Στο άκουσμα της «Μέκκας» αυτομάτως το μυαλό μας αναζητά τον μαύρο κύβο που προσκυνούν οι μουσουλμάνοι πιστοί.
Η Μέκκα είναι η πόλη, ο μαύρος κύβος η Κάαμπα και το τέμενος στο οποίο βρίσκεται η Κάαμπα, το Αλ Χαράμ. Η Μέκκα έχει περίπου δύο εκατομμύρια πληθυσμό και βρίσκεται σε μια άγονη κοιλάδα, εβδομήντα χιλιόμετρα από την Ερυθρά Θάλασσα. Η γεωγραφική θέση της Μέκκας αποτελεί τον βασικό προσανατολισμό για την προσευχή όλων των μουσουλμάνων του κόσμου.
Είναι ο γενέθλιος τόπος του Προφήτη Μωάμεθ και ο πυρήνας του Ισλάμ.
Η Μέκκα είναι ήδη μια σημαντική πόλη από την προϊσλαμική εποχή, εκείνη της τζαχιλίγια. Στα αραβικά «τζαχιλίγια» σημαίνει «η εποχή της άγνοιας». Ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Διόδωρος Σικελιώτης (60 – 30 π.Χ) αναφέρει πως η Μέκκα ήταν λατρευτικό κέντρο για τις αραβικές φυλές ενώ ο Πτολεμαίος κατονομάζει την πόλη ως «Μακοράμπα». Εκεί που σήμερα υπάρχει ο κύβος της Κάαμπα υπήρχε το παγανιστικό είδωλο του Θεού Χούμπαλ. Το άγαλμα του Χούμπαλ παρέμεινε στη θέση του μέχρι το 630 μ.Χ, όταν εισέβαλε στην πόλη ο Προφήτης Μωάμεθ με τον στρατό του, την κατέλαβε και κατέστρεψε τα ειδωλολατρικά σύμβολα.
Οι συνεχείς Βυζαντινοπερσικοί πόλεμοι στην Εγγύς Ανατολή ανέκοψαν τα δρομολόγια των καραβανιών και μετέτρεψαν την ασφαλέστερη Μέκκα σε αξιόλογο εμπορικό σταθμό λιβανιού, σμύρνας, αρωματικών φυτών, χρυσού και πιθήκων από την Αφρική, μαργαριταριών από τον Περσικό Κόλπο, μπαχαρικών και υφασμάτων από την Ινδία. Μετά την καταστροφή του Ναού του Σολομώντα αρκετοί Εβραίοι μετανάστευσαν νότια και εγκαταστάθηκαν στη Μέκκα. Έλαβαν αραβικά ονόματα και ίδρυσαν μια σχολή μελέτης του ιερού Νόμου του Ιουδαϊσμού, «Τορά».
Μετά τον θάνατο του Προφήτη Μωάμεθ η Μέκκα πέρασε στην κυριαρχία και τον έλεγχο των χαλιφάτων των Ομεϋαδών και Αββασιδών μέχρι την κατάκτησή της από τον Οθωμανό σουλτάνο Σελίμ Α' το 1517. Αργότερα ο σουλτάνος Μουράτ Δ' ανακαίνισε την Κάαμπα με επένδυση γρανίτη και διακοσμητικούς καλλιγραφικούς στίχους από το Κοράνι αλλά η όψη τόσο της Κάαμπα όσο και της Μέκκας άλλαξαν ριζικά τον 20ο αι. από το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας.
Το προσκύνημα των μουσουλμάνων στη Μέκκα ονομάζεται «Χατζ» και όσοι την επισκέπτονται αποκτάνε τον τίτλο «Χατζής» όπως άλλωστε και οι χριστιανοί όταν πήγαιναν στους Αγίους Τόπους. Το Χατζ είναι μια από τις πέντε βασικές υποχρεώσεις του μουσουλμάνου πιστού αν και εφόσον διαθέτει την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψει μέχρι τη Μέκκα για να προσκυνήσει. * Για πολλούς μουσουλμάνους αποτελεί όνειρο ζωής.
