Γιατί νιώθουμε άβολα, όταν μας κάνουν κομπλιμέντα: μια ψυχολογική εξήγηση

Γιατί νιώθουμε άβολα, όταν μας κάνουν κομπλιμέντα: μια ψυχολογική εξήγηση Facebook Twitter
«Η δυσφορία που νιώθετε κάθε φορά που κάποιος σας λέει κάτι πραγματικά όμορφο για εσάς, σχετίζεται με το φόβο της αποτυχίας σε δημόσια θέα».
0

Συνηθίζουμε να λέμε στους ανθρώπους -και ειδικά στις γυναίκες- να απολαμβάνουν τις φιλοφρονήσεις που δέχονται. Να μην αρνούνται τα καλά λόγια που φίλοι, συνεργάτες, γνώριμοι τους απευθύνουν για μια κομψή εμφάνιση ή για τις ικανότητές τους. Να μην θεωρούν ότι πρόκειται για κολακεία και να πιστεύουν ότι όντως πρόκειται για καλή κουβέντα που λέγεται με ειλικρίνεια, εγκάρδια και φιλικά. 

Τι συμβαίνει, λοιπόν και είναι τόσο δύσκολο για κάποιον να αποδεχθεί μία φιλοφρόνηση; Γιατί το να φτάνει στα αυτιά μας ένα κομπλιμέντο, αντί να είναι μια ευχάριστη εμπειρία, πολλές φορές δημιουργεί μία εξαιρετικά άβολη κατάσταση; Αν κάτι σας θυμίζει όλο αυτό, τον εαυτό σας ίσως, η εξήγηση που δίνει η Oriana Aragón, συνεργαζόμενη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Clemson ίσως σας καλύψει και πάψετε να νιώθετε ενοχές. 

«Η δυσφορία που νιώθετε κάθε φορά που κάποιος σας λέει κάτι πραγματικά όμορφο για εσάς, σχετίζεται με το φόβο της αποτυχίας σε δημόσια θέα», λέει η Aragón, ενώ μαζί της φαίνεται να συμφωνεί και ο ψυχολόγος και ιδρυτής ενός οργανισμού συμβουλευτικής και διαχείρισης ψυχολογικών προβλημάτων, Christopher Littlefield, ο οποίος σε σχετική έρευνα του, κατέληξε στο ότι ένα 68 των ανθρώπων, σχετίζει τη δυσφορία με την κοινωνική αναγνώριση και φυσικά δίνει εξηγήσεις για όλο αυτό. 

Όταν η αυτοεκτίμηση μας δεν βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα μια καλή κουβέντα που μπορεί να μας πουν μας κάνει να νιώθουμε ακόμη πιο άσχημα, σαν κάποιος να μας είπε ψέματα για να μας χρυσώσει το χάπι, σαν να μας υποτίμησε, ωστόσο με εύσχημο τρόπο.

Να, λοιπόν, κατά τον ίδιο γιατί αισθάνομαστε άσχημα ή άβολα, κάθε φορά που κάποιος μας λέει κάτι καλό: 

Δεν είναι υποχρεωτικό να μας αρέσει 

Από μικρή ηλικία διδασκόμαστε ότι να καυχιόμαστε για τα προτερήματα μας είναι ένδειξη κακού ή έστω αλαζονικού χαρακτήρα. Μαθαίνουμε, λοιπόν μέσα στα χρόνια να συμπεριφερόμαστε με μετριοφροσύνη, κάποτε και ταπεινά, και έτσι όταν κάποιος αναλαμβάνει να μιλήσει για εμάς με ενθουσιώδη τρόπο, ακυρώνει κάπως δραστικά τον μηχανισμό με τον οποίο συμπεριφερόμαστε. Επίσης, είναι η στιγμή που πρέπει αυτόματα να επιλέξουμε, αν θα παραβιάσουμε αυτόν τον κοινωνικό κανόνα, αποδεχόμενοι τη φιλοφρόνηση ή αποφασίζοντας να την αρνηθούμε δημοσίως για να μη θεωρηθούμε κομπορρήμονες. Υπάρχουν άνθρωποι που όταν καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σ' αυτά τα δύο, απλώς βραχυκυκλώνουν και όχι άδικα. 

