Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Edward Hopper. Ένα μικρό αγόρι, κοιτάει τη θάλασσα, 23 Οκτωβρίου 1891, όταν ο Hopper ήταν 9 ετών. The Arthayer R. Sanborn Hopper Collection Trust.
2

Ο Πικάσο ολοκλήρωσε τις Δεσποινίδες της Αβινιόν ( 1907) στα 26 του, ο Νταλί την Εμμονή της Μνήμης (1931) στα 27 και ο Μιχαήλ Άγγελος αποκάλυψε τον Δαβίδ του όταν ήταν 29. Τρία αριστουργήματα που ολοκληρώθηκαν πριν οι  δημιουργοί τους γίνουν τριάντα ετών. Πώς αυτοί οι δημιουργοί ολοκλήρωσαν αυτά τα αριστουργήματα σε τόσο νεαρή ηλικία; Αν το ταλέντο είναι το πρώτο σκέλος της απάντησης, το γεγονός ότι όλοι τους ξεκίνησαν την ενασχόλησή τους με την τέχνη νωρίς είναι σίγουρα το δεύτερο. Παρουσιάζουμε επτά έργα σπουδαίων καλλιτεχνών που δημιούργησαν σε νεαρή ηλικία. 

Albrecht Dürer,

Αυτοπορτρέτο σε ηλικία 13 ετών, (1484)

 

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Albrecht Dürer, Αυτοπορτρέτο σε ηλικία 13 ετών, 1484. Εικόνα από τη Wikimedia Commons.


Ο Dürer στα 28 του ζωγράφισε το πιο διάσημο αυτοπορτρέτο του -ένα έργο που παρουσιάζει τον καλλιτέχνη με πλούσιο γούνινο παλτό και με μακριά μαλλιά να κρέμονται χαλαρά γύρω από τους ώμους του. Το παραπάνω βέβαια αριστοτεχνικό πορτρέτο που ολοκλήρωσε όταν ήταν μόλις 13 χρονών, δεν είναι λιγότερο εντυπωσιακό. Έγινε την εποχή που άρχισε να εργάζεται ως μαθητευόμενος σε κατάστημα κοσμημάτων στη Νυρεμβέργη. Λίγο καιρό πριν είχε εγκαταλείψει την οικογενειακή επιχείρηση για να εκπαιδευτεί δίπλα στον καλλιτέχνη Michael Wolgemut, με τον οποίο έμαθε την τέχνη της ξυλογλυπτικής. Ο Dürer θα συνεχίσει το επαναστατικό έργο του και θα γίνει ο σημαντικότερος Γερμανός καλλιτέχνης της Αναγέννησης.

Paul Klee

Γυναίκα με ομπρέλα, (1883–5)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Παιδικό σχέδιο μιας κυρίας με ομπρέλα, (1883-1885) που έκανε μεταξύ 4 και 6 ετών ο Paul Klee. Εικόνα από τη Wikimedia Commons.


Το 1902, έχοντας μόλις ολοκληρώσει τέσσερα χρόνια σπουδών τέχνης στη Ρώμη ο Klee ανακάλυψε καταχωνιασμένα παιδικά του σχέδια - μεταξύ αυτών και το σκίτσο της γυναίκας που κρατούσε μια ομπρέλα. Ο ίδιος περιέγραψε τα έργα αυτά -που δημιούργησε από τα τρία μέχρι τα δέκα του- ως «τα πιο σημαντικά που έχω κάνει μέχρι τώρα». Ο δάσκαλος του Bauhaus θα συνεχίσει να εκθειάζει τις αρετές της παιδικής τέχνης καθ 'όλη τη διάρκεια της καριέρας του φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να αντιγράψει σχέδια του γιου του και να τα ενσωματώσει σε ώριμους πίνακες του ώστε να αγγίξει την ακατέργαστη ποιότητα που τόσο βαθιά εκτιμούσε. 

Georgia O'Keeffe

Άτιτλο (Χέρι), (περ. 1902)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Georgia O’Keeffe, Άτιτλο (Χέρι), περ. 1902. Δωρεά του The Georgia O’Keeffe Foundation. Georgia O’Keeffe Museum. © Georgia O’Keeffe Museum.
 