Για το Ισλάμ, ο Αβραάμ (Ιμπραχίμ στα αραβικά) είναι ο πατέρας του μονοθεϊσμού και ο γιός του Ισμαήλ, ο πατέρας των Αράβων. Πιστεύουν πως πατέρας και γιός κατασκεύασαν την Κάαμπα γύρω στο 2.000 π.Χ ενώ πολύ κοντά στον κύβο της Κάαμπα που περιέχει στο εσωτερικό της μια μαύρη πέτρα από μετεωρίτη, βρίσκεται η πηγή Ζεμ Ζεμ. Η σύζυγος του Αβραάμ, Σάρα ζήλευε την Άγαρ με την οποία ο Αβραάμ απέκτησε τον Ισμαήλ. Την έδιωξε από τον καταυλισμό και κείνη αλλόφρων άρχισε να τρέχει μέσα στην έρημο με τον Ισμαήλ στην αγκαλιά της. Ο Θεός τους λυπήθηκε χαρίζοντάς τους μια πηγή που ανέβλυζε δροσερό νερό, την πηγή Ζεμ Ζεμ. Οι μουσουλμάνοι πιστεύουν πως το σημείο της πηγής βρίσκεται δίπλα στην Κάαμπα και κατά τη διάρκεια του προσκυνήματος μιμούνται την πορεία της Άγαρ και του Ισμαήλ.
Περίπου 15 εκατομμύρια πιστοί επισκέπτονται τη Μέκκα ετησίως αφήνοντας έσοδα 100 εκατομμυρίων δολαρίων ενώ οι μη μουσουλμάνοι απαγορεύεται να βρεθούν στη Μέκκα. Η πόλη έχει ζήσει τραγωδίες στο παρελθόν όπως στις 2 Ιουλίου 1990 όταν το σύστημα εξαερισμού μιας σήραγγας πεζών υπολειτούργησε και στοίχισε τις ζωές σε 1.426 άτομα. Επίσης από το 1985 και ύστερα έχει κατεδαφιστεί το 95% των ιστορικών κτιρίων της πόλης όπως εφτά τεμένη που είχαν ανοικοδομηθεί από τις κόρες του Προφήτη Μωάμεθ και τους στενούς συντρόφους του και το σπίτι της πρώτης συζύγου του, Χαντίτζα.
Σε όλα αυτά ανήκει και το οθωμανικό φρούριο που στη θέση του πλέον δεσπόζουν οι ουρανοξύστες του Abraj Al Bait ακριβώς δίπλα στο μεγάλο τέμενος Αλ Χαράμ με την Κάαμπα. Πρόκειται για το τρίτο ψηλότερο κτίριο στον κόσμο μετά τον ουρανοξύστη Χαλίφα στο Ντουμπάι και τον πύργο της Σανγκάης. Διαθέτει κατοικίες για τους επισκέπτες – πιστούς χωρητικότητας 100.000 ατόμων, πεντάστερο ξενοδοχείο, αίθουσα προσευχής 10.000 ατόμων, εμπορικό κέντρο είκοσι ορόφων, ισλαμικό μουσείο, δύο ελικοδρόμια και στην κορυφή του ένα ρολόι. Ο μονάρχης της Σαουδικής Αραβίας Αμπντουλλάχ φιλοδοξεί να υλοποιήσει ένα μεγαλόπνοο έργο επέκτασης του τεμένους Αλ Χαράμ, ώστε η συνολική του έκταση να αγγίξει τα 400.000 τ.μ. και να υποδέχεται 2,5 εκατομμύρια πιστούς, πλήρως κλιματιζόμενο. Το έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2020 και θα στοιχίσει 10,6 δισεκατομμύρια δολάρια, επιβεβαιώνοντας τις μελέτες ότι ο θρησκευτικός τουρισμός είναι ο επικερδέστερος στον τομέα του.
* Οι πέντε στύλοι του Ισλάμ: 1) Χατζ: Το προσκύνημα στη Μέκκα 2) Σαλάτ : η προσευχή με γονυκλισία πέντε φορές ημερησίως 3) Σαχάντα: η ομολογία της πίστεως 4) Ζακάτ: η ετήσια ελεημοσύνη 5) Σαούμ: η νηστεία του Ραμαζανιού.
σχόλια