«Οι σεισμοί θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών»

Δημήτρης Τριανταφύλλου: «Οι σεισμοί θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών» Facebook Twitter
Ο Τούρκος Πρόεδρος προσπαθεί να δείξει ότι είναι απαραίτητος για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης που εξελίσσεται και την επακόλουθη ανοικοδόμηση, ιδιαίτερα αυτό το επετειακό έτος που σηματοδοτεί την εκατονταετηρίδα από την ίδρυση της τουρκικής δημοκρατίας.
0

— Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη γειτονική χώρα; Τι μεταδίδουν τα μέσα ενημέρωσης;
Η Τουρκία σήμερα βιώνει τη μεγαλύτερη καταστροφή στη σύγχρονη ιστορία της. Ουσιαστικά η χώρα ζει έναν παρατεταμένο εφιάλτη.

Παρότι ζω στην Κωνσταντινούπολη, μακριά από το επίκεντρο των φονικών σεισμών, το ψυχολογικό βάρος των εξελίξεων είναι αφόρητο. Κάνοντας μια βόλτα αυτές τις ημέρες σε αυτήν τη συνήθως θορυβώδη μεγαλούπολη, θα παρατηρήσει κανείς ότι όλοι είναι σιωπηλοί, σκυθρωποί, δίχως χαμόγελο.

Στην Πόλη επικρατεί μια σιωπή, με τους κάτοικους της να είναι ακόμα σοκαρισμένοι, σχεδόν κατατονικοί, ανήμποροι να χωνέψουν το μέγεθος της καταστροφής. Επικρατεί μια έντονη ανησυχία σχετικά με το εάν τα κτίρια έχουν την κατάλληλη αντισεισμική θωράκιση, μάλιστα πολλοί έχουν σπεύσει να ζητήσουν τον ελέγχό τους από πολιτικούς μηχανικούς.

Όσο ο ρυθμός ανεύρεσης επιζώντων μειώνεται με το πέρας των ημερών και ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται αισθητά, επικρατεί θυμός και η αίσθηση ότι το «κράτος-πατερούλη», που αποτελεί το υπόβαθρο τις σύγχρονης Τουρκίας της τελευταίας εκατονταετίας, έχει καταρρεύσει ή τουλάχιστον δεν λειτουργεί πια.

Όσο ο ρυθμός ανεύρεσης επιζώντων μειώνεται με το πέρας των ημερών και ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται αισθητά, επικρατεί θυμός και η αίσθηση ότι το «κράτος-πατερούλης», που αποτελεί το υπόβαθρο τις σύγχρονης Τουρκίας της τελευταίας εκατονταετίας, έχει καταρρεύσει ή τουλάχιστον δεν λειτουργεί πια. Ακούει κανείς ότι ο πολίτης αισθάνεται απροστάτευτος, ότι η αξιοκρατία του κρατικού μηχανισμού έχει αντικατασταθεί από την ευνοιοκρατία και ότι το προεδρικό σύστημα είναι δυσλειτουργικό, δεδομένου ότι η γενική αίσθηση είναι ότι δυσκολεύει τη λήψη των αποφάσεων, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης ‒ ενδεικτικά είναι τα παραδείγματα έλλειψης οργάνωσης του κρατικού μηχανισμού στις πληγέντες περιοχές.

Παρά ταύτα, η αλληλεγγύη των Τούρκων είναι αξιοθαύμαστη. Όσοι μπορούν σπεύδουν να βοηθήσουν παρέχοντας οικονομική και υλική υποστήριξη τους πληγέντες και πολλοί έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να φιλοξενήσουν όσους είναι πια άστεγοι.

portrait
Δημήτρης Τριανταφύλλου, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης και εξωτερικός επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων 

— Πιστεύετε ότι οι σεισμοί θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών; Θα μπορέσει η αντιπολίτευση να κερδίσει έδαφος;
Αναμφίβολα θα τις επηρεάσουν, όταν διεξαχθούν, διότι η προαναγγελθείσα ημερομηνία διεξαγωγής τους τις 14 Μαΐου πλέον δεν ισχύει. Η αντιπολίτευση πιέζει να διεξαχθούν στις 18 Ιουνίου, που είναι και η τελευταία μέρα που μπορεί να γίνουν οι εκλογές, σύμφωνα με το Σύνταγμα. Αλλά η κυβέρνηση και ο Πρόεδρος χρειάζονται χρόνο για να δείξουν ότι ελέγχουν την κατάσταση και ότι προχωράει η ανοικοδόμηση της πληγείσας περιοχής, γι’ αυτό προτιμούν να γίνουν τον Μάρτιο του 2024, μαζί με τις προγραμματισμένες δημοτικές εκλογές, ή, τουλάχιστον, κάποια στιγμή τον Νοέμβριο φέτος.

