Βάλαμε τις προάλλες στο LIFO.gr το προεκλογικό σποτάκι που έφτιαξε η κινηματογραφική συμμορία tiiinewzfilms (με 0 ευρώ) για να υποστηρίξει την ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Μπορούσα να φανταστώ ότι σε κάποιον μπορεί να μην άρεσε το στυλ, όμως με τεράστια έκπληξη διαπίστωσα πως το σποτάκι κατηγορήθηκε από διάφορους για διάφορα πράγματα: Σεξισμό, ρατσισμό, εθνικισμό, ακόμα και αντισημιτισμό.
Δεν είμαι ΑΝΤΑΡΣΥΑ αλλά ξέρω καλά το πόσο μη σεξιστική/ρατσιστική/εθνικιστική πολιτική έχει - πρόκειται για κόμμα με εξαιρετικά προχωρημένες απόψεις στα θέματα των δικαιωμάτων των γυναικών, των γκέι κλπ.
Προσπάθησα να καταλάβω τι ήταν αυτό που ενόχλησε. Να τρία παραδείγματα:
Στη φεμινιστική κριτική των Καμμένων Σουτιέν («Συμμαχικός μισογυνισμός προ εκλογών») διαβάζουμε:
Πόσες εικόνες είχε να διαλέξει για να δείξει τον εγκλωβισμό και τη βία η ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Προφανώς την εξής μία, την πλέον οικεία στην ελληνική κοινωνία: αυτήν της έμφυλης βίας, της βίας κατά των γυναικών, η οποία βγήκε ανελέητα αβίαστα στο 'προοδευτικό' κόμμα που ασχολείται τόσο με τα φύλα και το ταξικό. Απαίσια, φρικιαστικά οικεία εικόνα, που προκαλεί εσωτερικό χειροκρότημα στην πατριαρχία για την επιβεβαίωση όλων όσων ξέρουμε από τα μικράτα μας.
Ταυτόχρονα, όμως, μια εικόνα πολύ μακριά από τις προσωπικά βιώματα αυτών που φαίνεται να ταυτίζονται ή που καλούνται να ταυτιστούν μαζί της. Πρόκειται για την οικειοποίηση των πραγματικών εμπειριών μεταναστριών κυρίως γυναικών, οι οποίες βιώνουν/έχουν βιώσει εμπορία προσώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Μια εμπειρία πολύ μακριά από εκείνη των περισσότερων ελλην@ ψηφοφόρ@, οι οποί@ καλούνται να ταυτιστούν με κίνητρο τάχα την επανάσταση. (...)
Σε όλο το σποτ, οι γυναίκες δεν φαίνονται να μιλούν πουθενά. Δεν είναι ενεργά υποκείμενα. Είναι πάντα σιωπηλές και αδρανείς. Μια ξεφεύγει και τη βλέπουμε σε ένα αυτοκίνητο, το οποίο δεν οδηγά η ίδια. Η αυτενέργειά της είναι ανύπαρκτη στην εικόνα. Προφανώς, και η αυτενέργεια του έλληνα ψηφοφόρου περιορίζεται στην άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος. Το αυτοκίνητο, όπως και τη χώρα, θεωρείται πάντα αυτονόητο πως θα το οδηγούν άλλοι. (...)
Στο "Το σποτ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ως σημειολογική πύκνωση του εθνικισμού, του σεξισμού και του αντισημιτισμού της" διαβάζουμε:
Είναι προσβλητικό για όσ@ς έχουν υποστεί βιασμό ή σεξουαλική κακοποίηση να γίνεται η τραυματική τους εμπειρία, εργαλείο πολιτικής προπαγάνδας για άσχετα θέματα και χωρίς καν βιωματικό υπόβαθρο από αυτούς που έφτιαξαν το συγκεκριμένο spot. Πόσο μάλλον όταν μια σκηνή σεξιστικής βίας αναπαρίσταται με τρόπο που να προσελκύει το ερωτικό βλέμμα του κοινού, με μια σκηνοθεσία που σεξουαλικοποιει κυρίως τα σώματα των γυναικών αλλά και του άντρα ηθοποιού, δείχνοντας τα θύματα να μιλούν με νηφάλιο και ήρεμο τρόπο με το θύτη. Το να γίνεται μια διαστρεβλωμένη αναπαράσταση τέτοιων σκηνών με τραυματικό φορτίο είναι μια ακόμα στιγμή βίας στα άτομα που έχουν υποστεί κακοποίηση. (...)