Το 1901, η 14χρονη O'Keeffe εγκατέλειψε το ειδυλλιακό αγρόκτημα της οικογένειάς της για να φοιτήσει στη Sacred Heart Academy, ένα καθολικό οικοτροφείο στα περίχωρα του Μάντισον του Ουισκόνσιν. Την πρώτη μέρα στην Ακαδημία, οι μαθητές κλήθηκαν να σκιτσάρουν ένα γύψινο παιδικό χέρι. Ο δάσκαλος βρήκε την εκδοχή της O'Keeffe πολύ μικρή και έντονα σκιαγραφημένη, γεγονός που την στεναχώρησε ιδιαίτερα. Τους επόμενους μήνες, η νεαρή O'Keeffe εργάστηκε σκληρά για να βελτιωθεί. Ο δάσκαλός της όχι μόνο την επαινούσε για τις προσπάθειές της αλλά έγραφε το όνομά της πάνω τους και περήφανα τα κρεμούσε στους τοίχους της τάξης. «Ήταν σοκαριστικό να βλέπω το όνομά μου τόσο μεγάλο και μαύρο στα αχνά σχέδια μου», θυμόταν χρόνια αργότερα η ζωγράφος. «Δεν έμοιαζε να είναι το όνομά μου - ήταν κάποιου που βρισκόταν έξω από μένα.»

Pablo Picasso

The Picador, (1889–90)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Pablo Picasso, The Picador, 1890.Εικόνα από τη Wikimedia Commons.

Ο πρώτος δάσκαλος του Πικάσο ήταν ο πατέρας του, ο José Ruiz y Blasco, ο οποίος δίδασκε σχέδιο σε μια τοπική σχολή τέχνης. Βλέποντας τις δεξιότητες και τη βελτίωση του γιου του, ο Blasco συχνά του ζητούσε να προσθέσει τις τελευταίες πινελιές στους πίνακες του. Χωρίς ίχνος μετριοφροσύνης ο Πικάσο θα πει χρόνια αργότερα: «Ποτέ δεν έμοιαζα σαν παιδί. Όταν ήμουν 12 ετών ζωγράφιζα σαν τον Ραφαήλ.» Αν και τα σχέδια του από την εποχή εκείνη αποκαλύπτουν έναν ολοκληρωμένο ζωγράφο με εντυπωσιακή μυϊκή δύναμη, ο Picador - ο πρώτος του πίνακας που ολοκλήρωσε όταν ήταν οκτώ - έγινε πριν ο Picasso ξεκινήσει επίσημα τα μαθήματα τέχνης. Εκτός από την έμφυτη ιδιοφυΐα του αυτό το πρώιμο έργο σηματοδοτεί και την μανιώδη ενασχόλησή του με την ταυρομαχία και τις παγίδες της.

Salvador Dalí

Τοπίο κοντά στο Figueres, (1910–1914)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Salvador Dali, Τοπίο κοντά στο Figueres, 1910-1914. Εικόνα από τη Wikimedia Commons.

Το παραπάνω έργο είναι ο πρώτος πίνακας του Νταλί, που ζωγράφισε μεταξύ έξι και 10 ετών στο πίσω μέρος μιας κενής καρτ ποστάλ (κοιτώντας προσεκτικά διακρίνεται και ένα τυπωμένο σχέδιο μέσα από το λεπτά ζωγραφισμένο ουρανό και τα σύννεφα). Ο Νταλί μεγάλωσε στην μικρή ισπανική πόλη Figueres, κοντά στη Βαρκελώνη και σε πολλά από τα πρώτα του έργα απεικονίζει το γνώριμό του καταλανικό τοπίο. Εμπνευσμένος από τον Ramón Pichot, τον δάσκαλο και οικογενειακό φίλο, ο νεαρός Νταλί καλλιέργησε ιμπεριαλιστικό ύφος. Ο Pichot -επαγγελματίας καλλιτέχνης και φίλος του Πικάσο- έπεισε τον πατέρα του Νταλί να στείλει το γιο του σε σχολή τέχνης στη Μαδρίτη - βοηθώντας να ξεκινήσει τη σταδιοδρομία του μοναδικού, παγκοσμίου φήμης σουρεαλιστή.