Αυτό θα συνιστούσε παράβαση του Συντάγματος, αλλά οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν ότι με κάποιο τρόπο θα καταφέρει να επιβάλει τη θέλησή του ο Πρόεδρος.

Η καθυστέρηση αυτή θα δοκιμάσει και την αντιπολίτευση που δεν έχει καταφέρει εδώ και δώδεκα μήνες να ανακοινώσει έναν κοινό υποψήφιο για τη διεκδίκηση της προεδρίας. Οι διαφορετικές τακτικές που έχουν ακολουθήσει τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης (το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και το Καλό Κόμμα) στην πολιτική διαχείριση των σεισμών και στην κριτική για τους κυβερνητικούς χειρισμούς είναι ενδεικτικές των μεταξύ τους εντάσεων.

— Η διαχείριση της καταστροφής μπορεί να «θυματοποιήσει» τον Τούρκο Πρόεδρο;
Ο Τούρκος Πρόεδρος προσπαθεί να δείξει ότι είναι απαραίτητος για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης που εξελίσσεται και την επακόλουθη ανοικοδόμηση, ιδιαίτερα αυτό το επετειακό έτος που σηματοδοτεί την εκατονταετηρίδα από την ίδρυση της τουρκικής δημοκρατίας. Ως ο σύγχρονος στρατάρχης σκοπεύει να ηγηθεί της αναγέννησης της χώρας, προβάλλοντας τη Νέα Τουρκία που οραματίζεται.

Όλα δείχνουν ότι δεν προτίθεται να εύκολα απελάσει την εξουσία. Θα βρεθούν αποδιοπομπαίοι τράγοι για να μετατοπιστούν οι ευθύνες (π.χ. οι περιβόητοι κατασκευαστές), θα περιοριστεί στο μέτρο του εφικτού η δημόσια κριτική, θα κάνουν την εμφάνισή τους νέοι εχθροί (εντός και εκτός συνόρων) της εθνικής προσπάθειας ανασύνταξης και θα προβάλλεται όλο και περισσότερο το έργο της κυβέρνησης. Υπό αυτές της συνθήκες η πολιτική αξιοποίηση της «θυματοποίησής» του είναι εφικτή.

— Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Βραχυπρόθεσμα οι επιπτώσεις είναι θετικές, όπως παρακολουθούμε αυτές τις ημέρες. Αυτό σηματοδοτεί μια νηνεμία και μια ηρεμία, μια παύση στη δημόσια αντιπαράθεση. Το ίδιο ισχύει και για τις σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και άλλων δυτικών χωρών όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, δεδομένου ότι η Άγκυρα έχει ανάγκη τη δυτική βοήθεια για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την ανοικοδόμηση των πληγεισών περιοχών.

Λογικά, θα συνιστούσε και μια αναθέρμανση των σχέσεων της Άγκυρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους άλλους δυτικούς θεσμούς στους οποίους ανήκει, όπως το ΝΑΤΟ και το Συμβούλιο της Ευρώπης, αλλά είναι ακόμα νωρίς να αξιολογήσουμε εάν η Νέα Τουρκία, μετά τους σεισμούς, θα είναι διατεθειμένη να κάνει στροφή από την αυτόνομη πορεία της προς μια Δύση που θα την κρίνει και για τις σχέσεις καλής γειτονίας της και για την ποιότητα της δημοκρατίας της και των θεσμών της.

Εάν η Τουρκία αλλάξει πορεία και επανέλθει δυναμικά και συστηματικά στην εφαρμογή των κριτηρίων ένταξης, θα μπορέσουμε να θεωρήσουμε ότι οι επιπτώσεις της εν εξελίξει ελληνικής διπλωματίας της αλληλεγγύης θα είναι θετικές και ουσιαστικές. Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα, σε πρώτη φάση, είναι η σύναψη ενός στρατηγικού οδικού χάρτη για το πώς να οικοδομηθεί εκ νέου η απαραίτητη εμπιστοσύνη μεταξύ των δυο χωρών.

