«Θέλω να σου κρατάω το χέρι»: Μια παράσταση του Τάσου Ιορδανίδη
Ο Χρήστος Παρίδης παρακολούθησε μια παράσταση και μεταφέρει τις εντυπώσεις του.
ΥΠΗΡΞΕ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ που η θεατρική πιάτσα της Αθήνας απαρτιζόταν από θιάσους καλλιτεχνικών ζευγαριών που βέβαια ήταν και στη ζωή μαζί. Σύζυγοι με παιδιά, που το κοινό είχε αγαπήσει από τον κινηματογράφο και αργότερα από την τηλεόραση. Το φαινόμενο σταδιακά τις τελευταίες δεκαετίες ατόνησε, για διάφορους λόγους. Όχι πάντως καλλιτεχνικούς. Ένα από τα πιο πετυχημένα ζευγάρια στη ζωή και στη σκηνή, που μάλιστα δεν χώρισε ποτέ, ιδιαίτερα προοδευτικοί στις επιλογές τους, ήταν και ο Στέφανος Ληναίος με την Έλλη Φωτίου. Πραγματικά λαοφιλείς μέσω της τηλεόρασης για πολλά χρόνια, με θεατρική στέγη το θέατρο Άλφα επί της Πατησίων, γωνία με Στουρνάρη. Τα χρόνια πέρασαν, το ζεύγος κάποια στιγμή αποσύρθηκε, το θέατρο Άλφα έγινε καλλιτεχνική στέγη για νεότερους. Εδώ και λίγο καιρό την καλλιτεχνική διεύθυνση την έχει αναλάβει ο Τάσος Ιορδανίδης. Ένας ηθοποιός που έχει τολμήσει να ριχτεί στη δύσκολη αρένα του ελεύθερου θεάτρου από νωρίς, δημιουργώντας δικό του θίασο συχνά με απαιτητικό ρεπερτόριο, όχι πάντα εύκολο για το ευρύ κοινό.
Το «Θέλω να σου κρατάω το χέρι» είναι μια γενναιόδωρη συναισθηματικά παράσταση, έχοντας επιστρατεύσει όλα τα αναγκαία εργαλεία μιας σύμβασης μεταξύ θεατών και πρωταγωνιστών.
Ο Ιορδανίδης την τρέχουσα χειμερινή σεζόν διάλεξε για εναρκτήριο έργο στη νέα του καλλιτεχνική στέγη ένα έργο που έγραψε ο ίδιος μέσα στην καραντίνα. Ο τίτλος του «Θέλω να σου κρατάω το χέρι» είναι σαφώς εμπνευσμένος από το γνωστό τραγούδι των Beatles «I want to hold your hand». Διαχρονικό και πολυαγαπημένο, τρυφερό και ολίγον σπαραξικάρδιο, αποτελεί τον ιδανικό τίτλο για ένα ρομαντικό έργο που διαδραματίζεται ανάμεσα σε έναν άντρα και μια γυναίκα. Έργο με αρκετό χιούμορ αλλά και έντονες δραματικές κορυφώσεις, επιδιώκει και πετυχαίνει την ανάγλυφη ανατομία των αδιεξόδων ανάμεσα στα δύο φύλα.
Η δράση εξελίσσεται μέσα σε ένα φτηνό ξενοδοχείο ημιδιαμονής από αυτά όπου συναντιούνται άστεγα ζευγάρια για τις ερωτικές τους συνευρέσεις. Ένας άντρας που μένει εκεί, γιατί βρίσκεται σε διάσταση από τη γυναίκα του, και μια γυναίκα που θέλει να αποδράσει από τον μάλλον αποτυχημένο και νοσηρό γάμο της. Δεν μαθαίνουμε ποτέ τα ονόματά τους. Μεταξύ τους έχουν κάνει μια συμφωνία, να συναντιούνται σε τακτά διαστήματα –έχουν ορίσει εκ των προτέρων 10 συναντήσεις– και να κάνουν ανώνυμο έρωτα μακριά από τους νόμιμους συντρόφους τους, χωρίς άλλες δεσμεύσεις. Μόνο απενοχοποιημένο σεξ. Σταδιακά μαθαίνουμε τα πάντα γι' αυτούς. Καθώς εξελίσσεται η ιστορία μεταξύ τους, συμβαίνει κάτι πολύ σύνηθες, δηλαδή ότι οι άνθρωποι έχουν πάντα ανάγκη να μιλάνε, να εξομολογούνται και τα πιο μύχια μυστικά τους όποτε τους δίνεται η ευκαιρία, να ξεφουρνίζουν τα εσώψυχά τους με τη μεγαλύτερη ευκολία μπροστά σε αγνώστους. Ή και λιγότερο αγνώστους, με την ευκολία της χρονικής απόστασης από τα γεγονότα.
