Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Η αρχαιοελληνική πόλη της Μεσσήνης γέμισε ήχους αλλόκοτους που σκοπό είχαν να αποδώσουν την έννοια της ιδεατής πόλης στην αρχαιότητα αλλά και στη σημερινή εποχή. Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος
Ιούν16
 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης

Ένα αρκετά ιδιαίτερο πρότζεκτ, το Tuned City επιχειρεί να μπλέξει την τεχνολογία και τον ήχο με μια νεκρή πόλη, της οποίας η παλιά εικόνα σώζεται αμυδρά

Για τρεις ημέρες, από την 1η μέχρι τις 3 Ιουνίου, η αρχαιοελληνική πόλη της Μεσσήνης γέμισε ήχους αλλόκοτους που σκοπό είχαν να αποδώσουν την έννοια της ιδεατής πόλης στην αρχαιότητα αλλά και στη σημερινή εποχή. Σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από την Καλαμάτα, την πόλη που ίδρυσε ο Επαμεινώνδας το 370 π.Χ. και έγινε γνωστή από τις περιηγήσεις του Παυσανία τον 2ο αιώνα μ.Χ., υποδέχτηκε το 4ο Tuned City που πραγματοποιείται κάθε 4 χρόνια σε διαφορετική τοποθεσία.


Η αρχαία Μεσσήνη αποτέλεσε μια «παρέκκλιση» και μια πρόκληση για την καλλιτεχνική ομάδα του Carsten Stabenow, που τις προηγούμενες φορές είχε ταξιδέψει το Tuned City σε κεντρικές ευρωπαϊκές μητροπόλεις όπως το Βερολίνο (2008), το Ταλίν (2011) και οι Βρυξέλλες (2013). Η αρχική τους ιδέα ήταν να κάνουν κάτι ανάλογο στην Αθήνα, μέχρι που επικοινώνησε μαζί τους ο καθηγητής Πέτρος Θέμελης, διευθυντής του προγράμματος ανασκαφής και αναστήλωσης του αρχαιολογικού χώρου, και με τη συνεργασία της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση το Tuned City μεταφέρθηκε εκεί.

 

Ένα αρκετά ιδιαίτερο πρότζεκτ, το συγκεκριμένοTuned City επιχειρεί να μπλέξει την τεχνολογία και τον ήχο με μια νεκρή πόλη, της οποίας η παλιά εικόνα σώζεται αμυδρά ‒ πόσο μάλλον όταν βρίσκεται σχεδόν στη μέση του πουθενά, σε μια περιοχή παραδομένη στα στοιχεία της φύσης.

Ένα αρκετά ιδιαίτερο πρότζεκτ, το συγκεκριμένο Tuned City επιχειρεί να μπλέξει την τεχνολογία και τον ήχο με μια νεκρή πόλη, της οποίας η παλιά εικόνα σώζεται αμυδρά ‒ πόσο μάλλον όταν βρίσκεται σχεδόν στη μέση του πουθενά, σε μια περιοχή παραδομένη στα στοιχεία της φύσης. Η αρχαία Μεσσήνη όμως είναι από τις πιο καλοδιατηρημένες πόλεις της αρχαιότητας. Η υποδομή της έχει παραμείνει σχεδόν άθικτη.


Για να φτάσεις εκεί, χρειάζεσαι περίπου 3-4 ώρες οδικώς από το κέντρο της Αθήνας. Η θέα της πεδιάδας που ξεπροβάλλει ανάμεσα από τα σύννεφα καθώς πλησιάζεις στους πρόποδες του καταπράσινου βουνού της Ιθώμης είναι εντυπωσιακή.

 

Κάθε μέρα είχε μια κεντρική θεματική. Παράλληλα με τις ηχητικές εγκαταστάσεις και τις δράσεις που γίνονταν απρογραμμάτιστα και τις τρεις ημέρες και βρίσκονταν σε διάφορα σημεία της πόλης, ο επισκέπτης είχε στη διάθεσή του ένα πρόγραμμα που περιλάμβανε ομιλίες και συναυλίες στο αρχαίο θέατρο.


Την πρώτη μέρα οι ομιλητές και οι καλλιτέχνες εξέτασαν τις «Πολιτικές της ακρόασης» (τις δύο επόμενες μέρες οι θεματικές ήταν «Μέσα και Υλικότητες» και «Φασματικές Ατμόσφαιρες»).