Edward Hopper

Ένα μικρό αγόρι, κοιτάει τη θάλασσα, (1891)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Edward Hoppe. Ένα μικρό αγόρι, κοιτάει τη θάλασσα, 23 Οκτωβρίου 1891, όταν ο Hopper ήταν 9 ετών. The Arthayer R. Sanborn Hopper Collection Trust.

Ο Χόπερ, που γεννήθηκε σε μία μεσοαστική οικογένεια στο Nyack της Νέας Υόρκης ξεκίνησε να ζωγραφίζει στα πέντε του. Οι γονείς του ήταν πολύ ενθαρρυντικοί. Στα επτά του του πήραν δώρο έναν μαυροπίνακα ενώ στα δέκα του βιβλία με οδηγίες για σχέδιο και ζωγραφική. Ο ίδιος φαίνεται να είχε προβλέψει το μέλλον του και είχε γράψει στο κουτί με τις μπογιές του τη φράση "would-be artist".  Όπως και το νεαρό αγόρι του σκίτσου, ο Hopper πέρασε μεγάλο μέρος της νεανικής του ζωής κοντά στο νερό - το παιδικό του δωμάτιο έβλεπε στον ποταμό Hudson- και συχνά γυρόφερνε στις όχθες του με ένα μπλοκ στο χέρι για να καταγράψει την κατασκευή και συντήρηση των σκαφών που αγκυροβολούσαν εκεί.

Michelangelo Buonarroti

Το μαρτύριο του Αγίου Αντωνίου, (1487)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Μιχαήλ Άγγελος,Το μαρτύριο του Αγίου Αντωνίου, (1487-88). Εικόνα από τη Wikimedia Commons.

Το ταλέντο του Μιχαήλ Άγγελου ήταν φανερό στα 12-13 του όπως φαίνεται και σ' αυτό το εξαιρετικό έργο. Οι πρώτοι βιογράφοι του υποστήριζαν ότι εκτός από μερικά σχέδια, το συγκεκριμένο έργο -που ανήκει σε μια σειρά που απεικονίζει πειρασμούς και δοκιμασίες που υπέστη ο Άγιος Αντώνιος κατά τη διάρκεια ενός προσκυνήματος στην έρημο - ήταν το πρώτο έργο που ζωγράφισε ο Ιταλός καλλιτέχνης. Παρόλο που πρόκειται για αντίγραφο ενός χαρακτικού του Γερμανού καλλιτέχνη, του 15ου αιώνα Martin Schongauer, ο Μιχαήλ Άγγελος άλλαξε ελαφρώς το πρωτότυπο ενσωματώνοντας τη κοιλάδα του ποταμού Άρνο στο παρασκήνιο.

Εικαστικά
2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης διοργανώνει τη μεγαλύτερη έκθεση έργων του Μιχαήλ Άγγελου στην ιστορία του

Culture / Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης διοργανώνει τη μεγαλύτερη έκθεση έργων του Μιχαήλ Άγγελου στην ιστορία του

Στην έκθεση θα παρουσιαστούν περισσότερα από 150 σχέδια, μαρμάρινα γλυπτά και άλλα έργα του σπουδαίου Ιταλού αρχιτέκτονα, γλύπτη και ζωγράφου
LIFO NEWSROOM
«Ας ζωγραφίζω κι ας ζω όπως θέλω»: Εντυπώσεις από την συναρπαστική έκθεση της Georgia O’Keeffe «Living Modern» στο Μπρούκλιν

Εικαστικά / «Ας ζωγραφίζω κι ας ζω όπως θέλω»: Εντυπώσεις από την συναρπαστική έκθεση της Georgia O’Keeffe «Living Modern» στο Μπρούκλιν

Η Σεβερίν Κελιδωνά διασχίζει τις χίπστερ γειτονιές του Μπρούκλιν για να επισκεφθεί μια έκθεση με πίνακες, ρούχα και προσωπικά αντικείμενα της θρυλικής ζωγράφου
ΣΕΒΕΡΙΝ ΚΕΛΙΔΩΝΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