Παρακολουθούμε λοιπόν τους δυο τους: η γυναίκα, πιο εξωστρεφής, αποκαλύπτει πολύ περισσότερα σε σχέση με τον άντρα, ο οποίος είναι κάπως πιο συγκρατημένος και στωικός. Συχνά χαρίζει και γέλιο με τις ατάκες του. Το κουβάρι των δύο ζωών ξετυλίγεται μπροστά μας μέχρι που σπάει και ξεσπάει σε ένα παραλήρημα. Κι εκεί για πρώτη φορά, μετά από ένα χαλαρό αλλά συγχρόνως ανταγωνιστικό παιχνίδι λεκτικών αντεγκλήσεων, ο άντρας ξεσκεπάζεται. Ο μειλίχιος και ευφυολόγος χιουμορίστας εκρήγνυται, πιάνεται από μια αφορμή να πει κι αυτός τη δική του αλήθεια, να κάνει το παράπονό του οργή, να εκραγεί γιατί ζει μια κατάσταση που τον έχει φέρει στο απροχώρητο, στο «μη περαιτέρω», που λένε. Αποκαλύπτονται οι λόγοι για τους οποίους έχει εγκαταλείψει σπίτι, γυναίκα και παιδί και ζει απομονωμένος σε ένα ξενοδοχείο όπου από παντού ακούγονται κραυγές ηδονής, άλλοτε αληθινές και άλλοτε από πορνό βίντεο. Ζει ινκόγκνιτο γιατί δεν έχει αποκαλύψει στο παιδί του την αλήθεια. Εκείνο ξέρει ότι ο πατέρας του έχει μεταναστεύσει για επαγγελματικούς λόγους στην Αγγλία. Τη βραδιά που παρακολούθησα την παράσταση το κοινό ξέσπασε σε αυθόρμητο χειροκρότημα όταν ο άντρας περιγράφει μια επίσκεψή του στη μάνα του, σε μια συνάντηση ήττας και απόγνωσης. Σκέφτηκα ότι αρκετοί άντρες-οικογενειάρχες θα έχουν αισθανθεί ανάλογα τα τελευταία χρόνια.
Η γυναίκα, ομιλητικότατη, σχεδόν φλύαρη, ψυχρή αλλά και βαθιά πληγωμένη, δείχνει μέσα από τα δικά της τα λεγόμενα ότι εκείνη κρατάει τα ηνία της οικογένειας. Διαθέτει μια αυτοπεποίθηση και μια ψυχραιμία, όπως μια ολόκληρη γενιά γυναικών τα έχει αποκτήσει και κατακτήσει, επιβάλλοντας ένα είδος σιδηρού προσωπείου και καλλιεργώντας μια ισχυρή προσωπικότητα, πετυχαίνοντας ενίοτε και την υποταγή των αρσενικών. Είναι άραγε αυτή η περίπτωση της νέας γυναίκας και μητέρας που βλέπουμε στη σκηνή κατά τη διάρκεια των «παράνομων» επισκέψεών της στο δωμάτιο του πρόσκαιρου εραστή της;
Ο Τάσος Ιορδανίδης έγραψε ένα βαθιά εξομολογητικό έργο για τις σχέσεις, για την εποχή μας, για τον αστικό μας πολιτισμό, για τη βαθιά ανάγκη να αγαπηθούνε οι άνθρωποι με ενσυναίσθηση ο ένας για τον άλλον. Για τον αιώνιο ανταγωνισμό ανάμεσα στα δύο φύλα, για τις μικροπρέπειες και τις ασυντόνιστες συνδιαλλαγές μεταξύ φίλων, εραστών, συζύγων που κατακρημνίζουν τα πάντα όταν ο εγωισμός δεν αφήνει να ακούσουν ο ένας τον άλλον, απαξιώνοντας και μη δίνοντας τη σημασία που αποζητά ο άλλος. Σε μια εποχή που όλοι οι κοινωνικοί κώδικες επαναξετάζονται, που τα δικαιώματα των γυναικών επιτακτικά ζητούν απόλυτη κανονικοποίηση, ένα έργο τόσο ρεαλιστικό –με έναν τρόπο τόσο «ελληνικό»– έρχεται και προσγειώνει το κοινό που το παρακολουθεί σε μια απτή πραγματικότητα που αντί να σοκάρει απελευθερώνει. Απελευθερώνει αισθήματα, πικρές διαπιστώσεις, κοινές παραδοχές. Και καταλύει ρόλους, του ακλόνητου άντρα και της ευάλωτης γυναίκας. Οι δυο χαρακτήρες του έργου (ακόμα και αν εμπεριέχουν μεγάλο ποσοστό βιωμένων καταστάσεων, κατά δήλωση του συγγραφέα) είναι σαν κομπάρσοι στο χάος της μεγάλης και ανώνυμης πόλης. Μαριονέτες των οποίων τα νήματα κινεί η ίδια τους η εγωπάθεια. Μέχρι να καταλάβουν ότι δεν πάει άλλο, ότι το ταξίδι είναι πολύ σύντομο και ιδιαίτερα επίφοβο να το κάνεις μόνος ή μόνη. Αλλά το καταλαβαίνουν; Το φινάλε του έργου, αν και κάτω από τους ευφρόσυνους και ξεσηκωτικούς ήχους του τραγουδιού των Σκαθαριών, σου αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση. Θέλεις ή μάλλον έχεις ανάγκη από ένα happy end, αλλά όπως η ζωή συχνά σου το στερεί, έτσι και το έργο του Ιορδανίδη δεν ξέρεις απόλυτα αν σου το προσφέρει. Φεύγεις με την αμφιβολία, αλλά συγχρόνως εξιλεωμένος που οι δύο άνθρωποι στη σκηνή, ο άντρας και η γυναίκα, είχαν την ευκαιρία να αποκαλυφθούν πλήρως, να απογυμνωθούν από όλα τα κίβδηλα μπιχλιμπίδια των οποίων η παραπλανητική λάμψη θάμπωνε την αντίληψή τους. Και που ως κοινό είχες την τύχη να είσαι μάρτυρας μιας τέτοιας αποκαθήλωσης.
