Όλη η αστική φινέτσα στο βλέμμα και την τέχνη της Έλλης Λαμπέτη

Όλη η αστική φινέτσα στο βλέμμα και την τέχνη της Έλλης Λαμπέτη Facebook Twitter
Το ''Τελευταίο ψέμα'' παρουσίαζε την ιστορία μιας ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας των Αθηνών με την όμορφη κόρη να προσεγγίζει την κατώτερη λαϊκή τάξη μέσω ενός θλιβερού συμβάντος.
0

Το ''Τελευταίο ψέμα'' του 1958 σηματοδότησε τη δεύτερη συνεργασία του σκηνοθέτη Μιχάλη Κακογιάννη με τον συνθέτη Μάνο Χατζιδάκι. Είχε προηγηθεί η θρυλική ''Στέλλα'' το ΄55 με τα τραγούδια που ερμήνευσαν η Μελίνα Μερκούρη, η Σοφία Βέμπο και η Βούλα Ζουμπουλάκη, εδώ όμως είχαμε ένα αμιγώς instrumental soundtrack.

Σαν ένα αστικό μελόδραμα καλλιτεχνικών αξιώσεων με την εύθραυστη ερμηνεία της Έλλης Λαμπέτη, το ''Τελευταίο ψέμα'' παρουσίαζε την ιστορία μιας ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας των Αθηνών με την όμορφη κόρη να προσεγγίζει την κατώτερη λαϊκή τάξη μέσω ενός θλιβερού συμβάντος με θύτη την ίδια της τη μάνα και θύμα τη μεσόκοπη υπηρέτρια τους.

Εάν στη ''Στέλλα'' ο Μάνος Χατζιδάκις είχε κινηθεί σε λαϊκούς δρόμους με την πολύτιμη συμβολή του Βασίλη Τσιτσάνη, εδώ η ιστορία αφορούσε, όπως είπαμε, σε ένα καίριο χτύπημα στη μεγαλοαστική υποκρισία της ανασυντασσόμενης αθηναϊκής κοινωνίας με τον συνθέτη να επιλέγει jazzy ατμόσφαιρες με έντονη τη χρήση των πνευστών.

Στιγμές ορίτζιναλ κινηματογραφικού κάλλους κι αν οι λονδρέζοι κριτικοί παρομοίωσαν τη Λαμπέτη με τη Γκρέτα Γκάρμπο, εγώ εξακολουθώ να πιστεύω πως το ''Τελευταίο ψέμα'' ήταν η πληρέστερη απόπειρα του Κακογιάννη να φτιάξει ένα αστικό μελό στα πρότυπα του Λουκίνο Βισκόντι.

Για να είμαστε ακριβείς, μέσα στο ένα ημίωρο σχεδόν που διαρκεί ολόκληρο το soundtrack, τα μόνα κομμάτια που διασπάνε αυτό το συμπαγές jazzy κλίμα είναι ο ''Λαϊκός χορός'' και το ''Ερωτικό'' με την εκλεπτυσμένη και διακριτική χρήση του μπουζουκιού, καθώς και το υπέροχο ''Δημοτικό'' που χορεύει μεσ' στην ταινία η Έλλη Λαμπέτη. Μία σύνθεση που αρχικά φέρει 100% τη σφραγίδα του αισθαντικού ''κινηματογραφικού'' Χατζιδάκι και προς το τέλος γυρνάει σε πεντοζάλι, συγκεκριμένα σε παραλλαγή του γνωστού παραδοσιακού τραγουδιού ''Μεσ' στου Μαγιού τις μυρωδιές''.

 

Στιγμές ορίτζιναλ κινηματογραφικού κάλλους κι αν οι λονδρέζοι κριτικοί παρομοίωσαν τη Λαμπέτη με τη Γκρέτα Γκάρμπο, εγώ εξακολουθώ να πιστεύω πως το ''Τελευταίο ψέμα'' ήταν η πληρέστερη απόπειρα του Κακογιάννη να φτιάξει ένα αστικό μελό στα πρότυπα του Λουκίνο Βισκόντι.

Η μουσική του Χατζιδάκι γι' αυτή την ταινία δεν είχε δισκογραφηθεί στον καιρό της, αλλά μόλις το 1990 κυκλοφόρησε σε βινύλιο και αργότερα σε cd με την επιμέλεια του Μάκη Δελαπόρτα. Πρόσφατα επανακυκλοφόρησε με καινούργιο εξώφυλλο και τη γραφιστική επιμέλεια του Πέτρου Παράσχη, δυστυχώς όμως χωρίς περαιτέρω στοιχεία για τους μουσικούς που συμμετείχαν στις ηχογραφήσεις.

