Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, η - σχεδόν διαρκής - ηλιοφάνεια και τα ατέλειωτα χιλιόμετρα ακτών καθιστούν το αντιηλιακό βασική φροντίδα για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες, και όχι μόνο το καλοκαίρι. Πόσο καλά όμως γνωρίζουμε τι σημαίνουν οι ενδείξεις στα αμέτρητα προϊόντα που προσφέρονται σήμερα στην αγορά;
Επειδή η σωστή προστασία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως ο τύπος του δέρματος μας, οι ώρες έκθεσης στον ήλιο και το περιβάλλον στο οποίο βρισκόμαστε, είναι απαραίτητο να ενημερωθούμε σωστά ώστε να κάνουμε την κατάλληλη επιλογή τόσο για εμάς όσο και για όσους αγαπάμε να φροντίζουμε.
Ας δούμε λοιπόν τι κρύβουν τα ακρώνυμα που φιγουράρουν στα αντιηλιακά μας και ποιοι είναι οι αριθμοί που πρέπει να θυμόμαστε.
???
SPF
Το ακρώνυμο αυτό είναι ίσως και το πιο γνωστό στους περισσότερους από εμάς. Πρόκειται για την σύντμηση του αγγλικού Sun Protection Factor που έχει επικρατήσει να αναγράφεται σε όλα τα αντιηλιακά ανεξαρτήτως χώρας πώλησης και σημαίνει Δείκτης Ηλιακής Προστασίας. Η ένδειξη SPF αναφέρεται αποκλειστικά στην προστασία από τις ακτίνες UVB - μην αναρωτιέστε, είναι το επόμενο ακρώνυμο στο γλωσσάρι μας - και δεν αφορά την τυχόν προστασία από τις βλαπτικές ακτίνες UVA, τις οποίες θα εξηγησουμε επίσης. Ο αριθμός αυτός κυμαίνεται από το 2 που σηματοδοτεί τον ελάχιστο βαθμό προστασίας έως τον μέγιστο 50+.
UVB
Οι ακτίνες UVB ή στα ελληνικά υπεριώδεις ακτίνες βραχέως κύματος B, είναι η κύρια αιτία εγκαύματος. Προκαλούν την γνωστή σε όλους μας ερυθρότητα της επιδερμίδας και προκαλούν βλάβες στην ανώτερη στοιβάδα του δέρματος. Επίσης οι αθροιστικές επιπτώσεις και αλλοιώσεις τους είναι πιθανόν να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος. Εν ολίγοις σας κάνουν να πονάτε, να νιώθετε τσούξιμο και δυσφορία και μπορεί οριακά να αποβούν και μοιραίες και γι' αυτό καλό είναι να προστατευθείτε όσο περισσότερο γίνεται από την βλαπτική τους δράση.
UVA
Σύμφωνα με στοιχεία του Ιδρύματος Κατά του Καρκίνου του Δέρματος, οι υπεριώδεις ακτίνες μεγάλου μήκους κύματος Α αποτελούν το 95% της υπεριώδους ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια της γης. Διεισδύουν στο σώμα σε μεγαλύτερο βάθος από τις ακτίνες UVB και ευθύνονται για την γήρανση του δέρματος και τις όχι ευπρόσδεκτες ρυτίδες. Η μακροπρόθεσμη έκθεση μας σε αυτές μπορεί επίσης να αποτελέσει γενεσιουργό αιτία για καρκίνο του δέρματος, οπότε πρέπει να προστατευόμαστε και από αυτές. Η προστασία από τις ακτίνες UVA συνήθως υποδεικνύεται στις συσκευασίες αντιηλιακών από μία ξεχωριστή ένδειξη "αστεριών" ενώ τα λεγόμενα "αντιηλιακά ευρέως φάσματος" είναι εκείνα που προσφέρουν προστασία και από τις UVA και UVB ακτίνες.
UVC
Ευτυχώς οι πλέον βλαβερές και ιδιαίτερα επικίνδυνες UVC (βραχέως κύματος υπεριώδεις ακτίνες C) δεν μας αγγίζουν καθώς φιλτράρονται καθ' ολοκληρία από την ατμόσφαιρα της Γης.
???