Ως ηθοποιός ο Ιορδανίδης, πατώντας επάνω στον ρόλο που πριν λίγα χρόνια αποτέλεσε τη μεγάλη του προσωπική επιτυχία στον «Πατέρα» του Στρίντμπεργκ (στην άκρως ελληνοκεντρική διασκευή/μεταγραφή του Βασίλη Μπισμπίκη), όπου είχε επίσης ερμηνεύσει έναν απελπισμένο άντρα/ σύζυγο/πατέρα που οδηγούνταν κατευθείαν στην καταστροφή, μεταπήδησε σε μια πολύ πιο προσωπική και ιδανική για τον ίδιο εκδοχή του λαβωμένου άντρα. Ακόμα πιο τρυφερή, πιο ανθρώπινη, πιο αναγνωρίσιμη. Σαν ένα μεγάλο παιδί (καθώς οι Έλληνες πάντα αργούν να ενηλικιωθούν, πολλοί μάλιστα δεν ενηλικιώνονται ποτέ), παραθέτει μια μετεφηβική ευαισθησία που συγκινεί.
Δίπλα του, η Θάλεια Ματίκα συμπρωταγωνιστεί συμπληρώνοντας με την καθάρια ερμηνεία της μια παράσταση συγκρουσιακή, ώρες-ώρες σπαραχτική αλλά καθόλου μελό. Ίσως γιατί μιμείται με απενοχοποιημένη ειλικρίνεια τη ζωή. Κι αν ακόμα η τρομερή μεταξύ τους χημεία «προδίδει» ότι οι δυο τους είναι ζευγάρι και στην πραγματική ζωή, εκείνη σαρώνει με τον τρόπο της –και τους τρόπους της γυναίκας που υποδύεται– τη σκηνή, ενώ η ισχυρογνωμοσύνη της, η βεβαιότητά της για όλα, σχεδόν τρομάζει. Η εξέλιξη του ρόλου μέσα στο έργο δεν της χαρίζει τα πάντα εντέλει, κάμπτεται κι αυτή από τις περιστάσεις της ζωής της. Τσαλαβουτάει μέσα στην αλαζονεία της αυτοπεποίθησής της μέχρι να λερωθεί το άσπιλό της προσωπείο γιατί δεν θέλει, αρνείται να παραδεχτεί την απόλυτη μοναξιά της ακόμα κι όταν η «νίκη» της μοιάζει εντελώς μάταιη. Καθώς υπογράφει τη σκηνοθεσία, δεν μπορεί παρά να της αναγνωρίσει κανείς τόσο την αυτοσαρκαστική διάθεση όσο και την αλάνθαστη σύμπλευση με τον άντρα.
Το «Θέλω να σου κρατάω το χέρι» είναι μια γενναιόδωρη συναισθηματικά παράσταση, έχοντας επιστρατεύσει όλα τα αναγκαία εργαλεία μιας σύμβασης μεταξύ θεατών και πρωταγωνιστών. Καιρό είχαμε να δούμε ένα ζευγάρι στη ζωή και στη σκηνή να παρουσιάζει ένα τόσο ζωντανό θέαμα που να συνομιλεί τόσο πετυχημένα με την πλατεία. Ίσως γιατί η συνθήκη έχει γενικώς εκλείψει. Ως εκ τούτου, συμπερασματικά το θέατρο των Ληναίου-Φωτίου βρίσκεται σε ιδανικά χέρια, που θα συνεχίσουν την εποικοδομητική πορεία που κάποτε ξεκίνησαν εκείνοι στο αθηναϊκό off-Broadway.
«Θέλω να σου κρατάω το χέρι» του Τάσου Ιορδανίδη
Σκηνοθεσία - μουσική επιμέλεια: Θάλεια Ματίκα
Σκηνικά - κοστούμια: Ηλένια Δουλαδήρη
Φωτισμοί: Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη
Παίζουν: Τάσος Ιορδανίδης, Θάλεια Ματίκα
ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΦΑ - ΛΗΝΑΙΟΣ-ΦΩΤΙΟΥ
28ης Οκτωβρίου 37, Αθήνα 104 32, τηλ.: 210-5201828
Διάρκεια παράστασης: 90’
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 19:00
έως και την Κυριακή 29 Μαΐου
- Facebook
- Twitter
- E-mail
0