Units of Attention

Η έκθεση Units of Attention συγκεντρώνει το έργο τεσσάρων καλλιτεχνών που χρησιμοποιούν τη γλώσσα της αφαίρεσης.

Ο καθένας τους αξιοποιεί την αφαίρεση με προκλητικό και σύγχρονο τρόπο. Σε αντίθεση με μεγάλο μέρος της μοντερνιστικής αφαίρεσης, τα έργα τους δεν αποσύρονται από τον κόσμο, αλλά επιδιώκουν να εμπλακούν ενεργά μαζί του. Επανατοποθετούν με λεπτότητα τα οπτικά χαρακτηριστικά της παλαιότερης μοντερνιστικής αφαίρεσης — την κυριαρχία του χρώματος, της χειρονομίας και της φόρμας — για να σχολιάσουν τη σύγχρονη ζωή. Με αυτόν τον τρόπο, οι πίνακες και οι γλυπτικές εγκαταστάσεις τους αμφισβητούν τις παραδοσιακές ιεραρχίες. Δεν πρόκειται για μια αφαίρεση που στηρίζεται στην καθαρότητα, τον αποκλεισμό ή τη βεβαιότητα· αντιθέτως, τα έργα αυτά αγκαλιάζουν υποδόρια την αμφιβολία και την ελαφρότητα, υφαίνοντας τις τολμηρές αποχρώσεις και μορφές του σύγχρονου design με ζωγραφικά ίχνη αντλημένα από το αστικό περιβάλλον του σήμερα.

Στις γλυπτικές συνθέσεις του Concreto-Concreto 2025, το ακατέργαστο, έντονα κορεσμένο χρώμα φαίνεται να διαποτίζει τις τραχιές, εύθραυστες τσιμεντένιες φόρμες του David Batchelor (γεν. 1955). Αυτά τα ατελή μπλοκ από μπετό, σε ισορροπία μεταξύ τους, λειτουργούν ως δομή που ενώνει καθαρά σύγχρονα χρώματα. Τα τσιμεντένια θραύσματα του Batchelor δεν έχουν την αυτοπεποίθηση των μοντερνιστικών αρχιτεκτονικών μορφών — δεν είναι όμως ούτε κατεστραμμένα ούτε εγκαταλειμμένα. Εντούτοις, σαν τα μονοχρωματικά sponge-reliefs του Yves Klein τη δεκαετία του ’50, ανυψώνουν τη σωματική, ζωτική εμπειρία της θέασης του χρώματος. Οι αποχρώσεις, εμπνευσμένες από τη σύγχρονη παλέτα των σπρέι, μεταμορφώνουν φυσικά και εννοιολογικά τα στηρίγματά τους από σκυρόδεμα.

Η Shila Khatami (γεν. 1979) χρησιμοποιεί συχνά χρώματα σπρέι στις ζωγραφικές της επιφάνειες. Σε έργα όπως το Window 2025, το χρυσό χρώμα ψεκάζεται μέσα από στένσιλ πάνω σε καμβά, δημιουργώντας ένα λεπτό, ευαίσθητο αποτέλεσμα. Η καλλιτέχνιδα χειρίζεται τα υλικά της με ιδιαίτερη ευαισθησία — πολλά από αυτά προέρχονται από καταστήματα οικοδομικών και διακοσμητικών ειδών, όπως το μεταλλικό πλέγμα του Window, ή τα ξύλινα πάνελ, τα διάτρητα boards και τα ρολά βαφής που χρησιμοποιεί. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, προσδίδει στα έργα της μια ασταθή, εύθραυστη ποιότητα, σε πλήρη αντίθεση με τη σκληρότητα που κανείς θα περίμενε από τα υλικά που επιλέγει.

Οι ζωγραφικές συνθέσεις του Daniel Sturgis (γεν. 1966) συνδυάζουν την πνευματική αυστηρότητα και την υλική πειθαρχία των φορμαλιστικών παραδόσεων με τις οπτικές γλώσσες της σύγχρονης ποπ κουλτούρας και της συνειδητής ανεπισημότητας. Έργα όπως το How To Be Together 4 (2025) επαναπροσδιορίζουν το αισιόδοξο και ουτοπικό πνεύμα του μοντερνισμού μέσα από παιχνιδιάρικες, συχνά ελαφρώς αποσταθεροποιημένες γεωμετρικές συνθέσεις. Με χιούμορ, ευαισθησία στα μέσα και συνθετική ισοτιμία, ο Sturgis ανατοποθετεί την κληρονομιά της αφαίρεσης του 20ού αιώνα μέσα σε ένα πλαίσιο εναρμονισμένο με τις πολιτισμικές και οπτικές συνθήκες του 21ου. Τα έργα του, επιμελώς κατασκευασμένα μέσα από διαδοχικές, λεπτές στρώσεις χρώματος, σβήνουν σκόπιμα κάθε ίχνος του χεριού του δημιουργού. Οι επιφάνειες που προκύπτουν είναι λείες και ελεγχόμενες, δίνοντας έμφαση στην ακρίβεια, ενώ παράλληλα θέτουν υπό αμφισβήτηση τις παραδοσιακές έννοιες της αυθεντίας και της εκφραστικότητας στην αφηρημένη ζωγραφική.

