε καθαρά εσωτερικό επίπεδο. Ποιος μπορεί να το κάνει πιο αποτελεσματικά; Το «έμπειρο» ΠΑΣΟΚ, το «άφθαρτο» Ποτάμι ή το Κίνημα του ΓΑΠ που υπόσχεται να επαναφέρει το δημοψήφισμα; Ακόμα και οι ΑΝΕΛ σε αυτό το σκεπτικό ποντάρουν, αν και αυτοί απέχουν από το να θεωρηθούν κόμμα του ενδιάμεσου χώρου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ των αναποφάσιστων καταγράφει μικρή δυνητική ψήφο. Η πλειοψηφία τους ταλαντεύεται μεταξύ ΝΔ και κάποιων από τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου.
Μπορεί να αλλάξει κάτι 6 μέρες πριν τις εκλογές;
Φυσικά. Όλα ρευστά είναι. Η διαφορά μπορεί να διπλασιαστεί, αλλά μπορεί ακόμα και να ανατραπεί. Το ξέρω ότι δεν σας έκανα σοφότερους με αυτή την διαπίστωση, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα. Και εξηγώ γιατί: Καταρχάς, ακόμα και μεταξύ αυτών που δηλώνουν κομματική προτίμηση υπάρχει ένα ποσοστό που δηλώνει ότι μπορεί να αλλάξει στάση στο παρά πέντε. Επίσης, αυτοί που δηλώνουν αναποφάσιστοι είναι ακόμα γύρω στο 10%, ποσοστό αρκετά μεγάλο και ικανό να αλλάξει τους συσχετισμούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ των αναποφάσιστων καταγράφει μικρή δυνητική ψήφο. Η πλειοψηφία τους ταλαντεύεται μεταξύ ΝΔ και κάποιων από τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου. Αν η ΝΔ στοχεύσει στρατηγικά αυτή τη βδομάδα στα δύο σημεία που είπαμε πιο πάνω (πρώτον, την αντίληψη «τα ίδια θα κάνει και ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν πιστεύω όσα λέει, άρα δεν υπάρχει κίνδυνος» και δεύτερον τη λογική της «τακτικής» ψήφου προς κόμματα του ενδιάμεσου χώρου), μπορεί να πάρει την πλειοψηφία τους και να διεκδικήσει την ανατροπή. Αντιθέτως, αν χαλαρώσει ή κάνει ένα προεκλογικό φινάλε χωρίς στόχευση, θα χάσει και τις εισροές που σήμερα έχει από τον ενδιάμεσο χώρο και η ψαλίδα θα ανοίξει.
Το βέβαιο είναι ότι ποσοστό αναποφάσιστων ή προβληματισμένων ικανό να αλλάξει τα δεδομένα, υπάρχει. Αρκεί να το κινητοποιήσεις με τον ενδεδειγμένο τρόπο.
σχόλια