Μπορείτε να φανταστείτε έναν κόσμο όπου τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε καθημερινά, από τα πλαστικά και τα χρώματα έως τα ρούχα και τα δομικά υλικά, θα προέρχονται όλα από ανανεώσιμους, βιολογικούς και εγχώριους φυσικούς πόρους, αντί από ορυκτά καύσιμα;
Έναν κόσμο στον οποίο θα πλένετε τα δόντια σας με ξύλινη οδοντόβουρτσα, θα βάφετε τα νύχια σας με βερνίκι από φύκια και το σπίτι σας θα είναι μονωμένο με φυσικά υλικά. Θα πηγαίνετε με τα πόδια στη δουλειά, φορώντας αθλητικά παπούτσια από υλικά φυτικής προέλευσης, θα μεταφέρετε το μεσημεριανό σας σε βιολογική πλαστική σακούλα και θα το τρώτε με πιρούνι φτιαγμένο από καλαμπόκι. Παράλληλα, οι γεωργοί θα καλλιεργούν τα τρόφιμά μας χρησιμοποιώντας βιολογικά λιπάσματα, τα εργοστάσιά μας θα παράγουν βιώσιμες συσκευασίες από κάνναβη και οι μπαταρίες μας θα χρησιμοποιούν ξυλοπολτό. Κάθε προϊόν και κάθε υλικό θα είναι εξίσου αποτελεσματικό και αξιόπιστο με τα αντίστοιχα προϊόντα και υλικά ορυκτής προέλευσης. Καθένα από αυτά θα είναι από τον σχεδιασμό του κυκλικό και φιλικό προς το κλίμα.
Μπορείτε να οραματιστείτε έναν κόσμο όπου θα τα κάνουμε όλα αυτά, στηρίζοντας παράλληλα τις αγροτικές κοινότητες, παρέχοντας ποιοτικές θέσεις εργασίας και πράσινη ανάπτυξη και μειώνοντας ταυτόχρονα το αποτύπωμα άνθρακα;
Το μέλλον αυτό είναι πολύ πιο κοντά απ’ ό,τι φαντάζεστε. Καλωσορίσατε στη βιο-οικονομία, μια καινοτόμο λύση σε ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε από τα ορυκτά καύσιμα και που πρέπει σύντομα να αφήσουμε πίσω μας. Το 2023 η βιο-οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) συνεισέφερε στην ευρωπαϊκή οικονομία 863 δισ. ευρώ, δηλαδή το 5% του ΑΕΠ της ΕΕ και 17 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Έχει όμως δυνατότητες για πολλά περισσότερα.
Καλωσορίσατε στη βιο-οικονομία, μια καινοτόμο λύση σε ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε από τα ορυκτά καύσιμα και που πρέπει σύντομα να αφήσουμε πίσω μας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε θέση να ηγηθεί στην βιο-οικονομία, σε παγκόσμιο επίπεδο, με «καύσιμο» την επιστήμη και την καινοτομία. Πώς; Βασιζόμενοι στους δικούς μας φυσικούς πόρους και τις δικές μας πρώτες ύλες και με τη στήριξη της ενιαίας μας ευρωπαϊκής αγοράς. Ήδη πάνω από τα δύο τρίτα των κρατών μελών της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να εφαρμόσουν εθνικές στρατηγικές βιο-οικονομίας. Η Ελλάδα έχει θέσει τη βιο-οικονομία ως βασική προτεραιότητα στην εθνική της μακροπρόθεσμη στρατηγική με ορίζοντα το 2050. Θέλουμε να στηρίξουμε ακόμα περισσότερα ρηξικέλευθα επιτεύγματα, ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε το άλμα από την καινοτομία στην ανάπτυξη.
Η νέα στρατηγική της ΕΕ για τη βιο-οικονομία στοχεύει στην ακόμη ισχυρότερη ανάπτυξη του τομέα. Θα συνεργαστούμε με γεωργούς, δασοκόμους και μικρές επιχειρήσεις για να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στο ερευνητικό εργαστήριο και την αγορά και να μετατρέψουμε τις ιδέες σε βιομηχανική πραγματικότητα. Η στρατηγική θα προωθήσει επίσης ένα ισχυρό χρηματοπιστωτικό οικοσύστημα, το οποίο θα συνδυάζει δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Και θα παρέχει ρυθμιστική σαφήνεια, με τη θέσπιση απλών και συνεκτικών κανόνων που επιταχύνουν τις εγκρίσεις για καινοτόμες λύσεις.
Η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει τους επιμέρους κλάδους της βιο-οικονομίας που έχουν τις μεγαλύτερες προοπτικές οικονομικής επέκτασης και περιβαλλοντικού οφέλους. Ωστόσο, η ανάπτυξη αυτή πρέπει να έχει οδηγό τη σταθερή προσήλωση στη βιωσιμότητα. Η διαχείριση των δασών, των εδαφών και άλλων οικοσυστημάτων της Ευρώπης πρέπει να γίνεται με σύνεση και εντός οικολογικών ορίων. Έχουμε το βλέμμα στραμμένο στην πράσινη ανάπτυξη αλλά και σε ένα μέλλον βιώσιμο. Αυτό σημαίνει ότι η βιο-οικονομία πρέπει να καταπολεμά την απώλεια της βιοποικιλότητας και τη ρύπανση.
Γι’ αυτό απαιτείται να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην κυκλικότητα και την καλύτερη χρήση της υπολειμματικής βιομάζας, όπως τα οργανικά απόβλητα ή τα γεωργικά κατάλοιπα (π.χ. το άχυρο δημητριακών ή το πριονίδι). Αντί να απορρίπτονται, τα υλικά αυτά μπορούν να γίνουν λίπασμα για τις καλλιέργειές μας, τροφή για τα ζώα μας ή βάση για την παραγωγή βιοϋλικών. Μπορούμε να μετατρέψουμε τα απόβλητα σε πλούτο, ώστε η Ευρώπη να παράγει μεγαλύτερη αξία, με λιγότερους πρωτογενείς πόρους.
Η βιο-οικονομία μπορεί να δώσει ώθηση στην ευρωπαϊκή ευημερία και να ενισχύσει το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα. Παράλληλα, μπορεί να μειώσει την εξάρτησή μας από ευάλωτες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και την εξάρτηση από τρίτες χώρες για την προμήθεια πρώτων υλών. Για να χτίσουμε τη στρατηγική μας αυτονομία και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή, πρέπει να επενδύσουμε, συμπεριλαμβάνοντας ολόκληρη την κοινωνία, στις αγροτικές μας κοινότητες και περιφέρειες, στο περιβάλλον και τα οικοσυστήματά μας και κυρίως στο μέλλον μας.
Θεωρώ ότι αυτός είναι ένας καθοριστικός πυλώνας του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Σκεφτείτε το: καθώς περιστοιχίζεστε από αναρίθμητα προϊόντα ορυκτής προέλευσης, φανταστείτε μια πιο καθαρή, πιο βιώσιμη και πιο ανθεκτική Ευρώπη!
Γιέσικα Ρούσβαλ
Ευρωπαία Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ανθεκτικότητας των Υδάτων και Ανταγωνιστικής Κυκλικής Οικονομίας