Ευτυχώς δεν χρειάζεται να είστε δυνατοί στα μαθηματικά για να θυμάστε τους σημαντικούς αριθμούς που λύνουν το πρόβλημα των εγκαυμάτων και της φωτογήρανσης.
15
Πρόκειται για τον χαμηλότερο δείκτη SPF που συνιστούν οι δερματολόγοι για αντιηλιακή προστασία, ανεξαρτήτως του τύπου δέρματος μας. Η Βρετανική Δερματολογική Εταιρεία συνιστά ωστόσο να χρησιμοποιούμε προϊόντα με δείκτη 30 protection για επαρκή προστασία. Α, και μην σκέφτεστε καν εκείνα με SPF 2 ή 4, όσο ευχάριστη κι αν είναι η υφή ή το άρωμα τους.
4
Πρόκειται για την ελάχιστη ένδειξη "αστεριών" που συνιστώνται για την προστασία από τις ακτίνες UVA κατά την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, είτε βρισκόμαστε στην ξαπλώστρα, είτε κολυμπάμε. Η κλίμακα των αστεριών κυμαίνεται από το 1 έως το 5 αλλά σε κάποια προϊόντα υπάρχει απλά η σήμανση "μεσαίας" ή "υψηλής" προστασίας. Σαφώς και υπάρχει χώρος βελτίωσης εκ μέρους των εταιρειών ώστε να καταστεί η ένδειξη αυτή πιο σαφής, αλλά το 4 σας καθοδηγεί με ασφάλεια.
2
Η απαραίτητη ποσότητα αντιηλιακού που πρέπει να χρησιμοποιούμε για επαρκή προστασία υπολογίζεται σε δύο κουταλιές. Αν σκοπεύετε να καλύψετε μόνο το πρόσωπο, τον λαιμό και τα χέρια αρκεί ποσότητα που ισοδυναμεί με δύο κουταλιές του γλυκού, ενώ αν πρόκειται να εκθέσετε όλο το σώμα σας στον ήλιο χρησιμοποιήστε δύο κουταλιές της σούπας.
30
Τόσα είναι τα λεπτά που χρειάζονται για να ενεργήσει το αντιηλιακό πριν εκτεθείτε στην ηλιακή ακτινοβολία. Πριν από το πρωινό σας λοιπόν φροντίστε την επιδερμίδα σας για να είστε πλήρως προστατευμένοι από το πρώτο λεπτό στην παραλία.
2 με 3
Η διάρκεια ζωής των περισσότερων αντιηλιακών προϊόντων υπολογίζεται σε 2 με 3 έτη, ωστόσο καλό είναι πάντα να ελέγχετε κάθε συσκευασία μεμονωμένα. Σημαντικές είναι επίσης οι συνθήκες στις οποίες φυλάσσονται. Η θερμότητα και η υγρασία μπορούν να αλλοιώσουν τα προστατευτικά χημικά, κάτι που καλό είναι να έχετε κατά νου αν σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε ξανά το περυσινό σας αντιηλιακό. Ωστόσο αν ακολουθείτε τις συμβουλές μας κατά πάσα πιθανότητα θα το τελειώσετε όλο.
11 με 3
Αυτές είναι οι ώρες που πρέπει να αποφύγετε την ηλιοθεραπεία και να αναζητήσετε καταφύγιο στη σκιά. Όπως όλοι γνωρίζουμε η ηλιακή ακτινοβολία προξενεί την μέγιστη δυνατή βλάβη στο δέρμα μας το μεσημέρι οπότε καλό είναι να προτιμήσουμε άλλες δραστηριότητες. Τάβλι κανείς;
???
Όλοι έχουμε γελάσει με τους βόρειους τουρίστες που στην αγωνία τους να μη χάσουν λεπτό από τον μεθυστικό ήλιο στις παραλίες μας καταλήγουν να κυκλοφορούν σαν ξεροψημένοι αστακοί. Ωστόσο το έγκαυμα που οφείλεται στην παρατεταμένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία χωρίς την απαραίτητη προστασία δεν είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπίζουμε με ελαφρότητα.
Όχι μόνο επισπεύδει τη διαδικασία της γήρανσης, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του δέρματος και μας ταλαιπωρεί πολύ. Γι' αυτό και είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πως να επιταχύνουμε την ανάρρωση μας και να ελαχιστοποιήσουμε τις συνέπειες του.