Μετά την αφίσα με παραπομπές στην εθνοκάθαρση του '21 μάλλον το επιτελείο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ κατάλαβε ότι πρέπει να ακολουθήσει μια αισθητική "μακελειό" για να μαζέψει κάνα ψηφαλάκι... Δε μας κάνει ιδιαίτερα εντύπωση αυτό, γιατί προέρχεται από ανοιχτούς και περήφανους αντισημίτες, που δε χάνουν την ευκαιρία να δείξουν το μίσος τους ενάντια στον σιωνισμό, τους Εβραίους γενικά και το Ισραήλ. (...)
Και τέλος, μεταξύ των άλλων αντιδράσεων, η Άννα Κουρουπού έγραψε για το «εκλογικό trafficking της ΑΝΤΑΡΣΥΑ» στο Protagon (αφήνοντας να εννοηθεί πως μόνο οι άμεσα εμπλεκόμενοι μπορούν να αγγίζουν το θέμα του τράφικινγκ):
Είδα το προεκλογικό σποτ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ειλικρινά ανατρίχιασα. Μου ήρθε εμετική διάθεση. Όχι επειδή μου θύμισαν το μίζερο της ζωής μου, αλλά η καπήλευση ενός τόσο ευαίσθητου θέματος με στόχο την άγρα ψήφων, είναι το λιγότερο κατάπτυστο. (...) Πώς το βρήκα; Ανάλγητο, ξεδιάντροπο, απρόσωπο. Δεν φοράει καν μάσκα. Σε φτύνει στα μούτρα. Είπα να μην ασχοληθώ με τα πολιτικά. Κατέχω θεσμικό ρόλο σε ένα σωματείο που αφορά ανθρώπινα δικαιώματα και δεν μου επιτρέπεται να παίρνω προσωπική πολιτική θέση. Λίγο δύσκολο. (...) Στο δε τελείωμα με τη φράση «διαλέγουμε τον δρόμο της ανατροπής», τι μήνυμα προσπαθεί να δώσει ο ποιητής; Γνωρίζουν οι υπεύθυνοι πως τα θύματα πώλησης σαρκός, σχεδον όλα είναι κατεστραμμένα; Γνωρίζουν πόσο χρήμα μαύρο διακινείται από το ξέσκισμα ψυχών, από «ανθρώπους» που γνωρίζουν πολύ καλά τι ξεσκίζουν; Και δεν αναφέρομαι μόνο στους πωλητές. Οι αγοραστές είναι πιο επικίνδυνοι για τον απλούστατο λόγο ότι κινούνται δίπλα σας. Αγκαλιάζουν τα παιδιά σας και τα φιλούν. Τις γυναίκες τους και πολλές φορές και τις δικές σας. (...)
Είναι πάντως ενδιαφέρον -και χρήσιμο- ότι άνοιξε μια κουβέντα για το trafficking στην προεκλογική καμπάνια, έστω κι αν βρέθηκε να τα «ακούει» ένα απ' τα λίγα κόμματα που έχει ψηλά στην ατζέντα του το θέμα της καταπολέμησης του προβλήματος.
Οι δημιουργοί του βίντεο, μετά τις αντιδράσεις, έγραψαν το παρακάτω:
Λίγα λόγια για το spot της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (Σεπτέμβρης 2015)
// Αντί ανακοίνωσης
Με αφορμή την κουβέντα που έχει ανοίξει γύρω από το προεκλογικό σποτ που δημιουργήσαμε ως Άτυπη Κινηματογραφική Συμμορία tiiinewzfilms για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και την εκλογική συνεργασία με ΕΕΚ και ανένταχτους-ες αγωνιστές-τριες της Αριστεράς, θεωρούμε ότι είναι καλή ευκαιρία να αποτυπώσουμε κάποιες σκέψεις μας.