Δυστυχώς, η αφόρητη ζέστη έκανε δύσκολη την παρακολούθηση των ομιλιών και των περφόρμανς που διεξάγονταν στον συγκεκριμένο χώρο. Ευτυχώς, η ακουστική του είναι μοναδική και μια ελιά, κάπως απομακρυσμένη από το θέατρο, με τη σκιά της έγινε ο ιδανικός χώρος προστασίας από τον ήλιο.

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Ευτυχώς, η ακουστική του χώρου είναι μοναδική και μια ελιά, κάπως απομακρυσμένη από το θέατρο, με τη σκιά της έγινε ο ιδανικός χώρος προστασίας από τον ήλιο. Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος


Σιγά-σιγά, όλος ο κόσμος που βρισκόταν στο θέατρο μεταφέρθηκε κάτω από τα κλαδιά της, όπου και έγινε η τελευταία ομιλία, αυτή της Lucia Farinati, που είχε τίτλο «Η ισχύς της ακρόασης» και αφορούσε τον ρόλο της ακρόασης στον μοντέρνο ακτιβισμό.


Η ηχητική εγκατάσταση που ξεχώρισε ήταν του Ισραηλινού Ravin Ganchrow. Αφουγκραζόταν σε πραγματικό χρόνο τους φυσικούς ήχους της Αρχαίας Αγοράς, οι οποίοι προέρχονταν από σεισμικές δονήσεις και μακρινές τροπικές καταιγίδες, μετατρέποντάς τους σε μια επιβλητική και απόκοσμη ηχητική εμπειρία, σαν απόηχους φαντασμάτων από μια άλλη εποχή.

 

Ενδιαφέρον παρουσίαζε επίσης ο «Ναός της Ακρόασης» που είχε στήσει ο Πάνος Αμελίδης στο μοναδικό δέντρο που υπάρχει στα νότια της παλαίστρας, κοντά στο Ηρώο. Σε αυτόν ακούγονταν επεξεργασμένες οι αφηγήσεις των κατοίκων του χωριού της αρχαίας Μεσσήνης, που με τις ιστορίες και τις αντιλήψεις τους ενώνουν το παρόν με το παρελθόν της περιοχής.


Τις απογευματινές ώρες επισκεφθήκαμε το εγκαταλελειμμένο καφενείο του χωριού που χτίστηκε πριν από σαράντα χρόνια και λειτουργούσε μέχρι τον θάνατο του ιδιοκτήτη του, για να παρακολουθήσουμε την ηχητική περφόρμανς του Στέλιου Γιαννουλάκη με τίτλο «Plethora».

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος


Εκεί έμαθα από τους κατοίκους ότι, εκτός από την πόλη, οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως τους αρχαίους οικισμούς που βρίσκονταν πίσω από την παλαίστρα και αποτελούνταν από έναν ισόγειo και έναν ανώγειο χώρο.


Όπως μου είπαν, ο πληθυσμός της αρχαία πόλης υπολογίζεται σε 80.000-100.000 κατοίκους. Αν κάτι κλέβει πραγματικά την παράσταση, όμως, είναι η τρομερή εμφάνιση της Σαβίνας Γιαννάτου που έκλεισε την πρώτη ημέρα του φεστιβάλ. Σε συνεργασία με τη Γερμανίδα AGF (η Antye Greie-Ripatti, σύντροφος του Vladislav Delay) και τον Δημήτρη Τίγκα, παρουσίασαν μια ηχητική εκδοχή του μύθου της Κασσάνδρας.


Στη σκηνή του θεάτρου η Γιαννάτου έπαιζε με την τονικότητα της φωνής της και την ηχητική της μοναδικής τοποθεσίας. Μας άφησε με μια συγκλονιστική εκδοχή της παραδοσιακής «Νεραντζούλας», ό,τι καλύτερο για να πάρεις μαζί σου στον δρόμο της επιστροφής.

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος

 

Tuned City: Ένα τριήμερο γεμάτο ήχους στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης
Φωτο: Ανδρέας Σιμόπουλος

 

 

 
 
 
 
I WAS THERE
I WAS THERE