Δυο αδερφές, η Φιλοθέη και η Μαγιοπούλα Γαργάρα, ζουν σε μια κωμόπολη της Ανατολικής Μακεδονίας, τη Ροδόσταμη, που, πέρα από το γλυκό τριαντάφυλλο και τις ευεργετικές του ιδιότητες, δεν έχει κάτι να τους προσφέρει, όπως ούτε και η οικογένειά τους, που «διέθετε συγκλονιστικά επιχειρήματα για να ’ναι το πιο αμφίσημο παράδειγμα προς αποφυγή». Μόνη τους παρηγοριά το όνειρο της απόδρασης στας Αθήνας, όπου «υπάρχουν πολλά αυτοκίνητα, σινεμά, μπαλέτα που χορεύουν στα καλά καθούμενα μέσα στις πλατείες, βασιλικοί κήποι με παγόνια που μιλούν με ανθρώπινη λαλίτσα, εργοστάσια που φτιάχνουν οδοντόκρεμες, τσίχλες, σοκολάτες…».
Με έμπνευση τον πόθο και την αγάπη του για την Αθήνα, ο Γιάννης Ξανθούλης έγραψε το καινούργιο του μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Διόπτρα και έχει τον τίτλο «Η άλωση των Αθηνών από τις αδερφές Γαργάρα», καταφέρνοντας έναν ύμνο στην πόλη που, κατά δική του δήλωση, τον έχει υιοθετήσει, όπως την έχει υιοθετήσει κι εκείνος. Μέσα από τη γυάλινη σφαίρα που μεταφέρει τη Φιλοθέη στην Αθήνα ο συγγραφέας ζωντανεύει τη γοητεία της, περιγράφοντας το κέντρο της όπως είχε διαμορφωθεί στα τέλη της δεκαετίας του ’50, της «πολιτογραφημένης ως αθώας δεκαετίας», και στις αρχές της επόμενης, που έμελλε να είναι «ζωηρή».
Εν αναμονή μιας καινούργιας δεκαετίας, λοιπόν, αλλά και μιας νέας ζωής, οι αδερφές Γαργάρα, κόρες παλαιστή, αναγκάζονται να διαχειριστούν, κάποτε ευτράπελα, πάντως σίγουρα ηρωικά, τη δύσβατη ενηλικίωσή τους μέσα σε μια οικογένεια που κάνει τη ζωή τους να θυμίζει αρένα, έναν αγώνα επιβίωσης. Με τον τρόπο που μας έχει συνηθίσει ως τώρα, και με την πείρα των 44 πλέον χρόνων συγγραφικής πορείας, ο Γιάννης Ξανθούλης φτιάχνει έναν κόσμο μεταιχμιακό, κάπου μεταξύ φαντασίας και ρεαλισμού, ένα παραμύθι που κρύβει έναν πολύ σκληρό πυρήνα. Είναι πολλά τα στοιχεία που είναι κωμικά, και άλλα τόσα αυτά που είναι σοβαρά. «Είναι ένα αστείο βιβλίο που μπορεί να είναι πάρα πολύ δραματικό, ένα δραματικό βιβλίο που μπορεί να είναι αστείο», εξηγεί ο ίδιος. Η αλήθεια είναι ότι συχνά συναντάμε στο έργο του αυτή την αντίθεση, εδώ όμως γίνεται ακόμα πιο έντονη και πιο ενδιαφέρουσα.
Στο αμέσως προηγούμενο βιβλίο του ονειρεύτηκε τη Σανγκάη, εδώ ονειρεύεται την Ελλάδα όπως την έζησε στα χρόνια της εφηβείας του, φιλτραρισμένη όμως μέσα από την εμπειρία ετών και τη γνώση όσων ακολούθησαν, με την απόσταση που εξασφαλίζει ο χρόνος. Μέσα από τον βίο και την πολιτεία των ηρώων του μυθιστορήματος, την προσπάθειά τους να επιβιώσουν με κάθε κόστος, με τη μικροπολιτική, τους ανώφελους λεονταρισμούς και τις ματαιωμένες ελπίδες, ζωντανεύει μια ιστορική περίοδος δύσκολη, σκοτεινή, όταν η Ελλάδα προσπαθούσε να ορθοποδήσει παρά τα αντικειμενικά εμπόδια, που κάποιες φορές έβαζε και η ίδια στον εαυτό της. Ένα από τα χαρίσματα της «Άλωσης των Αθηνών» είναι ακριβώς ότι δίνει το ιστορικό-κοινωνικό κομμάτι με χιούμορ, χωρίς να μειώνει ούτε στο ελάχιστο τη σοβαρότητα όσων συνέβαιναν.
Πέρα από το χιούμορ, όμως, σε αυτό το μυθιστόρημα είναι έντονο και το αυτοβιογραφικό στοιχείο. Οι μνήμες από τη ζωή του στην επαρχία της Βόρειας Ελλάδας και οι λεπτομέρειες από την έντονη παρατήρηση του οικογενειακού και ευρύτερου κύκλου, η εμμονή στα χρόνια 1959 και 1960, που «σύμφωνα με φήμες και σχόλια εμπειρογνωμόνων οφείλεται στην ψυχωτική αμηχανία ενηλικίωσης που υπέστη» είναι κάποια από τα γνώριμα στοιχεία του συνολικότερου έργου του συγγραφέα, που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο βρίσκουν τον τρόπο να περνούν στους ήρωες και στις ιστορίες του που εδώ και τέσσερις και πλέον δεκαετίες κρατούν συντροφιά στο αναγνωστικό κοινό. Επιπλέον, θέλοντας να δώσει μία άλλη οπτική στον κόσμο που περιγράφει, ο συγγραφέας έχει συμπεριλάβει δικά του σκίτσα που απεικονίζουν τη Ροδόσταμη καθώς και ήρωες του βιβλίου.
Πλέον από τις εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορούν είκοσι τίτλοι από την πλούσια εργογραφία του Γιάννη Ξανθούλη, χαρακτηριστικοί της δυναμικής παρουσίας του στην ελληνική λογοτεχνία. Ανάμεσά τους το «Πεθαμένο λικέρ», ο «Χάρτινος Σεπτέμβρης της καρδιάς μας», η «Εποχή των καφέδων», το «… και ύστερα οι μέλισσες», το «Τανγκό των Χριστουγέννων», το «Ονειρεύτηκα τη Σανγκάη» κ.ά.
Η άλωση των Αθηνών από τις αδερφές Γαργάρα
Εκδόσεις Διόπτρα
Σελ. 472
- Facebook
- Twitter
- E-mail
0