Όπως στις ευρωεκλογές του 2014 και τις βουλευτικές του Γενάρη του 2015, έτσι και τώρα νιώσαμε την ανάγκη να συνεισφέρουμε στην άνιση προεκλογική μάχη που δίνει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ (χωρίς κρατική επιχορήγηση, χωρίς κάλυψη από κανάλια, χωρίς πολιτικούς αστέρες). Έτσι, με τη βοήθεια συντρόφων προσπαθήσαμε με μηδενικό κόστος να φτιάξουμε ένα spot που θα πάει τη φωνή της αντικαπιταλιστικής αριστεράς σε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο. Αν για κάτι είμαστε χαρούμενοι, δεν είναι ο μεγάλος αριθμός views που έχει πετύχει το video, αλλά για το ότι καταφέρνει να ανοίξει συζητήσεις τόσο γύρω από τις θέσεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και γύρω από τα ζητήματα του σεξισμού, του trafficking κλπ.
Αξίζει, λοιπόν, να ξεκαθαρίσουμε τα εξής:
- Το spot φτιάχτηκε πρωτοβουλιακά από την ΑΚΣ tiiinewzfilms και δεν υπογράφεται επίσημα από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Μάλιστα, το video έχει ανέβει από το κανάλι μας κ όχι από το antarsyavideos. Χαιρόμαστε όταν σύντροφοι κ συντρόφισσες υιοθετούν τις δουλειές μας και τις προωθούν, κρίνοντας πως βοηθάνε το όλο εγχείρημα. Έγκριση από κάποιο εσωτερικό όργανο δεν πήραμε, αλλά ούτε και ζητήσαμε. Από το 2006 που η ομάδα μας έκανε τα πρώτα της άχαρα κινηματογραφικά βήματα, διατηρούμε το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση και αναλαμβάνουμε πλήρως την ευθύνη για τα έργα μας.
- Το spot δεν αποτελεί παρουσίαση θέσεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αυτό είναι δουλειά του επίσημου 10λεπτου. Προσπαθήσαμε να δώσουμε το στίγμα της εξόδου από τη φυλακή του ευρώ και της ΕΕ, αλλά και της σύγκρουσης με κάθε καταπιεστή, που μπορεί να έρθει όταν σπάσεις το φόβο του «και πού νομίζεις ότι θα πας;»
- Δεχόμαστε κάθε κριτική καλοπροαίρετη ή κακοπροαίρετη, εσωτερική ή εξωτερική, βάσιμη ή αβάσιμη, τίμια ή κακόβουλη με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Εξαιρώντας τις απειλές από ναζήδες, ακούμε με προσοχή κάθε επιχείρημα κ κάθε σκέψη.Αναφορικά με το σενάριο, αν και οι ερμηνείες μπορούν να ποικίλουν, ίσως έχει αξία να ξεκαθαριστεί η δική μας αφήγηση:
Οι κοπέλες είναι θύματα trafficking και σε καμιά περίπτωση δεν συναινούν στον εγκλεισμό τους. Το βασικό θέμα του spot είναι ο εγκλεισμός και η ελευθερία μόλις νικήσεις το φόβο. Επίσης, δεν συμβολίζουν την «καημένη Ελλάδα» που δέχεται την εκμετάλλευση της «κακής Γερμανίας», αλλά τις εργατικές τάξεις της Ευρώπης. Άρα κάθε ταύτιση με στείρα πατριωτικά μηνύματα είναι τουλάχιστον άστοχη, ειδικά σε μια περίοδο που πρόσφυγες πνίγονται στις ελληνικές θάλασσες και γύρω μας στήνονται θολά πατριωτικά μέτωπα. Τέλος, κανείς δεν «απελευθερώνει» την κοπέλα. Η πρωταγωνίστρια επιλέγει να υψώσει ανάστημα υπονοώντας ότι θα συγκρουστεί. Δεν έχει ανάγκη από σωτήρες, ούτε υπονοούμε πως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ σώζει.