Η Hayley Tompkins (γεν. 1971) συχνά χρησιμοποιεί φύλλα από σημειωματάρια, και ημερολόγια ως βάση για τις μικρές, οικείες ζωγραφιές από ακρυλικό σε χαρτί. Πάνω στις λεπτές γραμμές του χαρτιού, η καλλιτέχνιδα δημιουργεί ένα λεξιλόγιο ζωγραφικών χειρονομιών που φέρνει σε διάλογο τη γλώσσα της ζωγραφικής με την υλικότητα της καθημερινότητας. Αυτή η προσέγγιση συνδέεται με το ευρύτερο έργο της, στο οποίο εφαρμόζει χρώμα πάνω σε ευρεθέντα αντικείμενα — ξύλα, λευκά πουκάμισα ή χάρτινες σακούλες παντοπωλείου. Μέσα από αυτές τις επεμβάσεις, η ζωγραφική συγκατοικεί με τον υλικό κόσμο που περιβάλλει την καλλιτέχνιδα. Οι χειρονομίες της ταλαντεύονται ανάμεσα στην αποφασιστικότητα και την προσωρινότητα, δημιουργώντας έργα που μοιάζουν ταυτόχρονα αυθόρμητα και μελετημένα — συνθέσεις που αισθάνονται άνετα μέσα αλλά και απέναντι από τη σύγχρονη συνθήκη τους.

Βιογραφικά καλλιτεχνών

Ο David Batchelor (γεν. 1955, Dundee) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Σπούδασε Καλές Τέχνες στο Trent Polytechnic του Nottingham και Θεωρία Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο του Birmingham. Έχει εκθέσει εκτενώς διεθνώς, μεταξύ άλλων στα Whitechapel Gallery (Λονδίνο), Fruitmarket Gallery (Εδιμβούργο), Hayward Gallery (Λονδίνο), Tate Liverpool και MoMA (Νέα Υόρκη). Είναι επίσης γνωστός συγγραφέας· το βιβλίο του Chromophobia (Reaktion Books, 2000) μεταφράστηκε σε δέκα γλώσσες. Το έργο του ανήκει σε συλλογές μεταξύ των οποίων: Aberdeen Art Gallery, UK; Arts Council of England, UK; Dundee Art Gallery, UK Edinburgh University, UK; Government Art Collection, UK; Leeds City Art Gallery, UK; MAC, Santiago Chile; The Saatchi Collection, UK; Tate, UK.

Η Shila Khatami (γεν. 1976, Saarbrücken) ζει και εργάζεται στο Βερολίνο. Σπούδασε ζωγραφική στις Ακαδημίες Καλών Τεχνών του Μονάχου και του Ντίσελντορφ. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις σε Λονδίνο, Παρίσι, Ζυρίχη, Κολωνία και Βρυξέλλες (Clages, Cologne; Raum X, London; Galerie Kajetan, Berlin; Galerie Samy Abraham, Paris; Autocenter, Berlin; Kunstverein Dillingen; Hopstreet, Brussels; Galerie Susanna Kulli, Zurich; SOX, Berlin), και έχει συμμετάσχει σε πλήθος ομαδικών εκθέσεων σε μουσεία και καλλιτεχνικούς οργανισμούς ανά την Ευρώπη (Museum Pankow, Berlin; Giardino Lavinia Fontana, Bologna;I Largo Trebbo Poetico, Cervia; Classevaerelset, Copenhagen; after the butcher, Berlin ; Fox Jensen McCrory Gallery, Auckland; Antikensammlungen, Munich; Kunsthaus Dresden, Kunstverein, Salzburg; Kunstverein Hamburg; Avtonomi Akadimia, Athens; Kunstverein Hannover). Έχει συμμετάσχει σε προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών όπως: CCA, Andratx (2014); Cité Internationale des Arts in Paris (2011); DAAD New York (2005). Το έργο της ανήκει σε συλλογές μεταξύ των οποίων: Hamburger Kunsthalle, DE; Kunstmuseum St. Gallen CH; Centre national des arts plastiques, France; Fonds d’art contemporain, France; Frac PACA, Marseille, France; Centre des Livres d’Artistes, Saint-Yrieix-la-Perche, France.