Δεν το πιστεύουμε 

Συνήθως, αυτό συμβαίνει όταν η αυτοεκτίμηση σας δεν βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Τότε είναι που μετά την όποια καλή κουβέντα, αντί να νιώσουμε ευφορία, νιώθουμε ακόμη πιο άσχημα, σαν κάποιος να μας είπε ψέματα για να μας χρυσώσει το χάπι, σαν να μας υποτίμησε, ωστόσο με εύσχημο τρόπο. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2010 στην επιστημονική επιθεώρηση "Self and Identity", προέκυψε ότι φοιτητές με χαμηλή αυτοεκτίμηση προτιμούσαν να συγκατοικούν με ανθρώπους που δεν είχαν ιδιαίτερα θετική άποψη για την εμφάνιση ή την συντροφιά τους. Σε ένα συντριπτικό ποσοστό που ξεπερνούσε το 40% οι ερωτηθέντες θεωρούσαν αυτή τη συμπεριφορά απείρως πιο ειλικρινή, από τη συμπεριφορά ενός ανθρώπου που θα παίνευε κάποιο χάρισμά τους. 

Αισθανόμαστε κρινόμενοι 

Οι φιλοφρονήσεις εκφράζουν οικειότητα. Μία καλή κουβέντα υποδηλώνει ότι αυτός που τη λέει γνωρίζει πολύ καλά τον άνθρωπο απέναντι του για να τον σχολιάσει έστω και θετικά. Επίσης, υποδηλώνει, έστω και άρρητα ότι προσδοκεί τις ίδιες υψηλές επιδόσεις από κάποιον σε όλο το φάσμα της ζωής του: αν είναι σήμερα κομψά ντυμένος, λογικά δεν συγχωρείται στο μέλλον μια άστοχη επιλογή ή αν σήμερα έχει κάποιο μικρό ή μεγάλο θρίαμβο στη δουλειά ή σε κάποια κοινωνική πτυχή της ζωής του, θα πρέπει να εμφανίζεται πάντα ως πρώτος, ως καλύτερος ή έστω ως αποτελεσματικός. Αυτό, όμως, χωρίς να είναι στις προθέσεις κανενός από τους δύο, δημιουργεί άγχος κριτικής. Και εκεί, όχι η φιλοφρόνηση δεν είναι μια ευχάριστη εμπειρία. «Είναι αναμενόμενο, όχι απλώς πιθανό, ότι όταν οι άνθρωποι έχουν επιτυχίες κάπου και είναι στο επίκεντρο της προσοχής, ακριβώς αυτή η προσοχή τους εκθέτει στην κριτική, πράγμα εξαιρετικά στρεσογόνο», λέει η Aragón.

Γινόμαστε άπληστοι 

Οι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν ότι η ευγνωμοσύνη σπανίζει και ότι λίγοι λένε μια καλή κουβέντα. Έτσι, όπως εξηγεί ο επικεφαλής εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, James O. Pawelski, όταν εισπράττουμε ένα κομπλιμέντο, ασχέτως αν αισθανόμαστε άβολα ή όχι, κατά βάθος εννοείται ότι μας αρέσει και πολύ συχνά το επιδιώκουμε, γινόμαστε άπληστοι και θέλουμε κι άλλο. Αυτό το διαπίστωσε στο πλαίσιο εκπαιδευτικών εργαστηρίων, όπου οι συμμετέχοντες φοιτητές επιδίωκαν περισσότερη και κάποτε άδικη αναγνώριση για επιτυχίες ή κατορθώματά τους.  

Τι κάνουμε, λοιπόν, όταν εξακολουθούμε να νιώθουμε όλα αυτά κάθε φορά που κάποιος μιλά θετικά για εμάς, μπροστά μας; Σύμφωνα με τον Pawelski, κατ' αρχάς ευχαριστούμε αυτόν που το έκανε. Κατά δεύτερον, αποδεχόμαστε ως καλοπροαίρετη και ειλικρινή την κουβέντα του και συνεχίζουμε, εξελίσσοντας το όποιο ταλέντο ή ικανότητα μας επιβραβεύθηκε. Όλα αυτά, όμως, χωρίς το άγχος της αποτυχίας ή επιβεβαίωσης, με πίστη ότι η ζωή δεν είναι ένα σερί επιτυχιών, σίγουρα όμως δεν είναι και γεμάτη αποκλειστικά από αποτυχίες... 

