Ο Άιχμαν στην Αθήνα

Γιάννης Λαγός Facebook Twitter
Ο Λαγός κατηγορείται για εγκλήματα που διέπραξε με δόλο, μοχθηρότητα και μίσος στο πλαίσιο μιας εγκληματικής οργάνωσης. Φωτ.: Eurokinissi
0



ΦETOΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ 
εξήντα χρόνια από μία από τις πιο συγκλονιστικές και πιο σημαντικές δίκες στην ιστορία της ανθρωπότητας, τη δίκη του Άντολφ Άιχμαν, του λεγόμενου «διανομέα του θανάτου», πρωτεργάτη των ναζί και υπεύθυνου για την «Τελική Λύση», μια δίκη που έγινε στην Ιερουσαλήμ και όχι στη Γερμανία, όπου ζούσε πριν αποδράσει για να διαφύγει τη σύλληψή του.

Σε ένα διαολεμένο παιχνίδι της Ιστορίας, οι βελγικές Αρχές ανακοίνωσαν μόλις την απόφασή τους για έκδοση του Γιάννη Λαγού στην Ελλάδα, ώστε να δικαστεί από τις ελληνικές Αρχές με τις κατηγορίες της ένταξης, συμμετοχής και διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης, παράνομης κατοχής πυροβόλων όπλων και πυρομαχικών με σκοπό τον εφοδιασμό εγκληματικής οργάνωσης.

Το κακό, όπως λέει η Άρεντ, ποτέ δεν είναι ριζοσπαστικό, μονάχα ακραίο και ως ακραίο πρέπει να κόβεται «με το μαχαίρι» από την αρχή, όπως η μούχλα στο τυρί.

Με αυτήν την αφορμή μού ήρθαν στο μυαλό οι σκέψεις της Χάνα Άρεντ που κάλυψε δημοσιογραφικά τη δίκη του Άιχμαν, θέλοντας να καταλάβει τον χαρακτήρα του, τι τον οδήγησε στα εγκλήματά του, τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει ή να μην αναγνωρίσει το κακό που κρύβεται δίπλα μας.

Αν, λοιπόν, δεχτούμε την ιστορική συγκυρία και το πολιτικό πλαίσιο το οποίο έθρεψε τους Άιχμαν, αναρωτιέμαι τι δεν καταλάβαμε εμείς και επιτρέψαμε να αναπτυχθεί ένα ναζιστικό μόρφωμα εν καιρώ ειρήνης σε μια χώρα με βαθιά δημοκρατική και αντιφασιστική παράδοση. Αναρωτιέμαι και τρομάζω. Τρομάζω για την Ιστορία που δεν διαβάζουμε όπως πρέπει, τις αναγωγές που δεν κάνουμε ως κοινωνία, τις δικαιολογίες που ο καθένας και η καθεμιά μας επικαλείται για να νομιμοποιήσει την απάθειά του απέναντι σε αυτό που βλέπουμε, αλλά δεν τολμάμε να ομολογήσουμε.

Η Άρεντ, στο συγκεκριμένο βιβλίο, ουσιαστικά προσπαθεί να κατανοήσει με ποιον τρόπο μπορείς να δικάσεις έναν ναζί, ώστε να αποδοθεί πραγματικά δικαιοσύνη για όσα εγκλήματα έχουν διαπραχθεί από τον ίδιο, χωρίς η δίκη να εξελιχθεί σε ένα τηλεοπτικό σόου. Στο πρόσωπο του Άιχμαν σκιαγραφεί έναν «νέο τύπο εγκληματία», ο οποίος δεν είναι ούτε παράφρων ούτε ψυχασθενής, αλλά ένας απολύτως φυσιολογικός άνθρωπος, ένας άνθρωπος «της διπλανής πόρτας».

Πράγματι, αν εξαιρέσεις τον σωματότυπο του Λαγού ή του Κασιδιάρη, που είναι λίγο τρομακτικός, αν και θα μπορούσες να βρεις αντίστοιχους από γυμναστήρια μέχρι λαϊκές αγορές, που πίσω τους κρύβουν καλοκάγαθους γίγαντες οι οποίοι δεν πειράζουν ούτε μυρμήγκι, ο Λαγός μοιάζει με έναν συνηθισμένο άνθρωπο, όπως ο Άιχμαν, αλλά κατηγορείται ότι ήταν ο ίδιος εντολέας εξ ονόματος του αρχηγού και όχι εντολοδόχος, όπως υποστήριξε η υπεράσπιση του Άιχμαν. Κατηγορείται για εγκλήματα που διέπραξε με δόλο, μοχθηρότητα και μίσος στο πλαίσιο μιας εγκληματικής οργάνωσης. 

Αυτές τις συμπεριφορές των «απλών ανθρώπων» πρέπει να μάθουμε να διακρίνουμε, είτε είναι βιαστές, είτε δολοφόνοι του κοινού ποινικού δικαίου, είτε τρομοκράτες, είτε φασίστες, και να τις απομονώνουμε από το σπίτι ή τη γειτονιά μας, γιατί μόνο αν τις απομονώνουμε δεν θα γιγαντωθούν με κίνδυνο να μολύνουν και τους υπόλοιπους από εμάς. Το κακό, όπως λέει η Άρεντ, ποτέ δεν είναι ριζοσπαστικό, μονάχα ακραίο και ως ακραίο πρέπει να κόβεται «με το μαχαίρι» από την αρχή, όπως η μούχλα στο τυρί.

Η δημοκρατία μας, έστω και με καθυστέρηση, αποδείχτηκε συμπαγής και με ισχυρές άμυνες. Ελπίζω με διάρκεια.

Εύχομαι καλή δύναμη, νηφαλιότητα και θάρρος στους δικαστές και στις δικαστίνες που θα αναλάβουν αυτή την υπόθεση.

*Παράφραση του τίτλου του βιβλίου της Χάνα Άρεντ «Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ – Η κοινοτοπία του κακού» (εκδόσεις Νησίδες)

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