Ο Daniel Sturgis (γεν. 1966, Λονδίνο) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Σπούδασε στο London College of Printing (1985–86), στο Camberwell College of Arts (1986–89) και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του (MA) στο Goldsmiths College (1992–94). Ο Sturgis έχει παρουσιάσει ατομικές εκθέσεις στα Camden Art Centre (Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο), Richard Salmon Gallery (Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο), Galerie Hollenbach (Στουτγάρδη, Γερμανία), The Wordsworth Trust (Grasmere, Ηνωμένο Βασίλειο), The Locker Plant, Chinati Foundation (Marfa, Τέξας), noshowspace (Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο), Luca Tommasi Arte Contemporanea (Μιλάνο, Ιταλία), Crux Galerie (Αθήνα, Ελλάδα) και αλλού. Έργα του έχουν συμπεριληφθεί σε ομαδικές εκθέσεις στα Tate St Ives (Ηνωμένο Βασίλειο), The Pier Art Centre (Stromness, Orkney, Ηνωμένο Βασίλειο), Musée des Beaux-Arts de Cambrai (Γαλλία), Harris Museum and Art Gallery (Preston, Ηνωμένο Βασίλειο), Kettle’s Yard (Cambridge, Ηνωμένο Βασίλειο), Royal Academy (Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο), Korean Cultural Centre (Ηνωμένο Βασίλειο), Langgeng Art Foundation (Yogyakarta, Ινδονησία), FRAC Artothèque du Limousin (Γαλλία) και Torrance Art Museum (Καλιφόρνια). Έχει επιμεληθεί σημαντικά πρότζεκτ, όπως τα Bauhaus Utopia in Crisis (Camberwell Space & Bauhaus-Universität Weimar, 2019, 2021), Against Landscape (Grizedale Arts, 2017), The Indiscipline of Painting (Tate St Ives, 2011), Daniel Buren – Voile Toile/Toile Voile (Wordsworth Trust, 2005) και Jeremy Moon: A Retrospective (Harris Museum, 2000). Έχει συμμετάσχει σε προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών όπως: Stiftung Arp Ev (2024), Bauhaus Dessau (2019), Josef and Anni Albers Foundation (2016), Chinati Foundation Marfa (2007), Wordsworth Trust (2005) και British School at Rome (1999). Το έργο του ανήκει σε συλλογές μεταξύ των οποίων: Government Art Collection (Ηνωμένο Βασίλειο), Mercedes Benz Art Collection (Γερμανία), Paisley Museum and Art Gallery (Ηνωμένο Βασίλειο), Progressive Insurance (ΗΠΑ), Saatchi Collection (Ηνωμένο Βασίλειο), University of Warwick Art Collection (Ηνωμένο Βασίλειο), Wordsworth Trust (Ηνωμένο Βασίλειο).

Η Hayley Tompkins (γεν. 1971, Leighton Buzzard) ζει και εργάζεται στη Γλασκώβη. Σπούδασε ζωγραφική στη Glasgow School of Art (1990–1994) και ολοκλήρωσε μεταπτυχιακό (MA in Fine Art) στο ίδιο ίδρυμα το 1998. Έχει παρουσιάσει ατομικές εκθέσεις σε: Fruitmarket, Εδιμβούργο, Ηνωμένο Βασίλειο; Inverleith House, Εδιμβούργο, Ηνωμένο Βασίλειο; Jupiter Artland, Εδιμβούργο, Ηνωμένο Βασίλειο; Aspen Art Museum, Aspen, ΗΠΑ; Bonner Kunstverein, Γερμανία; The Common Guild, Γλασκώβη, Ηνωμένο Βασίλειο; Drawing Room, Αμβούργο, Γερμανία; The Drawing Room, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο; The Modern Institute, Γλασκώβη, Ηνωμένο Βασίλειο; Matthew Brown, Λος Άντζελες, ΗΠΑ; Andrew Kreps, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ; Spike Island, Μπρίστολ, Ηνωμένο Βασίλειο; Jack Hanley, Σαν Φρανσίσκο, ΗΠΑ; Recent Activity, Μπέρμιγχαμ, Ηνωμένο Βασίλειο; Lulu, Πόλη του Μεξικού, Μεξικό; Studio Voltaire, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο. Τα έργα της έχουν επίσης συμπεριληφθεί σε πολυάριθμες ομαδικές εκθέσεις σε χώρους όπως: Tate Britain, Ηνωμένο Βασίλειο; Sao Paolo Biennale, Σάο Πάολο; X Museum, Πεκίνο, Κίνα; Chelsea Art Museum, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ; Gagosian Gallery, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ; Bonner Kunstverein, Βόννη, Γερμανία; Lismore Castle, Ιρλανδία; Arts Council Touring Exhibition; The Tetley, Λιντς, Ηνωμένο Βασίλειο; The New Art Gallery, Walsall, Ηνωμένο Βασίλειο; The Hugh Lane Gallery, Δουβλίνο, Ιρλανδία; CCA, Γλασκώβη, Ηνωμένο Βασίλειο. Η Tompkins εκπροσώπησε τη Σκωτία στην 55η Μπιενάλε της Βενετίας το 2013. Το έργο της ανήκει σε συλλογές μεταξύ των οποίων: Arts Council of England, Ηνωμένο Βασίλειο; British Council Collection, Ηνωμένο Βασίλειο; Fondazione Morra, Ιταλία; Mercedes Benz Art Collection, Γερμανία; MoMA, ΗΠΑ; Tate, Ηνωμένο Βασίλειο; Touchstones Rochdale, Ηνωμένο Βασίλειο; The Whitworth Art Gallery, Ηνωμένο Βασίλειο.