Με στοιχεία από το TheCut.com

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Ψυχή & Σώμα / Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Τι σημαίνει «σωστή» διατροφή στην εμμηνόπαυση; Υπάρχουν τροφές που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων; Πόσοι από τους διατροφικούς «κανόνες» που ακούμε είναι μύθοι; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον νοσοκομειακό διαιτολόγο Χρήστο Παπαβαγγέλη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Ζωή στα καλύτερά της / «Γονείς, ψυχραιμία! Υπάρχει τρόπος για ήρεμη γονεϊκότητα;»

Μια συζήτηση με την παιδοψυχολόγο και οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια Ηλέκτρα Κτενά για το γονεϊκό άγχος και το τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να χτίσουν ουσιαστικές σχέσεις εμπιστοσύνης με τα παιδιά τους, στο πλαίσιο της σειράς podcast «Ζωή στα καλύτερά της», με την υποστήριξη των συμπληρωμάτων διατροφής EVIOL.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Ψυχή & Σώμα / Ginger shots: Υπερδύναμη για το ανοσοποιητικό μας ή σκέτο hype;

Τα σφηνάκια τζίντζερ έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό και προβάλλονται ως ένα φυσικό booster για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Πόση αλήθεια, όμως, κρύβεται πίσω από αυτή τη διατροφική τάση; Η Μερόπη Κοκκίνη μιλά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ozempic και Mounjaro: Ιατρική επανάσταση ή παγίδα;

Ψυχή & Σώμα / Ozempic και Mounjaro: Επανάσταση στην απώλεια βάρους ή παγίδα;

Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τη διαιτολόγο Μελίνα Καριπίδου και τον ενδοκρινολόγο Μανώλη Σουβατζόγλου, οι οποίοι εξηγούν πώς λειτουργούν τα φάρμακα GLP-1, ποιοι μπορούν να τα πάρουν, τι ρόλο παίζει η διατροφή κατά τη χρήση τους – και τι συμβαίνει όταν διακοπούν.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Ο λάθος και ο σωστός τρόπος να δώσουμε κίνητρα σ’ ένα παιδί

Υγεία & Σώμα / Ο λάθος και ο σωστός τρόπος να δώσουμε κίνητρα σε ένα παιδί

Το κλειδί για την ανατροφή ικανών νέων ανθρώπων δεν είναι να εστιάζουμε στις δυσκολίες και τα ελλείμματά τους, αλλά να αναγνωρίσουμε και να καλλιεργήσουμε τα προτερήματά τους – να εντοπίσουμε αυτό που οι ειδικοί στην ανάπτυξη του παιδιού αποκαλούν «νησίδες ικανότητας».
THE LIFO TEAM
Κοιλιοκάκη, η σιωπηλή νόσος της γλουτένης

Υγεία & Σώμα / Κοιλιοκάκη: Η σιωπηλή νόσος της γλουτένης

Οι διατροφικές δυσανεξίες μπορούν να κάνουν την καθημερινότητα βάσανο. Η πιο συχνή διαταραχή, που μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι η κοιλιοκάκη. Τι συμπτώματα έχει και πώς γίνεται η διάγνωση;
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Τι είναι οι υπέρ-επεξεργασμένες τροφές;

Ψυχή & Σώμα / Τι είναι οι υπέρ-επεξεργασμένες τροφές;

Ποιες τροφές μάς κάνουν πραγματικά καλό; Πόσο junk food επιτρέπεται να καταναλώνουν τα παιδιά και πόση ζάχαρη; Και πώς ενισχύουμε το μικροβίωμα του οργανισμού; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με την κλινική διατροφολόγο Κωνσταντίνα Κεραμύδα για το ποιες τροφές, ενώ μοιάζουν αθώες, είναι άκρως επικίνδυνες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
DIET

Υγεία & Σώμα / «Είναι τεράστιο θέμα το bullying για το φαγητό στη δουλειά»

Η Εμμανουέλα Λεουνάκη είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος αλλά έχει μια διαφορετική προσέγγιση απ’ τη συνηθισμένη: δεν εστιάζει στη ζυγαριά αλλά στη συναισθηματική σχέση μας με το φαγητό και στην κοινωνική πίεση που οδηγεί σε μειωμένη αυτοεκτίμηση.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Nερό με λεμόνι: Θα χάσουμε κιλά αν το πίνουμε κάθε μέρα;

Ψυχή & Σώμα / Nερό με λεμόνι: Ισχύει ότι βοηθά στην απώλεια κιλών;

Το πρωινό ρόφημα με χλιαρό νερό και λεμόνι έχει γίνει viral στο TikTok, καθώς πολλοί είναι αυτοί που ορκίζονται στα οφέλη του: από καλύτερη πέψη και αποτοξίνωση, μέχρι λαμπερό δέρμα και ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Αλλά τι από όλα αυτά μπορεί να αποδειχθεί επιστημονικά; Πρόκειται για ακόμα έναν διατροφικό μύθο; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον διαιτολόγο Χρήστο Δερδεμέζη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Η ευτυχία ενός πιο ήσυχου Εγώ 

