Η έγκαιρη διάγνωση, «κλειδί» στη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα

Καρκίνος του πνεύμονα Facebook Twitter
0

Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη μορφή καρκίνου, μετά του προστάτη στους άντρες και του μαστού στις γυναίκες, και την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο και για τα δύο φύλα, παγκοσμίως. Ο κύριος αιτιολογικός του παράγοντας είναι το κάπνισμα. Στην Ελλάδα, τα νέα περιστατικά αυξάνονται συνεχώς, καθώς τα ποσοστά των καπνιστών παραμένουν υψηλά, παρά τις εκστρατείες των τελευταίων χρόνων κατά του καπνίσματος. Και όμως, τόσο ο θλιβερός απολογισμός σε ζωές όσο και οι δυσοίωνες προβλέψεις που αφορούν την επίπτωση του καρκίνου του πνεύμονα θα μπορούσαν να ανατραπούν σε μεγάλο βαθμό υπό την προϋπόθεση της έγκαιρης διάγνωσής του.

Συμπτώματα και βιοψία

Η κλινική εικόνα του καρκίνου του πνεύμονα ποικίλλει. Υπάρχουν ασθενείς ασυμπτωματικοί, αλλά οι περισσότεροι εμφανίζουν βήχα, αιμόπτυση, δύσπνοια, θωρακαλγία, καταβολή ή εμπύρετο. Αφού γίνει ο απαραίτητος απεικονιστικός έλεγχος, το πλέον σημαντικό βήμα είναι η διενέργεια βιοψίας, με την οποία θα γίνει ο διαχωρισμός στους δύο βασικούς ιστολογικούς τύπους, τον μικροκυτταρικό και τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα. Στον μη μικροκυτταρικό, που αποτελεί το 80-90% των περιπτώσεων, περιλαμβάνονται κυρίως το αδενοκαρκίνωμα και το πλακώδες καρκίνωμα.

Θεραπευτικές επιλογές

Στα αρχικά στάδια της νόσου και όταν δεν υπάρχουν απομακρυσμένες εντοπίσεις, οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν το χειρουργείο, τη χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία, με ικανοποιητικά ποσοστά επιβίωσης. Στους περισσότερους ασθενείς, όμως, η διάγνωση γίνεται σε προχωρημένο στάδιο, με τη χημειοθεραπεία να αποτελεί τη βασική αντιμετώπιση μέχρι πρόσφατα. Εντούτοις, η μεγάλη πρόοδος που έχει συντελεστεί στην έρευνα οδήγησε στην ανακάλυψη νέων φαρμάκων και ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα για το πώς έχει αλλάξει το θεραπευτικό τοπίο της ογκολογίας παγκοσμίως.

H διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα κατά κανόνα γίνεται σε προχωρημένα στάδια, επειδή τα συμπτώματα εμφανίζονται αργά ή μπορεί να υποτιμηθούν σε έναν βαρύ καπνιστή. Aυτό κάνει την πρόληψη και τη διάγνωση αναγκαίες, κυρίως για τους καπνιστές. Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου «Πνευμόνων Υγεία», Μetropolitan Hospital. Κάνε έναν έλεγχο τώρα! 

Η επανάσταση της ανοσοθεραπείας

Η προσθήκη της ανοσοθεραπείας ήταν το ορόσημο για την αλλαγή του θεραπευτικού αλγόριθμου. Όπως υπογραμμίζει η Μαρία Δρίζου, επιμελήτρια παθολόγος - ογκολόγος στο Μetropolitan Hospital, πρόκειται για ενδοφλέβια αγωγή που σχεδιάστηκε ώστε να ενεργοποιεί την άμυνα του οργανισμού μας και να προκαλεί μια αποτελεσματική ανοσιακή απάντηση έναντι του καρκίνου. Πλέον χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλους τους τύπους καρκίνου, με εντυπωσιακά αποτελέσματα στο μελάνωμα, στον καρκίνο του πνεύμονα, του νεφρού, της ουροδόχου κύστης και κεφαλής-τραχήλου. Τα καινοτόμα αυτά φάρμακα ονομάζονται immune checkpoint inhibitors (αναστολείς σημείων ελέγχου) και στοχεύουν κομβικά σημεία που έχουν χρησιμοποιήσει τα καρκινικά κύτταρα ώστε να ξεφύγουν από το ανοσοποιητικό σύστημα.