Όλη η αστική φινέτσα στο βλέμμα και την τέχνη της Έλλης Λαμπέτη Facebook Twitter

Ακόμη και σήμερα πάντως εξακολουθεί να θυμίζει κάποιες αδισκογράφητες μουσικές του Μάνου Χατζιδάκι για το Θέατρο Τέχνης και όχι τις πιο συμβατικές του για το λαϊκό σινεμά των δεκαετιών 1950 και '60.

Όσο για τη Λαμπέτη, έχω την αίσθηση πως ένας χορός της στο αμιγώς ελληνικό ''Δημοτικό'' του Χατζιδάκι, ήταν αρκετός για να επαινεθεί η ερμηνεία της από το διεθνές κοινό και την κριτική!

Και κάτι ακόμη: Στο τελευταίο πεντάλεπτο της ταινίας, η Λαμπέτη μεταβάλλεται από ''μη μου άπτου'' Χλόη σε πονεμένη μάνα, που σέρνεται με το παιδί της νεκρής στην αγκαλιά της ανάμεσα από χιλιάδες πιστούς προσκυνητές της Παναγίας της Τήνου. Το μεγαλείο του Κακογιάννη!

Εικόνες νεορεαλισμού με την κάμερα να χορεύει κυριολεκτικά σε ντοκιμαντερίστικους ρυθμούς, δίνοντας διάσταση ποιητική στην καταγραφή αυτού του ελληνορθόδοξου αυγουστιάτικου φαινομένου.

Κανένα φλατ τηλεοπτικό ρεπορτάζ δε στάθηκε δυνατό μέσα στις επόμενες δεκαετίες να καταστήσει αληθοφανές ή έστω ελκυστικό το προσκύνημα στην Τήνο.

Βλέποντας τη σκηνή του τέλους από το ''Τελευταίο ψέμα'' του Μιχάλη Κακογιάννη με την Έλλη Λαμπέτη ίσως να μη νιώθεις τόσο χριστιανός, όσο σ'το έχουν ''φορέσει'', αλλά σίγουρα μπορείς αμυδρά να καλύψεις βαθύτερες εσωτερικές ανάγκες, εναποθέτοντας πια τις ελπίδες σου για τα πάντα σε ένα...θαύμα!

 
Σαν Σήμερα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

CHECK ΔΕΥΤΕΡΑ «Love Actually»: η συνήθεια που έγινε λατρεία έκλεισε τα 20 χρόνια

Οθόνες / «Love Actually»: Η συνήθεια που έγινε λατρεία έκλεισε τα 20 χρόνια

Σαν σήμερα πριν από είκοσι χρόνια έκανε πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη η λονδρέζικη χριστουγεννιάτικη κομεντί που εξελίχθηκε σε απαραίτητη χριστουγεννιάτικη προβολή για εκατομμύρια σινεφίλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ανέκδοτη συνέντευξη της Αρλέτας: «Το μπαρ το ναυάγιο δεν ήταν μπαρ»

Μουσική / Μια ανέκδοτη συνέντευξη της Αρλέτας: «Το μπαρ το ναυάγιο δεν ήταν μπαρ»

Μια ανέκδοτη συνέντευξη της Αρλέτας στον δημοσιογράφο και ραδιοφωνικό παραγωγό Μιχάλη Γελασάκη το 2009, όπου μιλάει για τον τελευταίο της δίσκο, τα «αδικημένα» τραγούδια της, τους νέους, τους φραγκοφονιάδες της γενιάς της και αφηγείται την ιστορία του τραγουδιού το «Μπαρ το ναυάγιο», που δεν ήταν μπαρ! Δημοσιεύεται στo Lifo.gr για πρώτη φορά, έξι χρόνια μετά τον θάνατό της.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Κάθριν Χέμπορν: Η σταρ των μεγάλων αντιφάσεων

Σαν Σήμερα / Κάθριν Χέπμπορν: Η σταρ των μεγάλων αντιφάσεων

Είκοσι χρόνια μετά τον θάνατό της στις 29 Ιουνίου του 2003 σε ηλικία 96 ετών, η Κάθριν Χέπμπορν παραμένει η εμβληματικότερη κινηματογραφική μορφή αυταπάρνησης και αδιαφορίας για το ασύλληπτης διάρκειας status της, υπονοώντας πως ήταν καταδικασμένη να γίνει, και να πεθάνει, σταρ.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