Δημήτρης Τριανταφύλλου: «Οι σεισμοί θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών» Facebook Twitter
Όσο ο ρυθμός ανεύρεσης επιζώντων μειώνεται με το πέρας των ημερών και ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται αισθητά, επικρατεί θυμός και η αίσθηση ότι το «κράτος-πατερούλης» έχει καταρρεύσει ή τουλάχιστον δεν λειτουργεί πια. Φωτ.: EPA

— Κατά τη γνώμη σας, η Δύση τελικά επιθυμεί την εκλογή Ερντογάν ή όχι; 
Η Δύση επιθυμεί μια πλήρως ενσωματωμένη και δημοκρατική Τουρκία που δεν θα είναι παράγοντας αστάθειας και θα δρα κατά τα συμφέροντα και την ασφάλεια της Δύσης σε ένα μεταβαλλόμενο και ολοένα πιο ασταθές διεθνές περιβάλλον. Εάν η Τουρκία συνεχίσει τη μοναχική της πορεία ως ένας σημαντικός πόλος του διεθνούς συστήματος με το ένα πόδι στη Δύση και το άλλο εκτός, η Δύση πάλι θα επιθυμούσε αυτή η Τουρκία να μην είναι παράγοντας αστάθειας.

Αυτές οι τάσεις και κατευθύνσεις μιας χώρας υπερβαίνουν την προτίμηση προσώπων στο τιμόνι της χώρας. Ανεξάρτητα από τις επιλογές της Τουρκίας όσον αφορά τη μελλοντική της ηγεσία και την πορεία της χώρας, η Δύση είναι υποχρεωμένη να υπερασπιστεί τα δικά της συμφέροντα και να πάρει τις αποφάσεις που επιβάλλονται όπως το έκανε αρκετά αποτελεσματικά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο.

Θέματα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέφανος Ροζάνης: «Τα Εξάρχεια εκβαρβαρίστηκαν»

Lifo Videos / Στέφανος Ροζάνης: «Τα Εξάρχεια εκβαρβαρίστηκαν»

Ο καθηγητής Φιλοσοφίας, γνωστός και ως «αναρχικός φιλόσοφος», μιλά χωρίς ωραιοποιήσεις για την πολιτική που έχει καταντήσει λογιστική διαχείριση και για την ακροδεξιά που ολοένα περισσότερο θυμίζει θρησκευτική δεισιδαιμονία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πώς η Αθήνα έφτασε να έχει παγκόσμια πρωτιά στα άδεια και εγκαταλελειμμένα σπίτια

Radio Lifo / Πώς η Αθήνα έφτασε να έχει παγκόσμια πρωτιά στα άδεια και εγκαταλελειμμένα σπίτια

Την ώρα που ένας στους πέντε πολίτες της χώρας ζει υπό τον μόνιμο φόβο της απώλειας της στέγης του, η Αθήνα κατέχει ένα τρομακτικό ρεκόρ. Η Ντίνα Καράτζιου συζητά με τον οικονομολόγο και συγγραφέα Δημήτρη Ιωάννου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Παύλος Τσίμας: «H σύγκρουση στη Μέση Ανατολή ευνοεί τον ρόλο της Τουρκίας»

Lifo Videos / Παύλος Τσίμας: «H σύγκρουση στη Μέση Ανατολή ευνοεί τον ρόλο της Τουρκίας»

Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα της νέας σύγκρουσης Ισραήλ–Ιράν; Πόσο επηρεάζεται η Ελλάδα από τις εξελίξεις; Και γιατί βγαίνει κερδισμένος ο Ερντογάν; Ο Παύλος Τσίμας συζητά με τον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Καβάφης μέσα από το βλέμμα των καλλιτεχνών

Ο Καβάφης ανάμεσά μας / Ο Καβάφης μέσα από το βλέμμα των καλλιτεχνών

Τι μπορεί να σημαίνει σήμερα ο Καβάφης για έναν σκηνοθέτη και μια εικαστικό; Πώς «διαβάζεται» η μορφή του μέσα από το βλέμμα δύο σύγχρονων δημιουργών με διαφορετικές διαδρομές; Ο σκηνοθέτης Αριστοτέλης Μαραγκός, με διεθνή εμπειρία, και η εικαστικός Farida El Gazzar, με κοσμοπολίτικη πορεία, αντλούν έμπνευση από τον ποιητή, τη σχέση τους με την Αλεξάνδρεια και τα ευρήματα του Αρχείου Καβάφη του Ιδρύματος Ωνάση.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ανδρέας Τετέι: «Πονάει πολύ το να σε αποκαλούν “μαϊμού” στο γήπεδο»