samantas
Επαμεινώνδας Σαμαντάς, Διευθυντής Β’ Ογκολογικής Κλινικής του Μetropolitan Hospital

«Όπλο» οι βιοδείκτες

Κάποιοι βιοδείκτες που χρησιμοποιούνται για να αποφασίσουμε αν θα επιλέξουμε την ανοσοθεραπεία είναι το PD-L1, το οποίο πρέπει να ελέγχεται στους ασθενείς με μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, και το TMB. Αρχικά, η ανοσοθεραπεία χρησιμοποιήθηκε για εκείνους τους ασθενείς που εμφάνισαν υποτροπή του καρκίνου μετά τη χημειοθεραπεία. Στη συνέχεια, μελετήθηκε ως πρώτη επιλογή στις περιπτώσεις που υπάρχει μεγάλη έκφραση του PD-L1 στα καρκινικά κύτταρα, αυξάνοντας την επιβίωση και την ανταπόκριση συγκριτικά με τη χημειοθεραπεία. Τα τελευταία δεδομένα υποστηρίζουν τον συνδυασμό της ανοσοθεραπείας με τη χημειοθεραπεία, ανεξάρτητα από το αν εκφράζεται το PD-L1, αλλάζοντας την κλασική αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα και προσφέροντας ελπίδα σε πολλούς ασθενείς.

Στοχεύουσες θεραπείες

Μια άλλη κατηγορία καινούργιων φαρμάκων είναι οι στοχεύουσες θεραπείες. Πρόκειται για παράγοντες που χορηγούνται από το στόμα και στοχεύουν συγκεκριμένες μεταλλάξεις-«οδηγούς» που έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα, ιδιαίτερα σε νέα άτομα και μη καπνιστές. Οι συχνότερες είναι οι μεταλλάξεις στα γονίδια EGFR, ALK, BRAF, ROS-1, MET και, όταν υπάρχουν, οδηγούν σε ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Πλέον θεωρείται απαραίτητος ο μοριακός έλεγχος των ασθενών με μεταστατική νόσο, ιδίως με τον τύπο του αδενοκαρκινώματος, καθώς αλλάζει η θεραπευτική τους αντιμετώπιση. Υπάρχουν εγκεκριμένα φάρμακα για κάθε μετάλλαξη και δεδομένα από μελέτες έχουν δείξει ότι προσφέρουν σημαντικές ανταποκρίσεις και μακροχρόνια επιβίωση συγκριτικά με την κλασική χημειοθεραπεία.

Διάγνωση με αξονική θώρακος

Παρά τις νεότερες, πολλά υποσχόμενες θεραπείες, η θνησιμότητα για τους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα παραμένει σε υψηλά ποσοστά, καθώς η διάγνωση γίνεται συνήθως σε προχωρημένο στάδιο. Το γεγονός αυτό κάνει επιτακτική τη διακοπή του καπνίσματος αλλά και την προσπάθεια για έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Όπως εξηγεί ο Αντώνης Βασσιάς, επιμελητής πνευμονολόγος - φυματιολόγος στο Μetropolitan Hospital, σε αντίθεση με άλλους τύπους καρκίνου, για τους οποίους υπάρχουν συγκεκριμένες εξετάσεις, το μοναδικό εργαλείο που έχει αποδείξει μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του πνεύμονα είναι η αξονική θώρακος με χαμηλή δόση ακτινοβολίας για τα άτομα που θεωρούνται υψηλού κινδύνου. Δηλαδή σε άτομα ηλικίας 50-80 ετών, καπνιστές, που καπνίζουν τώρα ή διέκοψαν τα τελευταία 15 χρόνια, συστήνεται να υποβάλλονται σε τακτικό έλεγχο, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα πρώιμης διάγνωσης του καρκίνου και έγκαιρης αντιμετώπισής του.