- Τη θεματολογία του spot την επιλέξαμε χωρίς να ρωτήσουμε κάποιον επίδοξο ή κατά φαντασία εργολάβο του κινήματος που με ιδιοκτησιακή λογική χορηγεί άδειες συγγραφής σεναρίων. Όπως κ στις ταινίες μας, λειτουργούμε με κριτήριο την ελεύθερη έκφραση και σε αυτό δεν κάνουμε βήμα πίσω. Ξανατονίζουμε πως κάθε κριτική για πιθανούς αδέξιους χειρισμούς είναι ευπρόσδεκτη και προς μελέτη, ακόμα κ από τους super μάχιμους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ασκούν πιέσεις σε sites του χώρου για να κατεβάσουν το video.
- Το spot έχει για μας 100% αντισεξιστικό απελευθερωτικό χαρακτήρα και ίσως είναι δύσκολο να πείσουμε όποιον/α έχει a priori αποφασίσει/πιστέψει για το αντίθετο. Τουλάχιστον αυτός ήταν ο σκοπός μας, κι αν κρίνουμε από την αποδοχή που είχε σε πραγματικές γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση, μάλλον το μήνυμα αυτό γινόταν εύκολα εμφανές. Ως μονάδες λογικά δεν έχουμε λήξει τα πάντα μέσα μας γύρω από το ζήτημα του σεξισμού, ωστόσο θέλουμε να πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε σε τροχιά. Εκεί που θα συμφωνούσαμε όλοι κ όλες είναι πως το spot ανοίγει μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα κ θα ήταν προωθητικό η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που έχει άποψη και αγώνες για τα θέματα αυτά, να πάρει πρωτοβουλίες για τη διοργάνωση τοπικών εκδηλώσεων για το σεξισμό κ την έμφυλη καταπίεση.
- Όλες οι κριτικές είναι καλοδεχούμενες, όπως είπαμε και παραπάνω, όπως και όλες οι ερμηνείες. Το να χρησιμοποιούνται όμως οι ερμηνείες για να «χτυπήσουν» την ίδια την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, δηλαδή εκείνο το τμήμα της αριστεράς που έχει την πιο ξεκάθαρη στάση σε θέματα φύλου, LGBTQ δικαιωμάτων, αντισεξισμού, είναι απλώς προβοκατόρικο. Καθεμιά και καθένας είναι ελεύθερος να ψηφίσει ότι θέλει και να δικαιολογήσει την ψήφο του όπως θέλει, όχι όμως να χρησιμοποιεί την «ερμηνεία» του σποτ για να το κάνει. Τέλος, το να αναπαράγεται μια λογική ότι «η ΑΝΤΑΡΣΥΑ εκμεταλλεύεται τα θύματα trafficking» για να περάσει το μήνυμά της είναι απαράδεκτο! Ειδικά όταν το spot μιλά για την αποδέσμευση από την Ε.Ε., η πολιτική της οποίας έχει οδηγήσει εκατομμύρια γυναίκες σε εξαναγκαστική πορνεία. Λίγη επίγνωση του τι λέγεται δεν βλάπτει ..
Δεν θέλουμε να υποτιμήσουμε κανένα ζήτημα, ούτε να μπούμε στη λογική ιεράρχησης των μαχών. Και σε αυτές τις εκλογές κρίνονται πολλά, όπως όλοι/ες μας θα κριθούμε στους αγώνες που έρχονται. Στην τελική γνωρίζουμε πως τα κινηματογραφικά μας όνειρα θα πάρουν εκδίκηση όταν θα έχουμε να αφηγηθούμε νίκες στους αγώνες μας, όταν η κοινωνική απελευθέρωση θα δίνει χώρο και έμπνευση στους δημιουργούς για ελευθερία στην έκφραση.
17.09.15
Άτυπη κινηματογραφική συμμορία tiiinewzfilms
www.tnfilms.gr
σχόλια