Υγεία & Σώμα / Το «ήσυχο Εγώ» είναι η λύση στον ναρκισσισμό των social media

Πρόκειται για έναν όρο που επινοήθηκε από τους ψυχολόγους, ως αντίδραση στη διαρκή αυτοπροβολή της εποχής μας, προτείνοντας μια ισορροπημένη ταυτότητα που συνδυάζει την αυτογνωσία με το ενδιαφέρον για τους άλλους.
THE LIFO TEAM
Εγκυμοσύνη: η καλύτερη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας ή μια δοκιμασία;

Ψυχή & Σώμα / Εγκυμοσύνη: Η καλύτερη περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας ή μια δοκιμασία;

Η Τζούλη Αγοράκη συνομιλεί με την οκτώ μηνών έγκυο Παυλίνα Βουλγαράκη για τα αντιφατικά συναισθήματα μιας περιόδου που, αν και διαρκεί μόνο εννέα μήνες, ίσως τελικά δεν είναι τόσο ειδυλλιακή όσο την παρουσιάζουν.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
«Άλλαξα πολλούς ψυχολόγους μέχρι να βρω τον σωστό για μένα»

Υγεία & Σώμα / «Άλλαξα πολλούς ψυχολόγους μέχρι να βρω τον σωστό για μένα»

Για να πετύχει η διαδικασία της ψυχοθεραπείας, ο θεραπευτής, πέρα από την επιστημονική του επάρκεια, πρέπει να είναι και μια προσωπικότητα που μας ταιριάζει. Πώς θα διακρίνουμε αν υπάρχει «σύνδεση» μεταξύ μας;
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Πότε έγινε το botox η νέα «ρουτίνα» των εικοσάρηδων;

Ψυχή & Σώμα / Πότε έγινε το botox η νέα «ρουτίνα» των εικοσάρηδων;

Τα τελευταία χρόνια, οι ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες σημειώνουν εντυπωσιακή άνοδο. Ωστόσο, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: όσο αθώα κι αν φαίνεται αυτή η πορεία, κρύβει και παγίδες. Η συνεχής αναζήτηση της τελειότητας μπορεί να οδηγήσει σε εμμονές, σε μια διαρκή αίσθηση ανικανοποίητου και, τελικά, σε μια παραμορφωμένη αντίληψη του εαυτού μας. Η δερματολόγος Μαρίτα Κοσμαδάκη μιλά στη Μερόπη Κοκκίνη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Μια αποβολή δεν τελειώνει όταν σταματούν τα σωματικά συμπτώματα»: Πώς βιώνει πραγματικά μια γυναίκα την αποβολή  

Υγεία & Σώμα / «Όλοι σου λένε πως δεν φταις εσύ για την αποβολή, όμως εγώ πήρα πάνω μου όλη την ενοχή»  

Η Ανδριάννα, μια γυναίκα λίγο μετά τα 30, ήταν πεπεισμένη πως δεν ήθελε παιδιά. Πώς αντιμετώπισε όμως το γεγονός της αποβολής της; Και πόσο τραυματική εμπειρία είναι; Αν δεν το ζήσεις, δεν μπορείς καν να προσποιηθείς πως το καταλαβαίνεις.  
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Τα μυστήρια του χανγκόβερ: Γιατί κάποιοι έχουν ανοσία στα συμπτώματά του και άλλοι υποφέρουν για μέρες;

Υγεία & Σώμα / Τα μυστήρια του χανγκόβερ: Γιατί κάποιοι έχουν ανοσία και άλλοι υποφέρουν για μέρες;

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν αντιμετωπίζουν ποτέ χανγκόβερ, ενώ άλλοι δεν είναι καθόλου ανθεκτικοί στο αλκοόλ, ακόμη και μετά από μέτρια κατανάλωση. Οι ερευνητές έχουν αρκετές και συχνά αντικρουόμενες θεωρίες για το φαινόμενο.
THE LIFO TEAM
Kατάψυξη ωαρίων: Τάση ή αναγκαία επιλογή;

Ψυχή & Σώμα / Kατάψυξη ωαρίων: Τάση ή αναγκαία επιλογή;

Γιατί αυξάνεται ο αριθμός των γυναικών που επιλέγουν την κατάψυξη ωαρίων; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τον γυναικολόγο Γιώργο Μακρή, διευθυντή της Γυναικολογικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ο οποίος αναλύει τους πιθανούς κινδύνους της κρυοσυντήρησης ωαρίων, τις ηλικίες στις οποίες η διαδικασία δεν είναι ενδεδειγμένη, καθώς και τον λόγο που αυτή η μέθοδος έχει εξελιχθεί σε μια διαδεδομένη «μόδα» τα τελευταία χρόνια.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