Αποφύγετε τον ήλιο
Ίσως να ακούγεται προφανές αλλά ο πειρασμός να απολαύσετε τις υπόλοιπες ημέρες της άδειας σας ακριβώς όπως τις φανταζόσαστε όλο τον χειμώνα είναι πολύ μεγάλος. Μην υποκύψετε. Με το που νιώσετε τα πρώτα συμπτώματα του εγκαύματος πηγαίνετε στη σκιά. Αν έχει καεί το πρόσωπο σας επιλέξτε ένα καπέλο με φαρδύ γείσο. Αν πρόκειται για το σώμα σας καλυφθείτε με ένα ελαφρύ ύφασμα που θα επιτρέπει στο δέρμα να αναπνέει και χρησιμοποιήστε άμεσα αντιηλιακό υψηλής προστασίας.
Πλυθείτε με προσοχή
Αποφύγετε πάση θυσία να πλύνετε την περιοχή του εγκαύματος με ζεστό νερό. Η υψηλή θερμοκρασία εντείνει την αφυδάτωση του δέρματος και δεν ανακουφίζει καθόλου από το αίσθημα καύσου. Η δυνατή πίεση του νερού επίσης δημιουργεί αίσθηση δυσφορίας, οπότε καλό θα ήταν να επιλέξετε ένα κρύο μπάνιο ή έστω χλιαρό για να ηρεμήσει το δέρμα σας. Μην διανοηθείτε να κάνετε απολέπιση ή να ξυρίσετε την προσβεβλημένη περιοχή. Αν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσετε προϊόντα καθαρισμού η ιδανική λύση θα ήταν ένα ήπιο καθαριστικό τζελ ή κρέμα που να απλώνεται απαλά και να ξεπλένεται εύκολα ώστε να μην ερεθιστεί το δέρμα σας περισσότερο.
Πιείτε άφθονο νερό
Στο ζεστό ελληνικό καλοκαίρι η κατανάλωση νερού είναι ούτως ή άλλως απαραίτητη προκειμένου να μην αφυδατωνόμαστε. Στην περίπτωση του εγκαύματος όμως είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Φροντίστε να πίνετε νερό καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας για να δροσιστείτε και να επαναφέρετε τα απαραίτητα επίπεδα υγρασίας στο σώμα.
Χρησιμοποιήστε τα προϊόντα after-sun
Τα καταπραϋντικά προϊόντα after-sun με ενυδατικές ιδιότητες ανακουφίζουν από το έγκαυμα και βοηθούν την ανάπλαση του δέρματος. Η αλόη βοηθά στη μείωση της φλεγμονής ενώ συστατικά όπως το βουτυρόσπερμο (shea butter) και το λάδι καρύδας ενυδατώνουν το δέρμα. Για το πρόσωπο ιδανικές είναι οι μάσκες επούλωσης ή προϊόντα ειδικά σχεδιασμένα για την ευαίσθητη αυτή περιοχή. Ένα κόλπο που βοηθάει πολύ είναι να φυλάτε τα προϊόντα after-sunστο ψυγείο. Όχι μόνο δεν αλλοιώνονται τα συστατικά τους μειώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα τους, αλλά σας δροσίζουν περισσότερο κατά την εφαρμογή, κάτι που έχετε πολύ ανάγκη.
Μη βιαστείτε να γυρίσετε στην ξαπλώστρα σας
Ακόμα κι αν το έγκαυμα σας δείχνει σημάδια βελτίωσης μην διακινδυνεύσετε να εκτεθείτε άμεσα στον ήλιο. Είναι πολύ σημαντικό να προστατεύσετε την περιοχή ώσπου το δέρμα να επουλωθεί τελείως. Αποφύγετε στενά ρούχα και σφιχτές τιράντες ή κορδόνια που έρχονται σε επαφή με την τραυματισμένη περιοχή. Διαλέξτε ένα μεγάλο καπέλο, τα αγαπημένα σας γυαλιά ηλίου και καθήστε παρέα με ένα ωραίο βιβλίο στη σκιά. Το δέρμα σας θα σας ευγνωμονεί ενώ το πέπλο μυστηρίου που θα σας τυλίξει σίγουρα θα αυξήσει το ενδιαφέρον των άλλων παραθεριστών.