Κοινωνική πρωτοβουλία για «Πνευμόνων Υγεία» 

Στο Metropolitan Hospital χορηγούνται όλες οι προαναφερθείσες καινοτόμες θεραπείες για τον καρκίνο του πνεύμονα, ενώ προσφέρεται η δυνατότητα συμμετοχής των ασθενών σε κλινικές μελέτες. Παράλληλα, προωθούνται η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα. Πρόσφατα αναπτύχθηκε το πρώτο οργανωμένο πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου για καρκίνο του πνεύμονα με την ονομασία «Πνευμόνων Υγεία». Το πρόγραμμα συνδυάζει υψηλού επιπέδου επιστημονική στελέχωση και ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό αιχμής και έχει στόχο να βοηθήσει να αλλάξει ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τον καρκίνο του πνεύμονα. Στο πλαίσιο του προγράμματος, μια ομάδα απαρτιζόμενη από ογκολόγους, πνευμονολόγους και ακτινολόγους προσφέρει συμβουλευτική προσέγγιση και εξέταση σε εβδομαδιαίο εξωτερικό ιατρείο. Αναλόγως των αποτελεσμάτων, τα εξετασθέντα άτομα θα υποβάλλονται σε περαιτέρω έλεγχο. Το Πρόγραμμα «Πνευμόνων Υγεία» προσφέρεται δωρεάν σε άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, μέσω του μη κερδοσκοπικού φορέα FairLife - Φροντίδα και Πρόληψη για τον καρκίνο του πνεύμονα.

Υγεία & Σώμα
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η γενιά του άγχους: Πώς τα smartphones δηλητηρίασαν τα παιδιά μας και πώς να το αντιμετωπίσουμε

Υγεία & Σώμα / Η γενιά του άγχους: Πώς τα smartphones δηλητηρίασαν τα παιδιά και πώς να το αντιμετωπίσουμε

Το πιεστικό ερώτημα, ωστόσο, είναι: τι μπορούμε να κάνουμε; Ζούμε σε έναν κόσμο που είναι πλήρως κορεσμένος από τα smartphones: είναι σχεδόν αδύνατο, πλέον, να διεκπεραιώσουμε την καθημερινή μας ζωή χωρίς αυτά, ούτε φυσικά μπορούμε να κρατάμε τα παιδιά μας μακριά τους για πάντα.
THE LIFO TEAM
«Πάρε τον καρκίνο μακριά και πες του να μην ξανάρθει»

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας / «Πάρε τον καρκίνο μακριά και πες του να μην ξανάρθει»

Η Τζούλη Αγοράκη συναντά τη Φιορίτα Πουλακάκη, διευθύντρια της Κλινικής Μαστού του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, διακεκριμένη μαστολόγο, η οποία χειρούργησε και την ίδια όταν περνούσε τη δική της περιπέτεια με τον καρκίνο.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
H λειτουργία των αναμνήσεων: Πώς το άγχος και ο ύπνος επηρεάζουν τη μνήμη μας

Υγεία & Σώμα / H λειτουργία των αναμνήσεων: Πώς το άγχος και ο ύπνος επηρεάζουν τη μνήμη μας

Ο νευροεπιστήμονας Charan Ranganath εξηγεί πως όταν συναντά κάποιον για πρώτη φορά, συχνά τον ρωτούν «Γιατί δεν έχω καλή μνήμη και ξεχνάω εύκολα;». Όμως, η απάντηση που εκείνος δίνει είναι πως τον ενδιαφέρει περισσότερο τι θυμόμαστε, παρά τι ξεχνάμε.
ΤΑΤΙΑΝΑ ΤΖΙΝΙΩΛΗ
Οι ογκολογικοί ασθενείς χρειάζονται ολιστική στήριξη, μαζί με τη θεραπεία τους

Υγεία & Σώμα / Οι ογκολογικοί ασθενείς χρειάζονται ολιστική στήριξη, μαζί με τη θεραπεία τους

Με το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» περισσότερες από 15.000 γυναίκες που πιθανόν να ανακάλυπταν πολύ αργότερα ότι η υγεία τους κινδυνεύει διαγνώστηκαν με ευρήματα και έλαβαν θεραπεία έγκαιρα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Η αξία του προσυμπτωματικού ελέγχου σε συχνές μορφές καρκίνου

Υγεία & Σώμα / Η αξία του προσυμπτωματικού ελέγχου σε συχνές μορφές καρκίνου

Η Ελλάδα, σύμφωνα με την Κορίνα Πατέλη - Bell, μπορεί να πάρει τα δεδομένα των πιλοτικών προγραμμάτων που εφαρμόστηκαν σε 42 περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου και οδήγησαν στη μετατόπιση των ασθενών σε πρωιμότερα στάδια διάγνωσης
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