Έβλεπα πριν λίγο καιρό το ντοκιμαντέρ του Αυγερόπουλου για την Γκάνα. Το ντοκιμαντέρ «Άνθρωποι και Αριθμοί» παρουσιάζει την αντίθεση ανάμεσα στην αναπτυσσόμενη οικονομία της χώρας (σ.σ Μια από τις 20 ταχύτερα αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου) και τις ελλείψεις παροχών από την πλευρά του κράτους. Μερικές από αυτές τις ελλείψεις: 4.000 σχολεία δεν έχουν κτίρια και οι μαθητές κάνουν μάθημα κάτω από τα δέντρα, 1 γιατρός αντιστοιχεί για 161.000 κατοίκους, οι μικροκαλλιεργητές έχουν αφεθεί στην τύχη τους.
Μερικές επισημάνσεις για τις οποίες θεωρώ ότι ο δημοσιογράφος κάνει όντως ντοκιμαντέρ και μάλιστα με σοβαρό τρόπο:
1.
Απουσία ναρκισσισμού
Πόσες φορές εμφανίζεται η εικόνα του δημοσιογράφου στην οθόνη; Καμία. Εκμεταλλεύεται μέχρι και το τελευταίο δευτερόλεπτο για να δώσει εικόνα της περιοχής, να πάρει συνεντεύξεις από τους κατοίκους και τα μέλη της Action Aid, να παραθέσει στοιχεία της έρευνας του. Από την άλλη η στάση του αυτή δείχνει ότι το θέμα έχει προτεραιότητα και μετά αυτός. Το βάζω νούμερο ένα γιατί στην τηλεόραση μετράει (και κοστολογείται) μέχρι και το τελευταίο δευτερόλεπτο που έχεις στην διάθεση σου.
2.
Έρευνα
Ο Αυγερόπουλος είναι διαβασμένος σχετικά με το θέμα που παρουσιάζει. Παραθέτει στοιχεία κατά την διάρκεια του ρεπορτάζ, ξέρει με ποιους θα μιλήσει και τι ακριβώς θα ρωτήσει. Ρωτάει για να πάρει απαντήσεις και όχι για να κάνει τον έξυπνο.
3.
Απουσία εκδήλωσης υπερβολικών συναισθημάτων απο την πλευρά του δημοσιογράφου
Είναι ο φορέας που μεταφέρει την είδηση στους τηλεθεατές. Οφείλει να το κάνει αν όχι με ψυχρό τουλάχιστον με ψύχραιμο τρόπο. Φαντάζεστε κάθε φορά να τον βλέπαμε να αγκαλιάζει τα παιδάκια με βουρκωμένα μάτια που δεν έχουν σχολείο, να έπιανε το κεφάλι του όταν οι γιατροί του έλεγαν για τις ελλείψεις προσωπικού, να βλέπαμε το τσαντισμένο βλέμμα του κάθε φορά που ένας μικροκαλλιεργητής του έλεγε ότι το κράτος τον έχει αφήσει στην τύχη του; Τότε δεν θα ήταν ντοκιμαντέρ αλλά ένα ταξίδι-σαπουνόπερα.
4.
Η μουσική είναι διακριτική- Επιλογή φυσικών ήχων
Στο ντοκιμαντέρ την μουσική, η οποία ακούγεται ελάχιστες φορές , έχει γράψει ο Γιάννης Παξεβάνης. Συνοδεύει διακριτικά κάποια πλάνα. Στα εξωτερικά γυρίσματα ακούγονται οι φυσικοί ήχοι. Φανταστείτε αυτό το ντοκιμαντέρ ντυμένο με διάφορες ακόμα και σούπερ μουσικές. Ένας Bob Marley εδώ που είναι συγκεντρωμένα τα παιδάκια, ένας David Bowie εκεί που ανατέλλει ο ήλιος, «Να βάλω και καμιά Cesaria Evora εδώ με τα δέντρα;» Και δεν βάζεις τσάμπα είναι! Τότε θα έπρεπε να πέσει και η επωνυμία του τουριστικού πρακτορείου στην οθόνη για να δέσει το γλυκό.
5.
Απουσία της σχολής MTV
Φανταστείτε ένα ντοκιμαντέρ με βουτιές της κάμερας, «παγωμένα» πλάνα (σ.σ Με Bob Marley μουσική υπόκρουση στην Αφρικανή που μεταφέρει το δέμα στο κεφάλι), καμιά Amy Winehouse καθώς διέσχιζε το «περίεργο» στενό και ένα ιλιγγιώδες τρεχαλητό της κάμερας αλά Blair Witch Project κάθε φορά που θα αισθανόταν ότι κινδυνεύει. Τότε δεν θα ήταν ντοκιμαντέρ αλλά εισαγωγή για ριάλιτι.
Επίλογος: Όσοι θέλουν να πάρουν μια κάμερα και να πάνε στην Αφρική ας το κάνουν. Τους παρακαλούμε όμως να μην ονομάζουν αυτό που κάνουν «ντοκιμαντέρ» διότι το ντοκιμαντέρ έχει πίσω του έρευνα, σκληρή δουλειά, ιδέες, γνώσεις και δεν γίνεται στο πόδι. Θέλουν να το ονομάσουν «Ταξίδι ευαισθητοποίησης του κόσμου»; Ας το ονομάσουν έτσι. Θέλουν να το ονομάσουν «Τουριστική περιήγηση με λίγο από όλα»; Και αυτό καλό είναι. Θέλουν να το πουν «Η ταινία μου από την Αφρική»; Μια χαρά. Τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα ελάχιστοι κάνουν και αυτοί φυσικά είναι δημοσιογράφοι. Και πάλι καλά να λέμε που υπάρχουν και αυτοί.
σχόλια