Οι Άλλοι / Ανδρέας Τετέι: «Πονάει πολύ το να σε αποκαλούν “μαϊμού” στο γήπεδο»

Ο παίκτης της Κηφισιάς θυμάται την καθημερινότητά του στη Φωκίωνος Νέγρη, εξηγεί γιατί μπήκε στο ποδόσφαιρο και περιγράφει την εμπειρία του από τον ρατσισμό που επικρατεί στα γήπεδα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Πόσα νέα σπίτια και πόσους τουρίστε αντέχουν ακόμα τα νησιά;

Radio Lifo / Πόσα νέα σπίτια και πόσους τουρίστες αντέχουν ακόμα τα νησιά;

Στην Ελλάδα –και ιδιαίτερα στα νησιά– τα τελευταία χρόνια παρατηρείται συχνά το φαινόμενο πολίτες και οργανώσεις να προσφεύγουν στο ΣτΕ προκειμένου να σταματήσουν ιδιωτικές επενδύσεις ή σχέδια δόμησης που απειλούν τοπία και οικοσυστήματα. Τι μας λέει αυτό για το θεσμικό μας σύστημα;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Γιάννης Παντελάκης: Το «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια» πουλάει

Lifo Videos / Γιάννης Παντελάκης: Το «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια» πουλάει

Ο αρθρογράφος της LIFO σχολιάζει στον Γιάννη Πανταζόπουλο τις κινήσεις του Αντώνη Σαμαρά και του Αλέξη Τσίπρα για τη δημιουργία νέων κομμάτων και εξηγεί γιατί «οι ικανοί δεν μπαίνουν πια στην πολιτική».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιώργος Αυγερόπουλος: Στη Γάζα είδα ανθρώπους που έχουν συμφιλιωθεί με τον θάνατο»

Γιώργος Αυγερόπουλος / «Στη Γάζα είδα ανθρώπους που έχουν συμφιλιωθεί με τον θάνατο»

O βραβευμένος πολεμικός ανταποκριτής περιγράφει στον Γιάννη Πανταζόπουλο τις πιο σκληρές μνήμες του από τη Γάζα και εξηγεί γιατί η παρούσα κρίση δεν έχει καμία σχέση με τις προηγούμενες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Παιδικά πάρτι, αυτή η μάστιγα!

Ψυχή & Σώμα / Παιδικά πάρτι, αυτή η μάστιγα!

Πώς θα βγουν αλώβητοι οι γονείς από τον «οδοστρωτήρα» που λέγεται παιδικά πάρτι; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με τον εικαστικό Αλέξανδρο Γεωργίου, μπαμπά του οκτάχρονου Παναγιώτη, και τη Νινέττα Γιακιντζή, μαμά του εφτάχρονου Ιάσονα.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Pan Pan: «Πάντα αναζητάω να βλέπω την πόλη από ψηλά»

Lifo Videos / Pan Pan: «Μ' αρέσει πάντα να βλέπω την πόλη από ψηλά»

O Pan Pan δεν είναι μόνο μουσικός ή κομίστας· ό,τι δημιουργεί μοιάζει συχνά με μια προσωπική ξενάγηση στην Αθήνα των ’90s και των ΄00s, μέσα από το βλέμμα ενός παιδιού που μεγάλωσε στην «κρυμμένη» γειτονιά του Πολυγώνου.
Είναι η μακροζωία μια νέα μορφή θρησκείας;

Άκου την επιστήμη / Είναι η μακροζωία μια νέα μορφή θρησκείας;

Μπορούμε να νικήσουμε τον χρόνο και τη φθορά; Είναι εφικτό να «χακάρουμε» το βιολογικό μας ρολόι ώστε να ζήσουμε περισσότερο χωρίς να γεράσουμε νωρίτερα; Ο Καθηγητής Βιολογίας και Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, Αριστείδης Ηλιόπουλος, μιλά στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